|
BAŞVURU SAHİBİ:
Şerefoğlu İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Maktaş Tar. Ür. Elek. Üretim Pazar. İnş. Gıda Petrol San. Tic. A.Ş. - Bsk - Yol İnş. Nakliyat Maden. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Bahadır Grup İnş. San. İç ve Dış Tic. A.Ş. - Teknomina İnş. San. Tic. A.Ş. İş Ortaklığı,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2024/149585 İhale Kayıt Numaralı “Adıyaman - Çelikhan İl Yolu Km:0+000 - 39+444 Arası Yapım” İhalesi
KURUMCA YAPILAN İNCELEME:
Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi Başkanlığı tarafından 19.03.2024 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Adıyaman - Çelikhan İl Yolu Km:0+000 - 39+444 Arası Yapım” ihalesine ilişkin olarak Şerefoğlu İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Maktaş Tar. Ür. Elek. Üretim Pazar. İnş. Gıda Petrol San. Tic. A.Ş. - Bsk - Yol İnş. Nakliyat Maden. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Bahadır Grup İnş. San. İç ve Dış Tic. A.Ş. - Teknomina İnş. San. Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından 24.06.2024 tarih ve 149802 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 24.06.2024 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2024/736 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; kendilerine tebliğ edilen 03.06.2024 tarihli ihalenin iptaline ilişkin yazıda “Adıyaman - Çelikhan İl Yolu Km:0+000 - 39+444 Arası Yapım İşi’nin ihalesi; Kamu İhale Kurulu’nun 27.05.2024 tarih ve 2024/DK.D-91 sayılı kararına istinaden yapılan değerlendirme neticesinde İhale Yetkilisi tarafından iptal edilmiştir.” ifadelerine yer verildiği, Tasarruf Tedbirleri ile İlgili 2024/7 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’nin “Kapsam” başlıklı kısmında; “Doğal afetlerde, salgın hastalıklarda ve orman yangınlarında acil olarak yapılması gereken mücadele ve müdahaleler, iç ve dış güvenlik ile istihbarat hizmetlerinin gerektirdiği zorunlu olan harcamalar bu Genelgenin kapsamı dışındadır.” açıklamasının yer aldığı, yapım işine konu bölgenin 06.02.2023 tarihinde yaşanan depremde yoğun zarar gören bir bölge olduğu dolayısıyla iş bu ihalenin Genelge’nin kapsamına dahil edilmemesi gerektiği, ayrıca ilgili Kamu İhale Kurulu kararında iptal edilmesi gerektiği hususuna atıfta bulunulan ihalelerin zeyilname yapılma imkanı bulunmayan ihaleler olduğu, ancak idare tarafından zeyilname yoluna gidilmeden ihalenin iptal edildiği iddialarına yer verilmiştir.
İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’nci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,
“Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin idarelerce hazırlanması esastır. Ancak, mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin özelliği nedeniyle idarelerce hazırlanmasının mümkün olmadığının ihale yetkilisi tarafından onaylanması kaydıyla, teknik şartnameler bu Kanun hükümlerine göre hazırlattırılabilir.
İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır. …” hükmü,
“İhale dokümanında değişiklik veya açıklama yapılması” başlıklı 29’uncu maddesinde “İlân yapıldıktan sonra ihale dokümanında değişiklik yapılmaması esastır. Değişiklik yapılması zorunlu olursa, bunu gerektiren sebep ve zorunluluklar bir tutanakla tespit edilerek önceki ilânlar geçersiz sayılır ve iş yeniden aynı şekilde ilân olunur.
