KİK KARARI

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı niteliğinde olmamasına karşın idare tarafından önemli teklif bileşenlerinin personel maliyeti olarak belirlendiği dolayısıyla bahse konu önemli teklif bileşenleri için üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılmasının alt yüklenici çalıştırılması anlamına geleceği, ihaleye ait doküman düzenlemeleri gereğince iş kapsamında alt yüklenici çalıştırılması imkanının bulunmadığı, dolayısıyla açıklamaya konu maliyet bileşenleri için üçüncü kişilerden fiyat teklifi alma yönteminin kullanılamayacağı, bu kapsamda yapılan aşırı düşük teklif açıklamalarının reddedilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. ...” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.…” açıklaması,

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: Öncüpınar Gümrük Kapısı İdari Hizmet Binası Yapı Projeleri Danışmanlık Hizmeti Alım İşi

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

…

e) Miktarı: 1 Adet Mimari, Statik, Mekanik, Elektrik, Peyzaj, Zemin Etüdü Dosyası ile Yaklaşık Maliyetinin Hazırlanması

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Kilis” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’nci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1.

Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuatı gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi (KDV hariç), resim ve harç giderleri ile teknik şartnamede belirtilen diğer giderler teklif fiyata dahildir.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Verilen hizmetin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “İşin Kapsamı” başlıklı düzenlemesinde “Öncüpınar Gümrük Kapısı Yeniden Yapılandırılması İşine ilişkin hizmet alımı yolu ile mevcut sahada İdarece belirlenmiş çalışma alanı ile ilgili yerinde fizibilite, tespit, mevcut durumu gösterir halihazır (çalışma alanı ve yakınındaki yapıların, yolların, galerilerin mevcut durumunu gösterecek şekilde) vb. çalışmalar yapılarak plankote hazırlanması, zemin etüt raporu, mimari, statik, mekanik ve elektrik tesisatı, altyapı, peyzaj ve çevre düzenleme projeleri ve detaylarının, inşaat ihalesi teknik şartnamelerinin(birinci öncelik olarak kurumların rayiç ve birim fiyatlar listesi yeterli değil veya uygun birim fiyat yok ise ikinci öncelik olarak piyasa araştırma tutanakları ile)  ve diğer dokümanlarının, tasdik edilen projeye göre metrajlarının,  mahal listelerinin, yaklaşık maliyetinin, ihale dokümanı dosyası ile proje orijinallerinin ve CD kopyalarının hazırlanması, bu şartnamede belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde iş üzerinde kalan Yüklenici tarafından hazırlanacaktır. …” düzenlemesi yer almaktadır.

Aynı Şartname’nin ilgili maddelerinde mimari proje, statik proje, mekanik proje ve elektrik projesi genel esaslarına yer verildiği görülmüştür.

Kilis Özel İdaresi Plan Proje Yatırım ve İnşaat Müdürlüğü tarafından 23.12.2024 tarihinde e-ihale olarak gerçekleştirilen “Öncüpınar Gümrük Kapısı İdari Hizmet Binası Yapı Projeleri Danışmanlık Hizmeti Alım İşi” ihalesine 16 isteklinin katıldığı, 14.01.2025 tarihli ihale komisyonu kararına göre, söz konusu isteklilerden 13 istekliye ait teklifin aşırı düşük olduğu değerlendirilerek açıklama talep edildiği, 3 istekli tarafından açıklama sunulduğu ve ihalenin açıklaması uygun bulunan Eng Statik Proje İnş. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.

