İHALE KARARI

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

İhalenin 2’nci kısmı üzerinde bırakılan Bendimahi Maden İnş. Tem. Petrol Ür. ve Ev Al. İhr. Tic. Ltd. Şti.nin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığı, şöyle ki;

Çalıştırılacak araçlara ilişkin sunulan fiyat tekliflerinde Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesindeki ibareye yer verilmediği, fiyat tekliflerinin meslek mensubunca imzalanıp kaşelenmediği, teklife konu araçların Teknik Şartname’nin 2.8 maddesindeki model yılı, motor gücü ve taşıma kapasitesi kriterlerini karşılamadığı, bakım ve onarıma, akaryakıta ilişkin sunulan fiyat tekliflerinin araç kiralanmasına yönelik fiyat teklifleriyle uyumlu olmadığı, fiyat tekliflerindeki kiralama süresiyle araçların çalıştırılacağı toplam sürelerin örtüşmediği, ihale dokümanındaki araç sayısı ve çalışma süresi üzerinden maliyet hesaplanması gerekirken bu şekilde hesaplama yapılmadığı, fiyat tekliflerinden bazılarında yedek parça, bakım - onarım ve akaryakıt gibi maliyetlerin de teklife dahil edildiği, fiyat tekliflerini düzenleyen kişilerin teklife konu alanda faaliyet göstermediği, fiyat teklifi eki tespit tutanaklarının standart forma uygun olmadığı, tarih bilgisinin bulunmadığı, düzenlendiği dönemlerin uygun olmadığı,

Kamu İhale Genel Tebliği 79.3.5 maddesi gereği belirtilmesi gereken giderlerin açıklama kapsamında yer almadığı,

Amortisman maliyetlerinin açıklanması kapsamında düzenlenen amortisman payı tespit tutanaklarının ilgili meslek mensubunca imzalanarak kaşelenmediği, ihale konusu iş 2024-2025 yıllarında gerçekleştirileceğinden her iki yıl için de tam amortisman hesaplanması gerekirken, kıst amortisman üzerinden hesaplama yapıldığı,

 Sigorta maliyetine ilişkin sunulan fiyat tekliflerinin sözleşme süresini kapsamadığı ve ilgili bölge müdürlüğünce teyit edilmediği, sigorta maliyetlerine dair açıklamalarda kullanılacak araçların sayısı ile marka ve modellerinin tam olarak yer almadığı,

Kullanılacak araçların akaryakıt sarfiyatlarını gösterir yetkili servislerce düzenlenmiş beyan yazısı ve katalog sunulmadığı, sunulanların da doğru hesaplama yapmaya uygun olmadığı, iş süresince toplam kat edilecek mesafeden daha düşük mesafe üzerinden akaryakıt maliyeti hesaplandığı, ihale ilan tarihi ile ihale tarihi arasında Van ili sınırları içerisinde en düşük motorin fiyatının daha altında fiyat içeren teklifler sunulduğu,

Bakım ve onarım maliyetleri açıklamasının kiralama/amortisman maliyetleri açıklanan araçlar bakımından yapılmadığı, bakım ve onarıma ilişkin fiyat tekliflerinde işin gerçekleştirileceği araçlar ile bakım ve onarımı yapılacak araçların farklı olduğu, kullanılacak araçlar bakımından periyodik bakım ve onarım sürelerinin ne olduğunu gösterir belgelerin sunulmadığı, minibüslerin her 10.000 km’de periyodik bakıma alındığı düşünüldüğünde, toplam kaç kez bakım yapılması gerektiğinin belirtilmediği, fiyat tekliflerinde meslek mensubu beyanlarının bulunmadığı, ilgili meslek mensuplarınca imzalanıp kaşelenmediği, fiyat tekliflerini düzenleyen kişilerin teklife konu alanda faaliyet göstermediği, yağ, akü, yedek parça ve tamir/bakım kalemlerinin ayrı ayrı gösterilmediği,

