Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İhalenin teklif vermiş oldukları 8’inci kısmında iş deneyimine ilişkin olarak sözleşme ve faturaların beyan edildiği, beyan edilen belgelerin EKAP üzerinden teyit edilebilir nitelikte olmadığından idarece anılan belgelerin sunulmasının istendiği, taraflarınca söz konusu belgelerin fotokopilerinin idareye sunulması üzerine tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılarak geçici teminatlarının gelir kaydedilmesine ve ihalenin bu kısmının iptaline karar verildiği, ancak iş deneyimine dair beyan ettikleri sözleşmenin ihale tarihi itibari ile halen yürürlükte olduğu ve sözleşmeye konu işin devam ettiğinden kabul işlemlerinin yapılmadığı, ayrıca sözleşmenin bedel içermediği, dolayısıyla kabul işlemleri tamamlanmayan işe ilişkin olarak sunulan belgelerin iş deneyim belgesi olarak kabul edilemeyeceği, bu nedenle geçici teminatlarının gelir kaydedilmeyerek yalnızca tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği, idarece taraflarına verilen cevapta Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 46’ncı maddesi gereği iş deneyim belgelerinin uygun bulunduğunun belirtildiği, ancak bu maddenin uygulanabilmesi için sözleşmenin bedel içermesi ve sözleşmeye konu işin sona ermiş olması gerektiği,
Elektrik satış sözleşmelerinde, işin toplam büyüklüğünün net olarak ifade edilemediği, faturalandırmaların da aylık tüketimlere göre değişkenlik gösterebildiği, bu nedenle ilgili mevzuatı gereği faturalarda geriye dönük düzeltmelerin yapılabildiği, dolayısıyla idarece iş deneyimlerinin yalnızca ilk on faturaya bakılarak değerlendirilemeyeceği, elektrik alım sözleşmelerinde, iş tutarının ancak tüm düzeltmeler yapıldıktan sonra ve sözleşme tamamlandığında sağlıklı olarak belirlenebileceği, sözleşme ekinde sunulan kısmi faturaların kesin tutarları yansıtmaması bakımından da uygun olmadığı halde kabul edildiği ve idarece söz konusu belgelerin EKAP üzerinden teyidi yapılamadığından mevzuata uygun şekilde sunulmasının talep edildiği, söz konusu belgelerin taraflarınca mevzuata uygun bir şekilde sunulmaması üzerine de teminatlarının gelir kaydedilmesi yönünde işlem tesis edildiğinin belirtildiği,
Ayrıca tekliflerinin yaklaşık maliyetin ve diğer isteklinin teklifinin yaklaşık % 30 altında olmasına karşın idarece aşırı düşük teklif sorgusu yapılmasına dahi gerek görülmediği, tekliflerinin aşırı düşük olması nedeniyle değerlendirme dışı bırakılması gerekirken, bu yönde herhangi bir işlem yapılmaksızın öncelikle EKAP üzerinden teyit edilemeyen belgelerin istenmesi ve sonrasında tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılarak teminatlarının gelir kaydedilmesi yönünde işlem tesis edilmesinin de açıkça aykırılık teşkil ettiği,
Diğer taraftan idarece teminatlarının tamamının gelir kaydedilmesi yönünde karar alınarak geçici teminatlarının teklif bedelinin % 3’lük kısmını aşan tutarının iade edilmemesinin de mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Geçici teminat” başlıklı 33’üncü maddesinde “İhalelerde, teklif edilen bedelin % 3'ünden az olmamak üzere, istekli tarafından verilecek tutarda geçici teminat alınır. İhale dokümanında belirtilmesi şartıyla, danışmanlık hizmeti ihalelerinde geçici teminat alınması zorunlu değildir.” hükmü,
Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 57’nci maddesinde “ (1) Teklifler; Kanun, bu Yönetmelik, Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği ve tip şartnamelerde belirtilen esaslar çerçevesinde standart formlar kullanılarak değerlendirilir.” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 58’inci maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
(2) İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal temininde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen malların özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü,
Söz konusu Yönetmelik’in “Elektronik ihale” başlıklı 58/A maddesinde “…
(4) e-teklifler EKAP üzerinden, yalnızca teklif mektubu ve ekleri doldurularak hazırlanır ve e-imza ile imzalanarak ihale tarih ve saatine kadar gönderilir. Ortak girişimlerde e-teklifin ortakların tamamı tarafından e-imza ile imzalanması zorunludur. Kısmi teklife açık ihalelerde teklif mektubu eklerinin her bir kısım için, ortak girişimlerin katıldığı ihalelerde ise yeterlik bilgileri tablosunun her bir ortak tarafından ayrı ayrı doldurulması gerekmektedir.
