KİK KARARLARI

a) Teknik Şartname’ye göre, hiçbir personelin tam zamanlı çalıştırılmayacağı ancak tam zamanlı hizmet sunumuna uygun şekilde personel sayısı ve vardiya düzeni belirleyerek hizmet sunmanın yüklenici sorumluluğunda olduğu, dolayısıyla idarece istenilen en az 5 kişilik personel grubunun, sadece kısmi zamanlı olarak işyerinde bulunabileceği, kısmi zamanlı istihdam edilecek bu personelin işyerinden ayrıldıktan sonra akşam yemeği, gece servisi vb. yemekleri sunmaya devam edecek olan diğer personel grubunun vardiyaya gelmesi anlamına geleceği,  aşırı düşük teklif açıklamasında da, en az iki farklı vardiyada çalışacak toplam 10 işçiye ait giderlerin ayrı ayrı gösterilmesi gerektiği,

Ayrıca, beş personel için işçilik ücretleri; yol ve yemek giderleri, konaklama giderleri ve sözleşme genel giderler tutarı dahil olacak şekilde açıklamaya konu edilmediği,

b) Sunulan Ek-H.4 Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli’nde belirtilen ana girdiler ile işçilik maliyeti toplamının, toplam teklif tutarına oranı Kamu İhale Genel Tebliği’nde belirtilen oranlar (0,80–0,95) arasında olmadığı, Hesap Cetveli’nde yer alan Ana Girdiler Tablosunda yer alan girdilerin fiyatlarının tevsiki amacıyla sunulan ticaret borsa bültenlerinin, ihale tarihinden önceki son 12 aydan daha eski olduğu veya ihale tarihinden sonra düzenlenmiş olan borsa bültenleri ile açıklama yapıldığı,

c) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.2 ve 79.2.2.3’üncü maddeler kapsamında; açıklamada kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilen fiyatlar veya sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyatların sunulduğu ancak sunulan belgelerin (GTB Hal Kayıt Bültenleri, Halk Ekmek Fabrikaları Satış Fiyatları Listeleri, AOÇ Satış Fiyatları Listeleri gibi) üzerinde fiyatların yayınlanma tarihinin bulunmadığı, ilgili malların fiyatlarının ihale ilan tarihi ile ihale tarihi arasında olup olmadığı teyit edilemeyeceği,

ç) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinin beşinci fıkrasında yer alan düzenlemeye göre kırmızı ve beyaz et, sebze, meyve, kuru gıdalar, bakliyat gibi ürünlere ait birim fiyatların, üçüncü kişilerden fiyat teklifi almak suretiyle açıklanabilmesi için 79.2.2’nci maddede yer alan diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmaması gerektiği, ancak açıklamada kırmızı et, tavuk eti, koçbaşı nohut, gönen pirinç, tavuk but, tavuk pirzola gibi ürünlerin maliyetinin, üçüncü kişilerden fiyat teklifi alarak açıklandığı, oysa bu ürünlerin tamamının, ticaret borsası bültenlerinde bulunabildiğinden bu ürünler için fiyat teklifi alınmak suretiyle açıklama yapılmasının mümkün bulunmadığı,

d) Örnek yemek menüsünde yer alan yemeklerin içeriğindeki bazı girdilerin tevsiki amacıyla Ek-O.7 Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağının kullanıldığı, tutanaktaki fatura bilgileri tablosunda beyan edilen fatura için Gelir İdaresi Başkanlığı’na sorularak sorgulama yapıldığında faturanın ihale tarihinden sonra geçmişe dönük olarak düzenlendiğinin görüleceği,

