KİK KARARLARI
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının aşağıda yer verilen hususlarda mevzuata aykırı olduğu;
- Araçların maliyetine yönelik olarak;
- Kiralama yöntemi kullanıldı ise araçların fiyat tekliflerinin uygun olmadığı, fiyat tekliflerinin ekinde yer alması gereken tutanakların yer almadığı, kaşeleme işleminin uygun olmadığı, fiyat tekliflerinin bu alanda faaliyet gösterenlerden alınmadığı, özmal araçlar kullanılacak ise de bakım-onarım, sigorta, MTV amortisman gibi bazı maliyet bileşenlerinin kiralama maliyetinin içerisine dâhil edilmek suretiyle fiyat teklifi alınmasının mevzuata aykırı olduğu, bu bileşenlerin her birinin ayrı bir maliyet kalemine karşılık geldiği,
- Trafik ve ferdi kaza koltuk sigortası maliyetine yönelik olarak;
Kamu İhale Genel Tebliği'nin 79.3.4’üncü maddesi doğrultusunda istekli tarafından sunulan sigorta fiyat teklifinde genel müdürlük veya bölge müdürlüğü teyidinin bulunması gerektiği, teyit bulunmadığı durumda fiyat teklifinin hukuka uygun kabul edilmesinin mümkün olmadığı ayrıca işin tamamını ve işin süresini de kapsamadığı,
- Akaryakıt maliyetine yönelik olarak;
- İki çeşit otobüs için akaryakıt maliyetinin uygun açıklanmadığı, akaryakıt maliyetinin, iş kapsamında çalışması gereken araç tipleri, marka, model, ortalama yakıt bilgileri dikkate alınmaksızın hesaplandığı, yetkili servisten alınmış beyan bilgi yazısının yer almadığı, EPDK tarafından yayımlanan akaryakıt fiyatlarının kullanılmadığı,
d) Muayene, bakım onarım giderlerinin hesaplanmadığı, fiyat teklifi ve tutanaklarının sunulmadığı, ilaçlama ile ilgili maliyetlerin açıklanmadığı, kamera sistemi ile ilgili maliyetlerin açıklanmadığı, GPS veya araç takip sistemi ile ilgili açıklamaların yer almadığı, OGS ve HGS giderlerinin açıklanmadığı, göçmenlere ve görevli personele araç içerisinde verilecek sular için maliyet hesaplamasının yapılmadığı, sözleşme giderlerinden damga vergisi kik payı karar pulu giderlerinin hatalı hesaplandığı, geçici ve kesin teminat mektubu giderlerinin ve komisyon giderlerinin hesaplanmadığı iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. ...” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;
1) Verilen hizmetin ekonomik olması,
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
b) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama istenmeksizin reddedilir.
(3) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına eşit veya bu değerin üzerinde olan ihalelerde, ikinci fıkranın (a) bendinin kullanılması zorunludur. ...” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “78.1. Bu Tebliğde personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları için öngörülen düzenlemeler, 4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi gereğince ihale edilebilecek personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerine uygulanır. (Ek cümle: 30/09/2020-31260 R.G./17. md.) 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 23 ve 24 üncü maddeleri gereğince kadroya geçiş uygulamasına tabi olan hizmet alımları ile bu hizmetlerin karakteristik edimlerini içeren veya alt hizmetleri niteliğinde olan hizmetler, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet olarak değerlendirilecektir.
…
78.3. (Değişik: 12/06/2015-29384 R.G./6. md.; Değişik madde: 18/05/2024-32550 R.G/37. md., yürürlük: 15/06/2024) Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin ihale dokümanında, haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının belirtilmesi halinde teklif fiyata dahil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesi ve her bir işçilik maliyeti için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması zorunludur.
78.3.1. (Ek madde: 18/05/2024-32550 R.G/37. md., yürürlük: 15/06/2024) Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan ve teklif fiyata dahil giderler arasında işçilik giderine yer verilen hizmet alımlarında, birim fiyat teklif cetvelinde her bir işçilik maliyeti için açılan satırda, ilgili mevzuatına göre hesaplanacak sözleşme gideri ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyetinin altında teklif sunan isteklilerin teklifleri, ihale dokümanına aykırı teklif sunulduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılır.
…
78.6. Tekliflerin hazırlanmasında ve asgari işçilik maliyetinin hesaplanmasında, ihale tarihinde yürürlükte bulunan asgari ücret dikkate alınacaktır. ...” açıklaması,
Aynı Tebliğ’in “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Mülga ibare: 18/05/2024-32550 R.G/39. md., yürürlük: 15/06/2024) veya satış tutarı tespit tutanağı (Mülga ibare: 18/05/2024-32550 R.G/39. md., yürürlük: 15/06/2024) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.
