KİK KARARLARI

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; başvuruya konu ihalenin kısmı teklife açık olup 5 kısımdan oluştuğu, kendileri tarafından 3 kısma teklif verildiği, ihalenin yönetim kurulu kararlarına istinaden ihale komisyonu tarafından iptal edilmesine karar verildiği, idareye şikâyet başvurusuna verilen cevabi yazıda idarenin bütçe olanaklarının satın alma yoluyla temin etmeye yetmediğinden ihtiyacın kiralama yoluyla temin edilmesine karar verildiği, ancak ihale sürecinde 62 adet iş makinesi satın alınması için dış finansman kaynağı bulunması planlanabilir ya da öngörülebilir bir durum olmadığından ve yaşanan olağan dışı gelişmelerden dolayı ihalenin iptal edildiği, iptal edilen ihalede yer alan 33 adet iş makinesi sayısının eksiltilerek ihtiyaç duyulan 97 adet iş makinesi ve özel amaçlı taşıt kiralanması amacıyla yeni bir ihale için ilana çıkıldığı belirtilerek şikâyetin yerinde olmadığına karar verildiği, ancak idarece alınan ihalenin iptali kararının mevzuata aykırı olduğu, şöyle ki,

EKAP üzerinden gönderilen ihalenin iptali kararında yönetim kurulu kararları ile TESKİ Su Atık Su Güvence Yaptırım ve Hizmet Tarifesi’nde değişiklik yapılmasına dair kararda vidanjör hizmetlerinin ücretli hale getirilmesi ve 62 adet iş makinesi ve taşıtın satın alınması için nakit finansman sağlanması amacıyla Tekirdağ Büyükşehir Belediyesiyle protokol yapılması kararlarının alındığı ve ilgili yönetim kurulu kararlarında idarenin ihtiyaç duyduğu kiralanacak iş makinesi ve özel amaçlı taşıt sayısının azaltıldığı hususuna yer verildiği, ancak ihaleye ilişkin ilanın 25.09.2024 tarihinde EKAP üzerinde yayımlandığı, ihalenin 25.10.2024 tarihinde yapıldığı ve yönetim kurulu tarafından alınan ve ihalenin iptaline gerekçe olarak gösterilen kararlardan birisinin ihalenin yapıldığı gün ile aynı tarihte alındığı, iptal edilen ihale ile yeni çıkılan ihaledeki sayılar arasında çelişkiler bulunduğu, ayrıca ihale komisyonu henüz karar almadan yönetim kurulunun kararları ile komisyona etki ettiği, bu durumun ise komisyonun karar alma şeklini ve sürecini etkilediği, ihale komisyonunun söz konusu ihaleye ilişkin olarak kendi iradesi ile karar almadığı ve ihale komisyonu kararında da bunun belirtildiği, bu hususun ihale komisyonlarının bağımsız karar almasına engel bir durum olduğundan kamu ihale mevzuatına aykırılık içerdiği, ihalenin iptal edilme gerekçesinde belirtilen ihtiyacın azalması husususun ihale iptal edilmeden sözleşmenin yürütülmesi sırasında iş eksilişi ile de çözülebileceği, idarece ihale konusu alım ihtiyacının azaldığı gerekçesi ile ihalenin iptal edilmesinin ve iptal şeklinin de dikkate alındığında idarece tesis edilen ihalenin iptali işleminin 4734 sayılı Kanun’un 5’inci maddesinde belirtilen temel ilkeler doğrultusunda bulunmadığından ihalenin iptali kararının iptal edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,

Anılan Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmü,

Aynı maddenin gerekçesinde ise “Tekliflerin yaklaşık maliyete kıyasla çok yüksek olması veya yaklaşık maliyete göre çok yüksek olmamakla birlikte mevcut ödeneğin verilen teklifleri karşılayamaması, Kanunun temel ilkelerine uygun olmayan durumların tespiti gibi nedenlerle, ihale yetkilisinin onayından önceki herhangi bir aşamada ihale komisyonunun kararı üzerine idareye uluslararası mevzuata paralel bir şekilde ihaleyi iptal etme yetkisi verilerek, buna ilişkin hükümler düzenlenmiştir.” ifadesi,

Aynı Kanun’un “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde “İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir.

İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.” hükmü,

“Kuruma itirazen şikâyet başvurusu” başlıklı 56’ncı maddesinde “İdareye şikâyet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun bulmayan aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından 55 inci maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen hallerde ve sürede, sözleşme imzalanmadan önce itirazen şikâyet başvurusunda bulunulabilir. İhalenin iptaline ilişkin işlem ve kararlardan, sadece şikâyet ve itirazen şikâyet üzerine alınanlar itirazen şikâyete konu edilebilir ve bu kararlara karşı beş gün içinde doğrudan Kuruma başvuruda bulunulabilir…” hükmü,

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 24’üncü maddesinde “…Sözleşme bedelinin % 80'inden daha düşük bedelle tamamlanacağı anlaşılan işlerde, yüklenici işi bitirmek zorundadır. Bu durumda yükleniciye, yapmış olduğu gerçek giderleri ve yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin % 80'i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5'i geçici kabul tarihindeki fiyatlar üzerinden ödenir.” hükmü bulunmaktadır.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 64’üncü maddesinde “(1) İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum gerekçeleriyle birlikte bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez…” hükmü yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde  “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: Tekirdağ Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere 2025 Yılı 12 Ay Süreli İş Makinesi ve Özel Amaçlı Taşıt Kiralama Hizmet Alımı İşi

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

…

e) Miktarı: 5 Kısım 20Kalem İş Makinesi ve Özel Amaçlı Taşıt Kiralama Hizmet Alımı İşi

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Tekirdağ Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü ve Bağlı 11 İlçe Şube Müdürlükleri” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptal edilmesi” başlıklı 34’üncü maddesinde “34.1. İhale komisyonu kararı üzerine İdare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez.

34.2. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum, bütün isteklilere gerekçesiyle birlikte derhal bildirilir.” düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın “İş tanımı” başlıklı 5’inci maddesinde “5.1. Sözleşme konusu iş; Tekirdağ Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere 2025 Yılı 12 Ay Süreli İş Makinesi ve Özel Amaçlı Taşıt Kiralama Hizmet Alımı İşi İşin teknik özellikleri ve diğer ayrıntıları sözleşme ekinde yer alan ve ihale dokümanını oluşturan belgelerde düzenlenmiştir.” düzenlemesi,

“İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama tarihi 01.01.2025; işi bitirme tarihi 31.12.2025

9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre yapılmıştır.” düzenlemesi,

“Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 29’uncu maddesinde “29.1. Öngörülemeyen durumlar nedeniyle iş artışının zorunlu olması halinde, işin;

a) Sözleşmeye konu hizmet içinde kalması,

b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması,

şartlarıyla, sözleşme bedelinin % 20'sine kadar oran dahilinde, süre hariç sözleşme ve ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde ilave iş aynı yükleniciye yaptırılabilir.

İşin bu şartlar dâhilinde tamamlanamayacağının anlaşılması durumunda ise artış yapılmaksızın hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Bu durumda, yüklenicinin sözleşme bedeli tamamlanıncaya kadar işi ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmesi zorunludur.

Bu ihalede 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun 24 üncü maddesi çevresinde iş eksilişi yapılabilir. İhale konusu işin sözleşme bedelinin % 80'inden daha düşük bedelle tamamlanacağının anlaşılması halinde ise, yükleniciye, yapmış olduğu gerçek giderler ve yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin % 80'i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5'i ödenir.” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “İşin Konusu” başlıklı 1’inci maddesinde “1.1. Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi, Tekirdağ Su ve Kanalizasyon İdaresi (TESKİ) Genel Müdürlüğü bünyesinde çalıştırılmak üzere aşağıdaki listede ayrıntıları belirtilen İş Makinesi ve Özel Amaçlı Taşıt Kiralama Hizmet Alımı işidir.