Ancak, ilân yapıldıktan sonra, tekliflerin hazırlanmasını veya işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hatalar veya eksikliklerin idarece tespit edilmesi veya isteklilerce yazılı olarak bildirilmesi halinde, ihale dokümanında değişiklikler yapılabilir. Yapılan bu değişikliklere ilişkin ihale dokümanının bağlayıcı bir parçası olan zeyilname, son teklif verme gününden en az on gün öncesinde bilgi sahibi olmalarını temin edecek şekilde ihale dokümanı alanların tamamına gönderilir. Zeyilname ile yapılan değişiklikler nedeniyle tekliflerin hazırlanabilmesi için ek süreye ihtiyaç duyulması halinde, ihale tarihi bir defaya mahsus olmak üzere en fazla yirmi gün zeyilname ile ertelenebilir. Zeyilname düzenlenmesi halinde, teklifini bu düzenlemeden önce vermiş olan isteklilere tekliflerini geri çekerek, yeniden teklif verme imkanı sağlanır. …” hükmü,
“Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmü,
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teknik şartname” başlıklı 17’nci maddesinde “(1) İşin teknik ayrıntıları ve şartları ile projesini de kapsayan teknik şartnameler hazırlanarak ihale dokümanına dahil edilir. Teknik şartnamelerde belirlenecek teknik kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlaması zorunludur. …” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “İhale ve ön yeterlik dokümanında değişiklik veya açıklama yapılması” başlıklı 27’nci maddesinde “(1) İlan yapıldıktan sonra ihale ve ön yeterlik dokümanında değişiklik yapılmaması esastır. Değişiklik yapılması zorunlu olursa, bunu gerektiren sebep ve zorunluluklar bir tutanakla tespit edilerek önceki ilanlar geçersiz sayılır ve ihale yeniden aynı şekilde ilan olunur. Ancak; teklif ve başvuruların hazırlanmasını etkileyebilecek maddi veya teknik hatalar veya eksikliklerin idarece tespit edilmesi ya da idareye yazılı olarak bildirilmesi halinde, zeyilname düzenlenmek suretiyle dokümanda değişiklik yapılabilir. Yapılan bu değişikliklere ilişkin zeyilname, ihale dokümanının bir parçası olarak EKAP’a yüklenir ve ihale veya son başvuru tarihinden en az on gün öncesinde bilgi sahibi olmalarını temin edecek şekilde, EKAP üzerinden e-imza kullanarak doküman indirenlerin tamamına bildirim ve tebligat esasları çerçevesinde gönderilir. Ancak, belirlenen maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin ilanda da bulunması halinde ise ihale sürecine devam edilebilmesi Kanunun 26 ncı maddesine göre düzeltme ilanı yapılması ile mümkündür. …” açıklaması,
Tasarruf Tedbirleri ile İlgili 2024/7 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’nin “Kapsam” başlıklı bölümünde “10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetveller kapsamındaki kamu idareleri ve bu idarelere bağlı, ilgili ve ilişkili kamu kurum ve kuruluşları ile il özel idareleri, belediyeler ve bunların bağlı kuruluşları ile kurdukları birlik, müessese ve işletmeler, 8/6/1984 tarihli ve 233 sayılı Kamu iktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye tabi kamu iktisadi teşebbüsleri ile bunların doğrudan veya dolaylı olarak tek başına veya birlikte ya da ayrı ayrı sermayesinin yansından fazlasına sahip oldukları her çeşit kuruluş, müessese, birlik, işletme ve şirketler, özelleştirme kapsam ve programına alınmış hisselerinin yarısından fazlası kamuya ait olan özel hukuk hükümlerine tabi kuruluşlar, fonlar, döner sermayeler ve diğer tüm kamu kurum ve kuruluşları (TBMM Başkanlığı Genel Sekreterliği hariç) kendi bütçeleri veya tasarruflarındaki diğer kaynaklardan yapacakları yurt içi ve yurt dışı harcamaları ile taşınır ve taşınmazlarının kullanılmasında aşağıdaki tedbirlere uyacaklardır.
Doğal afetlerde, salgın hastalıklarda ve orman yangınlarında acil olarak yapılması gereken mücadele ve müdahaleler, iç ve dış güvenlik ile istihbarat hizmetlerinin gerektirdiği zorunlu olan harcamalar bu Genelgenin kapsamı dışındadır.” açıklaması,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: Adıyaman - Çelikhan İl Yolu Km:0+000 - 39+444 Arası Yapım İşi
b) Türü: Yapım işleri
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): 1964E04-2-64959 (1964E042100-0053 - Adıyaman-Yeşilyurt-Malatya),2024E04-233080-233128 ( - Adıyaman-Yeşilyurt-Malatya)
d) Kodu:
e) Miktarı: 39,444 km'lik yolun Toprak işleri, sanat yapıları, köprü işleri, tünel işleri, plentmiks alttemel ve plentmiks temel, bitümlü sıcak karışım kaplama vs. işlerinin yapımıdır.
