4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “İlkeler” başlıklı 4’üncü maddesinde “Bu Kanuna göre düzenlenecek sözleşmelerde, ihale dokümanında yer alan şartlara aykırı hükümlere yer verilemez.

Bu Kanunda belirtilen haller dışında sözleşme hükümlerinde değişiklik yapılamaz ve ek sözleşme düzenlenemez.

Bu Kanun kapsamında yapılan kamu sözleşmelerinin tarafları, sözleşme hükümlerinin uygulanmasında eşit hak ve yükümlülüklere sahiptir. İhale dokümanı ve sözleşme hükümlerinde bu prensibe aykırı maddelere yer verilemez. Kanunun yorum ve uygulanmasında bu prensip göz önünde bulundurulur.” hükmü,

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “a) Adı: Beylikdüzü Belediyesi Müdürlükleri Tarafından Kullanılmak Üzere Araç Kiralama İşi

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

…

e) Miktarı: 22 Kalem Araç Kiralama İşi

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Beylikdüzü Belediyesi Ulaşım Hizmetleri Müdürlüğü” düzenlemesi,

“Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1 İstekliler tekliflerini, her bir iş kalemi için teklif edilen birim fiyatlarının miktarlarla çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden birim fiyat şeklinde vereceklerdir. İhale sonucu, ihale üzerinde bırakılan istekliyle her bir iş kalemi için teklif edilen birim fiyatların miktarlarla çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden birim fiyat sözleşme imzalanacaktır.” düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama tarihi 01.01.2025; işi bitirme tarihi 31.12.2027

9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre yapılmıştır.” düzenlemesi,

“İşin yürütülmesine ilişkin kayıt ve tutanaklar” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1. Yapılan işler günlük olarak kayıt altına alınacaktır. Hakediş düzenlemelerinde bu kayıtlar esas alınacaktır.” düzenlemesi,

“Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 29’uncu maddesinde “29.1. Öngörülemeyen durumlar nedeniyle iş artışının zorunlu olması halinde, işin;

a) Sözleşmeye konu hizmet içinde kalması,

b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması,

şartlarıyla, sözleşme bedelinin % 20'sine kadar oran dahilinde, süre hariç sözleşme ve ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde ilave iş aynı yükleniciye yaptırılabilir.

İşin bu şartlar dahilinde tamamlanamayacağının anlaşılması durumunda ise artış yapılmaksızın hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Bu durumda, yüklenicinin sözleşme bedeli tamamlanıncaya kadar işi ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmesi zorunludur.

Bu ihalede 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun 24 üncü maddesi çevresinde iş eksilişi yapılabilir. İhale konusu işin sözleşme bedelinin % 80'inden daha düşük bedelle tamamlanacağının anlaşılması halinde ise, yükleniciye, yapmış olduğu gerçek giderler ve yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin % 80'i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5'i ödenir.” düzenlemesi,

Teknik Şartname’de “...4.2.Kiralanacak araçlar kurumumuz tarafından oluşturulacak kontrol tutanağı ile teslim alınıp, tutanakla teslim edilecektir.

4.3.Yüklenici kira süresi sonunda araçların yıpranmasından dolayı herhangi bir ücret. talebinde bulunmayacaktır.

...

4.9 İdare 3. maddede belirtilen araçların tümünü çalıştırmak zorunda değildir. Çalıştırdığı araç sayısı kadar ödeme yapar. Yüklenici bunu önceden kabul eder.

...

4.23. Vasıtalardan herhangi birinin arızalanması veya diğer nedenlerle hizmete çıkmaması halinde, yüklenici firma işi aksatmamak için gerekli tedbirleri almak, göreve çıkmayacak her bir araç yerine en geç 24 yirmi dört saat içerisinde idare ve kullanıcısından hiçbir evrak talep etmeden araç temin etmek zorundadır.” düzenlemesi yer almıştır.

