KİK KARARI

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale komisyonu tarafından 2025 yılına ilişkin asgari ücrete göre hesaplama yapılarak yaklaşık maliyetin güncellendiği, güncellenen yaklaşık maliyete göre hesaplanan sınır değer sonucunda kendilerinin ve Meba Taş. Tur. ve Müh. Elek. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ihale tarihinden ve yaklaşık maliyet ilan edildikten sonra asgari işçilik maliyetinde meydana gelen değişiklikler gerekçe gösterilerek yaklaşık maliyetin esasa etki edecek şekilde güncellenmesinin mevzuata ve Kamu İhale Kurulu kararlarına aykırı olduğu, bu nedenle ihale tarihi itibariyle ilan edilen yaklaşık maliyet esas alınarak sınır değerin tespit edilmesi ve tekliflerinin değerlendirmeye alınması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Yaklaşık maliyet” başlıklı 9’uncu maddesinde “Mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesi yapılmadan önce idarece, her türlü fiyat araştırması yapılarak katma değer vergisi hariç olmak üzere yaklaşık maliyet belirlenir ve dayanaklarıyla birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir. Yaklaşık maliyete ihale ve ön yeterlik ilânlarında yer verilmez, isteklilere veya ihale süreci ile resmî ilişkisi olmayan diğer kişilere açıklanmaz.” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yaklaşık maliyete ilişkin ilkeler” başlıklı 7’nci maddesinde “(1) İdare tarafından, ihale onay belgesi düzenlenmeden önce, bu Yönetmelikte belirlenen esas ve usullere göre ayrıntılı fiyat ve gerektiğinde miktar araştırması yapılmak suretiyle ihale konusu işin KDV hariç yaklaşık maliyeti hesaplanır ve dayanakları ile birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir.

(2) Ön ilan yayımlanmadan önce tahmini alım miktarı esas alınarak hesaplanan yaklaşık maliyet, ihale veya ön yeterlik ilanı öncesi alım miktarı ve diğer hususlar göz önünde bulundurularak yeniden hesaplanabilir.

…

(5)  İhale komisyonu tarafından yaklaşık maliyet teklif fiyatları ile birlikte açıklanır. Pazarlık usulü ile yapılan ihalede ise yaklaşık maliyet, son yazılı fiyat teklifleri ile birlikte açıklanır. Bu aşamadan önce yaklaşık maliyet açıklanamaz ve ilan edilemez…” hükmü,

“Yaklaşık maliyetin hesaplanmasına esas miktar ve fiyatların tespiti” başlıklı 8’inci maddesinde “(1) İdareler, yaklaşık maliyetin hesaplanabilmesi için öncelikle ihale konusu hizmeti oluşturan iş kalemlerini veya gruplarını ve bunlara ilişkin miktarları tespit ederler. Bu amaçla, idare tarafından gerek duyulduğunda, aşağıda belirtilen esas ve usuller çerçevesinde miktar araştırması da yapılabilir.

(2) Yaklaşık maliyete ilişkin fiyatların tespitinde;

a) Kamu kurum ve kuruluşlarınca işin niteliğine göre belirlenmiş fiyatlar,

b) İhaleyi yapan idare veya diğer idarelerce gerçekleştirilmiş aynı veya benzer işlerdeki fiyatlar,

c) İlgili odalarca belirlenmiş fiyatlar,

ç) İhale konusu işi oluşturan iş kalemlerine veya gruplarına ilişkin olarak piyasadan yapılacak fiyat araştırması kapsamında elde edilecek fiyat tekliflerinin aritmetik ortalaması alınmak suretiyle ya da konusunda uzman bilirkişi ve ekspertizlerden soruşturularak oluşturulan fiyatlar,

d) İhale konusu işe ilişkin olarak Bütçe Uygulama Talimatlarında ve/veya Sağlık Uygulama Tebliğinde yer alan fiyatlardan KDV veya farklı nitelikteki diğer giderler indirilmek suretiyle bulunan fiyatlar,

Esas alınır.

(3) İdareler yaklaşık maliyete ilişkin fiyatların tespitinde, (a), (b), (c), (ç) ve (d) bentlerinde belirtilen fiyatların birini, birkaçını veya tamamını herhangi bir öncelik sırası olmaksızın kullanabilirler…” hükmü,

“Yaklaşık maliyetin hesaplanması ve güncellenmesi” başlıklı 9’uncu maddesinde “(1) Birim fiyat üzerinden teklif alınan ihalelerde;

a) Her bir iş kaleminin miktarını ve gerçekleştirilmesine ilişkin şartları gösteren bir cetvel hazırlanır. Bu cetvelde her bir iş kaleminin adı, birimi, birim fiyatı ve bu fiyata dahil olan maliyetler ile varsa diğer unsurlar gösterilir.

b) Birim fiyata dahil olan maliyetler, iş kalemi ile ilgili bütün unsurları içerecek şekilde düzenlenir ve bu iş kalemine dahil olmayan başka giderler öngörülmez.

