4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü,
Aynı Kanun’un “Yasak fiil veya davranışlar” başlıklı 17’nci maddesinde “İhalelerde aşağıda belirtilen fiil veya davranışlarda bulunmak yasaktır:
a) Hile, vaat, tehdit, nüfuz kullanma, çıkar sağlama, anlaşma, irtikap, rüşvet suretiyle veya başka yollarla ihaleye ilişkin işlemlere fesat karıştırmak veya buna teşebbüs etmek.
b) İsteklileri tereddüde düşürmek, katılımı engellemek, isteklilere anlaşma teklifinde bulunmak veya teşvik etmek, rekabeti veya ihale kararını etkileyecek davranışlarda bulunmak.
…
d) Alternatif teklif verebilme halleri dışında, ihalelerde bir istekli tarafından kendisi veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak, asaleten ya da vekaleten birden fazla teklif vermek.
...
Bu yasak fiil veya davranışlarda bulunanlar hakkında bu Kanunun Dördüncü Kısmında belirtilen hükümler uygulanır.” hükmü,
Anılan Kanun’un “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilirler.
Şikayet ve itirazen şikayet başvuruları, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari başvuru yollarıdır.
Şikayet başvuruları idareye, itirazen şikayet başvuruları Kuruma hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle yapılır.
Dilekçelerde aşağıdaki hususlara yer verilir:
...
d) Başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı deliller.
...” hükmü,
Aynı Kanun’un “İhalelere katılmaktan yasaklama” başlıklı 58’inci maddesinde “17 nci maddede belirtilen fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler hakkında fiil veya davranışlarının özelliğine göre, bir yıldan az olmamak üzere iki yıla kadar, üzerine ihale yapıldığı halde mücbir sebep halleri dışında usulüne göre sözleşme yapmayanlar hakkında ise altı aydan az olmamak üzere bir yıla kadar, 2 nci ve 3 üncü maddeler ile istisna edilenler dahil bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklama kararı verilir. Katılma yasakları, ihaleyi yapan bakanlık veya ilgili veya bağlı bulunulan bakanlık, herhangi bir bakanlığın ilgili veya bağlı kuruluşu sayılmayan idarelerde bu idarelerin ihale yetkilileri, il özel idareleri ve bunlara bağlı birlik, müessese ve işletmelerde İçişleri Bakanlığı; belediyeler ve bunlara bağlı birlik, müessese ve işletmelerde ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından verilir.
Haklarında yasaklama kararı verilen tüzel kişilerin şahıs şirketi olması halinde şirket ortaklarının tamamı hakkında, sermaye şirketi olması halinde ise sermayesinin yarısından fazlasına sahip olan gerçek veya tüzel kişi ortaklar hakkında birinci fıkra hükmüne göre yasaklama kararı verilir. Haklarında yasaklama kararı verilenlerin gerçek veya tüzel kişi olması durumuna göre; ayrıca bir şahıs şirketinde ortak olmaları halinde bu şahıs şirketi hakkında da, sermaye şirketinde ortak olmaları halinde ise sermayesinin yarısından fazlasına sahip olmaları kaydıyla bu sermaye şirketi hakkında da aynı şekilde yasaklama kararı verilir.
İhale sırasında veya sonrasında bu fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler, idarelerce o ihaleye iştirak ettirilmeyecekleri gibi yasaklama kararının yürürlüğe girdiği tarihe kadar aynı idare tarafından yapılacak sonraki ihalelere de iştirak ettirilmezler.
Yasaklama kararları, yasaklamayı gerektiren fiil veya davranışın tespit edildiği tarihi izleyen en geç kırkbeş gün içinde verilir. Verilen bu karar Resmi Gazetede yayımlanmak üzere en geç onbeş gün içinde gönderilir ve yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Bu kararlar Kamu İhale Kurumunca izlenerek, kamu ihalelerine katılmaktan yasaklı olanlara ilişkin siciller tutulur.
İhaleyi yapan idareler, ihalelere katılmaktan yasaklamayı gerektirir bir durumla karşılaştıkları takdirde, gereğinin yapılması için bu durumu ilgili veya bağlı bulunulan bakanlığa bildirmekle yükümlüdür.” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “İtirazen şikayet başvurularında aranılacak şekil unsurları” başlıklı 11’inci maddesinde “(1) Yönetmeliğin 8 inci maddesinin ikinci fıkrasında itirazen şikayet başvuru dilekçesinde yer verilmesi gereken asgari bilgiler, beşinci fıkrasında ise dilekçeye eklenmesi gereken zorunlu belgeler sayılmıştır.
...
