KİK KARARI ihalede bu fiyatın kullanılması mümkünken söz konusu fiyatların dikkate alınmadığı, kıyas yapılan yemeklerin içerikleri aynı olsa bile hizmetin alınma zamanına ve işin süresine göre fiyatların değişebileceği, idarenin ihalenin iptaline dayanak başkaca bilgi veya belge bulunmadığı

 

KİK KARARLARI

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, tekliflerinin yaklaşık maliyetin altında ve tek geçerli teklif olduğu, idarece 12.11.2024 tarihinde geçerli teklif kalmaması nedeniyle ihalenin iptal edildiği, idare tarafından doğrudan temin ile kendilerinden daha önce yemek hizmeti alındığı, doğrudan temin ile alınan yemek birim fiyatları ile başvuruya konu ihale için vermiş oldukları yemek birim fiyatlarının kıyaslandığı, bahse konu ihale için verilen yemek birim fiyatlarının daha önce doğrudan temin ile alınan yemek birim fiyatlarından daha yüksek olduğu gerekçesiyle ihalenin iptal edildiği, teklif fiyatlarının kıyaslanması neticesinde iki teklif arasında ortaya çıkan fiyat farkı sebebiyle ihalenin iptal edilmesinin mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.

 

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.

… Ödeneği bulunmayan hiçbir iş için ihaleye çıkılamaz.” hükmü,

 

 “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir” hükmü,

 

Anılan Kanun’un 39’uncu maddesinin gerekçesinde “Tekliflerin yaklaşık maliyete kıyasla çok yüksek olması veya yaklaşık maliyete göre çok yüksek olmamakla birlikte mevcut ödeneğin verilen teklifleri karşılayamaması, Kanunun temel ilkelerine uygun olmayan durumların tespiti gibi nedenlerle, ihale yetkilisinin onayından önceki herhangi bir aşamada ihale komisyonunun kararı üzerine idareye uluslararası mevzuata paralel bir şekilde ihaleyi iptal etme yetkisi verilerek, buna ilişkin hükümler düzenlenmiştir.…” açıklaması,

 

 “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde “…İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir.

İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.

İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayılır.…” hükmü,

 

 “Kuruma itirazen şikayet başvurusu” başlıklı 56’ncı maddesinde “…İdare tarafından şikayet veya itirazen şikayet üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı yapılacak itirazen şikayet başvuruları ise idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı incelenir…” hükmü,

 

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: Yalova İl Sağlık Müdürlüğü ve Bağlı Sağlık Tesisleri İçin Malzemeli Yemek Pişirme, Dağıtım ve Bulaşık Yıkama Hizmet Alımı

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

e) Miktarı:

NORMAL YEMEK: 52.900 ÖĞÜN

NORMAL KAHVALTI: 12.200 ÖĞÜN

DİYET YEMEK: 8.250 ÖĞÜN

DİYET KAHVALTI: 4.100 ÖĞÜN

ARA ÖĞÜN: 6.350 ÖĞÜN

REJİM 1 YEMEK: 470 ÖĞÜN

REJİM 1 KAHVALTI: 260 ÖĞÜN

REJİM 2 YEMEK: 1.820 ÖĞÜN

REJİM 2 KAHVALTI: 910 ÖĞÜN

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/teslim edileceği yer: Yalova İl Sağlık Müdürlüğü, Yalova Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Yalova Çınarcık Devlet Hastanesi, Yalova Altınova Devlet Hastanesi, Yalova Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi, Yalova Armutlu İlçe Devlet Hastanesi, 112 İl Ambulans Servisi Başhekimliği, Toplum Ruh Sağlığı Merkezi” düzenlemesi,

 

“Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptal edilmesi” başlıklı 34’üncü maddesinde “34.1. İhale komisyonu kararı üzerine İdare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez.

34.2. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum, bütün isteklilere gerekçesiyle birlikte derhal bildirilir.” düzenlemesi,

 

“İhale kararının onaylanması veya iptali” başlıklı 37’nci maddesinde “37.1. İhale kararı ihale yetkilisince onaylanmadan önce, ihale üzerinde bırakılan istekli ile varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığı Kurumdan teyit edilerek buna ilişkin belge ihale kararına eklenir.

