KİK KARARI

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, İdari Şartname’nin 7.1’inci maddesinin (ı) bendi ve Yeşilyurt Devlet Hastanesi Teknik Şartnamesi’nin 3’üncü maddesinde isteklilerden istenilen şartların ihaleye katılımı ve rekabeti engellediği ile mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yeterliğin belirlenmesinde uyulacak ilkeler” başlıklı 28’inci maddesinde “(1) Ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin saptanması amacıyla öngörülecek değerlendirme kriterleri ve istenecek belgeler, rekabeti engelleyecek şekilde belirlenemez.

(2) Yeterlik değerlendirmesi için istenecek belgelerin ve yeterlik değerlendirmesinde aranılacak kriterlerin, ihale veya ön yeterlik ilanı ile idari şartnamede veya ön yeterlik şartnamesinde ya da davet yazısında belirtilmesi zorunludur.” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “Sözleşmenin yürütülmesi aşamasındaki mesleki ve teknik yükümlülüklere yönelik düzenlemeler” başlıklı 30’uncu maddesinde “(1) Ön yeterlik şartnamesinde veya idari şartnamede yeterlik kriteri olarak belirlenmeyen, ancak sözleşmenin yürütülmesi aşamasında işin yerine getirilmesi için gerekli olduğu öngörülen mesleki ve teknik yükümlülüklere yönelik düzenlemeler teknik şartnamede yer alır. Bu düzenlemelerde, işin niteliği ile bu Yönetmelik ve ilgili mevzuat hükümleri esas alınır. Bu yükümlülüklere ilişkin olarak yüklenici tarafından hangi belgelerin idareye sunulması gerektiğinin teknik şartnamede açıkça düzenlenmesi zorunludur.

(2) Bu Yönetmeliğin ilgili maddeleri uyarınca idarelerce belirlenmesi zorunlu olan mesleki ve teknik yeterlik kriterlerine ve bu kapsamda istenecek belgelere teknik şartnamede yer verilemez.” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “Aday veya isteklinin mesleki faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38’inci maddesinde “(4) İhale konusu işin yerine getirilmesi için alınması zorunlu olan ve ilgili mevzuatında o iş için özel olarak düzenlenen sicil, izin, ruhsat vb. belgelerin adaylar veya istekliler tarafından sunulmasına ilişkin hükümlere, ilan ve ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede yer verilir. İş ortaklarının her birinin söz konusu belgeleri ayrı ayrı sunması, konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmına ilişkin belgeleri sunması zorunludur.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Kalite ve standarda ilişkin belgeler” başlıklı 74’üncü maddesinde “74.1. İdareler, ihale konusu işin niteliğini ve uygulama yönetmeliklerinin bu konuyu düzenleyen maddelerini esas alarak, ihale dokümanında kalite ve standart belgelerine ilişkin düzenleme yapabilirler. İhale konusu ile ilgisi bulunmayan veya işin niteliğinin gerektirmediği kalite ve standarda ilişkin belgelerin istenilmesi, 4734 sayılı Kanunun temel ilkelerine ve Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğine aykırılık teşkil edecektir.

...

74.6. Hizmet yeterlilik belgesinin kuruluş yapısı, planlama faaliyetleri ve sorumluluklar göz önünde bulundurulduğunda; idarelerin kendi hizmet binalarında gerçekleştirilen hizmetler (idarelerin hizmet binalarında, servislerce gerçekleştirilecek montaj, bakım ve onarım hizmetleri hariç) ile niteliği gereği hizmet yeterlilik belgesi istenmesi uygun olmayan (personel ve öğrenci taşıma hizmetleri, araç kiralama, mesleki eğitim, toplantı ve organizasyon hizmetleri gibi) ihalelerde bu belge istenmeyecektir. İdareler, hizmet yeterlilik belgesine yönelik düzenlemelerde; hizmet yeterlilik belgesinin hizmet kapsamını ve standardını açık olarak yazmalıdır.” açıklaması yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir.