(8) Yönetmeliğin 8 inci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin başvuru dilekçelerinde belirtilmesi gerektiği düzenlendiğinden, başvuruda bulunulan hususların dilekçelerde somut bir biçimde, mevzuata aykırı bulunma sebepleri ile birlikte gösterilmesi gerekmektedir. İşlemin hangi unsurlarının hangi gerekçelerle hukuka aykırı olduğu belirtilmeksizin sadece mevzuata aykırı olduğu gibi soyut ve mesnetsiz iddialara yer verilmesi halinde, Yönetmeliğin 8 inci maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle başvurunun reddine ilişkin sorumluluk başvurana ait olacağından bu hususa dikkat edilmesi gerekmektedir.” açıklaması,
Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmet Alımı İşi
b) Türü: Hizmet alımı
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.
d) Kodu:
e) Miktarı:
12 Ay süre ile 15 Kalem İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmet Alımı
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: MESKİ Genel Müdürlüğü Hizmet alanları” düzenlemesi yer almaktadır.
İtirazen şikayet başvurusuna konu ihalenin Mersin Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmet Alımı İşi” ihalesi olduğu, ihalede 10 adet ihale dokümanı indirildiği, 8 istekli tarafından ihaleye teklif sunulduğu, 18.09.2024 tarihli ihale komisyonu kararına göre; Dermancan Ortak Sağlık Güvenlik Birimi Özel Sağlık Hizmetleri Medikal Organizasyon Emlak ve Danışmanlık Tic. Ltd. Şti.nin geçici teminatı uygun olmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, 7 geçerli teklif sahibi istekliden teklifi sınır değerin altında kalıp sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamaları idarece uygun bulunan Asl Belgelendirme Hizmetleri A.Ş.nin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi, Asil Ortak Sağlık Güvenlik Birimi A.Ş.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği görülmüştür.
(a) maddesinde yer alan iddiaya ilişkin olarak:
İhale üzerinde bırakılan Asl Belgelendirme Hizmetleri A.Ş. ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Asil Ortak Sağlık Güvenlik Birimi A.Ş. tarafından düzenlenen yeterlik bilgileri tablosu incelendiğinde, isteklilerin aynı şekil ve içeriğe sahip herhangi bir belge beyan etmedikleri veya yüklemedikleri tespit edilmiş olup başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
(b) ve (c) maddelerinde yer alan iddialara ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik Başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinde şikâyet ve itirazen şikâyet dilekçelerinde aranması gereken asgari unsurların neler olduğu belirtilmiş olup başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin belirtilmesi gerektiği hususunun bu unsurlardan olduğu anlaşılmaktadır.
Ayrıca İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “İtirazen şikayet başvurularında aranılacak şekil unsurları” başlıklı 11’inci maddesinde başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin başvuru dilekçelerinde belirtilmesi ve başvuruda bulunulan hususların da dilekçelerde somut bir biçimde, mevzuata aykırı bulunma sebepleri ile birlikte gösterilmesi gerektiği ortaya konulmuştur. Bu bağlamda işlemin hangi unsurlarının hangi gerekçelerle hukuka aykırı olduğu belirtilmeksizin sadece mevzuata aykırı olduğu gibi soyut ve mesnetsiz iddialara yer verilmesi halinde, aynı Yönetmelik’in 8’inci maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle başvurunun reddine ilişkin sorumluluğun başvuru sahibine ait olacağı, dolayısıyla bu hususa dikkat edilmesi gerektiği açıklanmıştır.
Bu çerçevede, başvuru sahibi tarafından iddiaya konu edilen isteklilerin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamalarında, bu açıklamalara dayanak teşkil eden tekliflerde ve ilgili tutanaklarda aynı hataları yaptıkları yönündeki iddiasında somut bir belirleme yapılmadığı, bahse konu iddiaların genel nitelikli olduğu ve sunulan açıklamaların baştan sona tamamen yeniden incelenmesi ve değerlendirilmesi talebini içerdiği, aşırı düşük teklif açıklaması sunan isteklilerin açıklamalarında hangi hataların yapıldığı ve bu hataların hangi yönden birbirleriyle benzerlik taşıdığının ortaya konulmadığı görülmektedir. Bu doğrultuda Kurum’un ihale komisyonlarının yerine geçip, resen inceleme sonucunu doğuracak şekilde işlemleri baştan sona yeniden inceleme yetkisinin bulunmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin söz konusu iddialarının reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
(d) ve (e) maddelerinde yer alan iddialara ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 10’uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (j) bendinde, anılan Kanun’un 17’nci maddesinde belirtilen yasak fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilen isteklilerin ihale dışı bırakılacağı ifade edilmiş; aynı Kanun’un 17’nci maddesinin (a), (b) ve (d) bentlerinde rekabeti veya ihale kararını etkileyecek davranışlarda bulunmak, ihaleye ilişkin işlemlere fesat karıştırmak veya buna teşebbüs etmek, alternatif teklif verebilme halleri dışında ihalelerde bir istekli tarafından kendisi veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak asaleten ya da vekâleten birden fazla teklif vermek yasak fiil ve davranışlar arasında sayılarak söz konusu yasak fiil veya davranışlarda bulunanlar hakkında mezkûr Kanun’un dördüncü kısmında belirtilen hükümlerin uygulanacağı belirtilmiştir.