37.2. Yapılan teyit işlemi sonucunda, her iki isteklinin de yasaklı çıkması durumunda ihale iptal edilir.

37.3. İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.

37.4. İhale; kararın ihale yetkilisince onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayılır.” düzenlemesi,  

 

 “Kesinleşen ihale kararının bildirilmesi” başlıklı 38’inci maddesinde “38.1. Kesinleşen ihale kararı, ihale yetkilisi tarafından onaylandığı günü izleyen en geç üç gün içinde, ihale üzerinde bırakılan dahil, ihaleye teklif veren bütün isteklilere, 36.2. maddesi uyarınca alınan ihale komisyonu kararı ile birlikte bildirilir.

38.2. İhale kararının ihale yetkilisi tarafından iptal edilmesi durumunda da isteklilere gerekçeleri belirtilmek suretiyle bildirim yapılır.

38.3. İhale sonucunun bütün isteklilere bildiriminden itibaren beş gün geçmedikçe sözleşme imzalanmayacaktır.” düzenlemesi,

 

Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşin süresi, işe başlama tarihinden itibaren 43 (KırkÜç) gündür

9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre yapılmıştır.” düzenlemesi yer almıştır.

 

İtirazen şikâyete konu ihalede EKAP üzerinden 11.11.2024 tarihinde gönderilen “Doküman almaya ve teklif vermeye davet” yazısı ile 4 isteklinin davet edildiği, 12.11.2024 onay tarihli ihale komisyonu kararında, 12.11.2024 tarihinde yapılan ihaleye bir isteklinin katıldığı, söz konusu ihalede yaklaşık maliyetin 7.070.006,25 TL olarak belirlendiği, başvuru sahibi Aras Üretim Destek Hiz. San. ve Tic. A.Ş.nin son teklifinin ise 6.597.781,85 TL olduğu, idarece bahse konu ihalenin geçerli teklif kalmadığı gerekçesi ile 12.11.2024 tarihinde iptal edildiği görülmüştür.

 

İdarece gönderilen işlem dosyası içinde yer alan iptal gerekçesinin yer aldığı başvuru sahibinin şikayet başvurusuna verilen cevabi yazıda “Mevcut sözleşmesinin sona ermesi sebebi ile hizmetin aksamadan devam edebilmesi için doğrudan temin alımlarının yapıldığı, yapılan doğrudan teminlerde Aras Üretim Destek Hiz. San. ve Tic. A.Ş. ile idare arasında imzalanan sözleşme hükümlerine göre normal yemek, diyet yemek, R1 yemek ve R2 yemek öğün fiyatlarının 50,00 TL, normal kahvaltı, diyet kahvaltı, R1 kahvaltı, R2 kahvaltı ve ara öğün fiyatlarının 40,00 TL olarak alımların yapıldığı, idarenin ihtiyaçlarının karşılanması amacı ile mevcut 2024/1539602 İKN’li “Yalova İl Sağlık Müdürlüğü ve Bağlı Sağlık Tesisleri İçin Malzemeli Yemek Pişirme, Dağıtım ve Bulaşık Yıkama Hizmet Alımı” ihalesinin yapıldığı, güncel piyasa koşullarında bir değişiklik bulunmadığı, mevcut şartname koşullarına ek maliyet oluşturacak yeni bir düzenlemede bulunulmamasına rağmen şikayete konu pazarlık ihalesinde başvuru sahibi tarafından teklif edilen öğün bedellerinin normal yemek, diyet yemek, R1 yemek, R2 yemek öğün fiyatlarının 60,00 TL, normal kahvaltı, diyet kahvaltı, R1 kahvaltı, R2 kahvaltı ve ara öğün fiyatlarının 45,00 TL olarak teklif edildiği görülmüş olup, idarece uygun bulunmadığı, söz konusu ihalenin Kamu İhale Kanunu’nun 39’uncu maddesinde yer alan hüküm gereğince iptal edildiği” şeklinde cevap verilmiştir.