...

ı) İhale konusu işin ya da malın satış faaliyetinin yerine getirilebilmesi için ilgili mevzuat gereğince alınması zorunlu olan sicil, izin, ruhsat, faaliyet belgesi vb. belgeler:

...” düzenlemesine,

Yeşilyurt Hasan Çalık Devlet Hastanesi Hastane Mutfağında 24 Aylık Malzemeli Yemek Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmetlerine İlişkin Hizmet Alımı Teknik Şartnamesi’nin “İşin Yapılma Yeri” başlıklı 3’üncü maddesinde “Hizmetin ifa yeri, Yeşilyurt Haşan Çalık Devlet Hastanesi hizmet binası olup, yemek sunum ve sonrası bulaşık ve temizlik hizmeti Yeşilyurt Haşan Çalık Devlet Hastanesi yemekhanesinde ve servislerinde verilecek olup; yemek malzemelerinin depolandığı ve yemek pişirme hizmeti verilecek yer Yeşilyurt Haşan Çalık Devlet Hastanesidir.

Yukarıda sayılan yemek pişirme yerlerinden herhangi birinde veya birkaçında ayrı ayrı veya toplu olarak mücbir bir sebepten dolayı yemek pişirilememesi durumunda, yüklenicinin sözleşme sırasında kendisine ait ve/veya sözleşme yapacağı Malatya ili içerisinde günlük en az 2000 kişilik yemek üretebilen TS8985 sayılı iş yerleri- yemek fabrikaları-toplu yemek mutfakları ve yemek servisleri genel kurallar standardına uygun TSE Hizmet yeterlilik belgeli, TS13075 iş yerleri gıda maddeleri taşıma hizmetleri genel standardına uygun hizmet veren işyeri yeterlilik belgeli ve yemek pişirme ruhsatı olan bir tesiste yemeği hazırlaması gerekmektedir. (Böyle bir durumda yüklenici herhangi bir ek ücret talep edemeyeceği gibi ayrıca yemek pişirilme sırasında idareyi temsil eden yetkililer için uygun ortamı hazırlamak zorundadır.)” düzenlemesine yer verilmiştir.

Yukarıda aktarılan mevzuat alıntılarından; ihale konusu alımın verimliliğine ve fonksiyonelliğe yönelik belirlenecek teknik özelliklerin katılımı ve rekabeti engellemeden bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacak şekilde teknik şartnamede yer verileceği, ihalelerde rekabetin sağlanması, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ile kaynakların verimli kullanılmasından sorumlu idareler tarafından isteklilerin yeterliğinin saptanması amacıyla aranacak kriterler ile istenecek belgelerin rekabeti engellemeyecek şekilde idari şartnamede düzenleneceği, ihale konusu işin yerine getirilmesi için alınması zorunlu olan sicil, izin, ruhsat gibi belgelerin isteklilerce sunulmasına ilişkin idari şartnamede yer verileceği, idarelerin kendi hizmet binalarında gerçekleştirilen hizmetler ile niteliği gereği hizmet yeterlilik belgesi istenmesi uygun olmayan ihalelerde bu belgenin istenmeyeceği, idari şartnamede yeterlik kriteri olarak belirlenmeyen ancak sözleşmenin yürütülmesi aşamasında işin yerine getirilmesi için gerekli olduğu öngörülen yükümlülüklere ilişkin teknik şartnamede düzenleme yapılacağı anlaşılmaktadır.

Başvuru sahibi tarafından İdari Şartname’nin 7.1’inci maddesinin (ı) bendine ve Yeşilyurt Devlet Hastanesi’ne ilişkin Teknik Şartname’nin 3’üncü maddesine yer verilerek ihale dokümanı düzenlemelerinin genel olarak mevzuata aykırı olduğunun iddia edildiği, itirazen şikâyet başvurusu dilekçesinde ihalenin hangi kısmına yönelik başvuru yapıldığının belirtilmediği, söz konusu ihale dokümanı düzenlemeleri dikkate alındığında itirazen şikâyet başvurusunun ihalenin Yeşilyurt Hasan Çalık Devlet Hastanesi’ne ilişkin kısmına yönelik olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin iddialarına ilişkin inceleme ihalenin 5’inci kısmı açısından yapılmıştır.