…
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, (Mülga ibare: 18/05/2024-32550 R.G/39. md., yürürlük: 15/06/2024) fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
…
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile (Mülga ibare: 18/05/2024-32550 R.G/39. md., yürürlük: 15/06/2024) tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”
79.2.4. (Değişik madde: 18/05/2024-32550 R.G/39. md., yürürlük: 15/06/2024) Tutanakların ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç ay içindeki bilgiler esas alınarak düzenlenmesi zorunludur.
Örneğin; ilan tarihi 10.03.2024 olan ve açık ihale usulü ile yapılan bir ihalede ilan tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay olan “01.12.2023-29.02.2024” veya bundan önceki üç ay olan “01.09.2023-30.11.2023” aralığına ilişkin tutanaklar sunulur.
79.2.5. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenir.
…
79.2.7. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak, EPDK tarafından yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin Raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmez. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.
79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.
79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr) adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.
79.3.4. Hizmet alım ihalelerinde herhangi bir sigorta giderinin aşırı düşük teklif sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilmesi durumunda, isteklilerce sigorta acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya sözleşmelerin ekine ihale dokümanında yer alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını taşıması gereklidir. Ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlükleri tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınması zorunlu değildir. Sigorta giderinin tevsiki için sunulan belgenin işin süresinin tamamını kapsaması gerekmektedir. Ancak birden fazla yılı kapsayan ya da ihale tarihi ile işin başlangıç tarihinin farklı yıllara ait olduğu işlerde ilk yıl için alınan sigorta teklifinin ihale tarihi itibarıyla en son açıklanmış olan Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi “On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı (%)” tablosundaki oran esas alınmak suretiyle güncellenerek diğer yıllar için kullanılması mümkündür. Örneğin; sözleşme süresi 3 yıl, ihale tarihi 1/11/2019, işe başlama tarihi 1/1/2020 olan bir ihalede, ihale tarihi itibarıyla yıllık 100 TL olan sigorta prim tutarı maliyet kalemi, Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi on iki aylık ortalamalara göre değişim oranı tablosunda en son açıklanmış olan 2019 yılı Eylül ayı değişim oranı (%26,44) üzerinden; 2020 yılı için (100 TL*1,2644) 126,44 TL; 2021 yılı için (126,44 TL*1,2644) 159,87 TL; 2022 yılı için (159,87 TL*1,2644) 202,14 TL olarak hesaplanacaktır.
…
79.3.6. İhale dokümanında fiyat farkı verileceğine ilişkin düzenleme bulunmayan ve birden fazla yılı kapsayan ya da ihale tarihi ile işin başlangıç tarihinin farklı yıllara ait olduğu işlere ilişkin aşırı düşük teklif sorgulaması yazısında idarece önemli bir bileşen olarak belirtilen ve istekliler tarafından ihale tarihi itibarıyla artış oranı ve/veya tutarı tespit edilemeyen motorlu taşıtlar vergisi, araç muayene işlemleri gibi giderler ile mali yükümlülükler ve/veya tarife bedellerinin, sonraki yıllara ilişkin bedelleri, ilk yıl için öngörülen bedelin, ihale tarihi itibarıyla en son açıklanmış olan Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi “On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı (%)” tablosundaki oran üzerinden güncellenerek hesaplanır. Örneğin; sözleşme süresi 3 yıl, ihale tarihi 15/11/2019, işe başlama tarihi 1/1/2020 olan bir ihalede, motorlu taşıtlar vergisi tutarı ihale tarihi itibarıyla yıllık 100 TL olan maliyet kalemiz Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi on iki aylık ortalamalara göre değişim oranı tablosunda en son açıklanmış olan 2019 yılı Ekim ayı değişim oranı (%22,58) üzerinden; 2020 yılı için (100 TL*1,2258) 122,58 TL; 2021 yılı için (122,58 TL*1,2258) 150,26 TL; 2022 yılı için (150,26 TL*1,2258) 184,19 TL olarak hesaplanacaktır.” açıklaması yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: 2025 YILI MERSİN İL GÖÇ İDARESİ MÜDÜRLÜĞÜ DÜZENSİZ GÖÇMEN SEVKİ ŞOFÖRLÜ TAŞIT KİRALAMA/TAŞIMACILIK HİZMETİ ALIMI
b) Türü: Hizmet alımı
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
…
e) Miktarı: 27 yolcu kapasiteli araç için toplam 50.000(Elli Bin)km
46-50 yolcu kapasiteli araç için toplam 100.000(Yüz Bin)km
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Mersin ve Türkiye Cumhuriyeti'nin tüm sınırları dahil olmak üzere İdarece belirlenecek yerler.” düzenlemesi,
“Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “…25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince ödenecek (KDV Hariç) her türlü vergi, resim, harç ve benzeri giderler ile ulaşım, nakliye, her türlü sigorta gidereleri ve Teknik Şartnamede belirtilen giderler teklif fiyatına dahil olup Yükleniciye aittir...” düzenlemesi,
“Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. “ düzenlemesi,
“Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında fiyat farkı hesaplanmayacaktır. Ancak, mücbir sebepler veya idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle uzatılması halinde, yürürlükte bulunan fiyat farkına ilişkin esaslar dikkate alınarak fiyat farkı hesaplanacaktır.
