KİK KARARLARI sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının ihale dokümanı düzenlemelerine ve Tebliğ’in 79’uncu maddesine aykırı olarak hazırlandığı, hesaplamalarda aritmetik hata bulunduğu, açıklamaya konu edilen araçların teknik özelliklerinin teknik şartnamede yer alan kriterler ile uyumlu olmadığı,

 

KİK KARARLARI

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir....” hükmü,

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinde “…79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.

79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı veya satış tutarı tespit tutanağı düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

79.3.4. Hizmet alım ihalelerinde herhangi bir sigorta giderinin aşırı düşük teklif sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilmesi durumunda, isteklilerce sigorta acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya sözleşmelerin ekine ihale dokümanında yer alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını taşıması gereklidir. Ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlükleri tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınması zorunlu değildir. Sigorta giderinin tevsiki için sunulan belgenin işin süresinin tamamını kapsaması gerekmektedir. (Ek cümle: 25/01/2017-29959 R.G./15. md.) Ancak birden fazla yılı kapsayan (Ek ibare: 26/01/2021-31376 R.G./4. md.) ya da ihale tarihi ile işin başlangıç tarihinin farklı yıllara ait olduğu işlerde ilk yıl için alınan sigorta teklifinin (Değişik ibare: 30/09/2020-31260 R.G./22. md.) ihale tarihi itibarıyla en son açıklanmış olan Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi “On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı (%)” tablosundaki oran esas alınmak suretiyle güncellenerek diğer yıllar için kullanılması mümkündür. (Ek cümle: 30/09/2020-31260 R.G./22. md.) Örneğin; sözleşme süresi 3 yıl, ihale tarihi 1/11/2019, işe başlama tarihi 1/1/2020 olan bir ihalede, ihale tarihi itibarıyla yıllık 100 TL olan sigorta prim tutarı maliyet kalemi,  Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi on iki aylık ortalamalara göre değişim oranı tablosunda en son açıklanmış olan 2019 yılı Eylül ayı değişim oranı (%26,44) üzerinden; 2020 yılı için (100 TL*1,2644) 126,44 TL; 2021 yılı için (126,44 TL*1,2644) 159,87 TL; 2022 yılı için (159,87 TL*1,2644) 202,14 TL olarak hesaplanacaktır.

79.3.6. İhale dokümanında fiyat farkı verileceğine ilişkin düzenleme bulunmayan ve birden fazla yılı kapsayan  ya da ihale tarihi ile işin başlangıç tarihinin farklı yıllara ait olduğu işlere ilişkin aşırı düşük teklif sorgulaması yazısında idarece önemli bir bileşen olarak belirtilen ve istekliler tarafından ihale tarihi itibarıyla artış oranı ve/veya tutarı tespit edilemeyen motorlu taşıtlar vergisi, araç muayene işlemleri gibi giderler ile mali yükümlülükler ve/veya tarife bedellerinin, sonraki yıllara ilişkin bedelleri, ilk yıl için öngörülen bedelin, ihale tarihi itibarıyla en son açıklanmış olan Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi “On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı (%)” tablosundaki oran üzerinden güncellenerek hesaplanır. Örneğin; sözleşme süresi 3 yıl, ihale tarihi 15/11/2019, işe başlama tarihi 1/1/2020 olan bir ihalede, motorlu taşıtlar vergisi tutarı ihale tarihi itibarıyla yıllık 100 TL olan maliyet kalemiz Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi on iki aylık ortalamalara göre değişim oranı tablosunda en son açıklanmış olan 2019 yılı Ekim ayı değişim oranı (%22,58) üzerinden; 2020 yılı için (100 TL*1,2258) 122,58 TL; 2021 yılı için (122,58 TL*1,2258) 150,26 TL; 2022 yılı için (150,26 TL*1,2258) 184,19 TL olarak hesaplanacaktır.” açıklaması,

 

İdari Şartname’nin 2.1’inci maddesinde “a) Adı: Hizmet Aracı Kiralanması

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

e) Miktarı: 275 adet araç kiralanması, 20 adedi şoförlü” düzenlemesi,

 

25’inci maddesinde “…25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. Ulaşım, sigorta, vergi (KDV Hariç) ve harç giderleri, Motorlu Taşıtlar Vergisi, Kasko Sigortaları, Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortaları, araçların her türlü bakım ve onarım giderleri (Akaryakıt ve Ad-Blue dışında ), Yakıt Güvenlik Seti, Araç Takip Sistemi, çalıştırılan personele ait tüm masraflar ile Teknik Şartnamede belirtilen diğer tüm giderler yükleniciye ait olup teklif fiyata dahildir.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.

