|
BAŞVURU SAHİBİ:
Gökhan Karaoğlan,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Türkiye Elektrik İletim A.Ş. Genel Müdürlüğü (TEİAŞ) 11. Bölge Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2024/334792 İhale Kayıt Numaralı “Enerji İletim Hatlarına Bilgilendirme Levhalarının Montajı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Türkiye Elektrik İletim A.Ş. Genel Müdürlüğü (TEİAŞ) 11. Bölge Müdürlüğü tarafından 15.04.2024 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Enerji İletim Hatlarına Bilgilendirme Levhalarının Montajı” ihalesine ilişkin olarak başvuru sahibince 21.05.2024 tarih ve 145710 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan dilekçe ile başvuruda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2024/609 sayılı dosya kapsamında yapılan inceleme neticesinde ön inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Ön inceleme raporu ve ekleri incelendi.
Başvuru dilekçesinde özetle;
Başvuruya konu ihalenin 1’inci kısmı üzerinde bırakılan istekli Olcay Daş’ın aşırı düşük açıklamalarının tekrardan incelenmesi gerektiği, şöyle ki;
- Aşırı düşük açıklamalarında proforma faturaların var olup olmadığı,
- Proforma fatura sunulmuş ise bu faturaları düzenleyen firmaların fason firma olmadığını ve bu iş kolu ile alakalı çalışma yürüttüğünü teyit etmek için ticaret sicil gazeteleri, NACE kodları ve 2022/2023 yıllarındaki gelir idaresi veya noter onaylı defterlerinin incelenip incelenmediği,
- Proforma faturalarda yeminli mali müşavir ve faturayı veren firmanın kaşe/onaylarının var olup olmadığı,
- Proforma faturalarda Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci ve 45.1.13.2’nci maddeleri gereğince yazılması gereken ibarelerin bulunup bulunmadığı,
- Teknik Şartname’de yer alan galvanizli çelik lamanın S235 (St.37) J0 için 235 N/mm2 veya 2400 kg/cm2 olması gerektiğinin belirtildiği, anılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında söz konusu malzemenin standartlarının belirtilip belirtilmediği, standartlar belirtilmiş ise istenilen özellikleri karşılayıp karşılamadığı,
- İşçilik gideri için proforma fatura sunulmuş ise taşeron firmanın fason bir olup olmadığını ve bu iş kolu ile alakalı çalışma yürütüp yürütmediğini ispat etmek için ticaret sicil gazeteleri, NACE kodları ve 2022/2023 yıllarındaki gelir idaresi veya noter onaylı defterlerinin incelenip incelenmediği,
- İşçilik giderinin açıklanmasında, ihale konusu işin kendi çalışanları ile gerçekleştirileceği beyan edilmiş ise çalıştırılacak olan personellerin tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta çalıştırılacağı göz önünde bulundurularak ortalama maaşın hesaplanıp hesaplanmadığı,
- İhale konusu işin çeşitli bölgelerde gerçekleştirilecek olması düzenli bir şantiye oluşturulmasını engelleyeceğinden, çalıştırılacak personelin sabah, öğlen, akşam yemek ve konaklama ücretleri hesaplanırken gerçek piyasa fiyatlarının kullanılıp kullanılmadığı,
- İşçilik giderinin açıklanmasında, ihale konusu işin kendi çalışanları ile gerçekleştirileceği beyan edilmiş ise iş sırasında oluşabilecek hava muhalefeti veya teknik şartnamede belirtilen yük tevzi merkezinden kaynaklı kesintinin iptal edilmesi gibi durumlar için maliyette herhangi bir gider kalemi olup olmadığı,
- Söz konusu iş kapsamında direklerin üst tanıtım levhalarında yerden yaklaşık olarak 25-40 metre arası yükseklikte personel çalıştırması gerekeceğinden, personellerin yüksekte çalışma eğitimleri ve yüksekte çalışma ekipmanları olduğun savunmada belirtilip belirtilmediği, personellerin yüksekte çalışma eğitimleri ve ekipmanları yok ise bu giderlerin maliyette bir gider kalemi olarak dikkate alınıp alınmadığı,
- Söz konusu iş kapsamında 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu içeriğinde belirtilen hallerde oluşabilecek herhangi bir iş kazası durumunda personele ödenecek olan maddi/manevi tazminat için herhangi bir giderin olup olmadığı, eğer gider öngörülmüşse, 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu göz önünde bulundurularak hesaplanacak olan parasal miktarların aşırı düşük teklif açıklamasında öngörülen miktarlarla uyuşup uyuşmadığı iddialarına yer verilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinin birinci fıkrasında “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilirler.