İdarece hazırlanan standart formlar arasında yer alan birim fiyat teklif cetveli standart formunun aşağıdaki şekilde düzenlendiği görülmüştür.

Teknik Şartname’nin 4.9’uncu maddesinde idarenin 3’üncü maddede belirtilen araçların tümünü çalıştırmak zorunda olmadığı ve çalıştırdığı araç sayısı kadar ödeme yapacağı düzenlenmiştir.

Şikâyet başvurusu üzerine idarece alınan kararda yüklenici ile birim fiyatlı sözleşme imzalanacağı, işin uygulaması esnasında ihtiyaçlara göre kiralanan hizmet araçlarının miktarı ile isteklinin teklif cetvelinde bulunan birim fiyatların çarpılması sonucunda bulunan rakam üzerinden hakedişlerin düzenleneceği, Teknik Şartname’nin 3’üncü maddesinde iş kapsamında çalıştırılması düşünülen araçların miktarları ve özelliklerinin isteklileri tereddüte düşürmeyecek şekilde açık olarak belirtildiği, Teknik Şartname’nin 4.9’uncu maddesinde yapılan düzenlemede idarenin 3’üncü maddede belirtilen araçların tümünü çalıştırmak zorunda olmadığı, çalıştırdığı araç sayısı kadar ödeme yapacağının belirtildiği, bu düzenlemenin Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmenin türü ve bedeli” başlıklı 6’ncı maddesinde belirtilen hususlara aykırılık göstermediği ifade edilerek şikâyet başvurusu reddedilmiştir.

Yapılan incelemede, birim fiyat teklif cetvelinde araçların tamamı için gün üzerinden satır açıldığı ve şikayet başvurusu üzerine idarece alınan kararda da belirtildiği üzere işin uygulaması esnasında ihtiyaçlara göre kiralanan hizmet araçlarının miktarı ile isteklinin teklif cetvelinde bulunan birim fiyatların çarpılması sonucunda bulunan rakam üzerinden hakedişlerin düzenleneceği anlaşılmış olmakla birlikte; Teknik Şartname’de araçların akaryakıtı idareye ait olmak üzere, limitsiz km ve 24 saat üzerinden kiralanacağı, araçların idarece oluşturulacak kontrol tutanağı ile teslim alınıp, tutanakla teslim edileceği, yüklenicinin kira süresi sonunda araçların yıpranmasından dolayı herhangi bir ücret talebinde bulunamayacağı, araçlardan herhangi birinin arızalanması veya diğer nedenlerle hizmete çıkmaması halinde, yüklenicinin işi aksatmamak için gerekli tedbirleri almak, göreve çıkmayacak her bir araç yerine en geç 24 yirmi dört saat içerisinde araç temin etmek zorunda olduğu yönünde düzenlemelerin yer aldığı, buna göre sözleşme süresi olan 36 ay boyunca çalıştırılacak tüm araçların sevk ve idaresinin idareye ait olacağı ve işin ifası süresince araçlara ilişkin tasarruf hakkının tamamen idarede olduğunun anlaşılabileceği, Teknik Şartname’nin 4.9’uncu maddesinde idarenin 3’üncü maddede belirtilen araçların tümünü çalıştırmak zorunda olmadığı belirtilmiş olmakla beraber ihale dokümanında araçların hangi durumlarda çalıştırılmayacağına dair objektif bir belirlemenin yapılmadığı, yüklenicinin herhangi bir kusuru bulunmaksızın sadece idareden kaynaklanan nedenlerle araçların idare hizmetlerinde kullanılmamasına ilişkin sorumluluğun yükleniciye atfedilemeyeceği hususları birlikte değerlendirildiğinde, çalıştırılan araç sayısı kadar ödeme yapılacağına yönelik düzenlemenin 4735 sayılı Kanun’da hüküm altına alınan kamu sözleşmelerinin taraflarının, sözleşme hükümlerinin uygulanmasında eşit hak ve yükümlülüklere sahip olduğu ilkesine aykırılık teşkil ettiği anlaşıldığından, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.