1. Kısım Kazıcı - Yükleyici (Beko Loder), Damperli Kamyon (En az 25.000 kg azami yüklü ağırlığında), Damperli Kamyon (En az 9.800 kg azami yüklü ağırlığında) ve Kamyon 8x2 12 Teker Kırk Ayak (Hooklift)

2. Kısım Vidanjör, Kuka Kanal Açma Aracı ve Şoför (Vidanjör Şoförü)

3. Kısım Su Tankeri ve Şoför (Su Tankeri Şoförü)

…” düzenlemesi,

“İşin Süresi” başlıklı 3’üncü maddesinde “Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi, Tekirdağ Su ve Kanalizasyon İdaresi (TESKİ) Genel Müdürlüğü birimleri ve İlçe Şube Müdürlükleri hizmetlerinde kullanılmak üzere; Kiralama işinin süresi 1. Kısım 01.01.2025 - 31.12.2025 (dâhil) tarihleri arasını, 2.Kısım 1. 2. 3.ve 4. Kalemler 01.01.2025 - 31.12.2025 (dâhil) tarihleri arasını, 5. 6. ve 7. Kalemler 01.05.2025 - 01.10.2025 (dâhil) tarihleri arasını, 3. Kısım 5 adet 5 Ay Süreli Su Tankeri ve Şoförleri 01.06.2025 - 01.11.2025 (dâhil) tarihleri arasını 4. ve 5. Kısım Kombine Kanal Temizleme Aracı, Şoför ve Operatör Personeli 01.01.2025 - 31.12.20 (dâhil) tarihleri arasını kapsar.” düzenlemesi,

“Kiralanacak İş Makinesi ve Özel Amaçlı Taşıtlara Ait Hususlar” başlıklı 6’ncı maddesinde “6.1. İş bu Teknik şartname, İhale şartnamesi ve ekleriyle bir bütündür. Yukarıda cins, miktar ve özellikleri yazılı hizmet araçlarının (1.Kısım Kazıcı - Yükleyici (Beko Loder), Damperli Kamyon (En az 25.000 kg azami yüklü aralığında), Damperli Kamyon (En az 9.800 kg azami yüklü aralığında), ve Kamyon 8x2 12 Teker Kırk Ayak (Hooklift), 2.Kısım Vidanjör, Kuka Kanal Açma Aracı ve Şoför (Vidanjör Şoförü), 3.Kısım Su Tankeri ve Şoför (Su Tankeri Şoförü), 4.Kısım Kombine Kanal Temizleme Aracı (Kuru ve Sıvı Çekim yapabilen), Şoför ve Operatör Personeli ve 5.Kısım Kombine Kanal Temizleme Aracı, Şoför ve Operatör Personeli kiralama hizmetinin hangi şartlar dâhilinde yapılacağını kapsar…” düzenlemesi yer almaktadır.

İtirazen şikâyete konu ihalenin Tekirdağ Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı (TESKİ) tarafından açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Tekirdağ Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere 2025 Yılı 12 Ay Süreli İş Makinesi ve Özel Amaçlı Taşıt Kiralama Hizmet Alımı İşi” olduğu, bahse konu ihalede 25 adet ihale dokümanı indirildiği ve 25.10.2024 tarihinde elektronik olarak yapılan ihalenin kısmi teklife açık ve 5 kısımdan oluştuğu, ihaleye 15 isteklinin e-teklif verdiği, 8 isteklinin teklifinin geçici teminatlarının uygun olmaması gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı görülmüştür.

İdarece gönderilen ihale işlem dosyası incelendiğinde;

TESKİ Elektrik Makine ve Malzeme İkmal Dairesi Başkanlığının Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığına yazdığı 25.10.2024 tarihli yazıda “Kurumumuzun 2025 yılı İş Makinesi ve Özel Amaçlı taşıt ihtiyacını karşılamak amacıyla 2024/1254214 ihale kayıt nolu Tekirdağ Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü hizmetlerinde kullanılmak üzere 2025 Yılı 12 Ay Süreli İş Makinesi ve Özel Amaçlı Taşıt Kiralama Hizmet Alım İşi ihalesi yapılması planlanmıştır. Ancak 25.10.2024 tarihli ve 03 nolu Yönetim Kurulu Kararında TESKİ Su Atık Su Güvence Yaptırım ve Hizmet Tarifesinde değişiklik yapılmasına dair kararda vidanjör hizmetlerinin ücretli hale getirilmesi 11 nolu kararında da 62 adet İş makinesi ve taşıtın satın alınması için nakit finansman sağlanması amacıyla Tekirdağ Büyükşehir Belediyesiyle protokol yapılması kararı alınmıştır. İlgili Yönetim Kurulu kararlarında belirtildiği üzere Kurumumuzun ihtiyaç duyduğu kiralanacak iş makinesi ve özel amaçlı taşıt sayısı azalmış olup; bu Yönetim Kurulu kararlarının dikkate alınarak 2024/1254214 ihale kayıt nolu ihalenin iptal edilmesi konusunun kamu kaynaklarını etkili, ekonomik ve verimli kullanmak, kamu zararı oluşturmamak adına iptal edilmesi amacıyla ihale komisyonuna tebliğ edilmesi…” ifadelerine yer verildiği,

