KİK KARARLARI

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, yüklenici tarafından yaptırılması istenilen sigorta kapsamına yer verildiği, üçüncü şahıslara verilecek zararların da yükleniciye ait olduğunun bildirildiği, şoförlerin yüklenici tarafından temin edilmeyeceği, idare personelinin kusurundan doğacak zararların yüklenicinin sorumluluğuna alan Teknik Şartname düzenlemelerinin mevzuata aykırılık teşkil ettiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “İlkeler” başlıklı 4’üncü maddesinde “Bu Kanun kapsamında yapılan kamu sözleşmelerinin tarafları, sözleşme hükümlerinin uygulanmasında eşit hak ve yükümlülüklere sahiptir.  İhale dokümanı ve sözleşme hükümlerinde bu prensibe aykırı maddelere yer verilemez.  Kanunun yorum ve uygulanmasında bu prensip göz önünde bulundurulur.” hükmü,

“Hizmet sunucularının sorumluluğu” başlıklı 34’üncü maddesinde “Hizmet sunucuları taahhütleri çerçevesinde kusurlu veya standartlara uygun olmayan malzeme seçilmesi, verilmesi veya kullanılması, tasarım hatası, uygulama yanlışlığı,  denetim eksikliği, taahhüdün sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirilmemesi ve benzeri nedenlerle ortaya çıkan zarar ve ziyandan doğrudan sorumludur. Bu zarar ve ziyan genel hükümlere göre hizmet sunucusuna ikmal ve tazmin ettirilir. Ayrıca haklarında 27 nci madde hükümleri uygulanır.” hükmü,

Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Yüklenicinin genel sorumlulukları” başlıklı 6’ncı maddesinde “Yüklenici, işleri gereken özen ve ihtimamı göstererek planlayacak, projelendirecek (sözleşmede öngörüldüğü şekilde), yürütecek, tamamlayacak ve işlerde olabilecek kusurları sözleşme hükümlerine uygun olarak giderecektir. Yüklenici, bu sorumluluklarının yerine getirilmesi için, ister kalıcı, ister geçici nitelikte olsun, gereken bütün denetim, muayene ve testleri yaptıracak ve işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb. temin edecektir.

Yüklenici, işin görülmesi sırasında ilgili mevzuatın izin vermediği insan ve çevre sağlığına zarar verici nitelikte malzeme kullanamaz veya yöntem uygulayamaz. İlgili mevzuatın izin verdiği malzeme ve yöntemler ise, öngörülmüş tedbirler alınarak ve usulüne uygun şekilde kullanılabilir. Bu yükümlülüklerin ihlal edilmesi halinde yüklenici, idarenin ve üçüncü şahısların tüm zararlarını karşılamak zorundadır.

Yüklenici, bu Genel Şartnamede öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl ederek idareye veya üçüncü kişilere verdiği zarardan dolayı bizzat sorumludur.” hükmü,

“Yüklenicinin kusuru dışındaki hasar ve zararlar” başlıklı 20’nci maddesinde “Olağanüstü haller ve doğal afetlerin işyerlerinde ve yapılan işlerde meydana getireceği hasar ve zararlar ile sigortalanabilir riskler sigorta kapsamında olsun veya olmasın yüklenici bu hasar ve zararlar için idareden hiç bir bedel isteyemez. Ancak bu hasar ve zararlar nedeniyle meydana gelecek gecikmeler için yükleniciye gerekli süre uzatımı verilir.

Savaş, yurt içinde seferberlik, ayaklanma, iç savaş ve bunlara benzer olaylar veya yüklenici ve varsa alt yüklenici tarafından kullanılmadıkça bir nükleer yakıttan kaynaklanan radyasyonlar ve bunların gerektirdiği önlemler sonucunda meydana gelecek riskler gibi sigortalanması mümkün olmayan türden riskler ile idarenin işlerin tamamlanmış kısımlarını teslim alarak kullanmasından dolayı doğacak riskler idareye aittir.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “İş ve işyerlerinin korunması ve sigortalanması” başlıklı 76’ncı maddesinde “ 76.4. İstekliler tarafından ilgili mevzuatı gereğince yapılması gereken sigorta giderleri, tip idari şartnamelerin ‘Teklif fiyata dâhil olan giderler’ maddesi kapsamında teklif fiyatına dâhil edilecektir. İhale dokümanında iş ve/veya işyerlerinin sigortalanmasının ayrıca istendiği durumlarda sigorta türü veya türleri ile sigorta teminatının kapsam ve limitinin belirlenmesi gerekmektedir.