46.1.1. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin “Kapsam” başlıklı 1’inci maddesinde “1.1. Yakalanan düzensiz göçmenlerin Mersin İl Göç İdaresi Müdürlüğünce; Göksemden ve yakalandıkları bölgelerden İl Göç İdaresi Müdürlüklerine başka illere, geri gönderme merkezlerine, sınır kapılarına, konsolosluklara, sağlık birimlerine taşıma işi için ve bu esnada gerçekleştirilecek idari işlemleri süresince bekleme süresi, akaryakıtı ve sürücüsü dahil olacak şekilde taşıt kiralanması/taşımacılık hizmeti alımının genel ve teknik özelliklerini kapsamaktadır.” düzenlemesi,
“İşin Süresi” başlıklı 3’üncü maddesinde “3.1. İhale konusu iş 01.01.2025 tarihinde başlayıp 31.12.2025 tarihinde sona erecektir.
3.2. Sözleşmenin imzalanması herhangi bir nedenle(ihale yetişmemesi vb.) 01.01.2025 tarihinden sonra olursa hizmet alımına başlanması sözleşmenin imzalanmasına müteakip bir gün içinde olacaktır.” düzenlemesi,
“İşin Miktarı” başlıklı 4’üncü maddesinde “4.1. İhale konusu iş, sözleşme tarihi itibariyle toplam 150.000( Yüz Elli Bin) km üzerinden yapılacaktır. İstekliler, ilgili araç tiplerine istinaden km başına birim fiyat üzerinden teklif verecektir.
4.2. 27 yolcu kapasiteli araç için toplam 50.000(Elli Bin)km
4.3. 46-50 yolcu kapasiteli araç için toplam 100.000(Yüz Bin)km” düzenlemesi,
“Araçlarda Aranacak Şartlar” başlıklı 5’inci maddesinde “5.1. Bu işte kullanılacak taşıtlar; 10 yaşından büyük olmamalıdır. Yaş tespitinde Karayolu Taşıma Yönetmeliği dikkate alınacaktır. Kullanılacak araçların kapasiteleri en az 27 ve 46-50 yolcu kapasiteli olacaktır. Kullanılacak araçların koltuk kapasiteleri yukarıda belirtilen adetten az sayıda olamaz fakat fazla olabilir.” düzenlemesi yer almaktadır.
İncelemeye konu ihalenin 23.12.2024 tarihinde yapıldığı, 8 adet doküman indirildiği, 7 isteklinin ihaleye teklif verdiği, başvuru sahibi Naim Turizm Taşım. İnş. Gıda Tic. ve San. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği, aşırı düşük teklif açıklamaları uygun bulunarak ihalenin Adana Brk Turizm Mad. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı görülmüştür.
Yukarıda yer alan doküman düzenlemelerinden ihalenin düzensiz göçmenlerin taşıma işi için akaryakıtı ve sürücüsü dahil olacak 46+1 veya 50+1 kapasiteli araç ile ve 27+1 veya 35+1 kapasiteli araç kiralanması hizmeti alımı işi olduğu, işin süresinin 1 yıl olduğu ihale dokümanında fiyat farkı verilmeyeceğinin düzenlendiği görülmüştür.
İdarenin 25.12.2024 tarihli ve 001 sayılı yazısında isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenleri;
- “Araç kira amortisman bedelleri
- Ferdi kaza koltuk sigortası
- Trafik sigortası bedelleri
- Yakıt bedelleri
- İşçilik bedeli” olarak belirtilmiştir.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından 31.12.2024 tarihli yazı ile aşırı düşük teklif açıklamalarının idareye sunulduğu, söz konusu açıklamalar kapsamında maliyet bileşenlerini açıklama yazısı, hesaplama tablosu, kiralama fiyat teklifleri ve tespit tutanağı, yetkili servis beyan yazıları, EPDK petrol bayi fiyat bülteni, sigorta fiyat teklifi ve tutanakları, KİK İşçilik Hesaplama Modülü çıktıları, serbest muhasebeci mali müşavire ait faaliyet belgesi, imza beyannamesi, oda kayıt belgesi ve ticaret sicil gazetelerini içeren 30 sayfa açıklamanın yer aldığı görülmüştür.