Söz konusu yazı ekinde yer alan TESKİ yönetim kurulu tarafından alınan 25.10.2024 tarihli ve 11 sayılı kararda “…Genel Müdürlüğümüz hizmetlerinde kullanılmak üzere ekli listede bulunan 62 adet iş makinesi ve taşıtların satın alınması için nakit finansmanın sağlanması amacıyla 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu'nun 27. maddesine istinaden, Tekirdağ Büyükşehir Belediyesinden 455.940.000,00 TL nakit borç alınması ve Genel Müdürlük Makamına protokol imzalama yetkisi verilmesinin uygun olduğuna mevcudun
   Oybirliği ile karar verildi” ifadelerine yer verildiği,

TESKİ Elektrik Makine ve Malzeme İkmal Dairesi Başkanlığının Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığına yazdığı 28.10.2024 tarihli yazıda “…Kurumumuzun 2025 yılı İş Makinesi ve Özel Amaçlı taşıt ihtiyacını karşılamak amacıyla 2024/1254214 ihale kayıt nolu Tekirdağ Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü hizmetlerinde kullanılmak üzere 2025 Yılı 12 Ay Süreli İş Makinesi ve Özel Amaçlı Taşıt Kiralama Hizmet Alım İşi ihalesi yapılması planlanmıştır. Ancak 25.10.2024 tarihli ve 03 nolu Yönetim Kurulu Kararında TESKİ Su Atık Su Güvence Yaptırım ve Hizmet Tarifesinde değişiklik yapılmasına dair kararda vidanjör hizmetlerinin ücretli hale getirilmesi 11 nolu kararında da 62 adet İş makinesi ve taşıtın satın alınması için nakit finansman sağlanması amacıyla Tekirdağ Büyükşehir Belediyesiyle protokol yapılması kararı alınmıştır. İlgili Yönetim Kurulu kararlarında belirtildiği üzere Kurumumuzun ihtiyaç duyduğu kiralanacak iş makinesi ve özel amaçlı taşıt sayısı azalmış olup; bu Yönetim Kurulu kararlarının dikkate alınarak 2024/1254214 İhale Kayıt Nolu ihalenin iptal edilmesi konusunun kamu kaynaklarını etkili, ekonomik ve verimli kullanmak, kamu zararı oluşturmamak adına değerlendirilmesi amacıyla ihale komisyonunda görüşülmesi…” ifadelerine yer verildiği,

Söz konusu yazı ekinde TESKİ yönetim kurulu tarafından alınan 25.10.2024 tarihli ve 3 ve 11 sayılı kararlar ile satın alınması planlanan 62 araca ait maliyet cetvelinin yer aldığı, TESKİ yönetim kurulu tarafından alınan 25.10.2024 tarihli ve 3 sayılı kararda “…Halen yürürlükte bulunan, “TESKİ Su, Atıksu, Güvence, Yaptırım ve Hizmet Tarifesi”nde değiştirilmesi ve eklenmesi önerilen maddelerle ilgili olarak hazırlanan TESKİ Su, Atıksu, Güvence, Yaptırım ve Hizmet Tarifesi değişiklik teklifinin, TESKİ Genel Kuruluna sunulmasının uygun olduğuna mevcudun
   Oybirliği ile karar verildi” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.

TESKİ Elektrik Makine ve Malzeme İkmal Dairesi Başkanlığının Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığına yazdığı 25.10.2024 ve 28.10.2024 tarihli yazılar ile TESKİ yönetim kurulu tarafından alınan 25.10.2024 tarihli ve 3 ve 11 sayılı kararları üzerine 28.10.2024 tarihinde alınan ihale komisyonu kararında “…Kapalı Oturumda;

Komisyonumuz teklifleri değerlendirme aşamasındayken, Yönetim Kurulumuzun 25.10.2024 tarih ve 2024/42-03/11 sayılı kararları ve harcama birimi olan Elektrik Makina ve İkmal Dairesi Başkanlığının 25.10.2024 tarih ve 197850 ile 28.10.2024 tarih ve 198114 sayılı yazıları ihale komisyonumuza tebliğ edilmiştir.

