KİK KARARI
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı veya satış tutarı tespit tutanağı düzenlenecektir.
Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
…
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”
79.2.4. Tutanakların ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç ay içindeki bilgiler esas alınarak düzenlenmesi zorunludur.
Örneğin; ilan tarihi 10.03.2024 olan ve açık ihale usulü ile yapılan bir ihalede ilan tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay olan “01.12.2023-29.02.2024” veya bundan önceki üç ay olan “01.09.2023-30.11.2023” aralığına ilişkin tutanaklar sunulur.
…
79.2.7. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak, EPDK tarafından yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin Raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmez. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.
79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.” açıklaması,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: 2025 Yılı Personel Servis Taşımacılığı
b) Türü: Hizmet alımı
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.
d) Kodu:
e) Miktarı: 7 Adet Taşıt ile Personel Taşıma Hizmeti
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Kahramanmaraş” düzenlemesi,
“Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. Her türlü ulaşım, sigorta, vergi, resim, harç giderleri ile servis araçlarının akaryakıt ve bakım onarım giderleri, taşıt sürücülerinin ücret, SGK primleri, servis araçlarının mecburi mali mesuliyet, kasko, koltuk, sigorta primleri ve benzeri giderler ile teknik şartnamede belirtilen tüm giderler teklif fiyata dahildir.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.” düzenlemesi,
“Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.” düzenlemesi yer almaktadır.
İncelemeye konu ihalenin Kahramanmaraş Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen 2025 yılı personel servis taşımacılığı işi olduğu, ihalede 9 adet ihale dokümanı indirildiği, 27.12.2024 tarihinde yapılan ihaleye 9 isteklinin katıldığı, aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan dört isteklinin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulduğu, sadece Levent Parlak tarafından aşırı düşük teklif açıklaması sunulduğu, sunulan teklif açıklamasının idarece uygun bulunduğu ve ihalenin anılan istekli üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibi isteklinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olarak belirlenmiş olduğu anlaşılmıştır.
İdarenin, aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklileri 02.01.2025 tarihli yazılar ile aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tuttuğu, söz konusu yazıda isteklilerden hizmet kapsamında kullanılacak araçların amortisman, bedeli, yakıt gideri, varsa kiralama yoluyla edinilen araçların şoför ücreti hariç aylık araç kira bedeli, yıllık rutin araç bakım giderleri, araçların MTV bedeli ve sözleşme damga vergisi ve ihale karar damga vergisi bedeline ilişkin olarak açıklama sunulmasının istendiği görülmüştür.
İhale üzerinde kalan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında, kiralama giderleri için 1.254.750,00 TL, akaryakıt giderleri için 249.897,40 TL, bakım ve onarım giderleri için 35.000,00 TL, MTV giderleri için 102.221,00 TL, sözleşme giderleri için 70.479,60 TL, sürücü giderleri için 949.394,04, öngörülmeyen giderler için 449.774,10 TL olmak üzere toplam maliyet için 3.111.516,14 TL, firma karı ve diğer giderler için 1.386.224,86 TL öngörüldüğü, isteklinin toplam teklif tutarının 4.497.741,00 TL olduğu anlaşılmıştır.
Başvuru sahibinin iddiaları doğrultusunda anılan teklif açıklaması incelendiğinde;
- İhale konusu işte kullanılacak 7 adet araca ilişkin fiyat teklifinin sunulduğu, fiyat teklifinin üzerinde ilgili beyan ifadesi, ilgili meslek mensubunun imza ve kaşesi ile TÜRMOB kaşesinin yer aldığı, yine fiyat teklifinde, teklife konu araçlara ilişkin lastik, zorunlu trafik sigortası, kasko sigortası, koltuk ferdi kaza sigortası, fenni muayene ve ölçüm giderleri ile araçlarda bulunması gereken ekipmana ilişkin giderlerin teklif fiyata dahil olduğunun belirtildiği görülmekle beraber anılan giderlerin aşırı düşük teklif açıklamasının konusunu oluşturan önemli teklif bileşenlerinden olmadığı, söz konusu fiyat teklifinin ekinde ilgili meslek mensubu tarafından hazırlanan 03.01.2025 tarihli satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu, anılan tutanağın 01.09.2024-30.11.2024 tarihine esas alınarak düzenlendiği, tutanağın ilgili mevzuat hükümlerine uygun şekilde hazırlanmış olduğu, tutanağın ekinde ilgili meslek mensubunun faaliyet belgesi ve fiyat teklifini hazırlayan mükellefin imza beyannamesinin sunulmuş olduğu, teklif açıklamasında araçların aylık kira bedelinin fiyat teklifi ile tevsik edildiği bu sebeple araçların ayrıca amortisman bedeli ve zorunlu trafik sigortası gideri öngörülmesi gerekliliğinin bulunmadığı, fiyat teklifi ve eki belgelerin ihale dokümanı düzenlemeleri ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun şekilde hazırlanarak sunulduğu, ilgili mevzuat hükümleri doğrultusunda teklif bedelinin fiyat teklifi yoluyla tevsik edilmesi halinde isteklilerin araç ruhsatlarını sunması ile amortisman giderlerine ilişkin açıklama yapma gerekliliğinin bulunmadığı, zorunlu mali sorumluluk sigortası da önemli teklif bileşeni olarak belirlenmediğinden buna ilişkin açıklama yapmasına gerek olmadığı,
- Araçların yakıt giderine ilişkin olarak, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.7’nci maddesine uygun olarak, 23.12.2024 tarihli Bayi Satış Fiyatı Bülteni’nin esas alındığı, söz konusu bültende motorinin litre fiyatının KDV dahil 43,90750 TL olarak ilan edildiği, isteklinin birim başı akaryakıt litre giderini KDV hariç (43,90750/1,20=) 36,59 TL olarak belirlediği, araç akaryakıt litre fiyatının Genel Tebliğ’in ilgili maddesi doğrultusunda belirlendiği,
- Araçların yıllık rutin bakım giderine ilişkin olarak, Durdu Mehmet Yılmaz / V.İ.P. Auto Özel Servis’ten alınan fiyat teklifi, teklifin eki satış tutarı tespit tutanağı, ilgili meslek mensubunun faaliyet belgesi, fiyat teklifini hazırlayan mükellefin imza beyannamesi ve onaylı gelir listesinin sunulmuş olduğu, ek olarak ilgili firmanın internet adresinden alınmış periyodik bakım dönemlerine ilişkin tablonun sunulduğu, satış tutarı tespit tutanağında yer alan fatura bilgileri tablosunda 19+1 kişilik araç bakım ve onarım işine ilişkin 26.11.2024 tarihli faturanın sunulduğu, fiyat teklifini hazırlayan mükellefin fiyat teklifine konu alanda faaliyet gösterdiğinin anlaşıldığı, fiyat teklifinin üzerinde ilgili beyan ifadesi, ilgili meslek mensubunun imza ve kaşesi ile TÜRMOB kaşesinin yer aldığı, fiyat teklifi, satış tutarı tespit tutanağının ve eki belgelerin ihale dokümanı düzenlemeleri ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun şekilde hazırlanarak sunulduğu,
- Açıklamada yer alan tüm fiyat tekliflerinin üzerinde ilgili beyan ifadesi, meslek mensubunun imza ve kaşesi ile TÜRMOB kaşesinin yer aldığı tespit edilmiştir.
Yapılan tespit ve incelemeler neticesinde; ihale üzerinde kalan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının başvuru sahibinin iddialarına ilişkin olarak ihale dokümanı düzenlemeleri ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin birinci iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
|
||||||||||
İHALE KARARLARI İHALEDANIŞMANI