Lastik maliyetleri açıklamasının kiralama/amortisman maliyetleri açıklanan araçlar bakımından yapılmadığı, lastik ebatlarının kiralama/amortisman maliyetleri açıklanan araçların lastik ebatlarıyla uyumlu olmadığı, lastiklere ilişkin ortalama yol ömrü beyan eden yazıların sunulmadığı, lastiklerin değişimine ilişkin hizmet bedeli öngörülmediği, fiyat tekliflerinde meslek mensubu beyanlarının bulunmadığı, ilgili meslek mensuplarınca imzalanıp kaşelenmediği,

Muayene ve egzoz emisyon giderlerinin yasal fiyatlarla açıklanmadığı,

İşçilik giderlerine ilişkin açıklamada, işin süresi göz önüne alındığında en az bir aylık ücretin 2024 yılı asgari ücret tutarı öngörüsü üzerinden hesaplanması gerektiği, bu kapsamda toplam işçilik maliyeti öngörülmesi gerekirken işçilik giderinin daha az hesaplama yapılarak açıklandığı,

Teknik Şartname’nin 2.14’üncü maddesinde belirtilen araç takip sistemleri ile ilgili maliyet hesabının yapılmadığı iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.

(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.

a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;

1) Verilen hizmetin ekonomik olması,

2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “… 79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.  

79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.

79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.

79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı  veya satış tutarı tespit tutanağı düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

…

79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”

79.2.4. Tutanakların ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç ay içindeki bilgiler esas alınarak düzenlenmesi zorunludur.

Örneğin; ilan tarihi 10.03.2024 olan ve açık ihale usulü ile yapılan bir ihalede ilan tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay olan “01.12.2023-29.02.2024” veya bundan önceki üç ay olan “01.09.2023-30.11.2023” aralığına ilişkin tutanaklar sunulur.

79.2.5. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenir.

…

79.2.7. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak, EPDK tarafından yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin Raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmez. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.

79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.

79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.

79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.

79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr) adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.

79.3.4. Hizmet alım ihalelerinde herhangi bir sigorta giderinin aşırı düşük teklif sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilmesi durumunda, isteklilerce sigorta acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya sözleşmelerin ekine ihale dokümanında yer alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını taşıması gereklidir. Ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlükleri tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınması zorunlu değildir. Sigorta giderinin tevsiki için sunulan belgenin işin süresinin tamamını kapsaması gerekmektedir. Ancak birden fazla yılı kapsayan ya da ihale tarihi ile işin başlangıç tarihinin farklı yıllara ait olduğu işlerde ilk yıl için alınan sigorta teklifinin ihale tarihi itibarıyla en son açıklanmış olan Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi “On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı (%)” tablosundaki oran esas alınmak suretiyle güncellenerek diğer yıllar için kullanılması mümkündür. Örneğin; sözleşme süresi 3 yıl, ihale tarihi 1/11/2019, işe başlama tarihi 1/1/2020 olan bir ihalede, ihale tarihi itibarıyla yıllık 100 TL olan sigorta prim tutarı maliyet kalemi,  Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi on iki aylık ortalamalara göre değişim oranı tablosunda en son açıklanmış olan 2019 yılı Eylül ayı değişim oranı (%26,44) üzerinden; 2020 yılı için (100 TL*1,2644) 126,44 TL; 2021 yılı için (126,44 TL*1,2644) 159,87 TL; 2022 yılı için (159,87 TL*1,2644) 202,14 TL olarak hesaplanacaktır.

79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, ancak sözleşme ve genel giderler içerisinde yer alan açıklamanın yapıldığı tarihte geçerli olan oran ve tutarlar üzerinden hesaplanan ihale kararı damga vergisi ve sözleşme damga vergisi ile Kanunun 53 üncü maddesinin (j) bendinin 1 numaralı alt bendinde belirtilen tutarı aşan sözleşmelerde sözleşme bedelinin onbinde beşi oranındaki Kurum payı ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır.

