Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, başvuruya konu ihalede sunulan aşırı düşük teklif açıklaması uygun kabul edilerek ihalede ekonomik açıdan en avantajlı birinci istekli olarak belirlenen Şaban Turğay tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamasının Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesine göre uygun olmadığı, bu nedenle Şaban Turğay firmasının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. …” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde; “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;
1) Verilen hizmetin ekonomik olması,
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü, gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir…” açıklaması,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: Fidan Dikimi ve Tohum Ekimi
b) Türü: Hizmet alımı
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
…
e) Miktarı: 73000 adet Kaplı Fidan, 14.000 adet Çıplak Köklü Fidan ve 175.000 adet Ocaklar Halinde Tohum Ekimi
ÇALIŞMA SAATLERİ KISMİ ZAMANLI
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Bingöl İli, Merkez, Genç, Solhan ve Kığı İlçeleri” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “…25.3. Teklif fiyata dâhil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1.
Sözleşmenin uygulanması sırasında mevzuat gereği ödenecek olan tüm vergi (KDV. hariç), ulaşım, tüm sigorta, nakliye, taşıma, resim ve harç giderleri. İhale konusu işte İhaleyle ilgili tüm araç, gereç, İşçi sağlığı ve güvenliği, çalıştırılacak işçilerin koruyucu giyim malzemeleri, yemek, yol, barınma, konaklama makine bakım, onarım, operatör ve işletme giderleri…” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “İş tanımı” başlıklı 5’inci maddesinde “5.1. Sözleşme konusu iş; 73000 adet Kaplı Fidan, 14.000 adet Çıplak Köklü Fidan ve 175.000 adet Ocaklar Halinde Tohum Ekimi İşin teknik özellikleri ve diğer ayrıntıları sözleşme ekinde yer alan ve ihale dokümanını oluşturan belgelerde düzenlenmiştir.” düzenlemesi,
“İşin Süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde ise “9.1. İşin süresi, işe başlama tarihinden itibaren 30 (Otuz) gündür
9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre yapılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuruya konu ihale dokümanı kapsamında ayrıca ihale konusu işe ilişkin olarak “Elazığ Orman Bölge Müdürlüğü, Bingöl Orman İşletme Müdürlüğü Bingöl ATM Şefliği, Merkez, Genç, Kiğı ve Solhan İlçeleri Şaban, Yelesen, Ortaköy, Aşağıköy, Güveçli, Ormanardı, Kılçadır, Çayboyu, Doğanca, Kartal, Çevrimpınar, Ardıçtepe, Kuruca, Ağaçeli, Çiçektepe ve Yamaç Köyleri, Büyükbaşköy, Yeşilova, Boğlan, Arakonak-Karşıyaka Mahalleleri Ağaçlandırma ve Toprak Muhafaza Projeleri Sonbahar Tamamlama Ekim ve Dikim İşlerine Ait Teknik Şartname” belgesinin yer aldığı görülmüştür.
Başvuruya konu ihalenin Elazığ Orman Bölge Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen “Fidan Dikimi ve Tohum Ekimi” ihalesi olduğu, EKAP üzerinden 16 adet ihale dokümanının indirildiği ve 23.10.2024 tarihinde elektronik olarak yapılan ihaleye 13 isteklinin e-teklif verdiği, bu isteklilerden Erollar Orm. Tar. Hay. Nak. İnş. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin teklif mektubu ve cetveli ile geçici teminatı uygun olmadığından değerlendirme dışı bırakıldığı,
Sonrasında ihale komisyonunca yapılan değerlendirme neticesinde ilk oturumda teklif mektubu ve teminatı uygun bulunan isteklilerin tekliflerinin esas alınarak aşırı düşük teklif sınır değerinin 751.611,14 TL olarak belirlendiği, ihaleye teklif veren isteklilerden Şaban Turğay’ın teklifinin sınır değerin altında olması nedeniyle idare tarafından 23.10.2024 tarihinde aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, idarece yapılan değerlendirme sonucunda ihalenin aşırı düşük teklif açıklaması uygun görülen Şaban Turğay üzerine bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklifin ise sınır değerin üzerinde teklif veren başvuru sahibi istekli Yılmaz Gürkan olarak belirlendiği ve buna ilişkin ihale komisyonu kararının 28.10.2024 tarihinde onaylandığı tespit edilmiştir.
