Sözleşme süresi
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihalenin birinci, ikinci ve dördüncü kısımlarına ilişkin aşırı düşük teklif açıklamalarının idarece reddedildiği, idarenin bu işleme ilişkin gerekçelerinin yerinde olmadığı iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.
…
79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.
79.2.2.5. Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.
…
79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir.
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Bu maddede yer alan ana girdi ibaresi kapsamında, kırmızı et; beyaz et; balık; işlenmiş et ürünleri (sucuk, salam, sosis, kavurma gibi); kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve; toz şeker, süt; yoğurt, ayran; yağ ürünleri (ayçiçek yağı, zeytinyağı, tereyağı) kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal gibi); pet su, ekmek açıklama yapılacak unsurlar olarak dikkate alınır. İdarenin ihale dokümanında bu girdilerin dışında ana girdi niteliğinde malzeme içeren yemek öğünü düzenlemesi durumunda aşırı düşük teklif açıklama yazısında açıklama istenecek unsurlar arasında bu malzemelerin de belirtilmesi zorunludur. Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez.
Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde, teklifin 4.500 TL’sinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması gerekmemektedir.
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, kırmızı et; beyaz et; balık; kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve işçilik giderleri dikkate alınarak açıklama yapılmalıdır. İsteklilerin örnek menüdeki girdiler ve işçilik gideri kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerekmekte olup toplam miktar ve tutar açıklaması yapılmayacaktır. Örneğin normal kahvaltı, diyet kahvaltı, ara öğün, normal yemek ve diyet yemek gibi birim fiyatları içeren bir ihalede, isteklilerin teklif ettikleri birim fiyatı; örnek menüyü ve bu menünün üretimi için gerekli işçilik tutarını kullanarak tevsik etmeleri durumunda açıklama uygun kabul edilecektir.
…
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez…” açıklamalarına,
Teknik Şartname’nin “A- Yemek Çeşitleri ve Öğün Sayıları” başlıklı maddesinde “…Yemeklerde kullanılan tüm malzemeler ekte sunulan “Gıda Malzemelerinin Özellikleri” adlı dokümandaki şartlar ile Türk Gıda Kodeksine uygun, 1. sınıf tanınmış marka malzemeler olacaktır. Öğle ve akşam öğün menüleri farklı olacak, akşam yemekleri öğleden sonra pişirilecektir.
Kahvaltı, öğle ve akşam yemeklerinde her öğün ve her ara öğün için kişi başı 1 Adet en az 180 ml’lik pet su verilecektir. Katlarda su servisi aşağıda kuruluş bazında aylık miktarları gösterilen 19 litrelik damacana doğal kaynak suyu ile yapılacaktır. Damacana sular için su sebillerinin yanında tek kullanımlık ilgili Kuruluşun tercihine göre pet veya kağıt bardak bulundurulacaktır. Damacanalara uygun su sebilleri (Kuruluşlara ait olup, yükleniciye teslim edilecek su sebilleri hariç), damacanalar ve kağıt/pet bardaklar yüklenici tarafından temin edilecektir…” düzenlemelerine,
Teknik Şartname eki Gıda Malzemeleri Özellikleri dokümanının ilgili düzenlemelerinde “KUZU BUT (TANDIRLIK/KEMİKSİZ)
1. Etlerin rengi pembe kırmızı arası, kıvamı sert, kendine has görünüşünde ve kokusunda olacaktır.
2. Kuzu But, gövdenin kaburga ile omur ekleminden ayrıldığı bölgeden elde edilmiş olmalıdır. Kuzu butlar boşluksuz olacaktır.
3. Kuzular bir (1) yaşı geçmeyecektir.
KUZU İNCİK
1. Etlerin rengi pembe kırmızı arası, kıvamı sert, kendine has görünüşünde ve kokusunda olacaktır.
2. Kuzu kol ve/veya kuzu but’un uç kısımlarından çıkarılan kemikli et olacaktır.
3. Sipariş adet usulü verilecektir. Birim gramajları aynı olacaktır.” hususlarına yer verilmiştir.
15.11.2024 tarihinde ihale yetkilisince onaylanan ilk ihale komisyonu kararlarıyla ihalenin başvuruya konu birinci, ikinci ve dördüncü kısımlarının aşırı düşük teklif açıklamaları uygun bulunan başvuru sahibi Doğan SRT Sos. Hizm. Tem. Hizm. ve Ürn. Gıda Mad. Yem. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı tespit edilmiştir.