(2) Götürü bedel üzerinden teklif alınan ihalelerde, işin gerçekleştirilmesine ilişkin şartları gösteren bir cetvel hazırlanır. Bu cetvelde işçilik ile varsa malzeme, ekipman ve diğer unsurlar için belirlenen fiyatlar ve bu fiyata dahil olan maliyetler gösterilir.

(3) Hizmetin gerçekleştirilmesi için gerekli olan iş kalemlerine veya iş gruplarına ilişkin miktarların tespit edilen fiyatlarla çarpımı sonucu bulunan tutarların toplanması ile elde edilen genel toplam tutar, sözleşme giderleri ve genel giderler ile KDV hariç olarak belirlenir. Bulunan bu tutara işin niteliği dikkate alınarak % 7 oranını geçmemek üzere yüklenici kârı eklenir. Bu tutar, kâr hariç belirlenen genel toplam tutar üzerinden hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler ile toplanarak yaklaşık maliyet hesaplanır. Buna ilişkin hesap cetveli hazırlayanlarca imzalandıktan sonra, ihale onay belgesinin ekine konularak ihale yetkilisine sunulur. Yüklenici için öngörülen kar tutarının bu cetvelde gösterilmesi zorunludur.

 (4) Yaklaşık maliyetin, hesaplandığı tarihten itibaren ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar güncelliğini kaybettiği durumlarda, işi oluşturan unsurlara ilişkin maliyetler idarelerce, endeks üzerinden güncellenir.

(5) Asgari ücret ve diğer işçilik maliyetlerinde ilgili mevzuatından kaynaklanan değişiklikler nedeniyle yaklaşık maliyetin ihale tarihine kadar geçen sürede değişikliğe uğradığının belirlenmesi durumunda, gerekçesi belirtilmek suretiyle ihale komisyonu tarafından, bu maliyetler dikkate alınarak yaklaşık maliyet güncellenir.” hükmü yer almaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “…78.1.1.  Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden hizmet alımlarını ifade eder.

…

78.3. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin ihale dokümanında, haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının belirtilmesi halinde teklif fiyata dahil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesi ve her bir işçilik maliyeti için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması zorunludur.

78.3.1. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan ve teklif fiyata dahil giderler arasında işçilik giderine yer verilen hizmet alımlarında, birim fiyat teklif cetvelinde her bir işçilik maliyeti için açılan satırda, ilgili mevzuatına göre hesaplanacak sözleşme gideri ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyetinin altında teklif sunan isteklilerin teklifleri, ihale dokümanına aykırı teklif sunulduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılır.

…

78.6. Tekliflerin hazırlanmasında ve asgari işçilik maliyetinin hesaplanmasında, ihale tarihinde yürürlükte bulunan asgari ücret dikkate alınacaktır…” açıklamaları bulunmaktadır.

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: Bitlis Gençlik ve Spor İl Müdürlüğümüz ve Bağlı Birimlerine 2025 Yılı Sürücülü ve Yakıtsız Araç Kiralama Hizmet Alımı İşi

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

…

e) Miktarı:

Bitlis Gençlik ve Spor İl Müdürlüğümüz ve Bağlı Birimlerine 2025 Yılı Sürücülü ve Yakıtsız Araç Kiralama Hizmet Alımı İşi

2 Adet 16+1 Minibüs, 1 Adet 4x4 Kamyonet, 3 adet Şöför, 12 Ay

…” düzenlemesi,

“Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1.

Sözleşmenin uygulanması sırasında iligili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta, vergi, resim, harç, nakliye, işin yapılması ile ilgili her türlü masraflar ve her türlü sigorta giderleri teklif fiyata dahildir.

Sürücüye verilecek ücret, brüt asgari ücretin % 40 fazlası olacaktır.

Sürücü ücretleri KİK işçilik hesaplama modülü esas alınarak teklif edilecektir.

Fazla çalışma KİK işçilik hesaplama modülü esas alınarak teklif edilecektir.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.

2” düzenlemesi,

“Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Sınır değerin altında teklif sunan isteklilerin teklifleri açıklama istenilmeksizin reddedilecektir.” düzenlemesi,

“Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır.

46.1.1.

4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar'ın 6'ncı maddesine göre fiyat farkı hesaplanacaktır.” düzenlemesi,

“Diğer hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde “48.1. İhalede uygulanacak sınır değer katsayısı (R): Araç Kiralama/0,72” düzenlemesi yer almaktadır.

Adı geçen ihaleye ait birim fiyat teklif cetvelinin “

” şeklinde olduğu görülmüştür.

Başvuruya konu ihalenin Bitlis Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü tarafından açık ihale usulüyle elektronik ortamda gerçekleştirilen “Bitlis Gençlik ve Spor İl Müdürlüğümüz ve Bağlı Birimlerine 2025 Yılı Sürücülü ve Yakıtsız Araç Kiralama Hizmet Alımı” ihalesi olduğu, söz konusu ihaleye 7 adet teklifin verildiği, ihale komisyonu tarafından yapılan değerlendirmeler sonucunda; başvuru sahibi Mevlan Tur. Taş. İnş. Nak. Hay. Tarım Ürün. Tem. Elek. Gıda San. Tic. Ltd. Şti. ve Meba Taş.  Tur. ve Müh. Elek. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nin tekliflerinin sınır değerin altında kaldığı gerekçesiyle reddedildiği, VIP 13 Tur. Taş. ve Tic. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak, Ser-Bal Elek. İnş. Gıda Taş. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği anlaşılmıştır.

