ihale 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “İlkeler” başlıklı 4’üncü maddesinde “Bu Kanun kapsamında yapılan kamu sözleşmelerinin tarafları, sözleşme hükümlerinin uygulanmasında eşit hak ve yükümlülüklere sahiptir.  İhale dokümanı ve sözleşme hükümlerinde bu prensibe aykırı maddelere yer verilemez.  Kanunun yorum ve uygulanmasında bu prensip göz önünde bulundurulur.” hükmü,

Aynı Kanun’un “Hizmet sunucularının sorumluluğu” başlıklı 34’üncü maddesinde “Hizmet sunucuları taahhütleri çerçevesinde kusurlu veya standartlara uygun olmayan malzeme seçilmesi, verilmesi veya kullanılması, tasarım hatası, uygulama yanlışlığı,  denetim eksikliği, taahhüdün sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirilmemesi ve benzeri nedenlerle ortaya çıkan zarar ve ziyandan doğrudan sorumludur. Bu zarar ve ziyan genel hükümlere göre hizmet sunucusuna ikmal ve tazmin ettirilir. Ayrıca haklarında 27 nci madde hükümleri uygulanır.” hükmü,

Aynı Kanun’un “Hüküm bulunmayan haller” başlıklı 36’ncı maddesinde “Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde Borçlar Kanunu hükümleri uygulanır.” hükmü,

6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun “Adam çalıştıranın sorumluluğu” başlıklı 66’ncı maddesinde “Adam çalıştıran, çalışanın, kendisine verilen işin yapılması sırasında başkalarına verdiği zararı gidermekle yükümlüdür.

Adam çalıştıran, çalışanını seçerken, işiyle ilgili talimat verirken, gözetim ve denetimde bulunurken, zararın doğmasını engellemek için gerekli özeni gösterdiğini ispat ederse, sorumlu olmaz.

Bir işletmede adam çalıştıran, işletmenin çalışma düzeninin zararın doğmasını önlemeye elverişli olduğunu ispat etmedikçe, o işletmenin faaliyetleri dolayısıyla sebep olunan zararı gidermekle yükümlüdür.

Adam çalıştıran, ödediği tazminat için, zarar veren çalışana, ancak onun bizzat sorumlu olduğu ölçüde rücu hakkına sahiptir.” hükmü yer almaktadır.

Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Yüklenicinin genel sorumlulukları” başlıklı 6’ncı maddesinde “Yüklenici, işleri gereken özen ve ihtimamı göstererek planlayacak, projelendirecek (sözleşmede öngörüldüğü şekilde), yürütecek, tamamlayacak ve işlerde olabilecek kusurları sözleşme hükümlerine uygun olarak giderecektir. Yüklenici, bu sorumluluklarının yerine getirilmesi için, ister kalıcı, ister geçici nitelikte olsun, gereken bütün denetim, muayene ve testleri yaptıracak ve işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb. temin edecektir.

Yüklenici, işin görülmesi sırasında ilgili mevzuatın izin vermediği insan ve çevre sağlığına zarar verici nitelikte malzeme kullanamaz veya yöntem uygulayamaz. İlgili mevzuatın izin verdiği malzeme ve yöntemler ise, öngörülmüş tedbirler alınarak ve usulüne uygun şekilde kullanılabilir. Bu yükümlülüklerin ihlal edilmesi halinde yüklenici, idarenin ve üçüncü şahısların tüm zararlarını karşılamak zorundadır.

Yüklenici, bu Genel Şartnamede öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl ederek idareye veya üçüncü kişilere verdiği zarardan dolayı bizzat sorumludur.” hükmü,

Teknik Şartname’nin “Teknik Şartlar” başlıklı 7’nci maddesinde “7.19.Taşıma işi ile ilgili olarak ilgili makam, merci ve şahısların O.G.M. aleyhine açacakları dava sonucunda O.G.M. nün uğrayacağı zararı yüklenici karşılayacaktır. Yüklenicinin karşılayamaması halinde O.G.M. mevcut zararı yüklenicinin istihkakından kesecektir.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.6. Hizmetin yerine getirilmesinde O.G.M. personelinin, üçüncü şahısların ve yüklenici personelinin uğrayabileceği her türlü maddi manevi zararların karşılanması yükleniciye aittir. Bu konularla ilgili olarak O.G.M. tarafından tazminat ödenmesi halinde yükleniciye rücu edilecektir.” düzenlemesi bulunmaktadır.

Yukarıda aktarılan mevzuat alıntılarından; 4735 sayılı Kanun kapsamında yapılan kamu sözleşmelerinin uygulanmasında tarafların eşit hak ve yükümlülüklere sahip olduğu, hizmet sunucularının taahhütleri çerçevesinde kusurlu veya standartlara uygun olmayan uygulama yanlışlığı ve benzeri nedenlerle ortaya çıkan zararlardan doğrudan sorumlu olduğu, yüklenicinin kamunun mülkiyeti veya tasarrufu altındaki taşınır veya taşınmaz mallar ile kamu hizmetinde kullanılan mallara zarar veremeyeceği, belirtilen yükümlülüklerin ihlal edilmesi nedeniyle idarenin maruz kalabileceği zarar, ceza, tazminat ve benzeri sorunluluklar ile sonuçlardan doğacak giderlerin yüklenici tarafından karşılanacağı, Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nda hüküm bulunmayan hallerde Borçlar Kanunu hükümlerinin uygulanacağı, adam çalıştıranların çalışanın kendisine verilen işin yapılması sırasında başkasına verilen zararları gidermekle yükümlü olduğu anlaşılmaktadır.

Başvuru konusu ihalenin tüm giderler teklif fiyata dâhil şoförlü personel servisi kiralama hizmeti alımı olduğu, ihale kapsamında kiralanacak araçların yüklenicinin personeli tarafından kullanılacağı, ilgili düzenlemelerin ihale konusu işin yerine getirilmesinde ilgili makam, merci ve şahısların uğrayabileceği zararlara ilişkin olduğu anlaşılmıştır.

Araçların idare personeli tarafından kullanılabileceğine ilişkin herhangi bir düzenlemenin bulunmadığı, kiralanacak araçların kullanımının sadece yüklenici personelinin kontrolünde olduğu, ilgili düzenlemelerin yüklenicinin kusuru haricinde ortaya çıkabilecek idareden kaynaklı zarara ilişkin idarenin sorumluluğunu ortadan kaldırmadığı hususları bir arada değerlendirildiğinde söz konusu ihale dokümanı düzenlemelerinin mevzuata aykırılık taşımadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.