…
Dilekçelerde aşağıdaki hususlara yer verilir:
…
d) Başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı deliller.
...” hükmü,
Aynı maddenin onbirinci fıkrasının (c) bendinde “Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak sözleşme imzalanmış olması veya şikâyete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit edilememesi veya itirazen şikâyet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında bulunmaması hallerinde başvurunun reddine karar verilir.” hükmü yer almaktadır.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri" başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.
…
(3) Kuruma itirazen şikayet süresi; şikayet veya itirazen şikayet üzerine idare tarafından alman iptal kararma karşı yapılacak başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür. ” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin ikinci fıkrasında “Dilekçelerde aşağıdaki hususlara yer verilir;
...
ç) Başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı deliller.
…” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “Ön inceleme konuları ve ön inceleme üzerine yapılacak işlemler” başlıklı 16’ncı maddesinde “(1) Başvurular öncelikle;
…
ı) Başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin belirtilip belirtilmediği,
…
yönlerinden sırasıyla incelenir.
…
(4) Yapılan ön inceleme sonucunda, bir aykırılığın tespit edilmesi halinde bu hususa ilişkin ön inceleme raporu düzenlenir.” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “İtirazen şikayet başvurularında aranılacak şekil unsurları” başlıklı 11’inci maddesinin sekizinci fıkrasında “Yönetmeliğin 8 inci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin başvuru dilekçelerinde belirtilmesi gerektiği düzenlendiğinden, başvuruda bulunulan hususların dilekçelerde somut bir biçimde, mevzuata aykırı bulunma sebepleri ile birlikte gösterilmesi gerekmektedir. İşlemin hangi unsurlarının hangi gerekçelerle hukuka aykırı olduğu belirtilmeksizin sadece mevzuata aykırı olduğu gibi soyut ve mesnetsiz iddialara yer verilmesi halinde, Yönetmeliğin 8 inci maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle başvurunun reddine ilişkin sorumluluk başvurana ait olacağından bu hususa dikkat edilmesi gerekmektedir.” açıklamasına yer verilmiştir.
İhale dokümanında yer alan düzenlemelerden şikâyete konu ihalenin Türkiye Elektrik iletim A.Ş Genel Müdürlüğü(TEİAŞ) 11. Bölge Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen “Enerji İletim Hatlarına Bilgilendirme Levhalarının Montajı” yapım işine ilişkin olduğu, 15.04.2024 tarihinde kısmi teklife açık olarak gerçekleştirilen ihalede 19 adet ihale dokümanı indirildiği, ihaleni başvuruya konu 1’inci kısmına 6 istekli tarafından teklif sunulduğu, 03.05.2024 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan Olcay Daş üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibi Gökhan Karaoğlan’ın ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği görülmüştür.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin onuncu fıkrasında yer alan hüküm ile İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak işlemler" başlıklı 12’nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan açıklama şikâyet başvurusunda belirtilmeyen hususların itirazen şikâyet başvurusuna konu edilemeyeceğini açıkça ifade etmektedir. Dolayısıyla: söz konusu mevzuat hükümleri uyarınca, başvuru sahibi tarafından öncelikle idareye şikayet başvurusunda bulunulması gerektiğinden ve bu iki aşamalı idari başvuru yolunda şikayet yoluna başvurulmadan itirazen şikayet yoluna başvurulamayacağından, şikayet başvurusunda ileri sürülmeyen iddiaların da itirazen şikayet başvurusunda ileri sürülmesi mümkün olamayacaktır. Bu çerçevede şikayet başvurusu; Kurul kararının alınmasından önceki süreçte uyuşmazlık konusu hususla ilgili tarafların haklarını veya mevcut hukuki durumlarını sınırlayan ya da değiştiren bir zorunlu idari başvuru yolu olup, idarelere kendi vakıa, gerekçe ve delillerini ileri sürme fırsatı tanıyarak Kurul kararına ilişkin idari usulün bir parçası olması nedeniyle, önemli bir usuli güvence teşkil etmektedir.