Yapılan incelemede; idarece hazırlanan 16.12.2024 tarihli ilk ihale onay belgesi ve eki yaklaşık maliyet icmalinde, yaklaşık maliyet tutarının 3.976.021,02 TL olarak belirlendiği ve ihale günü yaklaşık maliyet tutarının isteklilere açıklandığı, ancak ikinci oturuma geçildiğinde ihale komisyonu tarafından ihaleye teklif sunan isteklilerin 3 adet şoföre ilişkin işçilik ve fazla çalışma maliyeti hesaplamasında 2025 yılı asgari ücret fiyatlarını kullandıklarının görülmesi üzerine idarece 15.01.2025 tarihinde yeni bir ihale onay belgesi ve eki yaklaşık maliyet icmali düzenlenerek yaklaşık maliyetinin 4.420.189,02 TL olarak güncellendiği,

Güncellenen yaklaşık maliyet baz alınarak sınır değerin 2.548.450,67 TL hesaplandığı ve İdari Şartname’nin 33’üncü maddesine yer alan “Sınır değerin altında teklif sunan isteklilerin teklifleri açıklama istenilmeksizin reddedilecektir.” düzenlemesi gereğince sınır değerin altında teklif sunan başvuru sahibi Mevlan Tur. Taş. İnş. Nak. Hay. Tarım Ürün. Tem. Elek. Gıda San. Tic. Ltd. Şti. ve Meba Taş.  Tur. ve Müh. Elek. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nin tekliflerinin reddedildiği tespit edilmiştir.

Mevzuatın yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalarından, asgari ücret ve diğer işçilik maliyetlerinde ilgili mevzuatından kaynaklanan değişiklikler nedeniyle yaklaşık maliyetin ihale tarihine kadar geçen sürede değişikliğe uğradığının belirlenmesi durumunda, gerekçesi belirtilmek suretiyle ihale komisyonu tarafından bu maliyetler dikkate alınarak yaklaşık maliyetin güncelleneceği, tekliflerin hazırlanmasında ve asgari işçilik maliyetinin hesaplanmasında ihale tarihinde yürürlükte bulunan asgari ücretin dikkate alınacağı, ayrıca personel çalıştırılmasına dayalı olmayan ve teklif fiyata dâhil giderler arasında işçilik giderine yer verilen hizmet alımlarında, birim fiyat teklif cetvelinde her bir işçilik maliyeti için açılan satırda, ilgili mevzuatına göre hesaplanacak sözleşme gideri ve genel giderler dâhil asgari işçilik maliyetinin altında teklif sunan isteklilerin tekliflerinin ihale dokümanına aykırı teklif sunulduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılacağı anlaşılmaktadır.

Yapılan incelemede, yukarıda yer verilen mevzuat düzenlemeleri uyarınca yaklaşık maliyetin ihaleden sonra değiştirilmesine imkân bulunmamakta ise de işçilik maliyetinin idarece 2024 yılı asgari ücret fiyatları baz alınarak hesaplandığı,  ancak tekliflerin hazırlanmasında ve asgari işçilik maliyetinin hesaplanmasında, ihale tarihinde yürürlükte bulunan asgari ücretin dikkate alınmasının zorunlu olduğu anlaşılmaktadır.

Bu çerçevede, başvuruya konu ihalede ilan tarihinin 24.12.2024 olduğu ve bu tarihte geçerli asgari ücret kullanılarak yaklaşık maliyetin hesaplandığı, aktarılan Yönetmelik hükümleri ve Tebliğ açıklamalarına göre asgari ücretteki ihale ilan tarihinden sonraki değişikliklerin ihale komisyonu tarafından dikkate alınarak yaklaşık maliyetin güncelleneceği, isteklilerce tekliflerin hazırlanması ile ihale komisyonunca tekliflerin değerlendirilmesinde ihale tarihinde geçerli asgari ücretin dikkate alınması gerektiği, mevcut durumda da ihale komisyonu tarafından ihale tarihinde geçerli asgari ücret üzerinden güncellenen yaklaşık maliyetin dikkate alınarak sınır değerin hesaplanmasında mevzuat hükümlerine aykırılık bulunmadığı anlaşılmaktadır. Dolayısıyla, idarece hesaplanan sınır değer tutarı altında teklif sunduğu anlaşılan başvuru sahibinin teklifinin İdari Şartname’nin 33’üncü maddesi gereğince reddedilmesi işleminin ihale dokümanı düzenlemelerine uygun olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

İHALE KARARLARI   İHALEDANIŞMANI

​

İhale hizmet Konularımız

ihale Referanslarımız