4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “… Aşağıda belirtilen durumlardaki istekliler ihale dışı bırakılır:

…

Bu madde kapsamında istenen belgelerden hangilerinin taahhütname olarak sunulabileceği Kurum tarafından belirlenir. Gerçeğe aykırı hususlar içeren taahhütname sunulması veya ihale üzerinde kalan istekli tarafından taahhüt altına alınan durumu tevsik eden belgelerin sözleşme imzalanmadan önce verilmemesi halinde bu durumda olanlar ihale dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir.” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yeterliğin belirlenmesinde uyulacak ilkeler” başlıklı 28’inci maddesinde “(1) Ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin saptanması amacıyla öngörülecek değerlendirme kriterleri ve istenecek belgeler, rekabeti engelleyecek şekilde belirlenemez.

(2) Yeterlik değerlendirmesi için istenecek belgelerin ve yeterlik değerlendirilmesinde aranılacak kriterlerin, ihale veya ön yeterlik ilanı ile idari şartnamede veya ön yeterlik şartnamesinde ya da davet yazısında belirtilmesi zorunludur…” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “Sözleşmenin yürütülmesi aşamasındaki mesleki ve teknik yükümlülüklere yönelik düzenlemeler” başlıklı 30’uncu maddesinde “(1) Ön yeterlik şartnamesinde veya idari şartnamede yeterlik kriteri olarak belirlenmeyen, ancak sözleşmenin yürütülmesi aşamasında işin yerine getirilmesi için gerekli olduğu öngörülen mesleki ve teknik yükümlülüklere yönelik düzenlemeler teknik şartnamede yer alır. Bu düzenlemelerde, işin niteliği ile bu Yönetmelik ve ilgili mevzuat hükümleri esas alınır. Bu yükümlülüklere ilişkin olarak yüklenici tarafından hangi belgelerin idareye sunulması gerektiğinin teknik şartnamede açıkça düzenlenmesi zorunludur.

(2) Bu Yönetmeliğin ilgili maddeleri uyarınca idarelerce belirlenmesi zorunlu olan mesleki ve teknik yeterlik kriterlerine ve bu kapsamda istenecek belgelere teknik şartnamede yer verilemez.” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “İhale üzerinde kalan isteklinin sözleşmeye davet edilmesi” başlıklı 67’nci maddesinde “… (3) Mücbir sebep halleri dışında, ihale üzerinde kalan istekli, yasal yükümlülüklerini yerine getirerek sözleşme imzalamak zorundadır. Bu zorunluluğa uyulmaması halinde, ihale üzerinde kalan isteklinin geçici teminatı gelir kaydedilerek Kanunun 58 inci maddesi hükümleri uygulanır. Ancak, ( )… Kanunun 10 uncu maddesi kapsamında taahhüt altına alınan durumu tevsik etmek üzere idareye sunulan bilgi ve/veya belgelerin taahhüt edilen duruma aykırı hususlar içermesi halinde, ihale üzerinde kalan isteklinin geçici teminatı gelir kaydedilmekle birlikte, hakkında Kanunun 58 inci maddesi hükümleri uygulanmaz.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1 İhale konusu işte kullanılacak tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın, fiyat dışı unsur olarak belirlenmemesi veya danışmanlık hizmet alımlarında yeterlik kriteri olarak aranmaması durumlarında aday veya isteklilerden başvuru veya teklifleri kapsamında (taahhütname, yapı araçları taahhütnamesi, kira sözleşmesi vb.) herhangi bir belge sunmaları istenmez. …” açıklaması,

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: Edirne Merkezdeki Fakülte, Yüksekokul ve Meslek Yüksekokullar için Malzemeli Yemek Pişirme, Dağıtım, Servis ve Servis Sonrası Hizmet Satın Alımı

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu:

e) Miktarı:

Trakya Üniversitesi 02.01.2025-31/12/2025 tarihleri arası 700.000 adet malzemeli Yemek Hizmeti Alımı

700.000 adet malzemeli yemek pişirilmesi, yemek pişmeyen salonlara taşınması, servisi, bulaşığı ve yemek verilen yerlerin temizliği ile ilgili tüm hizmetleri kapsar