İdareye bağlı sağlık tesislerine ilişkin başvuruya konu kısmi teklife açık malzemeli yemek hizmeti, pişirme, dağıtım ve sonrası hizmeti alımı ihalesinin 7 kısımdan oluştuğu, ihalenin 5’inci kısmı olan Yeşilyurt Hasan Çalık Devlet Hastanesi’nde yemeklerin pişirilmesi ve sonrası hizmetlerinin idareye ait hastane mutfağında yapılacağı anlaşılmıştır.

Sözleşmenin yürütülmesi sürecinde mücbir sebeplerden dolayı yemek pişirilememesi durumunda yüklenicinin kendisine ait veya Malatya ili içerisinde öngörülen kapasitede TS8985 ile TS13075 standartlarına haiz ve yemek pişirme ruhsatı olan bir tesiste yemeğin hazırlanmasına yönelik Yeşilyurt Hasan Çalık Devlet Hastanesi’ne ait Teknik Şartname’nin 3’üncü maddesinin sözleşmenin yürütülmesi aşamasında işin yerine getirilmesi için gerekli görülen yükümlülük olarak düzenlendiği, ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak belirlenmediği ve zorunlu hallerde anılan hastane mutfağında yemek üretiminin gerçekleştirilememesi üzerine hizmetin gerekli standartlarla devam ettirilmesini sağlamaya yönelik olduğundan söz konusu düzenlemenin mevzuata aykırılık taşımadığı anlaşılmıştır.

Ancak, idarelerin kendi hizmet binalarında gerçekleştirilen hizmetler ile niteliği uygun olmayan ihalelerde hizmet yeterlik belgesi istenilmemesi gerektiği, İdari Şartname’nin 7.1’inci maddesinin (ı) bendinde hastane mutfağında yemek pişirilemediği mücbir sebep ve tadilat durumlarına ilişkin Malatya il sınırları içerisinde isteklilerin kendisine ait TSE 8985 hizmet yeterlilik belgesi veya kiralama yoluyla temin edeceği tesislere ilişkin sözleşmenin ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak belirlendiği, anılan standardın yemek fabrikaları ve toplu yemek mutfaklarına ilişkin kurallara yönelik olduğu, ihalenin başvuruya konu Yeşilyurt Hasan Çalık Devlet Hastanesi’ne ilişkin 5’inci kısmında yemek üretiminin idareye ait hastane mutfağında yapılacağı, idarenin kendi hizmet binalarında gerçekleştirilecek ihale kısmında anılan standarda ilişkin belge istenilmesinin mevzuata uygun olmadığı ve söz konusu düzenlemenin ihaleye katılım aşamasında yeterlik kriteri olarak isteklilerin Malatya ili içerisinde ilgili standarda haiz işyerine sahip olması veya kiralanması anlamına geldiğinden ihaleye katılımı engelleyeceği ve ihalelerde sağlanması gereken rekabet ilkesini ihlal edeceği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

Öte yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıdaki tespit ve değerlendirmeler neticesinde başvuru sahibinin iddiasının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından, başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanun’un öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması” koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin başvuruya konu 5’inci kısmının iptali gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin 5’inci kısmının iptaline,

   Oybirliği ile karar verildi.

KİK KARARI  İhale firmalarımız için tarafımızdan yapılan AR-GE çalışması olup ücretsiz bilgilendirme amaçlı yayınlanmaktadır

MBS İhale Danışmanlık

www.ihalekik.com    /   www.ihaledanismani.com