(5) Geçici teminat mektupları Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınır ve mektuba ilişkin ayırt edici numara yeterlik bilgileri tablosunun ilgili bölümünde belirtilir. Bu maddeye uygun olarak alınmayan geçici teminat mektupları geçerli kabul edilmez. Geçici teminat mektubu dışındaki teminatların saymanlık ya da muhasebe müdürlüklerine yatırıldığına ilişkin bilgiler de aynı şekilde yeterlik bilgileri tablosunun ilgili bölümünde belirtilir.
…
(8) İhale dokümanında belirtilen geçici teminat mektubu, katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ve istenilmişse teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin değerlendirme, istekliler tarafından beyan edilen bilgi ve belgelerden; EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak temin veya teyit edilebilenler için, sorgulama sonucunda elde edilen bilgiler; belirtilen yöntemle temin veya teyit edilemeyenler için ise beyan edilen bilgiler esas alınarak yapılır. Bu değerlendirme sonucunda ihalede öngörülen şartları sağlamadığı anlaşılan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.
(9) Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin tespitinde aşağıdaki esaslar dikkate alınır:
a) Diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre aşırı düşük tekliflerin bulunmadığı ihalelerde, geçerli tekliflerden ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif olması öngörülen teklif sahiplerine; yeterlik bilgileri tablosunda beyan ettikleri bilgi ve belgelerden EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayanlar ile teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin tevsik edici belgeleri sunmaları, ayrıca ihale dokümanında öngörülmesi halinde numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün örneklerini vermeleri/kurulumlarını yapmaları için makul bir süre verilir. Beyan edilen bilgi/belgeler ve teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin tevsik edici belgeleri sunmayan istekliler ile numune ve/veya demonstrasyon işlemlerine ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmeyen isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir, sunduğu belgeler ile katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin şartları sağlayamayan istekliler ile numune ve/veya demonstrasyon değerlendirmesi başarısız sonuçlanan isteklilerin teklifleri ise değerlendirme dışı bırakılır.
b) Diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanların tespit edilmesi halinde bu isteklilerden; aşırı düşük teklif açıklamaları ile birlikte yeterlik bilgileri tablosunda beyan ettikleri bilgi ve belgelerden EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayanlar ile teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin tevsik edici belgeleri sunmaları ve ihale dokümanında öngörülmesi halinde numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün örneklerini vermeleri/kurulumlarını yapmaları istenir. Beyan edilen bilgi/belgeler ve teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin tevsik edici belgeleri sunmayan istekliler ile numune ve/veya demonstrasyon işlemlerine ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmeyen veya aşırı düşük teklif açıklaması sunmayan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılır. Sunulan bilgi ve belgeler ile aşırı düşük teklif açıklamaları çerçevesinde;
1) Yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin şartları sağlamadığı anlaşılan veya numune ve/veya demonstrasyon değerlendirmesi başarısız sonuçlanan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılır…” hükmü,
Kamu İhale Kurulu’nun 22.07.2020 tarih ve 2020/DK.D-222 sayılı kararında “1- İdarenin talebi üzerine, ihaleye katılım aşamasında beyan ettikleri bilgi ve belgelerden EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayanlara ilişkin tevsik edici belgeleri ve bunların eklerini, belgelerin sunuluş şekli hükümlerine aykırı olarak sunan isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılarak geçici teminatlarının gelir kaydedilmesi gerektiğine,…” ifadeleri bulunmaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: T.C. Gençlik ve Spor Bakanlığı Merkez ve Bağlı 81 İl Müdürlükleri İçin 2025 Yılında Tüketimi Yapılacak Elektrik Enerjisi Alımı
b) Türü: Mal alımı
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
…
e) Miktarı:
1.Kısım 88.601.889,91 kwh,
2.Kısım 51.454.647,60 kwh
3.Kısım 59.659.619,25 kwh
4.Kısım 105.659.106,61 kwh
5.Kısım 112.036.203,47 kwh
6.Kısım 54.237.388,78 kwh
7.Kısım 46.343.451,19 kwh
olmak üzere 7 Kısım için TOPLAM 517.992.306,81 kwh, elektrik enerjisi alımı
8. kısım 254.303.584,00 kwh son kaynak tedarik tarifesi elektrik enerjisi alımı
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/teslim edileceği yer: Teknik Şartnamede belirtilen T.C. Gençlik ve Spor Bakanlığı merkez teşkilat birimleri ile bağlı 81 Gençlik ve Spor İl Müdürlüğüne ait hizmet binaları” düzenlemesine,
Anılan Şartname’nin “Tekliflerin sunulma şekli” başlıklı 22’nci maddesinde “…
22.8. İdarece talep edilmesi durumunda istekliler tarafından, e-teklifleri kapsamında beyan edilen bilgi ve belgelerden, EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak teyit edilemeyenler ekleri ile birlikte, belgelerin sunuluş şekline uygun olarak süresi içerisinde sunulmak zorundadır.” düzenlemesine,
Aynı Şartname’nin “Geçici teminat” başlıklı 26’ncı maddesinde “26.1. İstekliler teklif ettikleri bedelin % 3'ünden az olmamak üzere kendi belirleyecekleri tutarda geçici teminat vereceklerdir. Teklif edilen bedelin % 3'ünden az oranda geçici teminat veren isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır.