Bahse konu ihale komisyonu kararlarına karşı bazı isteklilerce şikâyet başvurusunda bulunulduğu ve bu başvurular üzerine idarece başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamaları yeterli görülmeyerek teklifinin reddedildiği anlaşılmıştır.
Söz konusu açıklamaların yeterli bulunmama gerekçelerinin aşağıdaki şekilde olduğu görülmüştür:
1) “Kültür mantarı”, “Washington portakal” ve “taze nane” girdileri için Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin 25.10.2024 tarihine ait Hal Bülteni fiyatlarının kullanıldığı, ancak açıklamalar kapsamında anılan tarihe ait bültene yer verilmediği, bunun yanı sıra, internet üzerinden bahse konu bültene erişim sağlandığında, istekli tarafından kilogram fiyatı üzerinden açıklanan taze nanenin fiyatına bültende “bağ” cinsinden yer verildiğinin görüldüğü, ayrıca söz konusu bültende ortalama fiyatların yer almadığı, bu nedenle bu bültenin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.5’inci maddesi kapsamında açıklama yapılırken kullanılamayacağı,
2) “Kemikli kuzu eti” girdisi için İzmir Ticaret Borsası Haziran 2024 Bülteni fiyatının kullanıldığı, ancak bahse konu bültende “kemikli kuzu eti” ibaresinin bulunmadığı,
3) “63-72 gram large yumurta” girdisi için Manisa Ticaret Borsası Aralık 2023 Bülteni fiyatının kullanıldığı, ancak Teknik Şartname’den yumurtaların adet olarak alınacağı anlaşıldığı halde istekli tarafından bültendeki kilogram cinsinden yumurta fiyatı üzerinden açıklama yapıldığı,
4) İşin süresi boyunca kullanılacak pet bardaklara yönelik açıklama yapılmadığı.
Başvuru sahibi Doğan SRT Sos. Hizm. Tem. Hizm. ve Ürn. Gıda Mad. Yem. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamaları idarenin yukarıda aktarılan değerlendirmeleri çerçevesinde incelendiğinde aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
1) Ana girdi fiyatları ve açıklama yönteminin gösterildiği tabloda “mantar (gr) (kültür)”, “portakal (gr) (Washington)” ve “taze nane (gr)” girdileri için açıklama yöntemi “Ankara Büyükşehir Belediyesi 25.10.2024 Hal Bülteni” şeklinde beyan edilmiştir. İdarece de tespit edildiği üzere açıklamalar kapsamında söz konusu bültene rastlanılamamıştır. Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin internet sayfası üzerinden bahse konu tarihe ilişkin hal fiyatları sorgulandığında, ilgili ürünlerin asgari ve azami fiyatlarına yer verildiği, ortalama fiyatların ayrıca belirtilmediği görülmektedir. Hal fiyatları kapsamında “nane (70-100 gr)” için asgari ve azami fiyatlar 3 TL/bağ ve 6 TL/bağ olarak belirtilmiştir. Başvuru sahibince itirazen şikâyet başvurusunda da belirtildiği üzere, açıklamalar kapsamında 1 kilogram nanenin 15 bağa tekabül ettiği ve nanenin ortalama hal fiyatının 4,5 TL/bağ [(3+6)/2] olduğu kabulüyle nanenin kilogram fiyatının 67,5 TL (15x4,5) olarak dikkate alındığı görülmektedir.
2) Ana girdi fiyatları ve açıklama yönteminin gösterildiği tabloda “kuzu eti (kemikli) (gr)” girdisi için açıklama yöntemi “İzmir T.B. Haziran 2024 Bülteni (sf. 21)” şeklinde beyan edilmiş ve kilogram fiyatı 455,40 TL olarak gösterilmiştir. Anılan bültenin 21’inci sayfasında “kuzu çatal” ortalama fiyatının 455,40 TL/kg olduğu görülmektedir. Nitekim başvuru sahibince de itirazen şikâyet başvuru dilekçesinde “kuzu çatal” fiyatının kullanıldığı beyan edilmiştir. Öte yandan, aynı bültende “kuzu but” ve “kuzu kol” ortalama fiyatlarına da sırasıyla 510 TL/kg ve 423,07 TL/kg olarak yer verildiği görülmektedir.
3) Ana girdi fiyatları ve açıklama yönteminin gösterildiği tabloda “yumurta (gr) (63-72 gr large)” girdisi için açıklama yöntemi “Manisa T.B. Aralık 2023 Bülteni (sf.