Kamu İhale Genel Tebliği açıklamalarına göre, isteklilerin aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri, merkezi kamu kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyatlar, kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilen fiyatlar, özel veya münhasır hak sahibi kuruluşların uyguladığı fiyatlar, isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin fiyatlar veya isteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesiyle oluşan emsal bedel yöntemlerini kullanmak suretiyle açıklayabileceği,
Akaryakıt girdisine ilişkin olarak, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin Raporda yer alan fiyatların %90’ının altında sunulan açıklamaların geçerli kabul edilmeyeceği,
Aşırı düşük teklifin, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda; fiyat teklifinin dayanağı olarak, fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu (yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir) tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenmesi gerektiği, fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınmasının zorunlu olduğu,
Sigorta giderinin aşırı düşük teklif sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilmesi durumunda, isteklilerce sigorta acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya sözleşmelerin ekine ihale dokümanında yer alan teminat tutarları üzerinden teklif edilen sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesinin ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını taşımasının gerekli olduğu, ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlükleri tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınmasının zorunlu olmadığı,
Sigorta giderinin tevsiki için sunulan belgenin işin süresinin tamamını kapsaması gerektiği, ancak ihale tarihi ile işin başlangıç tarihinin farklı yıllara ait olduğu işlerde ilk yıl için alınan sigorta teklifinin ihale tarihi itibarıyla en son açıklanmış olan Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi “On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı (%)” tablosundaki oran esas alınmak suretiyle güncellenerek diğer yıllar için kullanılabileceği anlaşılmaktadır.
Başvuru sahibinin ilgili iddiaları çerçevesinde yapılan tespit, inceleme ve hukuki değerlendirmeler:
(a) bendindeki iddia konusu hususlara ilişkin incelemede;
İhale konusu işte çalıştırılacak araçların isteklinin kendi malı olmadığı, kiralama yoluyla açıklama yapıldığı, iş kapsamında çalıştırılacak 2 adet araç için Adana Transfer Yolcu Taşımacılığı Tic. Ltd. Şti. den alınan 26.11.2024 tarihli fiyat teklifinin sunulduğu, adı geçen firmanın teklife konu alanda faaliyet gösterdiği, fiyat teklifinde; araçların cinslerinin “27-35 kişilik araç kiralama/taşıma hizmeti, 46-50 kişilik araç kiralama taşıma hizmeti” olarak belirtildiği, söz konusu araçların maliyetinin sırasıyla işte çalıştırılması gereken kilometre hesabı dikkate alınarak hesaplandığı; fiyat teklifinin meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (20.04.2021) tarih ve (1) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80'inin altında olmadığı” beyan edilerek meslek mensubunun bilgilerini içeren kaşe kullanılmak suretiyle kaşelenip imzalandığı, kiralama maliyetinin içerisinde araçların MTV, periyodik bakım onarım, akü gideri, lastik gideri, su, egzoz gideri, zincir, takoz, yangın söndürme cihazı, reflektör, sağlık seti vb. giderlerinin de dahil olduğunun belirtildiği sunulduğu görülmüştür.
Fiyat teklifinin dayanağı olan Satış Tutarı Tespit Tutanağının (Ek-O.6) 2024 yılı 3. dönemine ilişkin olarak düzenlendiği, tutanağın meslek mensubu tarafından meslek mensubunun bilgilerini içeren kaşe kullanılmak suretiyle kaşelenip imzalandığı, tutanağın ekinde meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin sunulduğu görülmekte ise de, anılan tutanakta araç kiralama bedellerine ilişkin ağırlıklı ortalama birim satış tutarlarının yer almadığı ve tutanağın eksik doldurulduğu, kiralama fiyat teklifinde yer alan tarih 20.04.2021 iken, tutanakta yer alan tarihin ise 26.11.2024 olduğu görüldüğünden düzenlenme tarihleri arasında uyumsuzluk olduğu, fatura bilgileri tablosunda belirtilen ve söz konusu tutarın tespitinde esas alınan 31.08.2024 tarihli fatura bilgilerinde otobüs ile Ankara transfer bedelinin 45.000,00 TL olarak belirtildiği, fiyat teklifinde yer alan birim fiyatların (9,00 TL, 11,00 TL) tutanakta yer alan birim fiyatlar ile uyumlu olmadığı ve bu tutarların nasıl belirlendiğine yönelik herhangi bir açıklamanın yer almadığı görüldüğünden söz konusu fiyat teklifi ve ilgili tutanak ve fatura bilgileri açısından yapılan hizmete ait bilgilerin birbirini doğrulamadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin söz konusu iddiası uygun bulunmuştur.