…
26.3. Geçici teminat olarak kullanılan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi belirtilmelidir. Bu tarih, 22.03.2025 tarihinden önce olmamak üzere istekli tarafından belirlenir.
26.4. Geçici teminatı ihalede istenilen katılma şartlarını sağlamayan teklifler değerlendirme dışı bırakılacaktır.” düzenlemesine yer verilmiştir.
İhale işlem dosyası kapsamında gönderilen belgeler ile EKAP üzerinden erişilen bilgilerden; başvuruya konu ihalenin Gençlik ve Spor Bakanlığı Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı’nın “TC Gençlik ve Spor Bakanlığı Merkez ve Bağlı 81 İl Müdürlükleri İçin 2025 Yılında Tüketimi Yapılacak Elektrik Enerjisi” alımı işine ilişkin olduğu, 3 adet ihale dokümanı indirildiği, 24.10.2024 tarihinde kısmi teklife açık olarak gerçekleştirilen ihalenin sadece 8’inci kısmına 2 istekli tarafından teklif verildiği, ihale komisyonunca her iki istekli tarafından sunulan yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgiler ile istenen kriterlere ve açıklamalara ilişkin belgelerde yer alan gerekli bilgilerin eksiksiz şekilde doldurulduğu değerlendirmesi yapılarak ekonomik açıdan en avantajlı birinci teklif olması öngörülen başvuru sahibi Enerjisa Başkent Elektrik Perakende Satış A.Ş.ye 01.11.2024 tarihinde “Beyan edilen bilgileri tevsik eden belgelerin sunulması ve/veya numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün örneklerinin verilmesi/kurulumların yapılması/aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulması” konulu yazının EKAP üzerinden gönderildiği anlaşılmış,
Söz konusu yazıda “TC Gençlik ve Spor Bakanlığı Merkez ve Bağlı 81 İl Müdürlükleri İçin 2025 Yılında Tüketimi Yapılacak Elektrik Enerjisi işine ait ihalede tekliflerin değerlendirmesi sürecine geçilmiş olup, beyan ettiğiniz bilgi ve belgeleri tevsik eden ve EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayan aşağıdaki belgeleri ekleri ile birlikte, İdari Şartnamenin 7.9. maddesine uygun olarak, 06.11.2024 tarihine kadar İdaremize sunmanız gerekmektedir.” ifadelerine yer verildiği, yazı ekindeki listede “İdari Şartname’nin 7.5.1 maddesine istinaden İş Deneyim Belgesi olarak EKAP sistemine yüklenen Sözleşme”nin sunulmasının istenildiği görülmüştür.
Aynı tarihte başvuru sahibi Enerjisa Başkent Elektrik Perakende Satış A.Ş. tarafından yazılan dilekçe ile idareye başvuru yapılarak ihalede sunmuş oldukları teklif bedelinin hatalı verildiği, ihale konusu işin bu fiyata yapılmasının mümkün olmadığı, bu nedenle idarece aşırı düşük teklif sorgulaması yapılması gerektiği, ayrıca yeterlik bilgileri tablosu kapsamında beyan edilen iş deneyim belgesinin yeterlilik şartlarını karşılamadığı ve tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği yönünde talepte bulunulduğu, idarece söz konusu dilekçeye yönelik herhangi bir cevap verilmediği ve anılan istekli tarafından idarenin 01.11.2024 tarihli yazısında sunulması istenen sözleşme belgelerinin 06.11.2024 tarihli yazıları ekinde idareye sunulduğu,
İdare tarafından, 06.11.2024 tarihli dilekçe ile sunulan sözleşme belgelerinin fotokopi olduğunun tespit edilmesi üzerine 07.11.2024 tarihinde alınan karar ile Enerjisa Başkent Elektrik Perakende Satış A.Ş.nin tekfinin değerlendirme dışı bırakılarak geçici teminatının gelir kaydedilmesine ve ihalenin teklif verilen tek kısmı olan 8’inci kısmının da tek geçerli teklifin kaldığı, gerekli rekabet şartlarının sağlanamadığı gerekçeleriyle iptaline karar verildiği anlaşılmıştır.
