Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Yüklenicinin genel sorumlulukları” başlıklı 6’ncı maddesinde “Yüklenici, işleri gereken özen ve ihtimamı göstererek planlayacak, projelendirecek (sözleşmede öngörüldüğü şekilde), yürütecek, tamamlayacak ve işlerde olabilecek kusurları sözleşme hükümlerine uygun olarak giderecektir. Yüklenici, bu sorumluluklarının yerine getirilmesi için, ister kalıcı, ister geçici nitelikte olsun, gereken bütün denetim, muayene ve testleri yaptıracak ve işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb. temin edecektir.
Yüklenici, işin görülmesi sırasında ilgili mevzuatın izin vermediği insan ve çevre sağlığına zarar verici nitelikte malzeme kullanamaz veya yöntem uygulayamaz…
Yüklenici, bu Genel Şartnamede öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl ederek idareye veya üçüncü kişilere verdiği zarardan dolayı bizzat sorumludur.” hükmü bulunmaktadır.
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “ …
16.1.3. Aşağıdaki tabloda yer alan ağır aykırılık hallerinden herhangi birinin gerçekleşmesi halinde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
|
Ağır Aykırılık Halleri |
|
1 |
16.1.2 maddesinin 4'üncü sırada cezai şarta bağlanan gıda zehirlenmesi olayının gerçekleşmesi halinde konu ile ilgili alınan numunelerde İl Tarım ve Orman Müdürlüğü'nce yapılacak inceleme neticesinde gelen raporda ilgili yüklenicinin kusurlu olduğunun belirtilmesi halinde ayrıca bir protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilecektir. |
…” düzenlemesine,
Teknik Şartname’nin “Gıda Güvenliği” başlıklı (E) bölümünde “ 1. Türk Gıda Mevzuatına uygun olmayan hammadde, gıda bileşenleri veya gıda ile temas eden madde ve malzemeler üretimde kullanılmaz.
- Gıda maddesi ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemeler depolama, hazırlama, sergileme ve taşıma sırasında tekniğine uygun olarak korunmalıdır.
- Kirlenmiş, kokuşmuş, ekşimiş, nitelikleri ve görünümü bozulmuş, bombaj yapmış, kurtlu, küflü olması gibi özellikleri ile kolaylıkla ayırt edilebilen, fiziksel, kimyasal ya da mikrobiyolojik bozulmaya uğramış, ambalajı yırtılmış, kırılmış, paslanmış ve son kullanma tarihi geçmiş gıda maddeleri kullanılamaz, tüketime sunulamaz.
- Yemek yapımında kullanılan her türlü gıda maddesinin ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemelerin üzerinde, niteliğini ve varsa özel saklama koşullarını, ithalat veya üretim izninin tarih ve sayısını gösteren Türk Gıda Mevzuatına uygun etiket bulunmalıdır.
- Gıda maddeleri, toksik maddeler, temizlik malzemeleri ve iade ürünler, uygun etiketleme yapılarak ayrı yerlerde muhafaza edilmelidir.
- Gıda atığı ve diğer atıklar, birikmelerini engelleyecek şekilde, gıdanın bulunduğu mekanlardan uzaklaştırılmalı, doğrudan veya dolaylı bulaşma kaynağı oluşturmaları engellenmelidir.
- Gıda hazırlama ve sunum işlemleri gıdaya bulaşmayı önleyecek şekilde yapılmalı, ambalajlama ve paketleme malzemelerinin güvenli ve temiz olması sağlanmalıdır.
- Üretim aşamalarından veya tüketime sunulan gıdalardan numune alınacaktır. Yemek numuneleri 250 g olarak alınıp etiketlenecek (yemeğin servis edildiği tarih) ve 72 saat boyunca uygun koşullarda saklanacaktır.
- Yemek ve salatalarda kullanılan sebzeler, tamamlayıcı grupta servis edilen meyveler çok iyi bir şekilde yıkanacaktır.
- Kullanılan süt ve süt ürünleri ısıl işlem uygulamalarıyla (pastörizasyon, sterilizasyon gibi) mikroplardan arındırılmış olmalıdır.
- Yemek hazırlamada veteriner hekim kontrolünde kesilmiş ve menşei belgesi olan et ve et ürünleri kullanılmalıdır. İdare et kesim raporu ve etin taşındığı araca ait dezenfeksiyon raporunu istediğinde yüklenici firma ibraz etmelidir.
