KİK KARARLARI

İHALE KARARI

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale komisyonu tarafından 21.01.2025 tarihinde gerçekleştirilen şikayete konu ihalenin yaklaşık maliyetinin 35.086.140,00 TL olarak belirlendiği, ihale konusu iş süresince 25 personelin çalıştırılmasının öngörüldüğü, ihalenin ilan tarihinin 11.12.2024, ihale tarihinin ise 21.01.2025 olduğu göz önüne alındığında idarenin ihale tarihinde geçerli olmayan asgari işçilik bedeli üzerinden yaklaşık maliyetini hesapladığı ve Yönetmelik'in 9.5'inci maddesi gereğince idarece güncellenmesinin zorunlu olduğu, idarece anılan güncellemenin yapılmadığı, söz konusu eksik işlem dolayısıyla ihalede sınır değerin doğru şekilde hesaplanamayacağı ve mevzuata uygun şekilde ihalenin sonuçlandırılamayacağı, ihalenin bu gerekçe ile iptal edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,

Anılan Kanun’un “Tekliflerin alınması ve açılması” başlıklı 36’ncı maddesinde “…İsteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve teklif mektubu ile geçici teminatlarının usulüne uygun olup olmadığı kontrol edilir. Belgeleri eksik veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmayan istekliler tutanakla tespit edilir. İstekliler ile teklif fiyatları ve yaklaşık maliyet tutarı açıklanır. Bu işlemlere ilişkin hazırlanan tutanak ihale komisyonunca imzalanır. Bu aşamada; hiçbir teklifin reddine veya kabulüne karar verilmez, teklifi oluşturan belgeler düzeltilemez ve tamamlanamaz. Teklifler ihale komisyonunca hemen değerlendirilmek üzere oturum kapatılır.” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yaklaşık maliyete ilişkin ilkeler” başlıklı 7’nci maddesinde “(1) İdare tarafından, ihale onay belgesi düzenlenmeden önce, bu Yönetmelikte belirlenen esas ve usullere göre ayrıntılı fiyat ve gerektiğinde miktar araştırması yapılmak suretiyle ihale konusu işin KDV hariç yaklaşık maliyeti hesaplanır ve dayanakları ile birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir.” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “Yaklaşık maliyetin hesaplanması ve güncellenmesi” başlıklı 9’uncu maddesinde “(1) Birim fiyat üzerinden teklif alınan ihalelerde;

a) Her bir iş kaleminin miktarını ve gerçekleştirilmesine ilişkin şartları gösteren bir cetvel hazırlanır. Bu cetvelde her bir iş kaleminin adı, birimi, birim fiyatı ve bu fiyata dahil olan maliyetler ile varsa diğer unsurlar gösterilir.

b) Birim fiyata dahil olan maliyetler, iş kalemi ile ilgili bütün unsurları içerecek şekilde düzenlenir ve bu iş kalemine dahil olmayan başka giderler öngörülmez.

(2) Götürü bedel üzerinden teklif alınan ihalelerde, işin gerçekleştirilmesine ilişkin şartları gösteren bir cetvel hazırlanır. Bu cetvelde işçilik ile varsa malzeme, ekipman ve diğer unsurlar için belirlenen fiyatlar ve bu fiyata dahil olan maliyetler gösterilir.

(3) Hizmetin gerçekleştirilmesi için gerekli olan iş kalemlerine veya iş gruplarına ilişkin miktarların tespit edilen fiyatlarla çarpımı sonucu bulunan tutarların toplanması ile elde edilen genel toplam tutar, sözleşme giderleri ve genel giderler ile KDV hariç olarak belirlenir. Bulunan bu tutara işin niteliği dikkate alınarak % 7 oranını geçmemek üzere yüklenici kârı eklenir. Bu tutar, kâr hariç belirlenen genel toplam tutar üzerinden hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler ile toplanarak yaklaşık maliyet hesaplanır. Buna ilişkin hesap cetveli hazırlayanlarca imzalandıktan sonra, ihale onay belgesinin ekine konularak ihale yetkilisine sunulur. Yüklenici için öngörülen kar tutarının bu cetvelde gösterilmesi zorunludur.