Öte yandan, idare tarafından başvuru sahibi istekli Enerjisa Başkent Elektrik Perakende Satış A.Ş. ye 12.11.2024 tarihinde gönderilen yazı ile ihale komisyonu kararında; anılan istekli tarafından beyan edilen bilgilerin tevsik edilmesi amacıyla istenilen ve iş deneyim belgesi olarak sunulan sözleşmenin İdari Şartname’nin 7.9’uncu maddesi uyarınca belgelerin sunuluş şekline aykırı biçimde sunulduğu, aslını veya aslına uygun şeklinin sunulmadığının, fotokopi olduğunun tespit edildiği gerekçesiyle Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 58/A maddesinin 9'ncu fıkrasının (a) bendi uyarınca 33.500.000,00 TL tutarındaki geçici teminatının bütçeye gelir kaydedilmesine yönelik işlem yapıldığı görülmüştür.
Yukarıda da yer verilen Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Elektronik ihale” başlıklı 58/A maddesinin 9’uncu fıkrasındaki hükümlerden, geçerli tekliflerden ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif olması öngörülen tekliflerin sahiplerine, beyan ettikleri bilgi ve belgelerden, EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayanlar ile teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin tevsik edici belgeleri ve bunların eklerini, belgelerin sunuluş şekline uygun olarak sunmaları, ayrıca ihale dokümanında öngörülmesi halinde numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün örneklerini vermeleri/kurulumlarını yapmaları için makul bir süre verileceği, yeterlik bilgileri tablosunda beyan ettikleri bilgi ve belgelerden, EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayanlara ilişkin tevsik edici belgeleri ve bunların eklerini sunmaları, ayrıca, ihale dokümanında öngörülmesi halinde numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün örneklerini vermeleri/kurulumlarını yapmaları isteneceği, yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgi ve belgeleri doğrulayan belgeleri sunmayan isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılarak geçici teminatlarının gelir kaydedileceği anlaşılmaktadır.
Yine, elektronik ihale yöntemiyle yapılan ihalelerde, ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif olması öngörülen teklif sahiplerinin elektronik ortamda alınmayan geçici teminat mektupları ile beyan ettikleri bilgi ve belgelere ilişkin tevsik edici belgeleri ve bunların eklerini belgelerin sunuluş şekli hükümlerine aykırı olarak sunmaları durumunda, idarelerce yapılması gereken işlemlerin tespitine ilişkin olarak 22.07.2020 tarihinde alınan 2020/DK.D-222 numaralı Kurul kararında da idarenin talebi üzerine, ihaleye katılım aşamasında beyan ettikleri bilgi ve belgelerden EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayanlara ilişkin tevsik edici belgeleri ve bunların eklerini, belgelerin sunuluş şekli hükümlerine aykırı olarak sunan isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılarak geçici teminatlarının gelir kaydedilmesi gerektiğinin karara bağlandığı, bu itibarla başvuru sahibi istekli Enerjisa Başkent Elektrik Perakende Satış A.Ş.nin geçici teminatının gelir kaydedilmesine yönelik idarece tesis edilen işlemlerde mevzuata aykırılık bulunmadığı anlaşılmıştır.
Ancak, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Geçici teminat” başlıklı 33’üncü maddesinde ihalelerde teklif edilen bedelin %3’ünden az olmamak üzere istekli tarafından verilecek tutarda geçici teminat alınacağı hüküm altına alınmak suretiyle, geçici teminata ilişkin asgari bir yasal sınır çizilmiştir. Söz konusu Kanun maddesinin gerekçesinden de anlaşıldığı üzere isteklilerin teklif bedellerinin gizliliğine olanak sağlanması açısından %3’lük asgari oranın üzerinde geçici teminat sunabilmelerine imkan tanınmış olmakla birlikte, geçici teminatın gelir kaydedilmesi gereken durumlarda ihaleye katılım koşulu olarak mevzuatta belirlenen yasal alt sınır üzerinden teminatın gelir kaydı gerektiği açık olduğundan, sunulan geçici teminat tutarının teklif edilen bedelin %3’ünü aşan kısmının başvuru sahibine iadesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
|
||||||||||