Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım İşlerinde Ortak Giderlerin Dağıtılması

Gelir Vergisi Kanunu‟ nun 42. maddesinde ortak giderlerin dağıtımına ilişkin şu hükümler mevcuttur:

„‟Birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat(dekapaj işeri de inşaat işi sayılır.) ve onarma işlerinde kar veya zarar işin bittiği yıl kati olarak tespit edilir ve tamamı o yılın geliri sayılarak, mezkûr beyannamesinde gösterilir.

Mükellefler bu madde kapsamına giren hallerde her inşaat ve onarım işinin hasılat ve giderlerini ayrı bir defterde veya tutmakta oldukları defterlerin ayrı sayfalarında göstermeye ve düzenleyecekleri beyannameleri işlerin ikmal edildiği takvim yılını takip eden Mart ayının başından yirmi beşinci günü akşamına kadar vermeye mecburdurlar.‟‟

Bu hususlar doğrultusunda müşterek giderlerin dağıtılması işleminde aşağıdaki hususlara dikkat edilmesi gerekmektedir :

- Kanun metnindeki diğer işlerden kasıt her türlü ticari ve sinai faaliyeti yanında yıllara yaygın iş organizasyonu çerçevesinde yapılan makine veya gayrimenkul kiralamaları, duran varlık satışları iştirak gelirleri gibi arızi gelirleri de kapsamaktadır. Dolayısıyla müşterek giderlerden bunlara da pay verilmelidir.

-    Ticari işletmenin faaliyetlerinin bir sonucu olan mevduat faizi ve repo geliri gibi finansman gelirlerine de müşterek giderlerden pay verilmesi mümkündür.

Öte yandan, hangi işle ilgili olduğu bilinmeyen veyahut tüm işler için yapılan giderler ortak genel gider olarak kabul edilip yapılan işlere dağıtılabilir. Yapılan inşaat işinin herhangi birinin bitmemiş olması, inşaat ve onarım işine genel giderden pay verilmesine engel teşkil etmemektedir. Hangi işe ait olduğu belli olan giderler dağıtıma tabi tutulmadan doğrudan ilgili olduğu işe ait hesaplara yazılır

GVK‟ ya göre; „‟ Birden fazla inşaat ve onarım işlerinde veya bu işlerle, diğer işlerin birlikte yapılması durumunda ortak kullanılan tesisat, makine ve ulaştırma vasıtalarının amortismanları, bunların her işe kullanıldıkları sürelere göre dağıtılır.

Görüldüğü üzere mevzuatlarımız gereği birden fazla inşaat ve onarım işi varsa makine ve sayılan ekipmanların çalışma saatlerinin tespiti, amortisman dağıtımı yönünden zorunludur.

Ayrıca amortismanların dağıtımında aşağıdaki konulara özellikle dikkat edilmesi gerekmektedir :

• Mobilya, mefruşat, hesap ve yazı makinesi gibi büro malzemelerinin amortismanı, ortak genel giderlere eklenerek o yolla dağıtıma tabi tutulur.
• Yıl içinde alınan makine, teçhizat ve ulaştırma vasıtalarının satın alındığı tarihten önceki günlere isabet eden amortismanları, yine ortak genel giderlere eklenerek o yollara dağıtıma tabi tutulur.
• Tesisat, makine ve ulaştırma teçhizatlarının kullanılmayıp boş kaldığı günlere isabet eden amortismanları, ortak genel giderlere eklenerek o yolla dağıtıma tabi tutulur. Bu işlem yapılırken tesisat, makine ve ulaştırma araçlarının kullanılmadığı ve kullanılmasının mümkün olmadığı işlere pay verilmez.

Son madde, üretimde gerçek maliyetlerin saptanmasını sağlamak üzere çalışılmayan dönemlere ait giderlerin maliyetlere yüklenmemesi gerektiği ile ilgilidir. Üretimle ilgili çalışılmayan kısım yada dönemlere ilişkin giderlerin maliyetlere yüklenmeden ÇALIŞILMAYAN KISIM GİDER VE ZARARLARI  hesabında izlenmesi tekdüzen muhasebe sisteminin gereğidir