KİK KARARLARI

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir….” hükmü yer almaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinde “…79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.

79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Mülga ibare: 18/05/2024-32550 R.G/39. md., yürürlük: 15/06/2024) veya satış tutarı tespit tutanağı (Mülga ibare: 18/05/2024-32550 R.G/39. md., yürürlük: 15/06/2024) düzenlenecektir. (Değişik ibare: 30/09/2020-31260 R.G./21. md.) Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, (Mülga ibare: 18/05/2024-32550 R.G/39. md., yürürlük: 15/06/2024) fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, (Mülga ibare: 18/05/2024-32550 R.G/39. md., yürürlük: 15/06/2024) fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

79.2.2.2. (Değişik madde: 25/01/2017-29959 R.G./11. md.) Merkezi Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Ülke Çapında Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin merkezi kamu kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu yöntemle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.2.3.  Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.2.4.  Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.

79.2.2.5.  Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.

79.2.2.6.  Özel veya Münhasır Hak Sahibi Kuruluşların Uyguladığı Fiyatlar: İlgili mevzuatı uyarınca, belirli mal veya hizmetlerin kamuya sunulması konusunda lehine sınırlama bulunan kuruluşların tedarikçisi oldukları mallar veya sunucusu oldukları hizmetler için uyguladıkları fiyatlar ile açıklama yapılabilir. (Ek cümle: 25/01/2017-29959 R.G./12. md.) Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.2.7.  İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Mülga ibare: 18/05/2024-32550 R.G/39. md., yürürlük: 15/06/2024) ile açıklama yapılabilir.

Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Mülga ibare: 18/05/2024-32550 R.G/39. md., yürürlük: 15/06/2024) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin (Değişik ibare: 18/05/2024-32550 R.G/39. md., yürürlük: 15/06/2024) ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç ay içinde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.

(Değişik paragraf: 18/05/2024-32550 R.G/39. md., yürürlük: 15/06/2024) Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması ve isteklinin ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç ay içinde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az 1/20’si kadar satış yapmış olması gerekir.

İsteklinin (Değişik ibare: 18/05/2024-32550 R.G/39. md., yürürlük: 15/06/2024) ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç ay içinde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Mülga ibare: 18/05/2024-32550 R.G/39. md., yürürlük: 15/06/2024) sunulmasına gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, (Ek ibare: 12/06/2015-29384 R.G./3. md.; Mülga ibare: 13.06.2019-30800 R.G/14. md., yürürlük: 23.06.2019) YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

79.2.2.8. İsteklinin Ortağı Olduğu Tüzel Kişiye Ait İşletmeden Mal Çekmesiyle Oluşan Emsal Bedel: Teklifi oluşturan maliyt bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin tespitinde 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir. Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile (Mülga ibare: 18/05/2024-32550 R.G/39. md., yürürlük: 15/06/2024) tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”

79.2.4. (Değişik madde: 18/05/2024-32550 R.G/39. md., yürürlük: 15/06/2024) Tutanakların ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç ay içindeki bilgiler esas alınarak düzenlenmesi zorunludur.

Örneğin; ilan tarihi 10.03.2024 olan ve açık ihale usulü ile yapılan bir ihalede ilan tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay olan “01.12.2023-29.02.2024” veya bundan önceki üç ay olan “01.09.2023-30.11.2023” aralığına ilişkin tutanaklar sunulur.

79.2.5. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenir.

79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir.  

Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle (Değişik ibare: 25/01/2017-29959 R.G./13. md.) “ana girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Mülga ibare: 18/05/2024-32550 R.G/39. md., yürürlük: 15/06/2024) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için (Değişik ibare: 25/01/2017-29959 R.G./13. md.) “(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.