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Adıyaman İli” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 33’üncü maddesinde “… 33.32. Araç Temini
Sözleşme konusu işin yürütülmesi için, yüklenici, kontrollük hizmetlerinde kullanılmak üzere Yapı Denetim Görevlisi emrine, son model, 4 kişilik, klimalı, kazasız, LPG'si ve kazası olmayan, 2 adet kazasız binek araç ve 1 adet kasalı arazi aracı tahsis edecektir.
Araçlar, yüklenici şantiyesinin çalışma saatlerine paralel olarak saat ve km. sınırı olmaksızın sözleşmeye esas işte kullanılmak üzere Yapı Denetim Görevlisi emrinde olacaktır.
Yüklenici, taşıtı görev saatleri içinde kendi işlerinde çalıştıramaz.
Araç sürücüleri, en az 5 yıllık araçla ilgili sınıfındaki ehliyete sahip olacaktır. Sürücüler; tecrübeli, İdare personeline saygılı, adaba uygun davranışlı ve görev süresince düzgün kılık kıyafetli olacaktır. Yapı Denetim Görevlisinin isteği doğrultusunda sürücü/sürücüler değiştirilebilecektir.
Araçlarla ilgili tüm masraflar (Sürücü ücreti, akaryakıt, bakım, tamir, yağ, yedek parça, her türlü işçilik ücretlerinden doğacak ücretler ve taşımacılığa ilerde konulacak vergi vs. gibi giderlerin hepsi ile yolda yapılacak araç ile ilgili her türlü masraf, vergi, resim ve harçlar) yükleniciye aittir.
İşin devamı süresince vuku bulacak kazalardan ve bu kazaların sebep olacağı zararlardan, can ve mal kaybından ve üçüncü şahıslara karşı yapılacak her türlü zararlardan yüklenici doğrudan doğruya sorumludur.” düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuruya konu ihale süreci incelendiğinde; ihale ilanının 14.02.2024 tarihinde yayınlandığı, akabinde 01.03.2024 ve 07.03.2024 tarihlerinde olmak üzere iki defa zeyilname yayınlandığı, 19.03.2024 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen ihaleye 25 isteklinin katıldığı, tekliflerin değerlendirilmesine ilişkin süreç devam ederken bütün isteklilere gönderilen 03.06.2024 tarihli ve “İhale İptal Kararının Bildirilmesi” konulu tebligatta “Adıyaman - Çelikhan İl Yolu Km:0+000 - 39+444 Arası Yapım İşi’nin ihalesi; Kamu İhale Kurulu’nun 27.05.2024 tarih ve 2024/DK.D-91 sayılı kararına istinaden yapılan değerlendirme neticesinde İhale Yetkilisi tarafından iptal edilmiştir.” ifadelerine yer verilerek ihalenin iptal edildiği anlaşılmıştır.