Elektrik Makina ve İkmal Dairesi Başkanlığı ilgili yazılarında, Kurumumuzun 2025 yılı İş Makinesi ve Özel Amaçlı taşıt ihtiyacını karşılamak amacıyla 2024/1254214 ihale kayıt nolu Tekirdağ Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü hizmetlerinde kullanılmak üzere 2025 Yılı 12 Ay Süreli İş Makinesi ve Özel Amaçlı Taşıt Kiralama Hizmet Alım İşi ihalesi yapılması planlanmıştır. Ancak 25.10.2024 tarihli ve 03 nolu Yönetim Kurulu Kararında TESKİ Su Atık Su Güvence Yaptırım ve Hizmet Tarifesinde değişiklik yapılmasına dair kararda vidanjör hizmetlerinin ücretli hale getirilmesi 11 nolu kararında da 62 adet İş makinesi ve taşıtın satın alınması için nakit finansman sağlanması amacıyla Tekirdağ Büyükşehir Belediyesiyle protokol yapılması kararı alınmıştır. İlgili Yönetim Kurulu kararlarında belirtildiği üzere Kurumumuzun ihtiyaç duyduğu kiralanacak iş makinesi ve özel amaçlı taşıt sayısı azalmış olup; bu Yönetim Kurulu kararlarının dikkate alınarak 2024/1254214 İhale Kayıt Nolu ihalenin iptal edilmesi konusunun kamu kaynaklarını etkili, ekonomik ve verimli kullanmak, kamu zararı oluşturmamak adına değerlendirilmesi konusunun görüşülmesi ihale komisyonumuza tebliğ edilmiştir.

İlgili yazılar ve Yönetim Kurulu kararlarına istinaden, Tekirdağ Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere 2025 Yılı 12 Ay Süreli İş Makinesi ve Özel Amaçlı Taşıt Kiralama Hizmet Alımı İşi’nin kamu kaynaklarını etkili, ekonomik ve verimli kullanmak, kamu zararı oluşturmamak adına iptal edilmesi gerektiği İhale komisyonumuz tarafından
   Oybirliği ile tespit edilmiştir.

Sonuç Olarak; Tekirdağ Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere 2025 Yılı 12 Ay Süreli İş Makinesi ve Özel Amaçlı Taşıt Kiralama Hizmet Alımı İşi İhalesi’nin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunun “Temel İlkeler” başlıklı 5. Maddesine istinaden ve aynı kanunun 39. maddesine göre verilmiş olan bütün tekliflerin reddedilerek ihalenin iptal edilmesine ve kararın ihale yetkilisinin onayına sunulmasına
   Oybirliği ile karar verilmiştir…” gerekçelerine yer verilerek ihalenin iptaline karar verildiği,

İhale komisyonu kararı ekinde yer alan TESKİ yönetim kurulu tarafından alınan 31.10.2024 tarihli ve 2 sayılı kararda “…Yönetim Kurulunun 02.08.2024 tarih ve 2024/31 sayılı Karan ile "Tekirdağ Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere 2025 Yılı 12 Ay Süreli İş Makinesi ve Özel Amaçlı Taşıt Kiralama Hizmet Alımı İşi" ihalesi 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 19. Maddesine göre Açık İhale Usulü (Teklif Birim Fiyat) ile yapılmış olup, söz konusu ihalenin komisyon kararında;

"Tekirdağ Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere 2025 Yılı 12 Ay Süreli İş Makinesi ve Özel Amaçlı Taşıt Kiralama Hizmet Alımı işi"nin kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli kullanmak, kamu zararı oluşturmamak adına iptal edilmesi gerektiği İhale komisyonumuz tarafından
   Oybirliği ile tespit edilmiştir.

"Tekirdağ Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere 2025 Yılı 12 Ay Süreli İş Makinesi ve Özel Amaçlı Taşıt Kiralama Hizmet Alımı İşi İhalesi"nin ihale komisyon kararının onaylanmasının uygun olduğuna mevcudun
   Oybirliği ile karar verildi…” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.