Yine, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 8’inci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde; dilekçelerde başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin belirtilmesinin zorunlu olduğu hükme bağlanmış, aynı Yönetmelik’in 16’ncı maddesinde ise başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin belirtilip belirtilmediği konusunun Kuruma yapılan başvurularda öncelikle incelenmesi gereken hususlar arasında olduğu belirtilmiştir. İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in 8’inci maddesinde de, başvuruda bulunulan hususların dilekçelerde somut bir biçimde, mevzuata aykırı bulunma sebepleri ile birlikte gösterilmesi gerektiği yönünde bir açıklama yapılmıştır.
Başvuruya konu ihaleye yönelik olarak başvuru sahibi istekli tarafından düzenlenen şikâyet başvuru dilekçesi incelendiğinde; “2024/334792 İKN’li işin 1.kısmı ile alakalı verilen savunmada girilen malzemeler ile alakalı emtialar teknik şartnamede belirtilen( S235 (St.37) J0 eni 40 mm derinliği 3 mm,) şekilde olduğunda savunma veren firmanın fiyatı makul olmadığı tarafımızca tespit edilmiştir. Ayrıca işçilik fiyatı hesaplamasında iş süresi de göz önünde bulundurulduğunda birinci firma tarafından teklif edilen fiyatın düşük kaldığı aşikardır. Bu nedenle ihalenin 1. Kısmındaki savunmanın reddedilmesi ve firmamızın bu kısım için birinci firma olarak ilan edilmesini talep etmekteyiz.” ifadelerine yer verildiği görülmüş olup, söz konusu iddiaların genel nitelikli olduğu, aşırı düşük teklif açıklaması sunan isteklinin iddiaya konu iş kalemleri için tevsik etmiş olduğu fiyatın hangi gerekçelerle ve ne baz alınarak makul olmadığının ortaya konulmadığı ve dolayısıyla şikayet başvurusuna yönelik iddianın kapsamının net bir şekilde ifade edilmediği görülmektedir.
Başvuru sahibi istekli tarafından Kuruma sunulan itirazen şikayet başvuru dilekçesinde ise, idareye açık ve spesifik olarak ileri sürülmeyen iddiaların kısmen genişletilerek veya tamamen başkalaştırılarak oluşturulduğu tespit edilmiş olup, söz konusu dilekçede yalnızca soru mahiyeti taşıyan ve sunulması gereken belgelerin tekrar incelenmesi ve/veya değerlendirilmesi talebini içeren iddialara yer verildiği görülmektedir.
Şikâyet başvurusu, itirazen şikâyet başvurusu gibi idari başvuru yolunun ilk aşaması olup, şikâyet başvurusunun amacı, başvuranlar bakımından hak aramak olduğu kadar idareler bakımından da iddia edilen mevzuata aykırılıklara ilişkin kendi görüşlerinin ortaya konulmasıdır. Dolayısıyla, şikâyet başvurusunun itirazen şikâyet başvurusundan bağımsız düşünülmemesi, bu anlamda hukuka aykırılık iddialarının açık, net ve gerekçeleriyle birlikte öncelikle idareye ileri sürülerek idarenin bu konudaki iradesinin ortaya çıkması, daha sonra Kuruma başvuruda bulunulması önem arz etmektedir.