e) Ek-O.6 ve 7 tespit tutanaklarının ihale ilan tarihinden önceki üç ay veya bundan önceki üç aylık döneme ait olması gerektiği halde tespit tutanaklarının bu kurala uyulmaksızın düzenlendiği, tutanakta tutanağı düzenleyen meslek mensubunun imzası, kaşesi ve mührü ile birlikte ilgili firmaya ait imza ve kaşenin bulunmadığı, tutanaklarda yer alan fiyatların, ihale ilan tarihinden önceki üç ay veya bundan önceki üç aylık dönemde düzenlenen faturalara dayanarak belgelenmesi, bunun da tutanaklarda yer alan fatura bilgileri tablosunda gösterilmesi gerektiği, tutanaklardaki fatura bilgileri tablosunda fatura ile açıklaması yapılan ana girdilerin tamamının yer almadığı, dayanak faturaların da ihale tarihinden önceki üç ay, yahut ondan önceki üç aylık dönem içerisinde kesilen faturalar olmadığı, tespite konu olan yevmiye defteri ile işletme defterlerinin bilgisi usulüne uygun olarak gösterilmediği, Tespit Tutanakları üzerindeki “Fatura Bilgileri Tablosu”na işlenmiş olan faturaların tarihlerinin, ilgili tutanakta gösterilen geçici vergi beyanname dönemi ile uyumlu olmadığı, “Fatura Bilgileri Tablosu”na işlenmiş olan faturalara konu mal ve hizmetlerin, Teknik Şartname’de belirtilen ve açıklanması gereken mal ve hizmetlerle uyumlu olmadığı, “Fatura Bilgileri Tablosu”na işlenmiş olan faturalara konu mal ve hizmetlerin, malzemeli yemek sunumu hesap cetvelindeki mal ve hizmetlerle uyumlu olmadığı, “Fatura Bilgileri Tablosu”nda yer alan Yurtiçi Satışlar tablosunda belirtilen “mal ve hizmetin adı”, “yevmiye adedi”, “birim”, “birim fiyat”, “toplam tutar” bilgileri ile Fatura Bilgileri Tablosu’nda belirtilen bilgiler ile uyumlu olmadığı,

f) Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağında, alışlar dayanak alınarak açıklama yapılabilmesi için açıklamada kullanılan birim fiyatların, tutanakta belirtilen fiyatların altında olmaması ve ihale ilan tarihinden önceki üç ay veya bundan önceki üç aylık dönemde ihale konusu işte kullanılması öngörülen mal miktarının en az yarısı kadar alım yapılmış olması şartına uyulmadığı, satışlara dayalı açıklama yapılabilmesi için de, açıklamada kullanılan birim fiyatların, tutanakta belirtilen fiyatların altında olmaması ve ihale ilan tarihinden önceki üç ay veya bundan önceki üç aylık dönemde ihale konusu işte kullanılması öngörülen mal miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması gerektiği, bu şartın da karşılanmadığı, tutanaklarının ekine, meslek mensubuna ait geçerli bir faaliyet belgesinin eklenmediği, eklenen belgelerin asıl olmadığı, üzerlerinde aslı gibidir onayı da bulunmadığı, faaliyet belgelerinin geçerlilik sürelerinin dolduğu,

g) Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri üzerinde, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinde düzenlenen standart metne yer verilmediği, teklifin dayanağını oluşturan Tespit Tutanağının usulüne uygun bir şekilde düzenlenmediği, fiyat tekliflerinin üzerinde yer alan tarih ve sayı bilgisi ile teklifin ekinde yer alan Tespit Tutanağının tarih ve sayı bilgisinin uyumlu olmadığı, fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösteren firmalardan alınmadığı, isteklinin aldığı fiyat tekliflerinin üzerine, maliyetlere dayalı açıklama yapılması halinde eklenmesi gereken standart metni eklediği halde fiyat teklifi ekinde, satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifine konu olan iş kalemlerinin, teknik şartnamede yer verilen detayları içermediği, bahse konu iş kalemlerinin teknik şartnameye uygun olduğuna ilişkin bir açıklama da yapılmadığı,