İhalenin iptali üzerine idarece EKAP üzerinden başvuru sahibine 04.11.2024 tarihinde 28.10.2024 tarihli ve “Bütün tekliflerin reddedilmesi sebebiyle ihalenin iptali” konulu bildirim yazısının gönderildiği, başvuru sahibi tarafından 14.11.2024 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulduğu, ilgili başvuruya idarece 22.11.2024 tarihinde cevap verildiği, söz konusu şikâyete cevapta “…2024/1254214 İhale kayıt nolu Tekirdağ Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere 2025 Yılı 12 Ay Süreli İş Makinesi ve Özel Amaçlı Taşıt Kiralama Hizmet Alımı İşi 25.10.2024 tarihinde gerçekleştirilmiştir. Kurumumuzun bütçe olanakları satın alma yoluyla temin etmeye yetmediğinden ihtiyacın kiralama yoluyla giderilmesine karar verilmiştir. Ancak ihale ilan sürecinde dış finansman kaynağının bulunması ve ihtiyaç duyulan iş makinelerinin bir bölümünün satın alınması imkânı doğduğundan, satın alma sürecine başlanmış, alınacak iş makinesi sayısı ve gerekli protokol işlemleri için yönetim kurulu kararı alınmıştır. Kiralama yoluyla temin edilecek iş makinesi sayısında azalma olacağından, kamu zararı oluşturulmaması adına, ihale sürecinde bu durumun değerlendirilmesi için ilgili yönetim kurulu kararı ile satın alınacak iş makinelerinin sayısı ihale komisyonuna resmi yazı ile bildirilmiştir.

Kanun hükmünden de anlaşılacağı üzere ihtiyaçların zamanında ve uygun şartlarda karşılanması esastır. Ancak olağandışı bir durum yaşanması ve 62 adet iş makinesi satın alınması için dış finansman kaynağı bulunması planlanabilir ya da öngörülebilir bir durum değildir. Yaşanılan bu olağan dışı gelişmeler sonucunda şikâyet konusu ihalemiz iptal edilmiş, iptal edilen ihalemizde yer alan 33 adet iş makinesi eksiltilerek ihtiyaç duyulan 97 adet iş makinesi ve özel amaçlı taşıt kiralanması amacıyla, yeni bir hizmet alımı ihalesi yapılması için 2024/1562118 ihale kayıt numarası ile tekrar ilana çıkılmıştır. Dolayısıyla yapılan bütün işlemler Kamu İhale Kanununun Temel İlkeler hükümleri doğrultusunda yapılmış olup, mevzuata aykırı bir durum tespit edilmemiştir. Açıklanan nedenlerle şikâyet sahibinin şikâyetinin yerinde olmadığı görülmüştür.

Yapılan değerlendirme sonucu: Yukarıda açıklanan nedenlerle 14/11/2024 tarihinde 203287 kayıt numarasıyla İdaremiz kayıtlarına alınan Küre İnşaat Taahhüt Turizm Taşımacılık Sanayi Ve Dış Ticaret Anonim Şirketi’ne ait dilekçede yer verilen hususların gerçekleri yansıtmaması ve yapılan işlemlerde mevzuata aykırı bir durum bulunmaması nedeniyle, İhalelere Yönelik Yapılacak Başvurular Hakkındaki Yönetmeliğin 11.1. Maddesi (c) bendine istinaden “şikâyete konu işlemlerde ihalenin iptalini veya düzeltici işlem belirlenmesini gerektirecek hukuka aykırılığın tespit edilememesi” nedeniyle şikâyetin reddedilmesi…” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.