(Değişik cümle: 25/01/2017-29959 R.G./13. md.) Bu maddede yer alan ana girdi ibaresi kapsamında, kırmızı et; beyaz et; balık; işlenmiş et ürünleri (sucuk, salam, sosis, kavurma gibi); kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve; toz şeker, süt; yoğurt, ayran; yağ ürünleri (ayçiçek yağı, zeytinyağı, tereyağı) kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal gibi); pet su, ekmek açıklama yapılacak unsurlar olarak dikkate alınır. İdarenin ihale dokümanında bu girdilerin dışında ana girdi niteliğinde malzeme içeren yemek öğünü düzenlemesi durumunda aşırı düşük teklif açıklama yazısında açıklama istenecek unsurlar arasında bu malzemelerin de belirtilmesi zorunludur.Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez.  

Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde (Değişik ibare: 25/01/2017-29959 R.G./13. md.) “(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde, teklifin 4.500 TL’sinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması gerekmemektedir.  

Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, (Değişik ibare: 25/01/2017-29959 R.G./13. md.) kırmızı et; beyaz et; balık; kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.

(Ek fıkra: 25/01/2017-29959 R.G./13. md.) Malzemeli yemek alımı ihalelerinde sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve işçilik giderleri dikkate alınarak açıklama yapılmalıdır. İsteklilerin örnek menüdeki girdiler ve işçilik gideri kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerekmekte olup toplam miktar ve tutar açıklaması yapılmayacaktır. Örneğin normal kahvaltı, diyet kahvaltı, ara öğün, normal yemek ve diyet yemek gibi birim fiyatları içeren bir ihalede, isteklilerin teklif ettikleri birim fiyatı; örnek menüyü ve bu menünün üretimi için gerekli işçilik tutarını kullanarak tevsik etmeleri durumunda açıklama uygun kabul edilecektir.

79.2.7. (Ek madde: 25/01/2017-29959 R.G./14. md.; Ek ibare: 06/02/2018-30324 R.G./7. md.; Değişik cümle: 26/01/2021-31376 R.G./3. md.) İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak, EPDK tarafından yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin Raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmez. (Ek cümle: 16/03/2019-30716 R.G./18. md.) Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.

79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.

79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.

79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.

79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr) adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.

79.3.4. Hizmet alım ihalelerinde herhangi bir sigorta giderinin aşırı düşük teklif sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilmesi durumunda, isteklilerce sigorta acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya sözleşmelerin ekine ihale dokümanında yer alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını taşıması gereklidir. Ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlükleri tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınması zorunlu değildir. Sigorta giderinin tevsiki için sunulan belgenin işin süresinin tamamını kapsaması gerekmektedir. (Ek cümle: 25/01/2017-29959 R.G./15. md.) Ancak birden fazla yılı kapsayan (Ek ibare: 26/01/2021-31376 R.G./4. md.) ya da ihale tarihi ile işin başlangıç tarihinin farklı yıllara ait olduğu işlerde ilk yıl için alınan sigorta teklifinin (Değişik ibare: 30/09/2020-31260 R.G./22. md.) ihale tarihi itibarıyla en son açıklanmış olan Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi “On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı (%)” tablosundaki oran esas alınmak suretiyle güncellenerek diğer yıllar için kullanılması mümkündür. (Ek cümle: 30/09/2020-31260 R.G./22. md.) Örneğin; sözleşme süresi 3 yıl, ihale tarihi 1/11/2019, işe başlama tarihi 1/1/2020 olan bir ihalede, ihale tarihi itibarıyla yıllık 100 TL olan sigorta prim tutarı maliyet kalemi,  Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi on iki aylık ortalamalara göre değişim oranı tablosunda en son açıklanmış olan 2019 yılı Eylül ayı değişim oranı (%26,44) üzerinden; 2020 yılı için (100 TL*1,2644) 126,44 TL; 2021 yılı için (126,44 TL*1,2644) 159,87 TL; 2022 yılı için (159,87 TL*1,2644) 202,14 TL olarak hesaplanacaktır.

