KİK KARARLARI 

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, Teknik Şartname’nin dördüncü maddesindeki düzenleme ile ihale konusu işte çalıştırılacak 40 adet 4x4 SUV aracın tamamının 2023 model ve 20.000 kilometrede istenilmiş olmasının, araçların temin süreleri bakımından ihaleye katılımı engellediği ve mevzuata aykırılık teşkil ettiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,

 “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin idarelerce hazırlanması esastır. Ancak, mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin özelliği nedeniyle idarelerce hazırlanmasının mümkün olmadığının ihale yetkilisi tarafından onaylanması kaydıyla, teknik şartnameler bu Kanun hükümlerine göre hazırlattırılabilir.

İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.

Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilmeyecektir.

Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde "veya dengi" ifadesine yer verilmek şartıyla marka veya model belirtilebilir.” hükmü yer almaktadır.

17.05.2024 tarihli ve 32549 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2024/7 sayılı Genelge içerisinde “…Ayrıca hizmet alımı suretiyle edinilecek taşıtlarda model yılı yeni araçlar yerine ekonomik olması durumunda binek ve station wagon cinsi taşıtlarda 10 yaşını, diğer taşıtlarda 15 yaşını doldurmamış olmak kaydıyla model yılı yeni olmayan araçlara öncelik verilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: Mahallinde Tetkiklerde Kullanılmak Üzere 40 Adet (4 x 4 ) Sürücüsüz Binek Arazi Taşıtı Kiralanması Hizmet Alımı

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

…

e) Miktarı: Mahallinde Tetkiklerde Kullanılmak Üzere 40 Adet (4 x 4 ) Sürücüsüz Binek Arazi Taşıtı Kiralanması Hizmet Alımı

Genel Müdürlüğümüz Mahallide Tetkik Denetiminde Kullanılmak Üzere 40 Adet (4 x
4 ) Sürücüsüz Binek Arazi Taşıtı Kiralanması Hizmet Alımı

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü Mevlana Bulvarı No:76 Beştepe-Yenimahalle/ANKARA” düzenlemesi yer almaktadır.

Teknik Şartname’nin “Kiralanacak Taşıtlarda Aranacak Şartlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “

1. Kiralanacak Taşıtlar

2. Kiralanacak SUV araçlar en fazla 20.000 km olacak ve taşıt tiplerine göre aynı marka olmalıdır.
3. SUV 4x4 Tipi Taşıtlar;
   1. Yakıt türü; benzin,
   2. Motor hacmi; 1250 cc-1400 cc arası,
   3. Renk; beyaz,
   4. Şanzıman (Vites); manuel/otomatik,
   5. Model yılı en az 2023 olacaktır,” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda aktarılan mevzuat çerçevesinde, teknik şartnamelerde belirlenecek teknik kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlamasının zorunlu olduğu, bu bağlamda teknik kriterlerin idarenin ihtiyaçları doğrultusunda belirleneceğinin aşikâr olduğu ve idarelerin gereksinimlerini 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde yer alan temel ilkeler doğrultusunda belirlemekle yükümlü olduğu, işin yürütülmesi sırasında kullanılacak araçların ve özelliklerinin, işin niteliği gözetilmek suretiyle belirlenmesi bakımından yetki ve sorumluluğun idarede olduğu, bu doğrultuda idarenin ihale konusu hizmet ile ilgili tecrübelerinden de faydalanarak ihale konusu hizmetin niteliğine ve ihale konusu hizmet işi kapsamında kullanılacak olan araçların özelliklerine ilişkin düzenleme yapabileceği açıktır.

Bu kapsamda ihale konusu işte çalıştırılması öngörülen araçlar için model ve kilometre şartları yönünden belirleme yapılması idarenin ihtiyaçları doğrultusunda takdir yetkisi içerisinde değerlendirilmekle birlikte, söz konusu şartlara ilişkin belirlemelerin anılan temel ilkelerin ihlaline de yol açmayacak nitelikte olması gerekmektedir.

İhale işlem dosyasının incelenmesi neticesinde, başvuruya konu ihalenin 01/01/2025 -31/12/2025 tarihler arası Mahallinde Tetkiklerde Kullanılmak Üzere 40 Adet (4 x
4 ) Sürücüsüz Binek Arazi Taşıtı Kiralanması Hizmet Alımı işi olduğu, Teknik Şartname’nin yukarıda anılan maddesinde istenilen araçların detaylı teknik özelliklerine yer verildiği, ancak 05.11.2024 tarihinde idare tarafından yapılan zeyilname ile Teknik Şartname’nin anılan maddesinde yer alan “b) Kiralanacak SUV araçlar en fazla 80.000 km olacak ve taşıt tiplerine göre aynı marka olmalıdır.” düzenlemesinin “b) Kiralanacak SUV araçlar en fazla 20.000 km olacak ve taşıt tiplerine göre aynı marka olmalıdır.” şeklinde değiştirildiği ve bu çerçevede, ihale konusu iş kapsamında kiralanması öngörülen araçların tipinin SUV 4x4; model yılının en az 2023 ve kilometre sınırının da en fazla 20.000 km olması koşullarının arandığı,

Diğer taraftan, ihale dokümanının 19 firma tarafından elektronik imza kullanılarak indirildiği, 20.11.2024 tarihinde gerçekleştirilen ihaleye yedi isteklinin teklif verdiği, dört isteklinin geçici teminatları yeterli olmadığı gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, geriye kalan üç istekliden birisinin teklifinin ise yaklaşık maliyetin üzerinde olduğu görülmüştür.

Yapılan incelemede, başvuruya konu binek arazi taşıtları için ihale dokümanında öngörülen 20.000 km sınırının, aracın niteliği, kullanım koşulları ve amacı ile istenilen asgari model yılı da dikkate alındığında düşük olduğu, söz konusu kilometre sınırının idarenin kendisine tanınan takdir yetkisi kapsamında değerlendirilemeyeceği, idarece ihale dokümanında kiralanacak araçlar için getirilen kilometre sınırına ilişkin şikayete cevap yazısı ile Kurumumuza iletilen 03.12.2024 tarihli ve 2024572537 sayılı yazıda bahse konu şarta ilişkin açıklamalara yer verilmekle birlikte, mevcut koşulun ihalede oldukça az kullanılmış araçların kiralanmasını gerekli kılacağı ve bunun da teklif maliyetlerinin yükselmesine sebep olacağı, bu koşulun araca ilişkin belirlenen en düşük 2023 model olması koşulunu da anlamsız kılacağı, idarece yapılan düzenlemenin bu şartlar altında objektif bir kriter olarak değerlendirilemeyeceği, rekabet ilkesi açısından uygun olmadığı ve ihaleye katılımı kısıtlayıcı nitelikte olduğu anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

MBS İhale Danışmanlık

www.ihalekik.com    /   www.ihaledanismani.com