- Kontrol komisyonu her zaman yemek üretim tesisini ve kullanılan malzemeleri denetleme yetkisine sahiptir.” düzenlemesine,
Anılan Şartname’nin “Temizlik ve Dezenfeksiyon” başlıklı (F) bölümünde “…
6. Su, deterjan veya dezenfektan ve bunların çözeltileri aracılığıyla işletmenin, malzeme, alet ve ekipmanın temizlenmesi ve dezenfekte edilmesi sırasında gıda maddesinin kirlenmesi ve bulaşmasını engelleyecek önlemler alınmalıdır.” düzenlemesine,
Aynı Şartname’nin “Tedarikçi ve Girdi Kontrol Kriterleri” başlıklı (L) bölümünde “…
4. Yüklenici, Kontrol Komisyonunun kontrolü dışında hiçbir ürün ve malzeme kullanmayacaktır. Kontrol Komisyonu gerekli gördüğü hallerde (ürünün tat, koku, görünüş, ambalaj konusunda tereddüt edildiği hallerde) satın alınan parti numaralı ürünlerden numune alınarak Türk Gıda Kodeksine uygunluğunun kontrolü açısından yetkili bir laboratuvara analiz amaçlı gönderilecek ve analiz ücreti Yüklenici tarafından ödenecektir. Ürünlerin Türk Gıda Kodeksine uygun çıkmaması durumunda alman parti geri iade edilerek yeni parti ile değiştirilecek veya başka bir yükleniciden temin edilecektir.
…
6. Yüklenici, İdare tarafından talep edilen veya olası gıda zehirlenmelerinde analize gönderilmek amacıyla günlük çıkan yemeklerden özel steril kaplara her bir üründen Kontrol Komisyonu gözetiminde bir asıl ve bir şahit numune alacaktır. Alınan numuneler 48 saat uygun koşullarda saklanacaktır. Numune alma işlemi Gıda Maddeleri Tüzüğünün Numune Alma Esaslarına uygun şekilde yapılmalıdır. Bu numuneler İdarenin talebi doğrultusunda yetkili bir laboratuvara gönderilerek numunelerin tetkik ve tahlilleri yaptırılır. Bütün bu masraflar Yükleniciye aittir.” düzenlemesine yer verilmiştir.
İhale dokümanı incelendiğinde, Sözleşme Tasarısı’nın ağır aykırılık hallerinin düzenlendiği 16.1.3’üncü maddesinde yer verilen tabloda gıda zehirlenmesi olayının gerçekleşmesi halinde konu ile ilgili alınan numunelerde İl Tarım ve Orman Müdürlüğü'nce yapılacak inceleme neticesinde gelen raporda ilgili yüklenicinin kusurlu olduğunun belirtilmesi halinde sözleşmenin feshi yaptırımının uygulanacağının düzenlendiği anlaşılmış, Teknik Şartname’nin “Gıda Güvenliği”, “Temizlik ve Dezenfeksiyon”, Tedarikçi ve Girdi Kontrol Kriterleri” başlıklı bölümlerinde de ihale konusu işin hijyenik koşullarda gerçekleştirilmesinin sağlanması bakımından detaylı düzenlemelere yer verildiği görülmüştür.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin yukarıda aktarılan 26’ncı maddesinden yüklenicinin işin gerçekleştirilmesinde gerekli özen ve ihtimamı göstereceği, işin görülmesi sırasında ilgili mevzuatın izin vermediği insan ve çevre sağlığına zarar verici nitelikte malzeme kullanamayacağı veya yöntem uygulayamayacağı, yükümlülüklerine uymayarak üçüncü kişilere verdiği zarardan dolayı bizzat sorumlu olduğu anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, Teknik Şartname’de iş kapsamında kullanılacak gıda maddesi ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemelerin depolama, hazırlama, sergileme ve taşıma sırasında tekniğine uygun olarak korunmasının, yemek hazırlama ve sunum işlemlerinin gıdaya bulaşmayı önleyecek şeklide hijyenik yapılmasının ve hatta günlük çıkan yemeklerden numune alınarak uygun koşullarda saklanmasının yüklenicinin sorumluluğunda olduğunun düzenlendiği, daha açık bir anlatımla yemeğin hazırlamasında kullanılacak malzemenin temininden başlamak üzere yemek dağıtımı ve sonrasındaki tüm aşamalarda yapılacak iş ve işlemlerin yüklenici tarafından gerçekleştirileceği, bu durumda yemekte tespit edilen bakteri ya da mikrop nedeniyle ortaya çıkan zehirlenme vakasının ancak yüklenicinin eksik ve kusuru nedeniyle oluşabileceği anlaşılmış olup, Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.3’üncü maddesinde yer verilen düzenlemede hukuka aykırılık bulunmadığı ve başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
|
||||||||||