Başvuru sahibi istekli tarafından itirazen şikâyet dilekçesinde, ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenen istekli Şaban Turğay tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesine uygun olmadığı iddia edilmektedir.
İdarece ihalede teklifi sınır değerin altında olan Şaban Turğay’a gönderilen 23.10.2024 tarihli “Beyan edilen bilgileri tevsik eden belgelerin sunulması ve/veya numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün örneklerinin verilmesi/kurulumların yapılması/aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulması” konulu yazıda “…aşağıdaki belgeleri ekleri ile birlikte, İdari Şartnamenin 7.9. maddesine uygun olarak, 24.10.2024 tarihine kadar İdaremize sunmanız ve aşırı düşük teklif açıklamalarınızı 24.10.2024 tarihine kadar sunmanız gerekmektedir.
AÇIKLAMA:
Vermiş olduğunuz teklif sınır değer altında kaldığından kanunun 38. Maddesine göre 24.10.2024 tarihi mesai saat 09:00’e kadar Komisyonumuzun elinde olacak şekilde teslim etmeniz veya posta yolu ile göndermeniz hususunda gereğini rica ederim…” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.
İdareler tarafından, ihale dokümanında sınır değerin altında teklif veren isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenileceği ve sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları değerlendirildikten sonra ihalenin sonuçlandırılacağına ilişkin düzenleme yapılması halinde, isteklilere gönderilecek olan aşırı düşük teklif açıklama talep yazısında, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde yer alan hükümler ile Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde yer alan açıklamalar uyarınca, teklifte önemli olduğu tespit edilen maliyet bileşenlerine yer verilmesinin ve isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olan bahse konu önemli teklif bileşenlerinin belirtilmesinin zorunlu olduğu anlaşılmaktadır.
İdare tarafından sınır değerin altında teklif veren istekliye gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talep yazısı incelendiğinde, bahse konu yazıda hangi giderlere ve/veya hangi maliyet bileşenlerine ilişkin açıklama istenildiği yönünde bir belirlemeye yer verilmediği görülmüş olup, söz konusu durumun ihale konusu işin niteliği ve ihale dokümanı kapsamında yapılan düzenlemeler dikkate alındığında, başvuruya konu ihalede istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olarak sunulmasına ve sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının sağlıklı bir şekilde değerlendirilmesine imkân tanınmadığı anlaşılmaktadır.
Sonuç olarak, idarece sınır değerin altında teklif veren istekliye gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talep yazısında önemli teklif bileşenlerinin belirlenmediği, dolayısıyla idarece aşırı düşük teklif açıklama talebinin kamu ihale mevzuatına uygun yapılmadığı anlaşıldığından, ihalede idare tarafından teklifte önemli olduğu tespit edilen maliyet bileşenlerinin açık ve tereddütte mahal vermeyecek şekilde belirlenerek, geçerli teklif sahibi istekliye aşırı düşük teklif sorgulamasının yeniden yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Diğer taraftan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.
Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin, iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanunun öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması" koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, idarece hesaplanan sınır değerin altında teklif sunan geçerli teklif sahibi istekliye ilişkin aşırı düşük teklif sorgulamasının yenilenmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.
Toplantı No | : 2024/044 |
Gündem No | : 72 |
Karar Tarihi | : 20.11.2024 |
Karar No | : 2024/UH.I-1499 |
KİK KARARI İhale firmalarımız için tarafımızdan yapılan AR-GE çalışması olup ücretsiz bilgilendirme amaçlı yayınlanmaktadır