4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Yaklaşık maliyet” başlıklı 9’uncu maddesinde “Mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesi yapılmadan önce idarece, her türlü fiyat araştırması yapılarak katma değer vergisi hariç olmak üzere yaklaşık maliyet belirlenir ve dayanaklarıyla birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir. Yaklaşık maliyete ihale ve ön yeterlik ilânlarında yer verilmez, isteklilere veya ihale süreci ile resmî ilişkisi olmayan diğer kişilere açıklanmaz.” hükmü,

Anılan Kanun’un “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinde “… Aynı kişi tarafından birden fazla ihaleye, birden fazla kişi tarafından ise aynı ihaleye tek dilekçe ile başvuruda bulunulamaz. …” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yaklaşık maliyete ilişkin ilkeler” başlıklı 7’nci maddesinde “(1) İdare tarafından, ihale onay belgesi düzenlenmeden önce, bu Yönetmelikte belirlenen esas ve usullere göre ayrıntılı fiyat ve gerektiğinde miktar araştırması yapılmak suretiyle ihale konusu işin KDV hariç yaklaşık maliyeti hesaplanır ve dayanakları ile birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir.

…

(3) İhale konusu işin bir kısmına teklif verilmesinin mümkün olduğu hallerde, yaklaşık maliyet her bir kısım için ayrı ayrı olmak üzere işin tamamı dikkate alınarak hesaplanır…” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “Yaklaşık maliyetin hesaplanmasına esas miktar ve fiyatların tespiti” başlıklı 8’inci maddesinde “(1) İdareler, yaklaşık maliyetin hesaplanabilmesi için öncelikle ihale konusu hizmeti oluşturan iş kalemlerini veya gruplarını ve bunlara ilişkin miktarları tespit ederler. Bu amaçla, idare tarafından gerek duyulduğunda, aşağıda belirtilen esas ve usuller çerçevesinde miktar araştırması da yapılabilir.

(2) Yaklaşık maliyete ilişkin fiyatların tespitinde;

a) Kamu kurum ve kuruluşlarınca işin niteliğine göre belirlenmiş fiyatlar,

b) İhaleyi yapan idare veya diğer idarelerce gerçekleştirilmiş aynı veya benzer işlerdeki fiyatlar,

c) İlgili odalarca belirlenmiş fiyatlar,

ç) İhale konusu işi oluşturan iş kalemlerine veya gruplarına ilişkin olarak piyasadan yapılacak fiyat araştırması kapsamında elde edilecek fiyat tekliflerinin aritmetik ortalaması alınmak suretiyle ya da konusunda uzman bilirkişi ve ekspertizlerden soruşturularak oluşturulan fiyatlar,

d) İhale konusu işe ilişkin olarak Bütçe Uygulama Talimatlarında ve/veya Sağlık Uygulama Tebliğinde yer alan fiyatlardan KDV veya farklı nitelikteki diğer giderler indirilmek suretiyle bulunan fiyatlar,

Esas alınır.

(3) İdareler yaklaşık maliyete ilişkin fiyatların tespitinde, (a), (b), (c), (ç) ve (d) bentlerinde belirtilen fiyatların birini, birkaçını veya tamamını herhangi bir öncelik sırası olmaksızın kullanabilirler.

(4) Fiyat araştırması için yapılan çalışmalarda fiyat sorulacak kişi ve kuruluşlara yazılan yazıda fiyatı tespit edilecek iş grubu veya iş kaleminin ayrıntılı özelliklerine yer verilir. Fiyat istenecek kişi ve kuruluşlara aynı koşulları taşıyan yazılarla başvurulur ve fiyatlar KDV hariç istenir. İstenen özellikleri taşımayan veya gerçek piyasa rayiçlerini yansıtmadığı düşünülen fiyat bildirimleri ve proforma faturalar değerlendirmeye alınmaz ve buna ilişkin gerekçeler yaklaşık maliyet hesap cetvelinde gösterilir.