İdare tarafından teklifi aşırı düşük olduğu tespit edilen isteklilere 30.12.2024 tarihinde gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısında “1- Mimari Proje Hizmetleri İçin;

a. Teklif veren tüzel kişilikte veya gerçek kişi uhdesinde çalışan bir mimar tarafından hizmetin yapılması halinde işin ön görülen yapım süresi olan 150 takvim gününe denk gelen brüt maliyetini gelir gider tablosunda gösterecektir.

b. Gerçek kişilik olan isteklinin kendisinin mimar olması halinde Mimarlar Odasına kayıtlı olduğunu gösterir oda kayıt belgesini sunacaktır.

c. Tüzel kişilik olan isteklinin ortaklarından bir veya birkaçının mimar olması halinde ortaklık durum belgesi ve mimarlar odasına kayıtlı olduğunu gösterir oda kayıt belgesini sunacaktır.

d. Söz konusu belgeler ihale ilan tarihi veya daha sonraki tarihlerde alınmış olması gerekmektedir.

2- Statik Proje Hizmetleri İçin;

a. Teklif veren tüzel kişilikte veya gerçek kişi uhdesinde çalışan bir inşaat mühendisi tarafından hizmetin yapılması halinde işin ön görülen yapım süresi olan 150 takvim gününe denk gelen brüt maliyetini gelir gider tablosunda gösterecektir.

b. Tüzel kişilik olan isteklinin ortaklarından bir veya birkaçının inşaat mühendisi olması halinde ortaklık durum belgesini ve İnşaat Mühendisleri Odasına kayıtlı olduğunu gösterir oda kayıt belgesini sunacaktır.

c. Hizmetin taşeron firmadan(gerçek veya tüzel kişilikten) temin edilmesi halinde proforma girdi maliyetleri gelir gider tablosunda gösterilecektir.

d. Söz konusu belgeler ihale ilan tarihi veya daha sonraki tarihlerde alınmış olması gerekmektedir.

3- Mekanik Proje Hizmetleri İçin;

…

4- Elektrik Proje Hizmetleri İçin;

…

5- Peyzaj Mimarlığı Proje Hizmetleri İçin;

…

6- Zemin Etüd Hizmetleri İçin;

…

e. Zemin ve Temel Etüt Ekibi: Zemin ve temel etüdü sorumlusu mühendis tarafından oluşturulan, etüt kategorisinin gerektirdiği çalışmalara uygun olarak inşaat, jeoloji ve jeofizik mühendislerinin yer aldığı çalışma grubudur. (Kaynak: 09.03.2019 tarih ve 30709 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren “Zemin ve Temel Etüdü Uygulama Esasları ve Rapor Formatı”)” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.

Yukarıda yer verilen 4734 sayılı Kanun’un “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesine istinaden Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.1’inci maddesinde “Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.” yönünde düzenleme yapılarak, idarelere ihale konusu işin yürütülmesinde hizmet sunucusu tarafından yapılacak harcamalardan işin esasını oluşturan kalemleri sorgulaması imkanı verilmiştir.

Aktarılan mevzuat düzenlemeleri uyarınca idarelerce düzenlenen aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısında, önemli teklif bileşenlerinin belirlenmesi idarenin takdir yetkisi kapsamında olmakla birlikte, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde yer alan hükümler ile Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde yer alan açıklamalar gereğince, işlemin tesisinde teklifte önemli olduğu tespit edilen maliyet bileşenlerine net şekilde yer verilmesi gerekmektedir.

Ancak, inceleme konusu ihalede teklifi aşırı düşük bulunan isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif sorgulama talebine ilişkin yazıda önemli teklif bileşenlerinin idarece net bir şekilde belirlenmediği, açıklama talebine konu edilen hususların doğrudan teklife konu edilen maliyet unsurları olmadığı görülmüştür. Bu durumda istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun şekilde sunulmasına ve sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının sağlıklı bir şekilde değerlendirilmesine imkân bulunmadığı anlaşılmıştır.

Netice itibarıyla, idarenin aşırı düşük teklif açıklama talebinin kamu ihale mevzuatına uygun olarak yapılmadığı anlaşıldığından, idare tarafından teklifte önemli olduğu tespit edilen maliyet bileşenlerinin açık ve tereddütte mahal vermeyecek şekilde belirlenerek, aşırı düşük teklif sorgulamasının yeniden yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır.

İHALE KARARLARI   İHALEDANIŞMANI

​

İhale hizmet Konularımız

ihale Referanslarımız