79.3.5. (Değişik madde: 18/05/2024-32550 R.G/39. md., yürürlük: 15/06/2024) Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, ancak sözleşme ve genel giderler içerisinde yer alan açıklamanın yapıldığı tarihte geçerli olan oran ve tutarlar üzerinden hesaplanan ihale kararı damga vergisi ve sözleşme damga vergisi ile Kanunun 53 üncü maddesinin (j) bendinin 1 numaralı alt bendinde belirtilen tutarı aşan sözleşmelerde sözleşme bedelinin onbinde beşi oranındaki Kurum payı ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır.

79.3.6. (Ek madde: 30/09/2020-31260 R.G./23. md.) İhale dokümanında fiyat farkı verileceğine ilişkin düzenleme bulunmayan ve birden fazla yılı kapsayan (Ek ibare: 26/01/2021-31376 R.G./5. md.) ya da ihale tarihi ile işin başlangıç tarihinin farklı yıllara ait olduğu işlere ilişkin aşırı düşük teklif sorgulaması yazısında idarece önemli bir bileşen olarak belirtilen ve istekliler tarafından ihale tarihi itibarıyla artış oranı ve/veya tutarı tespit edilemeyen motorlu taşıtlar vergisi, araç muayene işlemleri gibi giderler ile mali yükümlülükler ve/veya tarife bedellerinin, sonraki yıllara ilişkin bedelleri, ilk yıl için öngörülen bedelin, ihale tarihi itibarıyla en son açıklanmış olan Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi “On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı (%)” tablosundaki oran üzerinden güncellenerek hesaplanır. Örneğin; sözleşme süresi 3 yıl, ihale tarihi 15/11/2019, işe başlama tarihi 1/1/2020 olan bir ihalede, motorlu taşıtlar vergisi tutarı ihale tarihi itibarıyla yıllık 100 TL olan maliyet kalemiz Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi on iki aylık ortalamalara göre değişim oranı tablosunda en son açıklanmış olan 2019 yılı Ekim ayı değişim oranı (%22,58) üzerinden; 2020 yılı için (100 TL*1,2258) 122,58 TL; 2021 yılı için (122,58 TL*1,2258) 150,26 TL; 2022 yılı için (150,26 TL*1,2258) 184,19 TL olarak hesaplanacaktır.” açıklaması yer almaktadır.

İhalede sınır değerin altında teklif fiyatına sahip isteklilerden 23.09.2024 tarihli yazılar ile aşırı düşük teklif açıklamalarının istendiği ve açıklaması uygun görülen Tac Medikal Elektrik Elektronik İnşaat Gıda Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi istekli olarak belirlendiği anlaşılmıştır.

Teknik Şartname’de Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde yer verilen açıklama çerçevesinde örnek menü düzenlemesinin yapıldığı ve isteklilere gönderilen açıklama talep yazılarının ekinde de örnek menüye yer verildiği ve bu menü çerçevesinde açıklamaların yapılmasının talep edildiği görülmüştür.

a) Malzemeli yemek hesap sunum cetvelinin (Ek-H.4) hatalı olarak sunulduğu, cetvelde yer alan ana girdilerin birim fiyatları ile birim fiyatları tevsik etmek için kullanılan belgelerdeki birim fiyatlar arasında uyumsuzluk olduğu ve açıklama yöntemleri kısmında ortalama birim fiyatların belgelerin kaçıncı sayfasında olduğunun belirtilmediği iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede; sunulan malzemeli yemek sunumu hesap cetvellerinde  ana girdiler ve işçilik girdilerine ilişkin tablolara yer verildiği, ana girdilerin, birim fiyatlarının, tutarlarının ve açıklama yöntemlerinin ayrı ayrı belirtildiği, birim fiyatlar ile birim fiyatları tevsik etmek için kullanılan belgelerdeki birim fiyatlar arasında uyumsuzluk bulunmadığı, birim fiyatları tevsik edici belgelerden Ek.O-7 Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağının ekli belgelerde kaçıncı sayfada olduğu bilgisine yer verilmediği bununla birlikte tutanağa anılan cetvel ekinde ulaşılabildiği görüldüğünden, iddianın yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