ğ) İşçilik giderleri üzerine sözleşme ve genel giderler tutarının eklenmediği ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.3.5 maddesine uygun olarak açıklama yapılmadığı, 24 saat esaslı hizmetler için, 24 saat boyunca hizmet sunulmasına imkan sağlayacak sayıda personel üzerinden işçilik hesaplaması yapılmadığı, hiçbir personelin tam zamanlı olarak istihdam edilmeyeceği yönündeki düzenlemeye rağmen personel giderlerinin tam zamanlı istihdam söz konusu olacakmışçasına, günde 8 saat ve ayda 30 günlük ücretler üzerinden açıklama yapıldığı,

h) Açıklanması istenilen maliyet bileşenlerinin tamamı için, hem Teknik Şartname’de hem de teklif cetvelinde belirtilen nitelikleri tam olarak karşılayacak ürünler üzerinden maliyet hesaplaması yapılmadığı, maliyet bileşenleri için, toplam teklif tutarını karşılayacak şekilde, birim fiyatlar üzerinden maliyet açıklaması yapılmadığı, sunulan belgelerin, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinde açıklama sunmak için düzenlenmesi gerektiği belirtilen belgelerle uyumlu olmadığı,

ı) Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun hükümleri uyarınca, özel güvenlik hizmeti sunacak firmaların başka alanda faaliyet göstermesinin mümkün olmadığı, diğer bir deyişle ihale konusu özel güvenlik hizmetinin sunulması için, bu alanda faaliyet gösteren firmaların alt yüklenici olarak çalıştırılması yani aşırı düşük teklif açıklamasında da, üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin kullanılması gerektiği, ancak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan açıklamada, özel güvenlik maliyetlerinin sadece işçilik giderleri üzerinden açıklandığı ve üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile bu tekliflere ait tespit tutanakları, fatura bilgileri tablosunu da içerecek şekilde imzalı ve kaşeli bir şekilde sunulmadığı, dolayısıyla sunulan açıklamanın, özel güvenlik hizmetinde kullanılacak olan jop, kelepçe, kıyafet vb. hizmetleri kapsamamakta olduğu, güvenlik hizmetlerine ilişkin olarak, EK-O.7 Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı ile açıklama yapılmasının mümkün olmayıp sunulan açıklamanın bu yönüyle de hatalı olduğu,

i) Seyahat Sağlık Sigortası giderlerinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.3.4 maddesine uygun şekilde açıklanmadığı,

j) “Spor Malzemesi (6 Kalem)” iş kaleminin kapsamının, teknik şartnamede detaylı olarak düzenlendiği, buna rağmen ihale üzerinde kalan isteklinin, spor malzemeleri için üçüncü kişilerden fiyat teklifi aldığı ve fiyat teklifi üzerinde “Spor Malzemesi (6 Kalem)” ifadesine yer verildiği, fakat fiyat teklifine konu olan spor malzemelerinin, ihalede istenilen spor malzemeleri ile aynı olup olmadığına ilişkin hiçbir açıklık bulunmadığı,

k) “Aktivite Malzemesi (30 Kalem)” iş kalemi için de fiyat teklifi alınmış olsa da, sunulan fiyat teklifinin, teknik şartnamede yer verilen aktivite malzemelerinin tamamını içerip içermediğinin belli olmadığı,

l) Sağlık hizmetine ilişkin sunulan açıklama kapsamında, 24 saat esaslı hasta nakil aracı maliyetinin nasıl karşılanacağının işin süresine uygun olarak açıklanmadığı, 24 saat esaslı hasta nakil aracında görevlendirilecek olan 24 saat esaslı şoför işçilik giderinin de usule uygun bir şekilde açıklanmadığı iddia edilmektedir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı yedinci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir.

…

7.4. Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:

7.4.1. Bu madde boş bırakılmıştır.

7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya eşdeğer belgeleri.

a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan istekliler, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,

b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan istekliler, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form: KİK025.1/H) sunmaları gerekmektedir.

Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;

a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),

b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),

c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50'den küçük olması,

ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi

gerekir.

Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde yeterlik kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki yılın belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.”

Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur…” düzenlemesi yer almaktadır.