  (4) Yaklaşık maliyetin, hesaplandığı tarihten itibaren ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar güncelliğini kaybettiği durumlarda, işi oluşturan unsurlara ilişkin maliyetler idarelerce, endeks üzerinden güncellenir.

(5) Asgari ücret ve diğer işçilik maliyetlerinde ilgili mevzuatından kaynaklanan değişiklikler nedeniyle yaklaşık maliyetin ihale tarihine kadar geçen sürede değişikliğe uğradığının belirlenmesi durumunda, gerekçesi belirtilmek suretiyle ihale komisyonu tarafından, bu maliyetler dikkate alınarak yaklaşık maliyet güncellenir.” hükmü,

İdari Şartname’nin 2.1’inci maddesinde “İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: TÜRASAŞ Sivas Bölge Müdürlüğü Malzemeli Yemek Pişirilmesi, Dağıtımı ve Sonrası Temizlik Hizmetleri Alımı

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu:

e) Miktarı: 168.400 Öğün

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin 25’inci maddesinde “…25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1.İhaleye ilişkin damga vergileri ile taahhüdün yerine getirilmesine ilişkin ilgili mevzuat gereğince ödenecek vergi, resim, harç ve benzeri tüm giderler ile ulaşım, taşıma, boşaltma, istifleme, her türlü sigorta giderleri ve benzeri tüm giderler teklif fiyatına dâhil edilecektir.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir. Kısa vadeli sigorta prim oranları: %2,25” düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın 9.1’inci maddesinde “İşe başlama tarihi 27.01.2025; işi bitirme tarihi 31.12.2025” düzenlemesi yer almaktadır.

Teknik Şartname içeriğinde ihale konusu iş süresince istihdam edilmesi gereken personellerin sayılarına, niteliklerine ve alacakları ücretlere ilişkin olarak bilgilerin de verildiği, ihale konusu iş boyunca çalıştırılması öngörülen toplam 25 personele ilişkin birim fiyat teklif cetvelinde de toplam 7 satır açıldığı anlaşılmış olup söz konusu bilgilere aşağıdaki tabloda yer verilmiştir.

Yukarıda yer alan mevzuat hükümleri gereğince, Kanun kapsamında gerçekleştirilecek olan hizmet alımı ihalelerinde, idarelerce yaklaşık maliyetin ihale dokümanında düzenlenecek olan teklif fiyata dahil edilmesi gereken tüm giderler göz önüne alınarak Yönetmelik’in ilgili maddesinde belirlenmiş yöntemler aracılığıyla hesaplanması gerektiği, personel giderleri var ise ihale tarihi itibariyle yürürlükte bulunan asgari ücret üzerinden hesaplamaların yapılması gerektiği, yaklaşık maliyetin ihale onayından önce hesaplanması gerektiğinden ve ihale tarihine kadarki işçilik giderlerinde oluşabilecek olan artışlarda ihale komisyonunca gerekçeler belirtilmek kaydı ile yaklaşık maliyetin ihale tarihine kadar güncellenmesi gerekeceği anlaşılmış olup, mevzuata uygun şekilde hesaplanmış olan yaklaşık maliyetin açık ihale usulü yapılan ihalelerde ilk oturumda isteklilerin teklifleri ile birlikte açıklanması gerektiğinin de hüküm altına alındığı tespit edilmiştir.