İdarenin ihaleyi iptal etme gerekçelerine bakıldığında, şikayete konu ihaleden önce idarece ihaleye katılan tek teklif sahibi Aras Üretim Destek Hiz. San. ve Tic. A.Ş.den doğrudan temin ile yemek hizmetinin alındığı, doğrudan temin ile alınan yemek birim fiyatlarının yemek çeşidine göre 40,00 TL ve 50,00 TL, aynı isteklinin bahse konu ihale için aynı yemeklere verilen birim fiyatlarının ise 45,00 TL ve 60,00 TL olduğu, idarece bu fiyatların uygun bulunmadığı ve ihalenin iptal edildiği görülmüştür.

 

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, idare tarafından bütün tekliflerin reddedilerek ihalenin iptaline karar verilebileceği ve bu durumda idarenin herhangi bir yükümlülük altına girmeyeceği, söz konusu hükümle ihaleyi yapan idarelere ihaleyi iptal etme konusunda takdir yetkisi tanınmış olduğu anlaşılmakta ise de, bu yetkinin mutlak ve sınırsız olmayıp Kanun’un 5’inci maddesinde yer alan temel ilkeler çerçevesinde ve kamu yararı ile hizmet gerekleri doğrultusunda usule ve amaca uygun olarak kullanılması gerektiği anlaşılmaktadır.  

 

Bu çerçevede, idarece başvuruya konu ihaleden önce ihaleye katılan tek teklif sahibi Aras Üretim Destek Hiz. San. ve Tic. A.Ş.den doğrudan temin ile yemek hizmetinin alındığı, doğrudan temin ile alınan yemek birim fiyatlarının aynı isteklinin bahse konu ihale için aynı yemeklere verilen birim fiyatlarından düşük olduğu, idarece bu fiyatların uygun bulunmadığı ve ihalenin iptal edildiği, idarenin ihaleyi iptal etme gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda,  söz konusu ihalede yaklaşık maliyetin idarece 7.070.006,25 TL olarak belirlendiği, başvuru sahibi Aras Üretim Destek Hiz. San. ve Tic. A.Ş.nin son fiyat teklifinin ise 6.597.781,85 TL olduğu, ayrıca 12.11.2024 onay tarihli ihale komisyonu kararında başvuru sahibinin teklifinin geçerli olduğunun tespit edildiği,

 

Başvuru sahibinin teklifinin idarece hesaplanan yaklaşık maliyetinin altında olduğu, başvuru sahibinden doğrudan temin ile alınan yemek birim fiyatları ile aynı isteklinin bahse konu ihale için aynı yemeklere verilen birim fiyatlarının kıyaslanmasının tek başına ihalenin iptal gerekçesi olamayacağı, her ihalenin birim fiyatlarının ihalenin türü ve miktarı ile yapılma zamanına göre değişiklik gösterebileceği, kaldı ki idarece yaklaşık maliyet hesabında normal yemek, diyet yemek, R1 ve R2 yemek öğün birim fiyatlarının başvuru sahibi tarafından anılan yemeklere verilen birim fiyatlarından daha yüksek belirlendiği,

 

Yaklaşık maliyetin hesaplanmasına esas miktar ve fiyatların tespitinde ihaleyi yapan idare veya diğer idarelerce gerçekleştirilmiş aynı veya benzer işlerdeki fiyatların kullanılabileceği, bu kapsamda idarece yaklaşık maliyet hesaplanmasında doğrudan temin ile alınan yemek birim fiyatlarının dikkate alınmasına engel bir durumun olmadığı, idarece başvuru konusu ihalede bu fiyatın kullanılması mümkünken söz konusu fiyatların dikkate alınmadığı, kıyas yapılan yemeklerin içerikleri aynı olsa bile hizmetin alınma zamanına ve işin süresine göre fiyatların değişebileceği, idarenin ihalenin iptaline dayanak başkaca bilgi veya belge bulunmadığından bu hususun tek başına dayanak olarak alınamayacağı, ayrıca idarenin söz konusu hizmete ihtiyacının devam ettiğinin açık olduğu hususları birlikte değerlendirildiğinde, idare tarafından ihalenin iptali yönünde kullanılan takdir hakkının kamu yararı ve hizmet gerekleri doğrultusunda usule ve amaca uygun olarak kullanılmadığı sonucuna varıldığından, ihalenin iptali kararının iptaline karar verilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.   

Toplantı No : 2024/048
Gündem No : 50
Karar Tarihi : 18.12.2024
Karar No : 2024/UH.I-1701