4734 sayılı Kanunun 62/h maddesi gereği, iş deneyimi bulunmayan mühendis veya mimarların, aldıkları lisans eğitimine uygun yapım işi ihalelerine başvurularında, toplam süresi onbeş yılı geçmemek kaydıyla mezuniyetlerinden sonra geçen her yıl, 334.368 TL olarak hesaplanmak üzere 10 uncu madde kapsamındaki benzer iş deneyimi olarak dikkate alınır. Bu süre iş deneyimi bulunan mimar ve mühendisler için uygulanmaz. Bu bent kapsamında elde edilen deneyim mühendis ve mimarın beş yıldır en az % 51 hissesine sahip olduğu[1] tüzel kişiler tarafından da kullanılabilir.

Bu çerçevede mühendis ve mimarların mezuniyet belgelerini iş deneyim belgesi olarak kullanılmasında aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir.

1)Mühendis ve mimarlar mezuniyet belgelerini iş deneyim belgesi olarak kullanabilirler. İş deneyimi bulunmayan bir mühendis veya mimarın mezuniyet belgesi en fazla 15 yıl olarak dikkate alınabilir. Buna göre mezuniyet yılı 15 yıldan fazla örneğin 25 yıl olsa bile iş deneyimi bulunmayan bir mühendis veya mimarın mezuniyet belgesi 15 yıl olarak değerlendirmeye alınacaktır.

İş deneyimi bulunan bir mühendis veya mimarın mezuniyet belgesi mezuniyet yılı kadar dikkate alınacaktır. Bu kapsamda örneğin mezuniyet yılı 25 yıl olan iş deneyimi bulunan bir mühendis veya mimarın mezuniyet belgesi 25 yıl olarak değerlendirmeye alınabilecektir.

İş deneyimi bulunan mühendis ve mimarların mezuniyet belgeleri süre sınırına tabi olmaksızın iş deneyimi olarak kullanmaları mümkündür. Burada “iş deneyimi bulunan” ifadesinden yapım işine ilişkin bir iş deneyim belgesi sunulması şeklinde anlaşılması gerekir.

2) Mezuniyet belgelerini 15 yıldan fazla sürenin dikkate alınmasını isteyen istekli, teklifi kapsamında ayrıca bir yapım işine ilişkin iş deneyim belgesi sunması gerekmektedir. İsteklinin, iş deneyimi bulunsa bile teklifi kapsamında yapım işine ilişkin iş deneyim belgesi sunmadığı durumlarda 15 yıldan fazla sürenin dikkate alınması mümkün değildir. Söz konusu belgenin bilgi eksikliği kapsamında tamamlatılması da mümkün değildir.

3) İş deneyimi bulunan mühendis ve mimarların mezuniyet belgelerini süre sınırına tabi olmaksızın kullanabilmeleri için sunulan iş deneyim belgesinin benzer iş uygun olması gerekli değildir.Zira KİK’in 62. maddesinin (h) fıkrasında bu durum “iş deneyimi bulunma” şartına bağlanmış, YİİUY’nin 39. maddesinin 12. fıkrasında ise bu durum “yapım işine ilişkin bir iş deneyim belgesinin sunulması” şeklinde somutlaştırılmıştır.

Mezuniyet belgelerinin 15 yıllık süre sınırlamasına tabi olmadan kullanılabilmesi için yapım işine ilişkin bir iş deneyim belgesi sunulması yeterli olup, söz konusu belgenin parasal tutarının bir önemi yoktur.

Örneğin  iş deneyim belgesinin 200.000.-TL olması ile 400.000.-TL değerinde olması arasında bir fark yoktur. Her iki durumda da mezuniyet belgeleri 15 yıllık süre sınırlamasına tabi olmadan kullanılabilecektir.

4) Mezuniyet belgelerinin 15 yıllık süre sınırlamasına tabi olmadan kullanılabilmesi için doğrudan teminle yaptırılan yapım işlerine ilişkin iş deneyim belgesi de sunulabilir. Kamu ihale Genel Tebliği’nin 22.1.1.6. maddesinde, “Doğrudan temin yoluyla bedel içeren bir sözleşme kapsamında gerçekleştirilen alımlarda, İhale Uygulama Yönetmeliklerinin ilgili maddeleri çerçevesinde iş deneyim belgesi düzenlenmesi mümkündür.” açıklaması yer almaktadır. Bu kapsamda doğrudan teminle yaptırılan yapım işlerine ilişkin iş deneyimi bulunan mühendis ve mimarların da mezuniyet belgeleri süre sınırına tabi olmaksızın değerlendirilmesi mümkündür.

 5) YİİUY’nin 29. maddesinde, “Hangi mühendislik veya mimarlık bölümlerinin ihale konusu iş veya benzer işe denk sayılacağının ihale veya ön yeterlik ilanı ile ihale veya ön yeterlik dokümanında belirtilmesi zorunludur.” düzenlemesi yer almaktadır. Söz konusu düzenleme gereği hangi mühendislik veya mimarlık bölümlerinin ihale konusu iş veya benzer işe denk sayılacağının ihale ilanında ve idari şartnamenin ilgili maddesinde belirtilmesi gerekmektedir. İhale komisyonlarınca yapılan incelemede ise sunulan mezuniyet belgelerinin ihale ilanında ve idari şartnamenin ilgili maddesinde belirtilen mühendislik ve mimarlık alanlarına ait olup olmadığının incelenmesi gerekmektedir.

6) Mezuniyet belgesi sunulduğu durumlarda ayrıca söz konusu belgenin iş deneyiminde değerlendirmesi yönünde bir talebe gerek yoktur. İhale komisyonlarınca ihale teklif zarfı içerisindeki mezuniyet belgesinin doğrudan değerlendirilmesi gerekir.

7) İhale dokümanında mezuniyet belgelerinin iş deneyim belgesi olarak kullanılamayacağına dair düzenleme yapılması mümkün değildir.

8) Mezuniyet belgelerinin 15 yıllık süre sınırlamasına tabi olmadan kullanılabilmesi için mal ve hizmet alımına ilişkin iş deneyim belgesi sunulması mümkün değildir.

9) Lisans mezuniyet belgesi yerine yüksek lisans mezuniyet belgesinin sunulması durumunda yüksek lisans mezuniyet belgesinden kişinin lisans mezuniyetine ilişkin bölüm ve mezuniyet tarihi saptanabiliyorsa söz konusu belgenin dikkate alınması gerekir kanaatindeyiz.

10) İş deneyim belgesi olarak mezuniyet belgesinin sunulduğu durumunda belge ekinde meslek oda kayıt belgesi ve hizmet çizelgesi sunulmasına gerek yoktur