Mevcut ihalede, ihale dokümanı düzenlemelerinden ihale konusu işin süresi olan 11 ay 5 gün boyunca çalıştırılacak olan 25 personelin giderler ile Teknik Şartname içerisinde özellikleri belirtilen 168.400 adet öğünün hazırlanması ve sonrasındaki işlemlere ilişkin giderler üzerinden yaklaşık maliyetin oluşturulması gerektiği, ihale onay belgesi ekinde yer alan bilgi ve belgelerden yemek hazırlama giderlerine ilişkin olarak idarenin bir önceki iptal edilen 25.10.2024 tarihinde gerçekleştirilen ihalesinde verilen birim fiyatların güncellenmesi sonucunda elde edilen fiyatın kullanıldığı, ihale konusu işte çalıştırılması öngörülen personel için ise 2024 yılının ikinci altı ayına ilişkin belirlenmiş olan asgari ücretin esas alınarak hesaplamaların yapıldığı, anılan bedeller üzerine yüklenici karı eklendiğine ilişkin herhangi bir ifadenin yaklaşık maliyet hesap cetveli içeriğinde yer almadığı da anlaşılmış olup, idarece hesaplanmış olan 35.086.140,00 TL tutarında yaklaşık maliyete dayanak teşkil eden bilgi ve belgelerin 10.12.2024 tarihinde ihale yetkilisi tarafından onaylanan ihale onay belgesi ekinde yer aldığı da tespit edilmiştir.

İhale sürecinde idarece 10.01.2025 tarihinde zeyilname düzenlendiği, anılan zeyilname ile başvuruya konu ihale tarihinin 13.01.2025 tarihinden 21.01.2025 tarihine ertelendiği tespit edilmiş olup 21.01.2025 tarihinde gerçekleştirilen ihaleye 19 isteklinin tekliflerini sunduğu, son teklif verme tarihinde isteklilerin teklif bedelleri ile birlikte idarece hesaplanmış olan yaklaşık maliyetin 35.086.140,00 TL olarak açıklandığı anlaşılmış olup söz konusu durumda aynı tarihte ihale komisyonunca tutanak altına alınıp imzalandığı da tespit edilmiştir.

Başvuruya konu ihalede ilan tarihinin 13.12.2024 olduğu ve bu tarihte geçerli asgari ücret kullanılarak yaklaşık maliyetin hesaplandığı, aktarılan Yönetmelik hükümleri ve Tebliğ açıklamalarına göre asgari ücretteki ihale ilan tarihinden sonraki değişikliklerin ihale komisyonu tarafından dikkate alınarak yaklaşık maliyetin güncelleneceği, isteklilerce tekliflerin hazırlanması ile ihale komisyonunca tekliflerin değerlendirilmesinde ihale tarihinde geçerli asgari ücretin dikkate alınması gerektiği, mevcut durumda ihale komisyonu tarafından yaklaşık maliyetin ihale tarihinde geçerli asgari ücret üzerinden güncellenmeksizin ihale sürecine devam edildiği, gelinen aşamada ilave bir araştırma yapılması gerekmeksizin ihale tarihinde yürürlükte bulunan personel ücretlerine ilişkin güncelleme yapılarak yaklaşık maliyetin güncellenmesinin Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 9’uncu maddesinin 5’inci fıkrası gereğince mümkün ve gerekli olduğu anlaşıldığından belirtilen hususlarda yaklaşık maliyetin güncellenmesi suretiyle ihale işlemlerine devam edilebileceği, bu durumun ihalenin iptalini gerektirmediği bu nedenle başvuru sahibinin bu husustaki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Yaklaşık maliyetin güncellenip güncellenmediği konusunda idareden 03.03.2025 yazımız ile bilgi ve belge talep edilmiş olup idarenin 04.03.2025 tarihli cevabi yazısı içeriğinde, ihale komisyonunun 06.02.2025 tarihinde bir ara karar aldığı, anılan ara karar içeriğinde yaklaşık maliyetin 2025 yılı asgari ücret doğrultusunda güncellenerek 37.992.948,12 TL olarak hesaplandığı ifade edilmiştir.

           Anılan ara karar doğrultusunda güncellenmiş olan yaklaşık maliyet esas alınarak ihale işlemlerinin mevzuata uygun şekilde gerçekleştirilebileceği anlaşıldığından 4734 sayılı Kanunun 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine karar verilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.

Öte yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez. Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin, iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanun’un öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması" koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

   Oybirliği ile karar verildi.

İHALE KARARLARI   İHALEDANIŞMANI

​

İhale hizmet Konularımız

ihale Referanslarımız