6385 sayılı "Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 9. maddesi gereği kısa vadeli sigorta sigorta prim oranı %2,25 ' dir.” düzenlemesi,

 

46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır.” düzenlemesi,

 

Sözleşme Tasarısı’nın 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama tarihi 01.12.2024; işi bitirme tarihi 30.09.2026” düzenlemesi,

 

Teknik Şartname’nin 2’nci maddesinde “Kiralanacak Araçlar

TABLO-1

GRUP NO

ARAÇ CİNSİ

TOPLAM ARAÇ SAYISI

1

Binek Otomobil (Tip
1 )

3

2

Binek Otomobil (Tip
2 )

7

3

Binek Otomobil (Tip
3 )

6

4

Binek Otomobil (4x2)

5

5

Binek Otomobil (4X4)

23

6

Panelvan (Camlı)

76

7

Minibüs

2

8

Kamyonet (Pikap 4x4)

28

9

Kamyonet (Çift Kabin)

37

10

Damperli Kamyon (Tek Dingil)(Tip-l)

17

11

Damperli Kamyon (Tek Dingil)(Tip-2)

3

12

Damperli Kamyon (Çift Dingil)

23

13

Çamur Nakil Aracı

1

14

İçme Suyu Tankeri

4

15

Vidanjör (Tip
1 )

1

16

Vidanjör (Tip
2 )

1

17

Vidanjör (Tip
3 )

2

18

Kanal Açma

2

19

Kombine

3

20

Ekskavatör (Tip
1 )

2

21

Ekskavatör (Tip
2 )

2

22

Bcko Loder (Tip
1 )

19

23

Bcko Loder (Tip
2 )

8

 

TOPLAM

275

“ düzenlemesi,

 

4’üncü maddesinde “4.1.Yüklenici yakıt yönünden herhangi bir teklif vermeyecek ve teklif fiyatına bu gideri dahil etmeyecektir. Yakıtı İdare tarafından karşılanacak araçlara taşıt tanıma sistemi İdare tarafından takınılacaktır. Akaryakıt ve Ad-Blue dışında kalan tüm giderler Yüklenici tarafından karşılanacaktır.

4.2. Kiralanacak araçlarda her türlü lastik, yağ, antifriz, hidrolik, filtre, kayış, hortum, iş makinesi tırnak ucu, kırıcı ucu tamir, bakım, onarım, yedek parça vb. dâhil tüm giderler yükleniciye aittir. Ayrıca aracın çalışmasını engellemeyen fakat sürücü ve yolcu için tehlike arz eden veya kurum imajını kötü gösteren küçük tamiratlar; üç gün içinde Yüklenici tarafından yaptırılacaktır.

           4.3.Araçlarda yapılan periyodik kontrol belgelerini İdarenin İş Sağlığı ve Güvenliği Şube Müdürlüğüne yazılı olarak zamanında bildirecektir.

4.4.Araçların zorunlu trafik sigortaları, araç fenni muayenesi, egzoz emisyon ölçümleri sözleşme süresini kapsayacak şekilde yüklenici tarafından yapılacaktır. Sözleşme süresince araçların Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası, Genişletilmiş Kasko Sigortası, Motorlu Taşıtlar Vergisi, buna benzer yasal sorumluluklar ve periyodik bakım Yüklenici’ ye ait olup, zamanında yerine getirilecektir. İdare isterse Yüklenici belgeleri ibraz edilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

İhale komisyonunun 26.12.2024 tarihli kararının incelenmesi neticesinde, şikâyete konu ihaleye 12 isteklinin e-teklif sunduğu, idare tarafından yapılan yeterlik değerlendirilmesi neticesinde, 10 isteklinin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verildiği,  idare tarafından hesaplanmış olan sınır değerin altında teklif bedeli sunmuş olan Ertaçlar Tur. Tem. Gıda Otm. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Ortaçlar Tur. İnş. Nak. Gıda Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’ndan idarece belirlenen önemli teklif bileşenlerine ilişkin olarak aşırı düşük teklif açıklamasının talep edildiği, süresi içerisinde sunulan açıklamanın idare tarafından uygun görüldüğü anlaşılmış olup anılan isteklinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif, başvuru sahibinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği anlaşılmıştır.

 

İdarenin 25.11.2024 tarihli ve 153373 sayılı aşırı düşük teklif sorgu yazısında, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklif bedelinin aşırı düşük bulunduğu, ekte yer alan önemli teklif bileşenlerine ilişkin açıklamaların 02.12.2024 tarihine kadar idareye sunulmasının talep edildiği, yazı ekinde yer alan yazı içerisinde birim fiyat teklif cetvelinde yer alan 5, 8, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23 nolu kalemlerdeki araçlar için ayrı ayrı olmak üzere, “amortisman veya kiralama giderleri, motorlu taşıtlar vergisi, fenni muayene, egzoz gazı emisyon ölçümü, zorunlu mali sorumluluk sigortası, kasko sigorta giderleri”nin önemli teklif bileşenleri olarak belirlendiği anlaşılmıştır.