4 )” şeklinde beyan edilmiş ve kilogram fiyatı 54,545 TL olarak gösterilmiştir. Anılan bültenin 4’üncü sayfasında “yumurta pastörize” ürününün ortalama fiyatının 54,545 TL/kg olduğu görülmektedir.
4) Teknik Şartname’nin “A.3 Talep Edilen Su Sebili ve Damacana Sayıları” başlıklı bölümü çerçevesinde işin birinci, ikinci ve dördüncü kısımlarında yüklenici tarafından sözleşme süresi boyunca temin edilecek sırasıyla toplam 150.000, 117.700 ve 3.000 adet pet bardağa ilişkin maliyetler açıklanmamıştır. Nitekim itirazen şikâyet başvuru dilekçesinde, pet bardak giderlerinin “yardımcı giderler” başlığında değerlendirilmesi gerektiği ve açıklanmasının zorunlu olmadığı ifade edilmiştir.
İsteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının reddedilmesine ilişkin gerekçelerden toptancı hal fiyatları kapsamında taze nanenin bağ cinsinden fiyatına yer verilmiş olması hususunda, istekli tarafından hal fiyatları listesiyle tutarlı şekilde bir bağ nanenin 70-100 gram aralığında olduğu öngörülerek hesaplama yapıldığı ve bu hesap yapılırken fiyat avantajı yaratmayacak şekilde 70 gram üzerinden birim dönüşümünün sağlandığı, 1 kilogramda 14,29 (1000/70) adet olarak hesaplanan bağ sayısının da güvenli tarafta kalınarak 15’e yuvarlandığı ve nanenin kilogram fiyatının bu şekilde hesaplandığı göz önünde bulundurulduğunda, bu şekilde açıklama yapılabileceği sonucuna varılmış ve bu husus özelinde idarenin değerlendirmesi yerinde görülmemiştir. Ancak, “kültür mantarı”, “Washington portakal” ve “taze nane” girdileri için kullanıldığı beyan edilen Ankara Büyükşehir Belediyesi hal fiyatlarının isteklinin açıklamaları kapsamında sunulmadığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin toptancı hal fiyatlarına ilişkin 79.2.2.5’inci maddesinde ise açıkça belge ile açıklama yapılacağının düzenlendiği, bu nedenle salt beyan ile açıklama yapılmasının uygun olmadığı anlaşılmıştır.
Teknik Şartname eki Gıda Rasyonu dokümanı kapsamında “kuzu eti (kemikli)” girdisine yer verilmekle beraber Gıda Malzemeleri Özellikleri dokümanında hususi olarak kemikli kuzu eti girdisinin düzenlenmediği, yukarıda alıntılanan düzenlemelerden görüldüğü üzere adı geçen dokümanda kemikli kuzu eti ürünü olarak yalnızca “kuzu incik” girdisinin bulunduğu anlaşılmaktadır. Bu kapsamda, başvuru sahibince fiyatı kullanılan “kuzu çatal” ürününün de kuzu karkasın arka iki budunun gövdeden ayrılması yoluyla elde edildiği ve kemikli bir kuzu eti ürünü olduğu, ayrıca sunulan bültende daha düşük fiyatlı kemikli kuzu eti ürünü de bulunduğu halde başvuru sahibince bu fiyatın kullanılmadığı hususları göz önüne alındığında, başvuru sahibi tarafından kemikli kuzu eti fiyatının açıklanamadığı sonucuna varılamayacağı tespit edilmiştir.
“63-72 gram large yumurta” girdisi için Manisa Ticaret Borsası Aralık 2023 Bülteni’ndeki “yumurta pastörize” ürünü fiyatının kullanıldığı göz önüne alındığında, fiyatı kullanılan ürünün büyüklüğünün (s, m, l) anlaşılamadığı, yumurta fiyatlarının yumurtaların büyüklüğüne göre değişiklik gösterdiği, dolayısıyla “large” yumurta fiyatı açıklanması gerekirken yapılan açıklamanın bu hususta bilgi içermediği, bu nedenle bu şekildeki açıklamanın yeterli olmadığı anlaşılmıştır.
Sözleşme süresi boyunca temin edilecek su sebili ve damacanaların yanında verilecek olan pet bardaklara ilişkin maliyetin, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesi çerçevesinde yardımcı girdiler başlığında değerlendirilmesi gerektiği ve bu maliyet için açıklama sunulması gerekmediği anlaşılmış olup, bu doğrultuda idarenin bu husustaki gerekçesi yerinde görülmemiştir.
Yukarıda aktarılan hususlar çerçevesinde, başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamalarının yeterli görülmemesi işleminin nihai olarak yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
|
||||||||||