Kamu İhale Genel Tebliğinin, yapım işlerine ait ihale dokümanında araç, gereç ve malzemelerin yüklenici tarafından temin edilebileceği hususunu içeren 49’uncu maddesinin Tasarruf Tedbirleri ile İlgili 2024/7 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi sonrasında ne şekilde uygulanacağına ilişkin tereddütlerin giderilmesi amacıyla Kamu İhale Kurulu tarafından alınan 27.05.2024 tarih ve 2024/DK.D-91 sayılı Kurul kararında “… 2024/7 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesinde, açıklanan tedbirlerin uygulanmasının hassasiyetle takip edileceği, denetleneceği, raporlanacağı ve aykırı hareket edenler hakkında gerekli yaptırımların uygulanacağının ve her kademedeki yöneticinin tasarruf ilkelerinin uygulanmasından sorumlu olduğunun vurgulandığı; bu çerçevede Genelgedeki “İhale şartname ve sözleşmelerine idare tarafından kullanılmak üzere araç, makine, ekipman temini gibi alım ya da yapım konusuyla ilgili olmayan unsurların dahil edilemeyeceği” hususuna ilişkin olarak 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun temel ilkeleri ile Genelgedeki kapsam ve açıklamalar çerçevesinde;
1- 4734 sayılı Kanun kapsamındaki ihalelerin ihale dokümanlarında (idari şartname, sözleşme tasarısı, işin projesini de kapsayan teknik şartname ile birim fiyat tarifleri dahil gerekli diğer belge ve bilgilerde) sözleşme konusu işlerin kontrolü, takibi vb. amaçlarla idarenin kullanımı için alım ya da yapım konusu ile ilgisi olmayan araç, makine ve ekipmanın (kontrollük, makam hizmetleri gibi yerlerde kullanılacak araçlar, bilgisayar, telefon, tablet v.b.) yüklenici tarafından temin edileceğine ilişkin düzenleme yapılmamasına,
2- İhale dokümanlarında (idari şartname, sözleşme tasarısı, işin projesini de kapsayan teknik şartname ile birim fiyat tarifleri dahil gerekli diğer belge ve bilgilerde) sözleşme konusu işlerin kontrolü, takibi vb. amaçlarla idarenin kullanımı için alım ya da yapım konusu ile ilgisi olmayan araç, makine ve ekipmanın (kontrollük, makam hizmetleri gibi yerlerde kullanılacak araçlar, bilgisayar, telefon, tablet v.b.) yüklenici tarafından temin edileceğine ilişkin düzenleme yapılmış olan ve devam eden ihalelerde;
a) 4734 sayılı Kanunun 29 uncu maddesine göre zeyilname düzenlenerek bu yöndeki düzenlemelerin ihale dokümanlarından çıkarılmasına,
b) Zeyilname yapılması imkânının bulunmaması halinde söz konusu Genelgede yer alan “…Bu Genelgenin yayımlandığı tarih itibarıyla kamu kurum ve kuruluşları tarafından sözleşmesi imzalanmamış tüm mal ve hizmet alımları ile yapım işleri ihaleleri gözden geçirilecek ve bu Genelge hükümlerine uygun olmayan ihaleler iptal edilecektir …” düzenlemesi uyarınca ihalenin iptaline karar verilmesine,
…
Oybirliği ile karar verilmiştir.” açıklaması yer almaktadır.
Tasarruf tedbirlerine ilişkin 2024/7 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi 17.05.2024 tarihli ve 32549 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış olup söz konusu Genelgede kamu kaynaklarının maksadına uygun ve azami tasarruf prensiplerine riayet edilerek kullanılması gerektiği belirtilerek tüm kamu kurum ve kuruluşları tarafından gereken tedbirlerin alınması ve her kademedeki yöneticinin tasarruf ilkelerinin uygulanmasından sorumlu olduğu açıklanmıştır. Bu çerçevede, Genelgede kamu alımlarına yönelik olarak, “İhale şartname ve sözleşmelerine idare tarafından kullanılmak üzere araç, makine, ekipman temini gibi alım ya da yapım konusuyla ilgili olmayan unsurların dahil edilemeyeceği” hususuna da yer verilmiştir.