b) Ana girdiler ile işçilik maliyeti toplamının, toplam teklif tutarına oranının Kamu İhale Genel Tebliği’nde belirtilen oranlar ( 0,80 – 0,95) arasında olmadığı iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede; ilgili oranının 0,94 olduğu ve ana girdiler ile işçilik maliyeti toplamının toplam teklif tutarına oranının Kamu İhale Genel Tebliği’nde belirtilen oranlar içerisinde kaldığı anlaşıldığından, iddianın yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

c) İki haftalık örnek yemek menüde ve ihale dokümanı ekinde yer alan Gıda Rasyonu’nda yer alan meyve gramajlarının altında gramajlarla açıklama yapıldığı iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede; ihale dokümanı kapsamında sadece Teknik Şartname’nin bulunduğu, Gıda Rasyonu’nun bulunmadığı ve meyvelerin ihale dokümanında yer verilen gramajların altında gramajlar ile açıklanmadığı anlaşıldığından, iddianın yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

ç) Örnek yemek menüsünde yer alan yemeklerin içeriğindeki ayçiçekyağı, bamya, beyaz lahana, beyaz peynir, bezelye, brokoli, buğday unu, bulgur, çam fıstığı, çarliston biber, ceviz içi, dereotu, dolma biber, domates, domates salçası, enginar, kuru üzüm, erişte, havuç, irmik, ıspanak, kabak, kakao, karnabahar, kaşar peyniri, kırmızı kapya biber, kırmızı lahana, kırmızı soğan, kıvırcık, köftelik bulgur, krema, kuru soğan, kuş üzümü, limon, limon tuzu, makarna çeşitleri, maydanoz, mısır unu, nar ekşisi, nişasta, patates, pirinç unu, pırasa, pudra şekeri, roka, salatalık, semizotu, sivri biber, susam, süt, şeftali, şehriye, tahin, tavuk but (kemikli), tavuk but pirzola (kemikli), taze soğan, tere, tereyağı, tozşeker, turp, vanilya, vişne, yarma, yaş maya, yoğurt, yufka ve zeytinyağı ana girdilerinin birim fiyatlarının malzemeli hesap sunum cetveline (Ek-H.4) hatalı olarak yansıtıldığı, anılan ürünlere Teknik Şartnamede düzenlenen yemek reçetelerinde yer verilmesine rağmen ana girdiler tablosunda yer verilmediği, ayrıca anılan ürünlere ilişkin olarak mevzuatta belirtilen süreden daha eski ticaret borsası bültenleri kullanılarak açıklama yapıldığı iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede; anılan ürünlere ana girdiler tablosunda yer verildiği ve fiyatlarının malzemeli hesap sunum cetveline doğru yansıtıldığı, fiyatları tevsik için kullanılan ticaret borsası bültenlerinin ise ihale tarihinden geriye doğru bir yıl içerisindeki bültenler olduğu anlaşıldığından, iddianın yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

d) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.2 ve 79.2.2.3. maddeleri kapsamında sunulan kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyatları gösteren belgelerde tarih ve sayı bulunmadığı, bu nedenle ilgili ürünlerin birim fiyatlarının hangi tarihler arasında geçerli olduğunun teyit edilemeyeceği iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede; açıklamalar kapsamında kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyatların kullanılmadığı anlaşıldığından, iddianın yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