Bu bağlamda, Kurum tarafından ihale sürecindeki işlem ve eylemlere ilişkin yapılacak inceleme başvuru sahibinin iddia konusu ettiği hususlara ve idarenin bu yöndeki beyanlarına hasredilmiş olup, uyuşmazlıklarda idari denetim yetkisi bu yönde bulunan Kurumun ihale komisyonlarının yerine geçip, resen inceleme sonucunu doğuracak şekilde işlemleri baştan sona yeniden inceleme yetkisinin bulunmadığı değerlendirildiğinden, ihale komisyonunun görev ve yetkisi dahilinde incelediği hususların Kurum tarafından yeniden incelenmesi/değerlendirilmesi talebini içeren ve başvuru sahibinin itirâzen şikayet dilekçesinde “… aşırı düşük savunmasının tekrardan incelenmesi” şeklindeki ifadesini de içeren başvurusunun şekil yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Öte yandan, ihalenin şikâyete konu 1’inci kısmının yaklaşık maliyeti dikkate alındığında 4734 sayılı Kanun’un 53’üncü maddesi uyarınca ödenmesi gereken itirazen şikâyet başvuru bedelinin 78.855,00 TL olduğu, başvuru sahibi tarafından toplam yaklaşık maliyet üzerinden 118.286,00 TL’nin Kurum hesaplarına yatırıldığı, bu nedenle fazla ödendiği tespit edilen 39.431,00 TL’nin yazılı talebi halinde başvuru sahibine iadesinin gerektiği anlaşılmıştır.
Diğer taraftan, 17 Mayıs 2024 tarih ve 32549 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan tasarruf tedbirlerine ilişkin 2024/7 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesinde,
“…GENEL İLKELER
Kamu kurum ve kuruluşları kendi kuruluş mevzuatında belirtilen faaliyet alanları ile doğrudan ilgili olmayan herhangi bir harcama veya taahhütte bulunmayacak, ihale şartname ve sözleşmelerine idare tarafından kullanılmak üzere araç, makine, ekipman temini gibi alım ya da yapım konusuyla ilgisi olmayan unsurları dâhil etmeyeceklerdir.
…
TAŞINMAZ EDİNİLMESİ, KİRALANMASI VE KULLANILMASI
Kamu kurum ve kuruluşları tarafından 3 yıl süreyle yurt içinde ve yurt dışında hiçbir şekilde yeni hizmet binası alınmayacak, kiralanmayacak, yapılmayacak veya bu amaçla arsa veya arazi satın alınmayacak, kamulaştırılmayacaktır.
…
RESMÎ TAŞITLARIN EDİNİLMESİ VE KULLANILMASI
Kamu kurum ve kuruluşlarınca, 3 yıl süreyle her ne şekilde olursa olsun yeni taşıt edinilmeyecektir. Ancak, savunma ve güvenlik hizmetleri için ihtiyaç duyulan taşıtlar ile ambulans ve itfaiye araçları acil ve zorunlu hallerde edinilebilecektir. Mevcut taşıtlar ihtiyaç analizleri ve tasarruf anlayışı çerçevesinde ivedilikle gözden geçirilecektir. Ekonomik ömrünü tamamlamış taşıtlar tasfiye edilecek, ihtiyaç fazlası taşıtlar ise tasfiye edilmek ya da ihtiyacı olan kurumlara devredilmek üzere Hazine ve Maliye Bakanlığına bildirilecektir. Kamu kurum ve kuruluşlarınca hizmet alımı suretiyle kullanılan mevcut taşıtlar, sözleşme süresi sonunda izin alınmadan yeniden kiralanmayacaktır.
…
HABERLEŞME GİDERLERİ
Kamu kurum ve kuruluşlarının harcama yetkilileri, haberleşme giderlerini hizmet gerekleri ve teknolojik imkânlar çerçevesinde gözden geçirerek kaynakların verimli kullanılması hususunda sayı, tutar veya kullanım kısıtlamaları da dâhil gerekli her türlü tedbiri alacaklardır.
…
PERSONEL GÖREVLENDİRMELERİ
Kamu kurum ve kuruluşlarının hizmet içi eğitim, konferans, seminer, çalıştay, sempozyum, toplantı, organizasyon ve benzeri her türlü faaliyetlerinin uzaktan erişim yöntemleriyle yapılması esastır. Söz konusu faaliyetlerin yüz yüze yapılmasının zorunluluk arz ettiği durumlarda kamu tesisleri kullanılacak, bu faaliyetler mümkün olduğunca kamu personeli tarafından yürütülecek, görev süresi ve görevli sayısı asgari seviyede tutulacaktır.
…
KIRTASİYE VE DEMİRBAŞ ALIMLARI
Kamu kurum ve kuruluşlarınca zorunlu haller hariç olmak üzere 3 yıl süreyle büro malzemesi, makine ve teçhizat, tefrişat, bilgisayar ve donanımı ile benzeri demirbaş alımı yapılmayacaktır. Bu varlıklar, ekonomik ömrü tamamlanmadan hiçbir şekilde elden çıkarılmayacaktır.