79.3.6. İhale dokümanında fiyat farkı verileceğine ilişkin düzenleme bulunmayan ve birden fazla yılı kapsayan ya da ihale tarihi ile işin başlangıç tarihinin farklı yıllara ait olduğu işlere ilişkin aşırı düşük teklif sorgulaması yazısında idarece önemli bir bileşen olarak belirtilen ve istekliler tarafından ihale tarihi itibarıyla artış oranı ve/veya tutarı tespit edilemeyen motorlu taşıtlar vergisi, araç muayene işlemleri gibi giderler ile mali yükümlülükler ve/veya tarife bedellerinin, sonraki yıllara ilişkin bedelleri, ilk yıl için öngörülen bedelin, ihale tarihi itibarıyla en son açıklanmış olan Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi “On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı (%)” tablosundaki oran üzerinden güncellenerek hesaplanır. Örneğin; sözleşme süresi 3 yıl, ihale tarihi 15/11/2019, işe başlama tarihi 1/1/2020 olan bir ihalede, motorlu taşıtlar vergisi tutarı ihale tarihi itibarıyla yıllık 100 TL olan maliyet kalemiz Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi on iki aylık ortalamalara göre değişim oranı tablosunda en son açıklanmış olan 2019 yılı Ekim ayı değişim oranı (%22,58) üzerinden; 2020 yılı için (100 TL*1,2258) 122,58 TL; 2021 yılı için (122,58 TL*1,2258) 150,26 TL; 2022 yılı için (150,26 TL*1,2258) 184,19 TL olarak hesaplanacaktır.” açıklaması yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: 2024-2025 Eğitim Öğretim Yılı Van ili Muradiye İlçesi İlköğretim Taşıma Hizmet Alım İşi

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu:

e) Miktarı: Milli Eğitim Bakanlığı Taşıma Yoluyla Eğitime Erişim Yönetmeliği kapsamında Van ili Muradiye ilçesinde bulunan taşımalı eğitim kapsamındaki ilköğretim öğrencilerinin taşıma merkezi okullara 117 araç ile 181 iş günü taşınması hizmet alımı işi

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer:

Taşıma kapsamındaki taşıma merkezi okullar:

*AÇIKYOL İLKOKULU

*BABACAN İLK/ORTAOKULU

*BALAKLI YÜZÜNCÜ YIL İLKOKULU

*BEYDAĞI İMAM HATİP ORTAOKULU

*DAĞÖREN İLKOKULU

*DEVETAŞ MENŞURE İDRİS ERDOĞAN İLK/ORTAOKULU

*DOĞANGÜN İLKOKULU

*FEVZİYE SALİH ÜNLÜ İLK/ORTAOKULU

*HACI ESMER SEVİDİN AVCI ORTAOKULU

*İTO ATSUSHİ MİYAZAKİ ORTAOKULU

*KANDAHAR ORTAOKULU

*KEMAL CANTAYAN İHO

*ÖĞRETMENİM İLKOKULU

*SÜRÜYOLU İLKOKULU

*ŞEHİT BARIŞ YİĞİT ORTAOKULU

*TANSU İLK/ORTAOKULU

*TOPUZARPA İLK/ORTAOKULU

*ULUŞAR BOLU İLK/ORTAOKULU

*ÜNSELİ GAZİ İLKOKULU

*YAVUZ SELİM İLK/ORTAOKULU

*YUMAKLI İLK/ORTAOKULU” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. Taşıma işinde çalıştırılacak araçlara ilişkin; Sürücülere ödenecek her türlü ücret, sigorta giderleri, tazminatlar, akaryakıt, araçların bakım, onarım, yağ, yağlama, yedek parça, lastik HGS etiketi, tüm vergi, sigorta, kasko vb. giderleri, ilgili kurumlardan alınacak uygunluk, güzergâh, ruhsat, karayolları motorlu araçlar zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi, karayolu yolcu taşımacılığı zorunlu koltuk ferdi kaza sigortası poliçesi, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu hükümleri çerçevesinde yüklenicinin yerine getirmek zorunda olduğu yükümlüklerle ilgili her türlü gider vb. giderler sözleşme teklif fiyatına dâhildir.

Taşıma araçlarına ödemeler fiilen çalışılan gün sayısı dikkate alınarak yapılacaktır. Bu bakımdan sözleşmenin yürürlükte olduğu tarihler arasındaki idari ve resmi tatillerde, karne tatillerinde, sömestr tatillerinde, ara tatillerde ve okulların mücbir sebeplerle tatil edildiği günlerde yükleniciye ödeme yapılmayacaktır.