İncelemeye konu ihaleye ait doküman düzenlemelerinden ihalenin konusunun “Adıyaman - Çelikhan İl Yolu Km:0+000 - 39+444 Arası Yapımı” yapım işi olduğu, ihaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 33’üncü maddesinde; sözleşme konusu işin yürütülmesi için yükleniciden, kontrollük hizmetlerinde kullanılmak üzere, “yapı denetim görevlisinin emrinde, son model, 4 kişilik, klimalı, kazasız, LPG'si ve kazası olmayan, 2 adet kazasız binek araç ve 1 adet kasalı arazi aracı” tahsis edilmesinin istendiği, araçların yüklenici şantiyesinin çalışma saatlerine paralel olarak saat ve km. sınırı olmaksızın kullanılacağı, araçlarla ilgili tüm masrafların (Sürücü ücreti, akaryakıt, bakım, tamir, yağ, yedek parça, her türlü işçilik ücretlerinden doğacak ücretler ve taşımacılığa ilerde konulacak vergi vs. gibi giderlerin hepsi ile yolda yapılacak araç ile ilgili her türlü masraf, vergi, resim ve harçlar) yükleniciye ait olacağı hususuna yer verildiği anlaşılmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhale dokümanında değişiklik veya açıklama yapılması” başlıklı 29’uncu maddesi gereğince ihaleye son teklif verme gününden (ihale tarihinden) en az on gün öncesine kadar ihale dokümanında zeyilname ile değişiklik yapılabileceği, nitekim idare tarafından, 01.03.2024 ve 07.03.2024 tarihlerinde iki defa olmak üzere zeyilname yayınlandığı, 17.05.2024 tarihli Tasarruf Tedbirleri ile İlgili 2024/7 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi öncesinde yapılan söz konusu zeyilnamelerde ihale iptaline konu düzenlemeler bakımından herhangi bir değişiklikte bulunulmadığı, aktarılan Kanun hükmü gereğince ihale tarihinden (19.03.2024) sonra ise zeyilname yapılması imkânının bulunmadığı dolayısıyla ihale dokümanının mevcut haliyle kesinleştiği,
Öte yandan, ilgili Cumhurbaşkanlığı Genelgesinde “Doğal afetlerde, salgın hastalıklarda ve orman yangınlarında acil olarak yapılması gereken mücadele ve müdahaleler, iç ve dış güvenlik ile istihbarat hizmetlerinin gerektirdiği zorunlu olan harcamalar bu Genelgenin kapsamı dışındadır.” açıklaması bulunmakla birlikte ihtiyaçların tespiti konusunda idarelerin takdir yetkisinin bulunduğu, idare tarafından şikayet başvurusuna verilen cevaptan söz konusu işin doğal afetlerde acil olarak yapılması gereken mücadele ve müdahale kapsamında olmadığı iradesinin açıkça ortaya konulduğu anlaşılmıştır.
17 Mayıs 2024 tarih ve 32549 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2024/7 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesinde yer verilen düzenlemelerden;
Genelgenin yayımlandığı tarih itibarıyla kamu kurum ve kuruluşları tarafından sözleşmesi imzalanmamış tüm mal ve hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinin gözden geçirileceği ve Genelge hükümlerine uygun olmayan ihalelerin iptal edileceği,
Genelgede belirtilen hükümler hilafına ortaya çıkabilecek zorunlu ihtiyaçların karşılanabilmesi veya izin gerektiren durumlar için bakanlıklar, bağlı, ilgili ve ilişkili kuruluşlar ile diğer idareler bakımından Cumhurbaşkanlığından, il özel idareleri bakımından İçişleri Bakanlığından, belediyeler bakımından Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığından izin alınacağı,
Bakanlıkların merkez, taşra ve yurt dışı teşkilatları, bağlı, ilgili ve ilişkili kuruluşları bakımından istenecek izin taleplerinin münhasıran bakan veya Genelgenin uygulanmasından sorumlu bakan yardımcısı tarafından hassasiyetle değerlendirildikten sonra gönderileceği, İl özel idareleri ve belediyeler bakımından ise izin talebinin ilgili bakan veya Genelgenin uygulanmasından sorumlu bakan yardımcısı tarafından verileceği,
Genelgenin uygulanması ile ilgili olarak tüm kamu kurum ve kuruluşları tarafından gereken tedbirlerin alınacağı, her kademedeki yöneticinin tasarruf ilkelerinin uygulanmasından sorumlu olacağı,