(b) bendindeki iddia konusu hususlara ilişkin incelemede;
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sigorta giderine yönelik olarak; “2017 model 1 adet İsuzu Nova 30 kişi taşıma kapasiteli, 2015 model 1 adet Temsa Safir 54 kişi kapasiteli” araçların trafik sigortası maliyetlerinin ayrı ayrı gösterildiği toplam 86.112,20 TL sigorta maliyetinin hesaplandığı,
Açıklamada, ferdi koltuk sigortası ve trafik sigortası için 01.01.2025 - 01.01.2026 tarihlerini kapsayan (1 yıllık) 26.11.2024 tarihli sigorta fiyat teklifinin sunulduğu, meslek mensubu tarafından imzalanıp kaşelendiği ve Proes Sigorta Aracılık Hizmetleri Ltd. Şti. tarafından düzenlenerek imzalanıp kaşelendiği görülmüştür.
Tebliğ’in yukarıda yer alan açıklamalarında sigorta giderinin aşırı düşük teklif sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilmesi durumunda, isteklilerce sigorta acentelerinden alınan fiyat teklifi ekine ihale dokümanında yer alan teminat tutarları üzerinden teklif edilen sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesinin ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını taşımasının gerekli olduğu, ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlükleri tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınmasının zorunlu olmadığı anlaşılmaktadır.
Bu itibarla sigorta acentesinden alınan bir sigorta fiyat teklifi olduğundan ekinde sigorta fiyat teklifinde genel müdürlük veya bölge müdürlüğü teyidinin bulunması gerektiği ancak açıklama kapsamında sunulmadığı görüldüğünden başvuru sahibinin söz konusu iddiası uygun bulunmuştur.
(c) bendindeki iddia konusu hususlara ilişkin incelemede;
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından araçlara ilişkin akaryakıt sarfiyatını tevsik etmek üzere yetkili servis olunduğu beyan edilerek “Öztopraklar Otomotiv San. Tic. Ltd. Şti.” ve “Ückardeşler Otomotiv” tarafından kaşelenip imzalanan ortalama yakıt tüketimini gösteren beyan yazılarının sunulduğu, EPDK tarafından yayımlanan motorin fiyatı 45,47 TL’nin KDV hariç 36,38 TL’yi (28.11.2024) hesaplamada dikkate alındığı anlaşıldığından başvuru sahibinin söz konusu iddiaları uygun bulunmamıştır.
(d) bendindeki iddia konusu hususlara ilişkin incelemede;
Başvuru sahibi tarafından “Muayene, bakım onarım giderlerinin hesaplanmadığı, fiyat teklifi ve tutanaklarının sunulmadığı, ilaçlama ile ilgili maliyetlerin açıklanmadığı, kamera sistemi ile ilgili maliyetlerin açıklanmadığı, GPS veya araç takip sistemi ile ilgili açıklamaların yer almadığı, OGS ve HGS giderlerinin açıklanmadığı, göçmenlere ve görevli personele araç içerisinde verilecek sular için maliyet hesaplamasının yapılmadığı, sözleşme giderlerinden damga vergisi kik payı karar pulu giderlerinin hatalı hesaplandığı, geçici ve kesin teminat mektubu giderlerinin ve komisyon giderlerinin hesaplanmadığı” iddia edilmektedir.
Ancak İdarenin 25.12.2024 tarihli ve 001 sayılı yazısında isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin;
“Araç kira amortisman bedelleri
Ferdi kaza koltuk sigortası
Trafik sigortası bedelleri
Yakıt bedelleri
İşçilik bedeli” olarak belirtildiği görülmüş olup, başvuru sahibinin iddia ettiği hususların aşırı düşük teklif açıklamasında idare tarafından önemli teklif bileşeni olarak belirtilmediği anlaşıldığından başvuru sahibinin söz konusu iddiaları uygun bulunmamıştır.
Ayrıca, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği, yukarıdaki tespit ve değerlendirmeler neticesinde başvuru sahibinin iddialarında haklı bulunmadığı dikkate alındığında başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için öngörülen “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması” koşulu gerçekleşmediğinden 4734 sayılı Kanun’un 53’üncü maddesinin aktarılan hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün olmadığı anlaşılmıştır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.
|
||||||||||
İHALE KARARLARI İHALEDANIŞMANI