…
ENERJİ VE SU ALIMLARI
Kamu kurum ve kuruluşları, enerji maliyetlerini azaltmak amacıyla Kamu Binalarında Tasarruf Hedefi ve Uygulama Rehberinde yer alan tasarruf önlemlerine uyacaklardır. Ayrıca doğalgaz ve elektrik enerjisi tedarikinde serbest tüketici kriterlerini sağlayan binalarda ihale usulleri uygulanarak enerji giderlerinin azaltılmasına yönelik gerekli tedbirler alınacaktır. Genel aydınlatmada LED dönüşümü ve diğer tasarruf sağlayıcı tedbirler ivedilikle uygulamaya geçirilecektir. Kamu bina ve tesislerinde enerji verimliliğini artıran uygulamalar geliştirilecek, yenilenebilir enerji kaynaklarından faydalanılması hususunda azami gayret gösterilecektir.
…
PERSONEL SERVİSİ HİZMETİNE İLİŞKİN GİDERLER
Savunma ve güvenlik hizmetleri hariç; kamu kurum ve kuruluşlarınca toplu taşıma olan yerlerde personel servisi hizmeti sonlandırılacak, hizmet alımı suretiyle sağlanan personel servisi hizmeti ise sözleşme süresinin bitimine kadar devam edebilecektir. Kamu kurum ve kuruluşları, toplu taşıma olmayan yerlerde ilgili mevzuatına uygun olarak sağlayacakları personel servis hizmetinde en etkin ve ekonomik yöntemleri tercih edecekler; personel servisi temininin hizmet alımı suretiyle sağlanması durumunda aşağıda belirtilen kriterlere uyacaklardır:
Yakın yerleşkelerdeki kamu kurum ve kuruluşlarının personel servisi hizmetini birlikte ihale etmeleri esas olacaktır.
Personel servisi hizmetinden fiilen yararlanan kişi sayısının araç kapasitesinin yüzde 70’inin altında olması durumunda ilgili hatta servis sunumu yapılmayacaktır.
Personel servisi ihale şartnamelerinde araç yaşı kriteri belirlenirken model yılı yeni araçlar yerine maliyet tasarrufu sağlayacak şekilde 6/2/2004 tarihli ve 2004/6801 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Kamu Kurum ve Kuruluşları Personel Servis Hizmet Yönetmeliğine uygun olarak model yılı yeni olmayan araçlara öncelik verilecektir.
DİĞER HUSUSLAR
…
Bu Genelgenin uygulanması ile ilgili olarak tüm kamu kurum ve kuruluşları tarafından gereken tedbirler alınacak, her kademedeki yönetici tasarruf ilkelerinin uygulanmasından sorumlu olacaktır.
…
Bu Genelgede belirtilen hükümler hilafına ortaya çıkabilecek zorunlu ihtiyaçların karşılanabilmesi veya izin gerektiren durumlar için bakanlıklar, bağlı, ilgili ve ilişkili kuruluşlar ile diğer idareler bakımından Cumhurbaşkanlığından, il özel idareleri bakımından İçişleri Bakanlığından, belediyeler bakımından Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığından izin alınacaktır. Ancak kamu idareleri Cumhurbaşkanlığından izin talebinde bulunmadan önce Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Strateji ve Bütçe Başkanlığından görüş alacaktır. Bakanlıkların merkez, taşra ve yurt dışı teşkilatlan, bağlı, ilgili ve ilişkili kuruluşları bakımından istenecek izin talepleri münhasıran bakan veya Genelgenin uygulanmasından sorumlu bakan yardımcısı tarafından hassasiyetle değerlendirildikten sonra gönderilecektir. İl özel idareleri ve belediyeler bakımından izin ilgili bakan veya Genelgenin uygulanmasından sorumlu bakan yardımcısı tarafından verilecektir.
Bu Genelgenin yayımlandığı tarih itibarıyla kamu kurum ve kuruluşları tarafından sözleşmesi imzalanmamış tüm mal ve hizmet alımları ile yapım işleri ihaleleri gözden geçirilecek ve bu Genelge hükümlerine uygun olmayan ihaleler iptal edilecektir.
Genelgenin yayımından önce yürürlükte bulunan mevzuat çerçevesinde, bu Genelge kapsamına giren hususlarla ilgili münferit olarak izin alınmış iş ve işlemler için bu Genelgenin yayımı tarihinden itibaren 3 ay içerisinde yeniden izin alınacaktır...” düzenlemelerine yer verilmiştir.
Resmi Gazetede 17 Mayıs 2024 tarihinde yayımlanan 2024/7 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesinde yer verilen düzenlemelerden;
Genelgenin yayımlandığı tarih itibarıyla kamu kurum ve kuruluşları tarafından sözleşmesi imzalanmamış tüm mal ve hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinin gözden geçirileceği ve Genelge hükümlerine uygun olmayan ihalelerin iptal edileceği,
Genelgede belirtilen hükümler hilafına ortaya çıkabilecek zorunlu ihtiyaçların karşılanabilmesi veya izin gerektiren durumlar için bakanlıklar, bağlı, ilgili ve ilişkili kuruluşlar ile diğer idareler bakımından Cumhurbaşkanlığından, il özel idareleri bakımından İçişleri Bakanlığından, belediyeler bakımından Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığından izin alınacağı,
Bakanlıkların merkez, taşra ve yurt dışı teşkilatlan, bağlı, ilgili ve ilişkili kuruluşları bakımından istenecek izin taleplerinin münhasıran bakan veya Genelgenin uygulanmasından sorumlu bakan yardımcısı tarafından hassasiyetle değerlendirildikten sonra gönderileceği, il özel idareleri ve belediyeler bakımından ise izin talebinin ilgili bakan veya Genelgenin uygulanmasından sorumlu bakan yardımcısı tarafından verileceği,
Genelgenin uygulanması ile ilgili olarak tüm kamu kurum ve kuruluşları tarafından gereken tedbirlerin alınacağı, her kademedeki yöneticinin tasarruf ilkelerinin uygulanmasından sorumlu olacağı,
Genelge hükümlerinin bakanlıklarda bakan veya bu konuda görevlendirilen bakan yardımcısı, kurumlarda üst yöneticiler, il özel idarelerinde ve illerde valiler, belediyelerde ise belediye başkanları tarafından hassasiyetle izleneceği ve denetleneceği, aksine hareket edenler hakkında ilgili mevzuat hükümlerine göre işlem yapılacağı, bu yöneticilerin Genelgenin uygulanmasından öncelikle sorumlu olacağı anlaşılmaktadır.
İnceleme sürecinde başvuruya konu ihalenin yukarıda aktarılan 2024/7 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi yönünden değerlendirilmesini teminen 24.05.2024 tarih ve E-84252536-101.01.02[101.01.02]-54440 sayılı yazıyla “Kurumumuz, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun 56'ncı maddesi gereğince ihalelere ilişkin itirazen şikâyet başvurularını incelemekte ve sonuçlandırmaktadır. Bu çerçevede 2024/334792 İhale Kayıt Numaralı “Enerji İletim Hatlarına Bilgilendirme Levhalarının Montajı” ihalesine yönelik olarak Gökhan Karaoğlan tarafından yapılan itirazen şikayet başvurusunun Kurumumuzca incelemesi devam etmektedir.
Bilindiği üzere, 17 Mayıs 2024 Tarihli ve 32549 Sayılı Resmî Gazete'de Tasarruf Tedbirleri ile İlgili 2024/7 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi yayımlanmış olup anılan Genelge'nin “Genel İlkeler” başlıklı maddesinde “...Kamu kurum ve kuruluşları kendi kuruluş mevzuatında belirtilen faaliyet alanları ile doğrudan ilgili olmayan herhangi bir harcama veya taahhütte bulunmayacak, ihale şartname ve sözleşmelerine idare tarafından kullanılmak üzere araç, makine, ekipman temini gibi alım ya da yapım konusuyla ilgisi olmayan unsurları dâhil etmeyeceklerdir...” açıklaması,
“Resmî Taşıtların Edinilmesi ve Kullanılması” başlıklı maddesinde ”...5/1/1961 tarihli ve 237 sayılı Taşıt Kanununa ekli (1) ve (2) sayılı cetvel kapsamındaki hizmetlere ve koruma altına alınanlara tahsis edilen taşıtlar dışında hiçbir makama taşıt tahsis edilmeyecektir.” açıklaması,
“Diğer Hususlar” başlıklı maddesinde “…Bu Genelgenin yayımlandığı tarih itibarıyla kamu kurum ve kuruluşları tarafından sözleşmesi imzalanmamış tüm mal ve hizmet alımları ile yapım işleri ihaleleri gözden geçirilecek ve bu Genelge hükümlerine uygun olmayan ihaleler iptal edilecektir...” açıklamasına yer verilmiştir.
Bu kapsamda, idareniz tarafından anılan Genelge açıklamalarına ilişkin herhangi bir işlem tesis edilip edilmediği hususu ile yeni bir işlem tesis edilecekse bu hususlar hakkında tarafımıza ivedilikle bilgi verilmesi rica olunur.” bilgi talep edilmiştir.
İhaleyi gerçekleştiren idare tarafından gönderilen cevap yazısında “İdaremiz tarafından 15.04.2024 tarihinde beş kısım halinde gerçekleştirilen 2024/334792 İhale Kayıt Numaralı "Enerji İletim Hatlarına Bilgilendirme Levhalarının Montajı” ihalesinin kesinleşen ihale kararının 1'inci kısmına (Kayseri İşletme Bakım / Enerji İletim Hatları) istekli Gökhan Karaoğlan, Kurumunuza 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun 56'ncı maddesi gereğince itirazen şikâyet başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Müdürlüğümüz sorumluk sahasında bulunan 154/380 kV Enerji İletim Hatlarının bakım ve onarım işleri, kendi kuruluşumuz mevzuatında belirtilen faaliyetler arasında bulunmaktadır. Bu nedenle, idaremiz tarafından anılan ihale sürecine ilişkin herhangi bir işlem tesis edilmemiştir. Gereğini bilgilerinize arz ederiz.” gerekçeleri belirtilerek ihaleye ilişkin herhangi bir işlem tesis edilmediği bilgisine yer verildiği görülmüştür.
Kurum tarafından itirazen şikayet başvurusuna konu ihalenin 2024/7 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi yönünden değerlendirilmesini teminen ihaleyi gerçekleştiren idareden Genelge kapsamında işlem tesis edilip edilmeyeceği hususunda bilgi talep edilmiş ve idareden ihale sürecine devam edileceği yönünde görüş bildirilmiştir.
Yukarıda aktarıldığı üzere, ihaleye konu edilen ihtiyacın uygunluğu, yerindeliği veya gerekliliği noktasında yetki ve sorumluluğun ihaleyi yapan idarelerde olduğu ve ihaleyi yapan idareden gelen cevap yazısında da inceleme sürecinin devam etmesi nedeniyle Kurum tarafından verilecek nihai karar neticesi sonrasında ilgili Genelgeye uygun şekilde işlem tesis edileceği belirtildiği anlaşılmakta ise de 2024/7 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi hükümlerinin uygulanmasında öncelikli olarak Genelge’de belirtilen yöneticiler sorumlu olacağından, bakanlıklarda bakan veya bu konuda görevlendirilen bakan yardımcısı, kurumlarda üst yöneticiler, il özel idarelerinde ve illerde valiler, belediyelerde ise belediye başkanları tarafından ihale süreci hakkında değerlendirmede bulunulacağı açıktır.
Bu doğrultuda ihalelerin Genelge hükümlerine uygunluk yönünden değerlendirilerek ihalelere ilişkin işlem tesis etme yükümlülüğü ve sorumluluğu ilgili idarelere ait bulunduğundan, Kurul tarafından bu hususa ilişkin ayrıca değerlendirmede bulunulmamış olup itirazen şikayet başvurusunun esasına ilişkin karar verilmesi başvuruya konu ihalenin 2024/7 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesine uygun kabul edildiği sonucunu doğurmamaktadır.
Sonuç olarak, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince başvurunun şekil yönünden reddi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
1) 4734 sayılı Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince başvurunun reddine,
2) Fazla ödenen başvuru bedelinin başvuru sahibinin yazılı talebi halinde iadesine,
Oybirliği ile karar verildi.
|