Genelge hükümlerinin bakanlıklarda bakan veya bu konuda görevlendirilen bakan yardımcısı, kurumlarda üst yöneticiler, il özel idarelerinde ve illerde valiler, belediyelerde ise belediye başkanları tarafından hassasiyetle izleneceği ve denetleneceği, aksine hareket edenler hakkında ilgili mevzuat hükümlerine göre işlem yapılacağı, bu yöneticilerin Genelgenin uygulanmasından öncelikle sorumlu olacağı anlaşılmaktadır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na göre gerçekleştirilen ihalelerde, ihaleye konu edilen ihtiyacın uygunluğu, yerindeliği veya gerekliliği noktasında yetki ve sorumluluğun ihaleyi yapan idarelere ait olduğu açıktır. Öte yandan söz konusu yapım ihalesinin sözleşme tasarısında sözleşme konusu işin yürütülmesi için yükleniciden, kontrollük hizmetlerinde kullanılmak üzere, “yapı denetim görevlisinin emrinde, son model, 4 kişilik, klimalı, kazasız, LPG'si ve kazası olmayan, 2 adet kazasız binek araç ve 1 adet kasalı arazi aracı” tahsis edilmesinin istendiği ihalenin Cumhurbaşkanlığı Tasarruf Tedbirleri Genelgesi’nden önce gerçekleştirildiği ve zeyilname yapılmasının mümkün olmadığı anlaşılmıştır.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, idare tarafından bütün tekliflerin reddedilerek ihalenin iptaline karar verilebileceği ve bu durumda idarenin herhangi bir yükümlülük altına girmeyeceği, söz konusu hükümle ihaleyi yapan idarelere ihaleyi iptal etme konusunda takdir yetkisi tanınmış olduğu anlaşılmakta ise de, bu yetkinin mutlak ve sınırsız olmayıp Kanun’un 5’inci maddesinde yer alan temel ilkeler çerçevesinde ve kamu yararı ile hizmet gerekleri doğrultusunda usule ve amaca uygun olarak kullanılması gerekmektedir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na göre gerçekleştirilen ihalelerin Genelge hükümlerine uygunluk yönünden değerlendirilerek ihalelere ilişkin işlem tesis etme yükümlülüğü ve sorumluluğun ilgili idarelerde bulunduğu, Cumhurbaşkanlığı Tasarruf Tedbirleri Genelgesi’nin yayınlandığı tarih itibarı ile ihale süreci devam eden işlerde, bu işlere ilişkin sürece devam edilip edilmemesi hususunda idarelerce gerekli değerlendirmelerde bulunulması zorunlu olup, Genelgeye uygun olmadığı tespit edilen ve zeyilname yapılmasına imkan bulunmayan ihalelerin iptal edilebileceği, ihale sürecine devam edilmesine karar verilmesinin ise Genelge’de belirtildiği şekilde ilgisine uygun yetkilinin yapacağı gözden geçirme sonucunda gerçekleştirilebileceği değerlendirilmektedir.
Başvuruya konu ihalenin iptal kararında ihale dokümanı düzenlemelerinin Genelge çerçevesinde incelenmesi sonucunda sözleşme tasarısında sözleşme konusu işin yürütülmesi için yükleniciden, kontrollük hizmetlerinde kullanılmak üzere, “yapı denetim görevlisinin emrinde, son model, 4 kişilik, klimalı, kazasız, LPG'si ve kazası olmayan, 2 adet kazasız binek araç ve 1 adet kasalı arazi aracı” tahsis edilmesinin istendiğinin tespit edildiği, bu durumun Genelge’de yer alan “…ihale şartname ve sözleşmelerine idare tarafından kullanılmak üzere araç, makine, ekipman temini gibi alım ya da yapım konusuyla ilgisi olmayan unsurları dâhil etmeyeceklerdir.” şeklindeki açıklamaya ilişkin olduğu ve ihalenin Cumhurbaşkanlığı Tasarruf Tedbirleri Genelgesi’nden önce gerçekleştirildiği ve zeyilname yapılmasına imkan bulunmadığı göz önüne alındığında idarece alınan ihalenin iptali kararında mevzuata aykırılık bulunmadığı netice itibariyle başvuru sahibinin incelemeye konu iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Öte yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.
Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin iddiasında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanunun öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması" koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
|