Kamu İhale Kurulu’nun 25/04/2024 tarihli ve 2024/DK.D-77 sayılı “Kamu ihale mevzuatı uyarınca aranılan bilanço oranlarının hesaplanmasında enflasyon düzeltmesine tabi bilanço verilerinin esas alınması” konulu Kurul kararı ile “4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi ve ilgili ihale uygulama yönetmelikleri çerçevesinde ekonomik ve malî yeterliklerin belirlenmesine ilişkin olarak bilanço veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde, bilançosu enflasyon düzeltmesine tabi aday veya istekliler tarafından sadece enflasyon düzeltmesi yapılan bilançoların sunulması ve idareler tarafından bilanço oranlarının hesaplanmasında enflasyon düzeltmesi yapılan bilanço veya eşdeğer belgelerdeki tutarların esas alınması gerektiğine” karar verilmiştir.

İhale üzerinde bırakılan Nova Oto Kiralama Turizm İnşaat Seyahat Hayvancılık Gıda Temizlik Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından 8.245.000,00 TL teklif verilen ihaleye ilişkin yeterlik bilgileri tablosunda; bilanço değerlendirmesi için 2023 yılı esas alınarak “1,09546313” cari oran, “0,29557769” öz kaynak oranı ve “0” kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranı bilgilerinin yer aldığı görülmektedir.

Anılan istekliye ait ve EKAP üzerinden ulaşılan 2023 yılına ait bilanço incelendiğinde; bilanço oranlarının yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgilerle aynı olduğu, bilanço tutarlarının ihalelerde gerekli oranları sağladığı tespit edilmiştir.

Yapılan incelemede, elektronik ortamda yapılan ihaleye katılan isteklilerin ekonomik ve mali yeterlik kriterlerini sağlayıp sağlamadıklarına yönelik incelemenin, istekliler tarafından yeterlik bilgileri tablosunda beyan ettikleri bilgiler ile Gelir İdaresi Başkanlığı ile Kamu İhale Kurumu bünyesinde kurulan Elektronik Kamu Alımları Platformu (EKAP) arasındaki entegrasyon çerçevesinde temin edilen bilgilerin karşılaştırılması sonucunda, başka bir ifadeyle EKAP'taki bilgiler üzerinden teyidi şeklinde gerçekleştirildiği, dolayısıyla bu verilerin Gelir İdaresi Başkanlığı’ndan alınan veriler olduğu, bu kapsamda anılan istekli tarafından yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgilerin Gelir İdaresi Başkanlığı ile yapılan entegrasyon kapsamında EKAP’a aktarılan veriler ile uyumlu olduğu anlaşılmıştır.

Yukarıda aktarılan hususlar bir arada değerlendirildiğinde, söz konusu ihalenin elektronik ortamda gerçekleştirildiği, EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak temin veya teyit edilebilenler için sorgulama sonucunda elde edilen bilgiler üzerinden değerlendirme yapılacağı, anılan istekli tarafından bilançoya ilişkin olarak beyan edilen bilgilerin EKAP üzerinden teyit edilen bilgiler ile uyumlu olduğu ve İdari Şartname’de istenilen bilanço kriterlerinin sağlandığı anlaşıldığından başvuru sahibinin bu husustaki iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kanun’un 55’inci maddesinde “İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.” hükmü yer almakta olup, 54’üncü maddede başvurunun süresinde yapılmaması halinde reddine karar verileceği belirtilmiştir.

 Kamu İhale Genel Tebliği’nin aşırı düşük tekliflere ilişkin 79’uncu maddesinde “79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.

79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı veya satış tutarı tespit tutanağı düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması,  fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.          

79.2.2.2. Merkezi Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Ülke Çapında Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin merkezi kamu kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu yöntemle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.

79.2.2.5. Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.

...

79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı  ile açıklama yapılabilir.

Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin (Değişik ibare:RG-18/5/2024-32550)(15) ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç ay içinde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.

Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması ve isteklinin ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç ay içinde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az 1/20’si kadar satış yapmış olması gerekir.

İsteklinin ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç ay içinde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunulmasına gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

…

79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”

79.2.4. Tutanakların ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç ay içindeki bilgiler esas alınarak düzenlenmesi zorunludur.