e) Örnek menüde yer alan bazı ana girdilerin (buğday unu, paket ayran 200 ml, paket kakaolu fındık ezmesi 20 gr, paket tahin-pekmez 20 gr, paket yoğurt 200 gr, paket roll ekmek 40 gr(kepekli, normal), pet bardak su 200 ml, meyve suyu 200 ml, paket reçel 20 gr, paket bal 20 gr, piknik peynir 20 gr, süzme yoğurt ve yoğurt) maliyetinin tevsiki amacıyla sunulan Ek-O.7 maliyet/satış tutarı tespit tutanağının yürürlükten kaldırılan Kamu İhale Genel Tebliği düzenlemelerine göre hazırlandığı, tutanaktaki fatura bilgileri tablosu ile ilgili malın ağırlıklı ortalama birim satış tutarının hesaplandığı tablodaki ana girdiler ve birim fiyatların birbiriyle uyumlu olmadığı, ihale ilan tarihi 19.08.2024 olduğundan Ek-O.7 maliyet/satış tutarı tespit tutanağının 01.05.2024 – 31.07.2024 tarihlerine veya bundan önceki üç aya ilişkin olarak düzenlenmiş olması gerektiği ancak istekli tarafından üç aylık sürenin kamu ihale mevzuatına uygun olarak belirtilmediği, fatura bilgileri tablosunda alıcı firmaya ilişkin bilgilerin bulunmadığı, ihale ilanından önceki 3 ay veya ondan önceki 3 aylık süre içerisinde satışı yapılan mal miktarlarının ihale konusu işte kullanılması öngörülen mal miktarlarının en az 1/20’sini kapsamadığı, tutanağa tarih ve sayı verilmediği ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin 8.4’üncü maddesine uygun hazırlanmadığı, ilgili meslek mensubu tarafından da her sayfasının kaşelenip imzalanmadığı, tutanağın 1. sayfasında yer alan SMMM bilgileri ile ilgili meslek mensubunun kaşe bilgilerinin birbirinden farklı olduğu ayrıca yürürlükteki mevzuat hükümleri gereğince adı geçen tutanağın ekinde sunulması gereken ilgili meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin de sunulmadığı iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede;  tutanağın yürürlükte bulunan Kamu İhale Genel Tebliği açıklamalarına göre hazırlandığı ve Tebliğ ekinde yer alan standart forma uygun olduğu, ana girdi birim fiyatlarına dayanak olan fatura bilgilerinin, faturaya konu malın miktarının, birim fiyatının ve fatura tutarının “fatura bilgileri tablosu”nda yazıldığı ve fatura bilgilerine yer verildiği, ilan tarihinin 19.08.2024 olduğu ve tutanağın Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.4’üncü maddesine uygun olarak ilan tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay içindeki bilgiler esas alınarak düzenlendiği, tutanaktaki fatura bilgileri tablosu ile ilgili malın ağırlıklı ortalama birim satış tutarının hesaplandığı tablodaki ana girdiler ve birim fiyatların birbiriyle uyumlu olduğu, fatura bilgileri tablosunda alıcı firmaya ilişkin bilgilerin bulunduğu, satış miktarlarına ilişkin şartların sağlandığı ve tutanağın mevzuatta aranan şartları haiz olduğu görüldüğünden, iddianın yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

f) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6. maddesi gereğince kırmızı et, beyaz et, balık, kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi), sebze, meyve maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin kullanılamayacağı, aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan istekliler tarafından açıklamaları kapsamında hiçbir geçerli hukuki gerekçe bildirilmeden ve Tebliğ’in 79.2.2. maddesinde yer alan diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının ispatlanmadan üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin kullanıldığı iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede;  açıklama kapsamında üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin kullanılmadığı görüldüğünden, iddianın yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

g) Teknik Şartnamenin 5’inci maddesinde normal kahvaltı, öğle ve akşam yemeklerinde ayrıca diyet kahvaltı, öğle ve akşam yemeklerinde her öğün kişi başı 2 adet 200 ml’lik bardak su verileceğinin belirtildiği ancak istekli tarafından kahvaltı, öğle ve akşam yemekleri ile ara öğün maliyetlerine kişi başı 2 adet 200 ml bardak su ürün maliyetinin dahil edilmediği iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede;  anılan öğünlerin açıklamalarına kişi başı 2 adet 200 ml bardak su ürün maliyetinin dahil edildiği görüldüğünden, iddianın yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