Bununla birlikte ihalelerde, isteklilerce gerçekleştirilen eylemlerin söz konusu bentler kapsamında yasak fiil ve davranış olarak nitelendirilebilmesi için birden fazla eylemin birlikte değerlendirilmesi ve irade birliği çerçevesinde birlikte hareket edildiğine dair güçlü kanıtların bulunması gerekmektedir.
Bu doğrultuda, EKAP üzerinden yapılan sorgulamalar ile idare tarafından gönderilen bilgi ve belgeler üzerinden gerçekleştirilen incelemeler neticesinde;
- İhale üzerinde bırakılan istekli Asl Belgelendirme Hizmetleri A.Ş. adına ihale dokümanının “Cemile Ülgül” tarafından 15.08.2024 tarihinde “78.***.***.229” IP adresinden indirildiği, e-teklifin 08.09.2024 tarihinde Cemile Ülgül tarafından e-imza ile imzalanarak “78.***.***151” IP adresinden gönderildiği, şirketin ortaklarının 14********* TCKN’li “Cemile Ülgül” ve 26********* TCKN’li “Ahmet Batur Alp Abduşoğlu” olduğu, şirketin temsile yetkili yönetim kurulu üyesinin Cemile Ülgül olduğu,
- Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olarak belirlenen Asil Ortak Sağlık Güvenlik Birimi A.Ş. adına ihale dokümanının “Nafi Salman” tarafından 04.09.2024 tarihinde “78.***.***.104” IP adresinden indirildiği, e-teklifin 09.09.2024 tarihinde Nafi Salman tarafından e-imza ile imzalanarak “78.***.***.104” IP adresinden gönderildiği, şirket ortaklarının 50********* TCKN’li “Canan Poyraz”, 63********* TCKN’li “Ahmet Necip Kundak”, 42********* TCKN’li “Erden Alper Külcü”, 59********* TCKN’li “Şerafettin Öztekin”, 39********* TCKN’li “Serdar Özdoğan” ve 32********* TCKN’li “Nafi Salman” olduğu, şirketin temsile yetkili yönetim kurulu üyesinin Nafi Salman olduğu görülmüştür.
- Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi internet sayfası üzerinden Asl Belgelendirme Hizmetleri A.Ş.ye ilişkin yapılan sorgulamada; 26.07.2021 tarihli Ticaret Sicili Gazetesi’nde şirketin tek ortağının Kadir Ülgül olarak yer aldığı, 19.10.2023 tarihli Ticaret Sicili Gazetesi’nde ise şirketin tek ortağının Cemile Ülgül olarak belirtildiği ve 05.09.2024 tarihli Ticaret Sicili Gazetesi’nde Cemile Ülgül’ün şirketi münferiden temsile yetkili olarak atandığı görülmüştür.
- Başvuru sahibinin iddiasında yer vermiş olduğu Denizli Asil Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi Ltd. Şirketi’ne ait 18.03.2015 sayılı Ticaret Sicili Gazetesi’nde şirket ortakları arasında Kadir Ülgül ve Nafi Salman’ın bulunduğu, 24.12.2021 tarihli Ticaret Sicili Gazetesi’nde ise Kadir Ülgül’ün şirket paylarının tamamını Nafi Salman’a devrettiği görülmektedir.
Yukarıda yapılan inceleme ve tespitler neticesinde; ihale üzerinde bırakılan istekli Asl Belgelendirme Hizmetleri A.Ş. ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olarak belirlenen Asil Ortak Sağlık Güvenlik Birimi A.Ş. tarafından farklı IP adreslerinden ihale dokümanının indirildiği ve teklif verildiği, e-tekliflerin farklı kişiler tarafından imzalandığı, anılan şirketlerin ortaklarının ve yöneticilerinin farklı kişiler olduğu, ticari hayatın akışı içerisinde tüzel kişiliklerdeki ortakların ve/veya yöneticilerin zaman içerisinde değişerek aynı alanda faaliyet gösteren başka tüzel kişiliklerde ortak ve/veya yönetici olabileceği, anılan isteklilerin ortakları ve/veya yöneticileri zaman içerisinde benzerlik gösterse bile 4734 sayılı Kanun’un 17’nci maddesinin ilgili bentlerindeki fiillerin gerçekleştiğine ve irade birliği içerisinde hareket edildiğine ilişkin yeterli karine oluşturacak nitelikte bir durumun oluşmadığı anlaşılmış olup başvuru sahibinin söz konusu iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
|