Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin isteklinin organizasyon yapısı ve personel durumunu gösterir belgeler başlıklı 40. maddesinde; “İhale konusu işte çalıştırılması öngörülen teknik personelin nitelik ve sayısı, sözleşme tasarısının <Teknik personel, makine, teçhizat ve ekipman bulundurulması> başlıklı bölümünde belirtilir. Bu durumda, yüklenicinin, işin yürütülmesi sırasında çalıştıracağı teknik personelin idarece öngörülen nitelik ve sayıda olduğuna dair belgeleri, yer tesliminin yapıldığı tarihten itibaren beş gün içinde idareye sunması zorunludur.

İş ortaklığında teknik personel, ortaklık oranına bakılmaksızın pilot ve/veya diğer ortaklar tarafından karşılanabilir. Konsorsiyumlarda ise, işin uzmanlık gerektiren kısımları için öngörülen teknik personelin, ilgili kısma teklif veren ortak tarafından karşılanması gerekir. Personel belgelendirilmesine ilişkin belgelerin idareye sunulduğu tarih itibariyle geçerli olması yeterlidir” denilmektedir.

Yüklenici idari şartname veya sözleşme gereği olarak istenen sayı ve nitelikte teknik personelin iş başında tutma ve idarenin de bu hususu kontrol etme yükümlülüğü bulunmaktadır.

YİGŞ’ nin İşin yürütülmesi için gerekli personel ve araçlar başlıklı 19. maddesinde ise;

Sözleşmenin imzalanmasından sonra yüklenici, üstlenmiş olduğu işin önemine ve iş programına uygun olarak, işlerin yapılması için gerekli her türlü makine, araç ve yardımcı tesisleri hazırlamak, her türlü malzemeyi ve işçileri temin etmek ve ihzaratla ilgili tedbirleri almak zorundadır.

İşin başlangıcında ve devamı sırasında, işin programa uygun olarak yürütülmesini teminen, yüklenici tarafından yapılan hazırlıkların ve alınan tedbirlerin yeterli olup olmadığının takdir hakkı idareye aittir.

Yüklenici, işin sözleşme süresi içinde bitirilmesi için, gerekli miktarda malzemeyi ve yeterli sayıda işçiyi her an iş başında bulunduracaktır. Aksi halde, bu hususta kendisini uyarmak üzere yapılacak tebligat tarihinden başlamak üzere on gün içinde bunları istenen sayıya ve miktara tamamlamak zorundadır.

(Mülga:RG-16/7/2011-27996)

Yüklenici, çalıştırdığı işçilerle kullandığı makine, araç ve malzemenin idarece her an kontrol edilebilmesi için, bunların miktarlarını (çalıştırıldıkları yerler ve işler ayrı ayrı belirtilmek üzere) ayrıntılı şekilde gösteren cetvelleri istenmesi halinde yapı denetim görevlisine vermek zorundadır.

(Ek:RG-16/7/2011-27996) Yüklenici, sözleşmesine göre işyerinde bulundurulması istenen teknik personelin isimleri ile belgelerini (diploma, meslek odası kayıt belgesi, noterden alınan taahhütname) Teknik Personel Bildirimi ile birlikte yer tesliminin yapıldığı tarihten itibaren beş gün içerisinde İdareye bildirmek zorundadır. İdare, bu personel hakkında gerekli incelemeyi yaptıktan sonra kabul edip etmediğini on gün içinde Yükleniciye bildirir. İdare tarafından bu süre içerisinde herhangi bir bildirim yapılmadığı takdirde Teknik Personel Bildirimindeki teknik personel kabul edilmiş sayılır.

(Ek:RG-16/7/2011-27996) Yüklenici tarafından bildirilen teknik personelin İdare tarafından kabul edilmemesi halinde, kabul edilmeyen teknik personel yerine yeni bir teknik personel bildirilmesi için Yükleniciye beş gün süre verilir. Yüklenici, verilen süre içerisinde yeni bir teknik personel bildirmeye mecburdur. Aksi halde, teknik personel için sözleşmesinde öngörülen günlük cezalar uygulanır.

(Ek:RG-16/7/2011-27996) İş programına göre iş yerinde bulundurulması istenen teknik personelin iş başında bulundurulmaması durumunda İdare öngörülen teknik personel iş başına getirilene kadar, herhangi bir ihtara gerek kalmaksızın işi durdurabilir. Bu personelden, işin teknik ve idari denetimini yapmakla görevli olanlar, zorunlu hallerde ve yerine yine aynı niteliklere sahip olduğu İdarece kabul edilmiş vekil bırakarak; diğerleri ise, hastalık, İdarenin yazılı onayı ile yıllık izin kullanılması veya işle ilgili seyahat yapılması gibi sebeplerle işyerinden ayrılabilirler.