ğ) Teknik Şartname’de yer alan örnek menüdeki yemeklerin içeriğinde bamya, barbunya, bezelye, biber salçası, bulgur, dana eti, krema, paket ayran 200 ml, paket yoğurt 200 gr, süt, yoğurt ve zeytinyağı ürünlerinin bulunduğu, anılan ürünlere ilişkin özelliklerin ise Gıda Malzemeleri Özellikleri Teknik Şartnamesi’nde belirtildiği ancak istekli tarafından anılan ürünlere ilişkin yapılan açıklamalarda kullanılan fiyatların Teknik Şartname’de belirtilen özelliklere sahip olmayan ürünlere ilişkin olduğu iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede;  istekli tarafından söz konusu ürünlerin maliyetlerinin Ek-O.7 maliyet/satış tutarı tespit tutanağı ve ticaret borsası bültenleri kullanılarak açıklandığı ve ürünlerin özelliklerinin Teknik Şartname düzenlemeleri ile uyumlu olduğu  ancak örnek menüde yer alan kahvaltı öğününde süt ürününün bulunduğu, Süt ve Süt Ürünleri Teknik Şartnamesi’nde “UHT yöntemiyle sterilize edilmiş olacaktır.” ve “Kahvaltıda ve ara öğünlerinde verilen süt 1/5 It’lik kapalı kutularda olacaktır.” düzenlemelerinin yapıldığı, istekli tarafından malzemeli yemek hesap sunum cetvelinde “”paket uht süt 200 ml” ürününün Ek-O.7 maliyet/satış tutarı tespit tutanağı ile açıklandığının belirtildiği bununla birlikte, ilgili tutanakta bu ürün için ağırlıklı ortalama birim maliyet veya satış tutarı tespitinin yapılmadığı ve ürünün maliyetinin açıklanmadığı görüldüğünden, iddianın yerinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

h) Gıda Malzemeleri Teknik Şartnamesi’nde ayran ve maden suyu ürünlerinin “paket ayran 200 ml” ve “maden suyu 200 ml” olması gerektiğinin düzenlendiği, ancak anılan istekli tarafından “paket ayran 200 gr” ve “kg” cinsinden “maden suyu” ürünü üzerinden açıklama yapıldığı iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede;  maden suyu ürününe örnek menüde yer verilmediği Süt ve Süt Ürünleri Teknik Şartnamesi’nde ise “Ayranlar 200 ml’lik tek kullanımlık kapaklı kaplarda olacaktır.” düzenlemesine yer verildiği ve ayran ürününün biriminin “ml” olacağının belirtildiği ancak istekli tarafından yapılan açıklamada ayran ürününün “paket ayran 200 gr.” şeklinde açıklandığı bununla birlikte, söz konusu ürünün niteliği dikkate alındığında, “ml” yerine “gr” birimi üzerinden açıklama yapılmasının açıklamanın esasına etkili bir husus olmadığı değerlendirildiğinden, iddianın yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

ı) Gıda Malzemeleri Teknik Şartnamesi’nde “Paket Bal” başlığı altında “2. Yabancı madde içermeyecek, kendine has tat, akıcılık, renk ve görünümde, şekerlenmemiş çiçek balı olacaktır.” düzenlemesinin yer aldığı, istekli tarafından yapılan açıklamada ise anılan ürünün çiçek balı olduğunun belirtilmediği, haksız fiyat avantajı sağlayacak şekilde çam balı fiyatı kullanılarak açıklama yapıldığı iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede; Teknik Şartname’nin “Yemek Çeşitleri” başlıklı 5’inci maddesinde “5.1.2 Kahvaltılıklardan tereyağı, bal ve reçel, PVC kaplar içerisinde olacak ve hastaya bu şekilde servis edilecektir. Sütler UHT ile sterilize edilmiş ve tetrapak kutularda getirilecektir. Kahvaltıda ve ara öğünlerde verilen süt 1/5 It’lİk (200 mİ) kapalı kutularda olacaktır. Bazı durumlarda light süt, light peynir vb. diyet ürünleri de istenebilecektir.” düzenlemesine ve Kuru Gıda Ürünleri Teknik Şartnamesi’nde “Piknik Bal:

1. Piknik bal en az 20 gr. olacaktır.

2. Yabancı madde içermeyecek, kendine has koku, tat, akıcılık, renk ve görünümde, şekerlenmemiş 1. sınıf çiçek balı olacaktır.