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Trakya Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık Kültür ve Spor Dairesine bağlı Bolca Ana Mutfağı ve Yemekhaneleri” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “İşin Konusu ve Tanımlar” başlıklı 1’inci maddesinde “02.01.2025-31.12.2025 tarihleri arasında Trakya Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık Kültür ve Spor Dairesi Başkanlığı bünyesindeki yemekhanelerde üniversitemiz öğrencileri ile akademik ve idari personele verilecek 1 öğünde 4 çeşitten oluşan öğle ve akşam yemeklerinin malzeme dahil olacak şekilde hazırlanması, Balkan Yerleşkesi Bolca Ana yemekhane binasında bulunan merkez mutfağında pişirilmesi ve yemek pişmeyen salonlara taşınması, servisi, bulaşığı ve yemek verilen yerlerin temizliği ile ilgili tüm hizmetleri kapsamaktadır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “İş ve Sağlık Emniyeti” başlıklı 17.9’uncu maddesinde “25.9.1. Yüklenici firma hiçbir ikaz ve ihtara gerek kalmaksızın lüzumlu emniyet tedbirlerini zamanında almak ve kazalardan korunma usul ve çarelerini personeline öğretmekle yükümlüdür. Bu itibarla taahhüdün ifasına ihmal dikkatsizlik ve tedbirsizlik ile ehliyetsiz işçiler kullanmaktan veya herhangi bir sebeple doğabilecek kazalardan firma sorumludur. Ayrıca firma faaliyette bulunduğu yerlerde yangınla ilgili her türlü emniyeti sağlamak ve uygulamak zorundadır. Yemekhanelerde yangın ve besin zehirlenmelerine karşı müstecir tarafından sigorta yaptırılacaktır. Sigorta poliçesinin sözleşmeden önce idareye ibraz edilmesi zorunludur.” düzenlemesi yer almaktadır.

Trakya Üniversitesi Sağlık, Kültür ve Spor Daire Başkanlığı tarafından 03.10.2024 tarihinde yapılan “Trakya Üniversitesi Edirne Merkez Birimlerde Okuyan Öğrenciler İle Personel İçin 02/01/2025-31/12/2025 Tarihleri Arasında 700000 Adet Yemek Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak 36 adet doküman edinildiği ve 10 istekli tarafından ihaleye teklif verildiği, başvuru sahibi tarafından ihale dokümanının 27.09.2024 tarihinde edinildiği, ancak ihaleye teklif verilmediği, Kurul karar tarihi itibarıyla ihale komisyonu kararı alınmadığı görülmüştür.

Başvuru sahibinin iddiasına konu edilen Teknik Şartname’nin 17.9’uncu maddesinde, yemekhanelerde yangın ve besin zehirlenmelerine karşı müstecir tarafından sigorta yaptırılacağı ve sigorta poliçesinin sözleşmeden önce idareye ibraz edilmesinin zorunlu olduğu şeklinde düzenleme yapıldığı görülmüştür.

Yukarıda aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamalarına göre, yeterlik değerlendirmesi için istenecek belgelerin ve yeterlik değerlendirilmesinde aranılacak kriterlerin, İhale İlanı ve İdari Şartname’de belirtilmesinin zorunlu olduğu, mesleki ve teknik yeterlik kriterlerine ve bu kapsamda istenecek belgelere Teknik Şartname’de yer verilemeyeceği, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 9.1’inci maddesinde, fiyat dışı unsur olarak belirlenmemesi veya danışmanlık hizmet alımlarında yeterlik kriteri olarak aranmaması durumlarında, ihale konusu işte kullanılacak tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin olarak, isteklilerden teklifleri kapsamında taahhütname, yapı araçları taahhütnamesi, kira sözleşmesi ve benzeri herhangi bir belge sunulmasının istenemeyeceği, ek olarak 4734 sayılı Kanun’un 10’uncu maddesinde, ihalenin üzerinde kaldığı istekliden, sözleşmenin imzalanmasından önce istenecek belgelerin belirlenmiş olduğu, sözleşmenin imzalanmasından önce idareye sunulması istenilen Teknik Şartname’nin iddiaya konu düzenlemesinde belirtilen belgelerin ise Kanun’un 10’uncu maddesinde sayılan belgelerden olmadığı anlaşılmıştır.   

Kamu ihale mevzuatında sözleşme imzalanmadan önce sunulması gereken belgelerin ve bu belgelerin sunulmaması halinde hangi yaptırımların uygulanacağının düzenlendiği, bu çerçevede idarelerin sözleşmenin imzalanması öncesinde isteklilerden isteyebileceği belgelerin belirli olduğu, ancak incelemeye konu ihalede, Teknik Şartname’nin 17.9’uncu maddesinde yemekhanelerde yangın ve besin zehirlenmelerine karşı müstecir tarafından sigorta yaptırılacağı ve sigorta poliçesinin sözleşmeden önce idareye ibraz edilmesinin zorunlu olduğu şeklinde düzenleme yapıldığı bu nedenle de bahse konu belgelerin sunulmamasının sözleşmenin imzalanmasını engelleyici nitelikte olduğu, yine anılan belgelerin Kanun’da sözleşme imzalanmadan önce idareye sunulması gereken belgeler arasında yer almadığı, dolayısıyla bu belgelerin sözleşme imzalanmadan önce sunulmasının istenemeyeceği tespit edilmiş olup, söz konusu düzenlemenin mevcut haliyle mevzuata uygun olmadığı ve başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır