İş Ortaklığında Pilot Ortak önemi

Adi ortaklık niteliği göstermesi nedeniyle, kural olarak her ortağın eşit kontrol ve yönetim hakkına sahip olduğu iş ortaklığında ortaklar yönetim ile ilgili farklı karar alabilmektedirler.

İş   ortaklığında   ortaklar   ı̇şlerin   yürütülmesi,   ortaklığın   fiili   yönetiminin sağlanması için pilot ortak seçerler.İş ortaklığında pilot ortağın kim olacağı belirlenir ve bu pilot ortak, ortak girişimdeki diğer ortaklardan teknik bilgi bakımından daha güçlü olan ortaktır ayrıca sözleşmede üstlenilen işin yürütülmesinde idare ile iletişimi sağlayan diğer bir ifade ile idareyle muhatap olan ortaktır.

Pilot ortak, iş ortaklığının yüklendiği işi yerine getirebilmesi için yapılması gereken olağan işlemleri yürütmektedir. Dolayısıyla pilot ortak, iş ortaklığında olağan işlerin yürütülmesi için gerekli olan her türlü hukuki işlemi yapabilecektir. Ancak iş ortaklığı  için  stratejik  olan,  olağanüstü  olan  kararlar  tüm  ortaklar  tarafından  alınacak ortak yönetim kaldırılmış olsa bile ortak kontrol devam edecektir.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği m. 32/4’e göre iş ortaklığında en  çok  hisseye  sahip  olan  ortak  pilot  ortak  olarak  gösterilmek  zorundadır.   İlgili maddeye göre ortakların hisse oranlarının eşit olduğu durumlarda ise ortaklardan biri pilot ortak olarak belirlenmelidir.Kurum verdiği bir karardabu hususu “Söz konusu iş ortaklığı beyannamesinden, ortakların kararıyla; eşit hisseye sahip ortaklardan birinin pilot ortak olarak belirlendiği anlaşılmaktadır. Bu bakımdan anılan iş ortaklığı beyannamesi ve pilot ortağın tespiti yöntemi mevzuata uygun olup, bahse konu iş ortaklığının teklifinin idarece değerlendirme dışı bırakılma gerekçesinin mevzuata aykırı olduğu sonucuna varılmıştır” şeklinde ifade etmiş, eşit hisse oranlarında pilot ortağı ortakların belirleyeceğini söylemiştir.

Ortakların   hisse   oranları   İş   Ortaklığı   Beyannamesinde   gösterilmelidir.Bu düzenlemenin temelinde ise idarenin, iş hayatının gerekleri uyarınca küçük ortaklar

yerine büyük ortakla muhatap olmasının daha uygun olacağı düşüncesi bulunmaktadır.   Uzmanlık   gerektiren   büyük   projelerin   gerçekleştirilmesi   ortak girişimlerin  kuruluş  amacıdır,  ancak  kamu  ihalesinde  öne  çıkan  unsur  uzmanlık  değil kapasite ve bu kapasitelerin birleştirilmesidir.

Pilot ortağın isminin belirtilmediği durumda Kurum “… mevzuat hükümlerinden, isteklilerin ihaleye iş ortaklığı olarak katılmaları halinde, teklifleri kapsamında iş ortaklığı beyannamesinin sunulması ve sunulan beyannamede iş ortaklığının en çok hisseye sahip ortağının pilot ortak olarak gösterilmesi gerektiği anlaşılmaktadır. Bu kapsamda T…Tur. Tic. Ltd. Şti- H… T. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından sunulan iş ortaklığı beyannamesinin standart forma uygun olarak hazırlandı, beyannamenin pilot Ortağın isminin belirtilmesi gereken kısımda pilot Ortağın isminin belirtilmediği ancak imzaların bulunduğu kısımdan pilot ortağın T…Tur. Tic. Ltd. Şti, özel ortağın H… T. Tic. Ltd. Şti. Olduğunun anlaşıldığı, ayrıca sunulan beyannamede yer verilen ortaklık oranlarından iş ortaklığından en çok hisseye %70 oranında T…Tur. Tic. Ltd. Şti’nin sahip olduğunun da görüldüğü dikkate alındığında idare tarafından başvuru sahibine ait teklifin değerlendirme dışı bırakılması işleminde mevzuata uyarlık görülmemiştir.” şeklinde verdiği kararda pilot ortağın belirlenmesi hususunda imza ve hisse paylarına dikkat çekmiştir.

KİK  m.  14  “İş  ortaklığı  anlaşma  ve  sözleşmesinde,  iş  ortaklığını  oluşturan gerçek veya tüzel kişilerin taahhüdün yerine getirilmesinde müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları…belirtilir.” Şeklinde düzenlenmiştir. KİK m. 14’te yer alan hükme benzer bir diğer düzenleme ise Yönetmelik m. 32/6’da“İhalenin iş ortaklığı üzerinde kalması halinde iş ortaklığı tarafından, sözleşmenin imzalanmasından önce noter onaylı ortaklık sözleşmesinin idareye verilmesi zorunludur. Bu sözleşmede, ortakların hisse oranları ve pilot ortak ile diğer ortakların işin yerine getirilmesinde müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu açıkça belirtilir.” şeklinde düzenlenmiştir. Dolayısıyla ilgili maddeye göre taahhüdün iş ortaklığı tarafından yerine getirilmemesi halinde ortakların müşterek ve müteselsil sorumluluğu söz konusu olacaktır

Kurumun müteselsil sorumluluğa ilişkin verdiği bir kararı “…iş ortaklığı üyelerinin, sözleşmenin konusuna ve kapsamına girecek işlerin ve taahhütlerin ve sözleşmeden doğup da ortaklığa yönelecek yükümlülüklerinin yerine getirilmesinde müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları açıklanmıştır. Bu çerçevede, iş ortaklığı yapmak suretiyle gerçekleştirilen bir sözleşmeden doğan her türlü yükümlülükten iş ortaklığının bütün üyelerinin sorumlu olduğu anlaşılmaktadır.” şeklindedir.

Ortak girişimde pilot ortak dışındaki ortaklar özel ortak olarak adlandırılmaktadır. En az iki ortak ile kurulan iş ortaklığında en az bir özel ortak yer almalıdır ancak özel ortak için sayı olarak bir üst sınır bulunmamaktadır.