 

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, teklif tutarına ilişkin olarak maliyet hesap cetveli ve analiz tablosunun sunulduğu, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan 5, 8, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23 nolu kalemlerdeki araçlara için ayrı ayrı olmak üzere kiralama giderlerine ilişkin olarak Asos Kurumsal Hizm. Turz. Temz. Tic. A.Ş.den alınan fiyat teklifine, ekinde tutanaklar ve faturalara yer verildiği, MTV, fenni muayene ve egzoz muayene bedellerine ilişkin olarak ihale tarihi itibariyle belirlenmiş resmi bedellerin kullanıldığı, zorunlu mali sorumluluk sigortası ve kasko giderlerine ilişkin olarak Quick Sigorta A.Ş.den alınmış olan fiyat tekliflerine yer verildiği, ihale konusu işin süresinin 22 ay olması dolayısıyla anılan bir yıllık sigorta tekliflerinin ekim ayında açıklanmış olan Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi “On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı (%)” tablosundaki oran üzerinden güncellenerek hesaplamalara katıldığı anlaşılmıştır.

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesi gereğince, idarelerin teklifte önemli olan bileşenleri belirleyip teklifi aşırı düşük bulunan isteklilere yazı ile göndermesi, yazı ekinde belirlenmiş olan önemli bileşenlerin istekliler tarafından 79’uncu maddede yer alan yöntemler ile belgelendirilmesi gerektiği anlaşılmıştır.

 

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından, araç kiralama giderlerinin tevsikine ilişkin olarak sunulan fiyat teklifi, satış tutarı tespit tutanağı, ekinde SMMM’ye ilişkin faaliyet belgesi, fiyat teklifini veren tüzel kişilik adına teklif ve tutanağı imzalayan kişinin temsile yetkili olduğuna ilişkin bilgi ve belgelere yer verildiği, satış tutarı tespit tutanağına esas faturaların ve hesaplama tablolarının sunulduğu, fiyat teklifinin ve anılan tutanağın SMMM tarafından kaşelenip onaylandığı, fiyat teklifi içerisinde aşırı düşük teklif sorgu yazısında belirtilen 16 tip aracın kiralama giderlerine yer verildiği,  fiyat teklifi içerisinde araçların Teknik Şartname’de belirlenmiş özellikteki araçlar ile uyumlu olduğu, fiyat teklifi içerisinde sigorta, kasko, egzoz ve muayene bedellerinin dahil olmadığının belirtildiği, fiyat teklifi ve tutanakların birbiri ile uyumlu ve birim fiyat teklif cetvelinde yer alan birim fiyatların üzerinde olmadığı, fiyat teklifi ve eki tutanakların Tebliğ’in 79’uncu maddesinde yer alan şekil şartlarına uygun olarak hazırlandığı, ihale ilan tarihinden önceki 3 aylık satışlar üzerinden hesaplanan ortalamaların esas alındığı tespit edilmiş olup anılan araçlara ve iş makinelerine ait tüm giderlerin yer aldığı hesap cetvelinde de aritmetik hata bulunmadığı,

 

Araçlara ait MTV giderlerine ilişkin olarak araçların tipi, motor hacmi ve model yaşına uygun belirlenmiş resmi bedellerin kullanıldığı, açıklamaya konu edilen ekskavatör ve beko loader tipi iş makinaları MTV’den muaf olmalarından anılan iş makinalarına vergi bedeli öngörülmediği, işin süresinin 22 ay olduğu ve İdari Şartname’nin 46.1’inci maddesinde ihale konusu işin sözleşmesinin uygulanması sürecinde fiyat farkı verileceği düzenlendiğinden anılan giderlere ilişkin bir güncelleme yapılmasına gerek bulunmadığı, fenni muayene, egzoz gazı emisyon ölçümü giderlerinin benzer şekilde hesaplandığı görüldüğünden MTV ve fenni muayene, egzoz gazı emisyon ölçümüne ilişkin giderlerin mevzuata uygun şekilde hesaplandığı,

 

Açıklanması talep edilen araçların zorunlu trafik sigorta ve kasko giderlerine, iş makinelerinin ise kasko giderlerine ilişkin olarak Quick Sigorta A.Ş.nin kaşe ve imzası bulunan fiyat teklifine yer verildiği, işin süresinin bir yıldan fazla olması dolayısıyla anılan teklifte yer alan bedellerin Tebliğ’in 79.3.4’üncü maddesi gereğince Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi on iki aylık ortalamalara göre değişim oranı tablosunda en son açıklanmış olan 2024 yılı ekim ayı değişim oranı olan %43,93 değeri ile güncellendiği ve teklife bu haliyle dahil edildiği anlaşılmıştır.

 

Sonuç olarak, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının itirazen şikayet dilekçesi içerisinde yer alan iddialar kapsamında incelenmesi neticesinde sunulan açıklamanın mevzuata uygun olduğu ve başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Toplantı No : 2025/007
Gündem No : 11
Karar Tarihi : 12.02.2025
Karar No : 2025/UH.I-476

İHALE KARARLARI   İHALEDANIŞMANI

ihale Hizmetlerimiz Hk 1

İhale hizmet Konularımız

ihale Referanslarımız