Örneğin; ilan tarihi 10.03.2024 olan ve açık ihale usulü ile yapılan bir ihalede ilan tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay olan “01.12.2023-29.02.2024” veya bundan önceki üç ay olan “01.09.2023-30.11.2023” aralığına ilişkin tutanaklar sunulur.

79.2.5. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenir.” açıklaması yer almaktadır.

Kanun’un yukarıda atıf yapılan 54’üncü ve 55’inci maddeleri kapsamında, idareye süresinde yapılmayan Teknik Şartname’de çelişki bulunduğuna ilişkin başvurunun reddi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Teklifi sınır değerin altında kalan Nova Oto Kiralama Turizm İnşaat Seyahat Hayvancılık Gıda Temizlik Sanayi ve Ticaret Limited Şirketine idarece gönderilen aşırı düşük teklife ilişkin sorgulama yazısının “Teklif Mektubunuzun eki Birim Fiyat Teklif Cetvelinde bulunan 1-Sabah Kahvaltısı, 5-Genel Temizlik Hizmeti, 6-Güvenlik Hizmeti, 11- Aktivite Malzemesi iş kalemleri için Kamu İhale Genel Tebliğinin hükümlerine riayet edilerek; söz konusu aşırı düşük teklif sorgusuna cevap niteliğindeki belgelerinizin…Komisyon Başkanlığımıza ulaştırılması” şeklinde olduğu, sunulan açıklamaların idarece uygun bulunarak ihalenin anılan istekli üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.

Başvuru dilekçesinde, ihale konusu işe ait tüm kalemlere ilişkin iddialarda bulunulmuşsa da, sorgulamanın yukarıda yazılı dört bileşene yönelik olarak yapıldığı, ihale üzerinde kalan istekli tarafından da bu yönde açıklamada bulunulduğu görülmüş, diğer bileşenlere ilişkin iddiaların konu unsuru yönünden reddi gerektiği anlaşılmıştır.  

Ayrıca, ihalenin “Gençlik Kampı Organizasyon Hizmet Alımı” olduğu, yemek hizmetinin işin bir kısmını oluşturduğu görülmüş, Kamu İhale Genel Tebliği’nin münhasıran yemek alımı ihalelerine ilişkin düzenlemelerinin, mevcut ihalede uygulanması zorunluluğunun bulunmadığı ve Tebliğ’in aşırı düşük tekliflere ilişkin genel hükümlerinin geçerli olduğu tespit edilmiştir.

Sabah kahvaltısı, genel temizlik, güvenlik hizmetleri ile aktivite malzemesine ilişkin açıklamalarda, satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) kullanılarak açıklamada bulunulduğu, ancak tutanakların ekinde bulunan fiyat teklifleri üzerinde Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda yazılı 79.2.2.1. maddesinde belirtilen ve meslek mensubu tarafından yazılması gereken “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılı olmadığı, diğer bir deyişle fiyat teklifleri ile tutanaklar arasında gerekli bağlantının kurulmadığı görülmüş, açıklamanın uygun olmadığı ve teklifin reddi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan başvuru konusu ihalede, işçilik ücretlerinin Teknik Şartname’de ve sorgulama yazısında belirtilen kapsam, sayı ve özelliklere uygun olarak KİK işçilik modülü kullanılarak, kahvaltı malzemelerinin bir kısmının süresine uygun ticaret borsası fiyatları kullanılarak açıklandığı, bunlara ilişkin açıklamalara hesap sunum cetvelinde usulüne uygun olarak yer verildiği görülmüştür. Anılan istekli tarafından açıklamada Ek-O.7 Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı kullanılmadığı, seyahat sağlık sigortası, sağlık hizmetleri ve altı kalem spor malzemesinin aşırı düşük teklif sorgulamasına konu edilmediği görülmüş, bu husustaki iddiaların da yerinde olmadığı anlaşılmıştır.

Buna ek olarak, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.

Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin, iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanunun öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması" koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Nova Oto Kiralama Turizm İnşaat Seyahat Hayvancılık Gıda Temizlik Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinin teklifinin reddedilerek, bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

​

İhale hizmet Konularımız

ihale Referanslarımız