Ancak ulusal bayram günleri ile resmî kutlama ve anma törenleri için idare tarafından yapılacak planlamaya bağlı olarak taşıma yapıldığında yükleniciye o güne ait hakediş ödenecektir.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Verilen hizmetin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı 35’inci maddesinde “35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, teklif edilen fiyatların en düşük olanıdır.” düzenlemesi,

İdari Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 48’nici maddesinde “…

EK:

” düzenlemesi,

  Teknik Şartname’nin “Genel Hususlar” başlıklı 1’inci maddesinde “

Taşıma Güzergâhları

”düzenlemesi,

“Taşımalı Eğitim Araçlarında Aranacak Şartlar” başlıklı 2’nci maddesinde “… 2.21) Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Karayolları Düzenleme Genel Müdürlüğünün (2013/KDGM- 03/Denetim) Kış Lastikleri Genelgesi’nin “Denetimlerde Uygulanacak Usul ve Esaslar” başlıklı 2 nci bölümünün (a) bendi gereğince, minibüs türü araçlarda  (M+S) veya (M+S) işareti ile birlikte snowflake  ( ) işareti bulunan kış lastikleri (4 Lastik) 1 Aralık – 1 Nisan tarihleri arasında kullanılmak zorundadır. (Bölgelere göre değişiklik gösterebilir.)”düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama tarihi 09.09.2024; işi bitirme tarihi 20.06.2025

9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre yapılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.

İhalenin 2’nci kısmına ait İdari Şartname ve Teknik Şartname incelendiğinde, toplam 270 öğrencinin 4 ayrı taşıma merkezinden 20 araç ile taşımasının yapılacağı; taşıma işinde çalıştırılacak araçlara ilişkin sürücülere ödenecek her türlü ücret, sigorta giderleri, tazminatlar, akaryakıt, araçların bakım-onarım, yağ, yağlama, yedek parça, lastik, HGS etiketi, tüm vergi, sigorta, kasko vb. giderleri, ilgili kurumlardan alınacak uygunluk, güzergâh, ruhsat, karayolları motorlu araçlar zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi, karayolu yolcu taşımacılığı zorunlu koltuk ferdi kaza sigortası poliçesi, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu hükümleri çerçevesinde yüklenicinin yerine getirmek zorunda olduğu yükümlüklerle ilgili her türlü gider vb. giderlerin sözleşme teklif fiyatına dâhil olduğu görülmüştür.

İhale dokümanında yapılan düzenlemelerden şikâyete konu ihalenin Muradiye İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen “2024/917102 İhale Kayıt Numaralı Van İli Muradiye İlçesi Merkez Ve Merkeze Bağlı Köy Ve Köy Altı Yerleşim Birimlerindeki 1500 İlk/Ortaokul Öğrencinin 22 Taşıma Merkezi Okula 117 Hat ( Araç) İle 181 İş Günü Taşınması İşi” olduğu, ihalenin birim fiyat teklif alınmak suretiyle ve elektronik ortamda açık ihale usulü ile 22.08.2024 tarihinde gerçekleştirildiği, ihalede 12 adet ihale dokümanı indirildiği, ihalenin şikayete konu 2’nci kısmı için 9 isteklinin ihaleye telif verdiği, bir isteklinin geçici teminatı uygun olmadığından teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, teklifi 2’nci kısımda sınır değer altında kalan 3 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istendiği, iki isteklinin açıklama sunmadığından tekliflerinin reddedildiği,  açıklaması uygun görülen Bendimahi Maden İnş. Tem. Petrol Ür. ve Ev Al. İhr. Tic. Ltd. Şti.nin sunmuş olduğu belgeleri uygun bulunarak ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi, başvuru sahibi istekli Ölmez Seyehat Tur. San. Tic. Ltd. Şti.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği görülmüştür.