(5) Özelliği bulunan hizmet alımlarında; önceki yıllarda bitirilmiş benzer nitelikteki işlerde oluşan fiyatların piyasa fiyatları ile karşılaştırılması suretiyle bulunan fiyatlar veya benzer nitelikteki hizmetlerde uzmanlık ve deneyimini kanıtlamış kamu ve özel sektör kuruluşları ile gerçek kişilerden soruşturularak oluşturulan fiyatlar kullanılabilir. Yapılan her türlü araştırmaya rağmen fiyatın tespit edilemediği veya tespit edilen fiyatların rayiçleri yansıtmadığının anlaşıldığı durumlarda; idarece re’sen fiyat belirlenir ve gerekçesi yaklaşık maliyet hesap cetvelinde gösterilir.” hükmü,

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: 4 Kısım Personel Taşıma Servis Kiralama

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu: -

e) Miktarı:

4 KISIM 71 KALEM PERSONEL TAŞIMA SERVİS KİRALAMA HİZMET ALIMI

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: 2'NCİ HAVA BKM. FB.MD.LÜĞÜ MELİKGAZİ/KAYSERİ (1. VE 2. KISIM)-2'NCİ ANA BKM. FB.MD.LÜĞÜ KOCASİNAN/KAYSERİ (3. VE 4.KISIM)” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’nci maddesinde “20.1. Bu ihalede kısmi teklif verilebilir.

20.2. Bu ihaledeki kısım sayısı 4 dir. İhale kısımlarına ilişkin koşullar altta düzenlenmiştir;

20.2.1. İsteklilerce her bir iş kısmına ayrı ayrı teklif vermek suretiyle işin tamamına teklif verebileceği gibi; ihale dokümanında belirtilen kısımlara ayrı ayrı teklif verebilecektir. İşin tamamına ya da bir veya birden fazla kısmına teklif verilmesi halinde ekli örneğe uygun teklif mektubu ve eki birim fiyat teklif cetveli her bir kısım için kısım numaraları ve kısımlara teklif edilen fiyatları da içerecek şekilde teklif verilecektir

20.2.2. İstekliler, teklif ettiği kısımların toplam bedeli üzerinden geçici teminat sunacaktır.

20.2.3. Bu iş için idare bazında sözleşme imzalanacak ve kesin teminat alınacaktır. 1. ve 2.kısımlar 2 nci Hava Bakım Fabrika Müdürlüğünün ihtiyacı, 3. ve 4.kısımlar ise 2 nci Ana Bakım Fabrika Müdürlüğünün ihtiyacıdır.

20.2.4. İhale konusu işin tamamı bir istekliye ihale edilirse, hizmetin gerçekleştirileceği idare bazında; 1. ve 2. kısımlar için ayrı sözleşme imzalanacak ve kesin teminat yatırılacak, 3. ve 4.kısımları için ise ayrı sözleşme imzalanacak ve kesin teminat yatırılacaktır.

20.2.5. İhale konusu işin sadece bir kısmı bir istekliye ihale edilirse; ihale edilen bir kısım için Kesin Teminat yatırılacak ve tek bir sözleşme imzalanacaktır.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, mevzuat gereğince ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri ve bu işle ilgili olarak yüklenici tarafından belediye ve il trafik komisyonu ve diğer merciler nezdinde yapılacak teşebbüs ve işlemler sırasında ödenecek her türlü hukuki ve cezai giderler, isteklilerce teklif edilecek fiyata dahil olacaktır.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama tarihi 01.04.2025; işi bitirme tarihi 31.12.2025

9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre yapılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Başvuruya konu ihaleye ilişkin birim fiyat teklif cetveli standart formu aşağıdaki gibidir.

1.KISIM

2.KISIM

3.KISIM

4.KISIM

Başvuru sahibinin iddiasının temelde; idare tarafından hesaplanan yaklaşık maliyetin, aynı idarenin daha önce yakın zamanlarda yaptığı benzer ihaleleri ile kıyaslandığında gerçeği yansıtmadığı ve hatalı hesaplandığı, bu durumun ihalenin sonuçlandırılması noktasında esasa etkisinin bulunduğu ve ihalenin iptal edilmesi gerektiği yönünde olduğu görülmüştür.