3. Bal, balın özelliğini bozmayacak ve İnsan sağlığına zarar vermeyecek plastik küvet poşette olacaktır. PVC ambalaj üzerine alüminyum veya kalay folyo yüksek ısıda preslenmek suretiyle kaplanacaktır.” düzenlemesine yer verildiği, istekli tarafından malzemeli yemek hesap sunum cetvelinde “paket bal 20 gr” ürününün Ek-O.7 maliyet/satış tutarı tespit tutanağı ile açıklandığının belirtildiği ancak ilgili tutanakta bu ürün için ağırlıklı ortalama birim maliyet veya satış tutarı tespitinin yapılmadığı ancak fatura bilgileri tablosunda bu ürüne yer verildiği , gerek isteklinin örnek menü maliyet hesabında gerekse fatura bilgileri tablosunda ise ürünün çiçek balı olduğuna ilişkin herhangi bir bilgiye yer verilmediği kaldı ki anılan tutanakta ürüne ilişkin bir ağırlıklı ortalama birim maliyet veya satış tutarı hesabı da yapılmadığı görüldüğünden, iddianın yerinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

i) Çam fıstığı, çörek otu, defne yaprağı, kabartma tozu, karanfil, limon tuzu, nar ekşisi, sirke, susam, tarçın ve vanilya ürünleri “tali çiğ girdiler” olarak değerlendirilerek söz konusu ürünler için belgeye dayalı açıklama yapılmadığı ve bahsi geçen ürünler için herhangi bir maliyet öngörülmediği ancak anılan ürünler “tali çiğ girdi” niteliğinde olmadığından maliyetlerinin açıklanması gerektiği iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede; örnek menüde yer alan ve Teknik Şartname’de yer verilen yemek bileşenlerinde anılan ürünlerin bulunmadığı kaldı ki anılan ürünlerin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesi çerçevesinde tali girdi olarak kabul edilebileceği ve bu sebeple maliyetlerinin tevsik edilmesine gerek olmadığı anlaşıldığından, iddianın yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

j) Teknik Şartnamenin “Gıda Maddelerinin Evsafları” başlıklı 7’nci maddesinde, kızartmalık yağın teknik özelliklerine yer verildiği ancak örnek menüde bulunan kızartmalarda kızartma yağı kullanılmadığı ve normal ayçiçeği yağı fiyatı dikkate alınarak açıklama yapıldığı iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede; Yağ Teknik Şartnamesi’nde sıvı yağ, zeytinyağı ve kızartmalık yağ olmak üzere üç farklı yağ çeşidine yer verildiği ve kızartmalarda kızartmalık yağ kullanılacağının belirtildiği, örnek yemek menüsünde maliyeti açıklanması gereken yemekler arasında yoğurtlu karışık kızartma yemeğine yer verildiği, istekli tarafından yapılan açıklamada da kızartmalık yağ ürününün kullanıldığı görüldüğünden, iddianın yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

k) Örnek diyet kahvaltı menüsünde bulunan beyaz peynir, siyah zeytin ve yeşil zeytin ürünlerinin tuzsuz olması gerektiği ancak açıklama kapsamında kullanılan fiyatların tuzsuz ürünlere ilişkin olmadığı iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede; istekli tarafından kullanılan ürünlerin tuzsuz ürünlere ilişkin olduğu görüldüğünden, iddianın yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

İHALE KARARLARI   İHALEDANIŞMANI

​

İhale hizmet Konularımız

ihale Referanslarımız