Sigorta türleri belirtilmesine rağmen sigorta teminatının kapsamı ve limitinin belirlenmediği hallerde iş ve/işyerlerinin sigortalanmasının asgari limitler dâhilinde istendiği kabul edilecektir. Sigorta türü veya türlerinin belirlenmediği hallerde ise, iş ve/işyerlerinin sigortalanmasının istenmediği kabul edilmek suretiyle teklifler değerlendirilecektir.

76.5. İhale dokümanında iş ve/veya işyerlerinin sigortalanmasına ilişkin yükümlülüğün yükleniciye ait olduğu belirtilerek sigorta türü veya türleri ile sigorta teminatının kapsam ve limitinin belirlendiği ihalelerde, isteklilerden ihale aşamasında sigortaya ilişkin herhangi bir belge (taahhütname, sigorta poliçesi vb.) sunmaları istenmeyecektir. Bu durumda, sözleşmenin yürütülmesi aşamasında yüklenici tarafından sigorta poliçesi sunulacağına ilişkin düzenleme teknik şartnamede yapılacaktır.” açıklaması yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: Vektörle Mücadelede Kullanılacak Araç Kiralama İşi

...

e) Miktarı: 4*2 Çift Kabinli Pick-Up (31Adetx12ay) Yakıtsız 372 AdetxAy, 4*2 Çift Kabinli Uzun Şase Pick-up (15Adetx12 ay) Yakıtsız 180 AdetxAy” düzenlemesine,

“Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.3.1. Ulaşım, Sigorta Vergi, Resim ve Harç giderleri dâhildir.

Teknik şartnamede yer alan hükümlere göre araçların hizmet vereceği süre içerisinde oluşabilecek her türlü servis bakım, zorunlu trafik sigortası, kasko bedeli, vb. her türlü gider teklif fiyata dâhil edilecektir.” düzenlemesine,

Teknik Şartname’nin “Vektörle Mücadelede Kullanılacak Araçlar İçin Karşılanması Gereken Şartlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “h) Kasko kapsamında bir riskin oluşması durumunda (kaza, çalınma v.b.) Yüklenici bilgilendirilecek, kaza/çalınma ile ilgili belge ve dokümanlar İdare tarafından Yükleniciye ulaştırılacak ve gereken her türlü işlem Yüklenicinin takibi altında yürütülecektir. Bu kapsamda; Yüklenici, araçların tesliminden önce, araçlara ait Zorunlu Mali Sorumluluk ve Kasko Sigorta Poliçelerinin birer fotokopisi ile poliçeyi düzenleyen sigorta şirketinin acil yardım telefonlarını ve bu durumlarla ilgili 7/24 saat hizmet verebilecek personelinin ad ve telefon bilgilerini İdareye verecektir.

...

k) Mutat olmayan, kullanıcı hatası veya kaza sonucu yapılan tamirat, yedek parça, lastik değiştirme vb. hasar ve zararlar, yüklenici tarafından karşılanacaktır.

...

m) Kiralanan araçların Trafik ve Kasko sigortasının, emniyetinden ve trafik kurallarına karşı yükümlülüğünden yüklenici sorumludur. Bu nedenle idare zarara uğrarsa bu zararı yüklenici ödeyecektir.” düzenlemesine yer verilmiştir.

Sözleşme Tasarısı’nın “İş ve işyerinin korunması ve sigortalanması” başlıklı 21’inci maddesinde “21.1. İş ve işyerlerinin korunmasına ilişkin sorumluluk Genel Şartnamenin 19 uncu maddesinde düzenlenen esaslar dâhilinde yükleniciye aittir.

21.2. Sigorta türleri ile teminat kapsamı ve limitleri:

21.2.1. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesine yer verilmiştir.