Yukarıda aktarılan ihale dokümanı düzenlemelerinden; ihale konusu işin “01.04.2025- 31.12.2025” tarihleri arasında gerçekleştirilecek olan “4 Kısım Personel Taşıma Servis Kiralama” işi olduğu ve ihalenin 4 kısımdan oluştuğu, birim fiyat teklif cetvelinde kalem bazında belirtilen güzergâhların her biri için “sefer” birimi üzerinden miktar sayısının “188” olarak belirlendiği ve teklif edilen birim fiyat ile söz konusu “188 sefer” sayısının çarpılması sonucunda teklif edilen tutarın oluşturulacağı anlaşılmaktadır.

İhale işlem dosyası kapsamında, idarece hesaplanan yaklaşık maliyete ilişkin olarak gönderilen bilgi ve belgeler çerçevesinde yapılan incelemede; her bir kısma ilişkin yaklaşık maliyet hesap cetveli tablosunda, söz kısımların kalemlerin birim fiyatlarına ilişkin olarak “2024/1235611 İKN’li en avantajlı teklif” açıklamasının yer aldığı, bahsi geçen tablonun altında ise “…Yılın ilk 3 aylık ihtiyacını karşılayan pazarlık usulü ihaleye ait veriler dönemsel olduğu ve aynı şartları karşılamadığı için bu ihalede kullanılmamıştır. Yaklaşık maliyet; Hizmet Alımları İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 8.(2) b maddesinde yer alan ‘İhaleyi yapan idare veya diğer idarelerce gerçekleştirilmiş aynı veya benzer işlerdeki fiyatlar’ ile 8.(3) maddesinde yer alan ‘İdareler yaklaşık maliyete ilişkin fiyatların tespitinde, (a), (b), (c), (ç) ve (d) bentlerinde belirtilen fiyatların birini, birkaçını veya tamamını herhangi bir öncelik sırası olmaksızın kullanabilirler.’ hükmü doğrultusunda daha önce gerçekleştirilen ihalede alınan fiyatlar doğrultusunda daha önce gerçekleştirilen ihalede alınan fiyatlar kullanılarak belirlenmiş olup, bu fiyatlar ihaleye sunulan yüklenici karı, sözleşme giderleri vb. tüm giderleri kapsadığından yaklaşık maliyet hesap cetveli buna göre oluşturularak yansıtılmıştır.” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.

Bu çerçevede, idarece yaklaşık maliyetin tespitinde aynı idarece yapılan 2024/1235611 İKN’li ihaleye sunulan ekonomik açıdan en avantajlı teklifin esas alındığı anlaşılmıştır.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden; idarelerin yaklaşık maliyete ilişkin fiyatların tespitinde Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 8’inci maddesinin ikinci fıkrasının (a), (b), (c), (ç) ve (d) bentlerinde belirtilen fiyatların birini, birkaçını veya tamamını herhangi bir öncelik sırası olmaksızın kullanabileceği ve yaklaşık maliyeti bu doğrultuda hesaplayabileceği, idarece kullanılan hesaplama yönteminin anılan Yönetmelik maddesinin (b) bendinde yer alan “ihaleyi yapan idare veya diğer idarelerce gerçekleştirilmiş aynı veya benzer işlerdeki fiyatlar” hükmü kapsamında değerlendirilebileceği ve idarece gerçekleştirilen yaklaşık maliyet hesaplamasının mevzuata aykırı olmadığı sonucuna varılmıştır.

Diğer yandan, başvuru sahibinin iddialarını aynı idare tarafından gerçekleştirilen diğer personel taşıma ihalelerini ve bunların yaklaşık maliyetlerini kıyaslamak suretiyle temellendirdiği, ancak her ihalenin kendi dinamiği içerisinde kendi doküman düzenlemeleri ile idari işlemlerinin somut olay çerçevesinde ve mevzuat doğrultusunda değerlendirilmesi gerektiği, ayrıca yukarıda aktarılan Kanun hükmü gereğince, aynı kişi tarafından birden fazla ihaleye tek dilekçe ile başvuruda bulunulamayacağı anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.