TESKİ Elektrik Makine ve Malzeme İkmal Dairesi Başkanlığının Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığına yazdığı 25.10.2024 ve 28.10.2024 tarihli yazılar ile TESKİ yönetim kurulu tarafından alınan 25.10.2024 tarihli ve 3 ve 11 sayılı kararları ile ihale komisyonu tarafından 28.10.2024 tarihinde ihalenin iptaline ilişkin kararı birlikte değerlendirildiğinde; itirazen şikâyete konu ihalenin 25.10.2024 tarihli ve 3 no’lu yönetim kurulu kararında TESKİ Su ve Atık Su Güvence Yaptırım ve Hizmet Tarifesi’nde değişiklik yapılarak vidanjör hizmetlerinin ücretli hale getirilmesi ve 11 no’lu kararda 62 adet iş makinesi ve taşıtın satın alınması çalışmasının başlaması, idarenin ihtiyaç duyduğu kiralanacak iş makinesi ve özel amaçlı taşıt sayısının azaltılması gerekçe gösterilerek iptal edildiği anlaşılmaktadır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesi uyarınca idareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, idare tarafından şikâyet veya itirazen şikâyet üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı yapılacak itirazen şikâyet başvurularının idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı olarak inceleneceği, ihale sürecinin devam etmesine engel oluşturacak ve düzeltici işlemle giderilemeyecek bir hukuka aykırılığın tespit edilmesi halinde bütün tekliflerin reddedilerek ihalenin iptaline karar verilebileceği ve bu durumda idarenin herhangi bir yükümlülük altına girmeyeceği, bu hususlarda, ihaleyi yapan idarelere ihaleyi iptal etme konusunda takdir yetkisi tanınmış olduğu anlaşılmakla birlikte, söz konusu yetkinin mutlak ve sınırsız olmayıp, kamu yararı ve hizmet gerekleri doğrultusunda usule ve amaca uygun olarak kullanılması gerektiği, ayrıca idarenin isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildireceği anlaşılmaktadır.

Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 24’üncü maddesi kapsamında işin yürütülmesi aşamasında öngörülemeyen durumlar meydana gelmesi nedeniyle iş artışı veya iş eksilişinin de yapılabileceği, ihaleye ilişkin Sözleşme Tasarısı’nın 29’uncu maddesi uyarınca ihale konusu işle ilgili olarak sözleşme kapsamında iş artışı ve iş eksilişinin de yasal limitler dâhilinde mümkün olduğu anlaşılmaktadır.

Bu kapsamda ihalenin iptaline yönelik gösterilen “62 adet iş makinesi ve taşıtın satın alınması çalışmasının başlaması, idarenin ihtiyaç duyduğu kiralanacak iş makinesi ve özel amaçlı taşıt sayısının azaltılması” gerekçesi incelendiğinde; idarece alınan iptal kararına gerekçe olarak gösterilen süreçteki tüm işlemlerin (TESKİ Elektrik Makine ve Malzeme İkmal Dairesi Başkanlığının Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığına yazılan yazı ile TESKİ yönetim kurulu tarafından alınan 3 ve 11 sayılı kararların) ihalede ilk oturum tamamlandıktan sonra aynı gün (25.10.2024 tarihinde) içerisinde yapıldığı, idarece alınan bu kararda hangi araçlarda ve ne miktarda bir güncelleme yapılması gerektiğine ilişkin bir belirleme yapılmadığı, miktarı azalacak araçların ne miktarda azalış göstereceği ve yeni durumda yaklaşık maliyetin nasıl değişeceğine ve kısmi teklife açık olarak gerçekleştirilen ihalenin 1, 2 ve 3’üncü kısımlarının bu durumdan ne şekilde etkileneceğine ilişkin herhangi bir değerlendirmede bulunulmadığı, ayrıca idarece fazla belirlenen araç sayısının kısımlar bazında iş eksilişi ile telafi edilebilecek büyüklükte olup olmadığı hususunun ortaya konulmadığı, bu hususa ilişkin objektif bir gerekçe oluşturulmadığı, ihale iptal edilmeden mevcut alım kapsamında ihtiyacın kısımlar bazında iş eksilişi yoluyla gördürülemeyeceğine ilişkin somut bir veri / hesabın da bulunmadığı dikkate alındığında ihalenin iptaline gerekçe gösterilen hususun somut, objektif, ölçülebilir mahiyette olmadığı değerlendirilmiş olup, mevzuatın ihalenin iptaline yönelik idareye verdiği takdir yetkisinin hukuka, kamu yararına ve hizmet gereklerine uygun kullanılmadığı, ihalenin iptali kararının mevzuata uygun olmadığı ve sonuç olarak, idarece ihalenin iptali kararının iptal edilmesi sonucuna varılmıştır.

MBS İhale Danışmanlık

www.ihalekik.com    /   www.ihaledanismani.com