Yukarıda aktarılan mevzuat alıntılarından; Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu kapsamında yapılan sözleşmelere ait hükümlerin uygulanmasında tarafların eşit hak ve yükümlülüklere sahip olduğu, ihale dokümanı ve sözleşmelerde bu prensibe aykırı maddelere yer verilemeyeceği, yüklenicinin Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nde öngörülen yükümlülükleri ve yasakları ihlal ederek idareye veya üçüncü kişilere verdiği zararlardan bizzat sorumlu olduğu, hizmet türüne göre sigorta gerektiği takdirde uygulanacak sigorta türleri ile teminat limitleri günün koşullarına uygun olmak şartıyla sözleşmede veya eklerinde belirtileceği, sigorta türleri belirtilmesine rağmen sigorta kapsamı ve limitinin belirlenmediği hallerde sigortanın asgari limitler dâhilinde istenildiğinin kabul edileceği, sigorta poliçelerinde belirtilen yüklenicinin kusurlu olduğu hallerde kusur nedeniyle sigortanın karşılamadığı bedeller için yüklenicinin idareden istekte bulunamayacağı anlaşılmaktadır.

Uyuşmazlık konusu ihalenin vektörle mücadelede kullanılmak üzere muhtelif özelliklere sahip 46 adet araç kiralanma hizmeti alımı olduğu, araçların yakıt hariç her türlü servis bakım, zorunlu trafik sigortası, kasko bedeli gibi giderlerinin yüklenici tarafından karşılanacağı, sözleşme süresince taşıtların idarenin personeli tarafından kullanılacağı anlaşılmıştır.

Teknik Şartname’nin 4’üncü maddesinde yükleniciden araçlara ilişkin zorunlu mali sorumluluk ve kasko sigortası yaptırılmasının istenildiği, trafik ve kasko sigortasının emniyet ve trafik kurallarına karşı yükümlülüğünden yüklenicinin sorumlu olduğu, kullanıcı hatası veya kaza sonucu yapılan tamir, yedek parça, lastik değişimi gibi hususların yüklenici tarafından karşılanacağına yönelik düzenleme yapıldığı görülmektedir.

İdare tarafından şikâyet başvurusu üzerine alınan kararda; ihale kapsamında kiralanacak araçların kaskolu olmasının esas olduğu, sürücünün uyuşturucu madde ile kazaya karışması durumunda asli kusurlu sayılacağından bedelin sürücüden tahsil edileceğinin açık olduğu, sürücünün direkt bir etkisinin olmayacağı kazaya karışılması durumunda giderlerin kasko tarafından karşılanacağı belirtilmiştir.

Başvuruya konu ihalenin şoförsüz araç kiralama hizmeti alımı olduğu, ihale konusu kapsamında kiralanacak araçların idare personeli tarafından kullanılacağı, araçların yakıt hariç bakım-onarım, yedek parça ve lastik değişimi gibi giderlerinin yüklenici tarafından karşılanacağı, işin niteliği gereği teklif fiyata dâhil giderler arasında yer alan zorunlu mali sorumluluk ve kasko sigortasının yüklenici tarafından yaptırılmasının istenildiği, kasko kapsamında bir riskin oluşması durumunda yüklenicinin bilgilendirileceği, sigorta türleri belirlenmesine rağmen kapsamı ve limiti belirtilmediğinden sigortaların asgari limitler dâhilinde yapılabileceği anlaşılmıştır.

Başvuru sahibinin iddiasının aksine herhangi bir olay neticesinde teminatları aşan tutarlarda üçüncü kişilere karşı maddi/manevi tazminatlardan yüklenicinin sorumlu olduğuna ilişkin ihale dokümanı düzenlemesinin yer almadığı, diğer bir anlatımla idarenin veya personelinin kusurundan doğacak hususların yüklenicinin sorumluluğuna alınmadığı, şikâyet başvurusu üzerine idare tarafından araçların kaskolu olmasının esas olduğu ve kazalarla ilgili olası giderlerin kasko sigortası tarafından karşılanacağının belirtildiği, söz konusu düzenlemelerinin araçların tamir, bakım ve onarım ile kasko sigortası gibi teklif fiyatına dâhil olağan yükümlülüklerinin ihlali halinde ortaya çıkan hususlara ilişkin yüklenicinin sorumluluğunu ortaya koyduğu, dolayısıyla yüklenicinin gerekli güvenlik ve sağlık tedbirlerini alma yükümlülüğüne ilişkin genel hükümlere ve sözleşmelerin uygulanmasında tarafların eşit hak ve yükümlülüklere sahip olduğu prensibine aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

İHALE KARARLARI   İHALEDANIŞMANI

​

İhale hizmet Konularımız

ihale Referanslarımız