(Ek:RG-16/7/2011-27996) İşin devamı sırasında geçici olarak işyerinde bulunması gereken teknik personelle ilgili olarak; bu kişilerin işbaşında bulunma zamanı ve süreleri yapı denetim görevlisiyle Yüklenici arasında düzenlenen bir protokolle tespit edilir. Yüklenici, bu teknik elemanların isimlerini, belgeleriyle birlikte ilk işe başlayacakları tarihten en az otuz gün önce İdareye bildirmek mecburiyetindedir. İdare, bu elemanlar hakkında gerekli incelemeyi yaptıktan sonra kabul edip etmediğini yirmi gün içinde Yükleniciye tebliğ edecektir. İdarece bu tebliğ yapılmadığı takdirde, bildirilen teknik elemanlar kabul edilmiş sayılır. Yüklenici bu tebliğe uymaya mecburdur” denilmektedir. Yukarıdaki maddelerden de anlaşılacağı üzere yüklenici teknik personel bildirimini sözleşme imzalandıktan sonra beş gün içerisinde idareye bildirmek zorundadır. Yüklenici zamanında bildirim yaptıktan sonra idare on gün içerisinde teknik personelin istenen nitelikte olup olmadığını somut ölçütler içerisinde inceler değişimini istediği takdirde yükleniciye bildirir. İdare on gün içerisinde işlem yapmazsa bildirimi kabul etmiş sayılır.

İdareler yüklenicinin teknik personel bildirimi üzerinde gerekli hassasiyeti göstermelidir. Örneğin sözleşmede şantiye şefi için 5 yıl deneyimli bir inşaat mühendisi şartı istenmişken yüklenici 4 yıllık deneyimi olan bir inşaat mühendisinin taahhütnamesini idareye bildirdikten sonra idare gerekli işlemi yapmadığı takdir de iş tamamlandıktan sonra ciddi sıkıntılara sebebiyet vermektedir. Söz konusu şantiye şefi iş bittikten sonra iş denetleme belgesi için idareye başvuru yaptığı takdirde idarenin iş denetleme belgesi vermesi durumunda istenen özellikleri taşımadığı halde iş bitirme belgesine sahip olacaktır. İş denetleme belgesi verilmemesi halinde ise söz konusu şantiye şefi yargı yoluna başvurabilmektedir.

Bildirimin Süresinde Yapılmaması
Yüklenici verilen süreler içerisinde teknik personel bildirisini yapmadığı takdirde yukarıda açıklanan maddelerde belirttiği üzere sözleşmede belirtilen günlük gecikme cezası uygulanır. İdare, ihtarname çekmek suretiyle teknik personel bildiriminin yapılmasını isteyip yüklenicinin sözleşmeden doğan edimi yerine getirmemesi durumunda fesih işlemlerini başlatabilmektedir.

Taahhüt Veren Teknik Personelin İş Başında Bulunmaması
Yapım işleri tip sözleşmelerinde teknik personel bildirilmesi ilgili 23. maddesinde; “Yüklenici, 23.3. maddesi uyarınca, İdareye bildirdiği teknik personelin onaylandığının kendisine bildirildiği tarihten itibaren aşağıda adet ve unvanları belirtilen teknik personeli iş programına göre iş yerinde bulundurmak zorundadır.
Adet Pozisyonu Mesleki Unvanı Mesleki Özellikleri
1-.
2-.
3-.
23.2. Yüklenici, yukarıda adet ve mesleki unvanı belirtilen teknik personeli iş programına göre iş başında bulundurmadığı takdirde;
1- ..................(Mesleki unvanı)................ için..................... TL/Gün,
2- ............................................................için..............................TL/Gün,
ceza müteakiben düzenlenecek ilk hakedişten kesilir” denilmektedir.
Bu cezalar işin günlük gecikme cezasının bir oranı olabileceği gibi parasal bir tutar şeklinde de belirtilebilir. İhale dokümanında ceza miktarının boş bırakıldığı bir sözleşmede yükleniciye bu sebepten dolayı bir ceza uygulama imkanı olmayacaktır.

İdareler ceza konusunda gerekli hassasiyeti göstermeli ceza miktarının caydırıcı nitelikte olmasına özen göstermelidir.