İhalenin 2’nci kısmı için aşırı düşük teklif açıklama talebi kapsamında istekli Bendimahi Maden İnş. Tem. Petrol Ür. ve Ev Al. İhr. Tic. Ltd. Şti.ne gönderilen 22.08.2024 tarihli yazıda;

“a)Sürücü giderleri (yıllık ücret ve SGK gideri)

b)Servis aracına ait yakıt giderleri

c) Araç periyodik bakım giderleri

d) Araçlar kiralanacak ise yıllık kira ücretleri

e) Araç lastik giderleri (yazlık ve kışlık)”

girdilerinin önemli teklif bileşenleri olarak belirlendiği ve isteklinin ihalenin 2’nci kısmı için aşırı düşük teklif açıklamalarını sunmasının istenildiği, istekli Bendimahi Maden İnş. Tem. Petrol Ür. ve Ev Al. İhr. Tic. Ltd. Şti.nin ise 26.08.2024 tarihli yazı ile aşırı düşük teklif açıklamalarını sunduğu, aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında açıklamanın nasıl yapıldığına ilişkin bilgilendirme yazısı ile ekinde lastik gideri, bakım-onarım yedek parça gideri ve motorin gideri için alınmış fiyat teklifleri sunulduğu görülmüştür.

İhalenin 2’nci kısmı üzerinde bırakılan Bendimahi Maden İnş. Tem. Petrol Ür. ve Ev Al. İhr. Tic. Ltd. Şti. tarafından ihalenin 2’nci kısmına ilişkin sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları başvuru sahibinin iddiaları kapsamında incelendiğinde:

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sürücü giderlerine ilişkin yapılan açıklamalar incelendiğinde, ihale konusu işte çalışacak sürücüler için (20 araç için 20 personel) günlük 7,5 saat çalışılacağı ve saatte 50 km hız yapılacağı varsayımından hareketle toplam kat edilecek yol üzerinden 1 km yol için 2024 yılı günlük personel ücretinin 1 km yola karşılık gelen maliyetinin bulunarak sürücü giderinin mesafe üzerinden açıklandığı, yapılan hesaplamaya dayanak herhangi bir belge sunulmadığı görülmüştür. Sürücü giderine (işçilik giderine) ilişkin yapılacak açıklamaların saatlik asgari ücret üzerinden yapılması gerektiği, ancak istekli tarafından yapılan açıklamanın sürücünün ihale konusu hizmetin sunulması için harcayacağı zaman üzerinden değil kat edilecek mesafe üzerinden yapıldığı, bu şekilde yapılan açıklamanın doküman düzenlemelerine uygun olmayacağı anlaşıldığından sürücü giderlerine ilişkin yapılan bu açıklamaların Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesine uygun olmadığı anlaşılmıştır.

Başvuruya konu ihale kapsamında çalıştırılacak araçların lastik giderlerinin açıklanması amacıyla istekli tarafından çalıştırılması öngörülen 20 adet servis aracı için kullanılacak 1 lastiğin fiyatının belirtildiği fiyat teklifi sunulduğu, fiyat teklifi içeriğinde lastik ebatlarına ve cinsine (kışlık-yazlık- dört mevsim) ilişkin açıklama bulunmadığı, fiyat teklifinin Oto Tunceller- Davut Tuncel firması tarafından düzenlendiği, fiyat teklifi üzerinde lastik birim fiyatının 2.600,00 TL (KDV Hariç) bilgisinin yer aldığı, tarih bilgisinin yer aldığı, ancak tutanak sayısının belirtilmediği, meslek mensubu (SMMM) tarafından imzalanıp kaşelendiği, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesinde yer alan “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” beyanın yer almadığı, fiyat teklifi eki satış tutarı tespit tutanağının sunulmadığı, lastik giderlerine ilişkin yapılan bu açıklamaların Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesine uygun olmadığı anlaşılmıştır.

Başvuruya konu ihale kapsamında çalıştırılacak araçların yakıt giderlerinin açıklanması amacıyla istekli tarafından çalıştırılması öngörülen 20 adet servis aracı için araçların yakıt sarfiyatının tevsiki kapsamında herhangi bir belge sunulmadığı, kullanılacak motorin fiyatının belirtildiği fiyat teklifi sunulduğu görülmüştür. Akaryakıt giderine ilişkin sunulan fiyat teklifinin Doğan Birkan Petr. Gıda San. Nak. Mad. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlendiği, fiyat teklifi üzerinde tarih bilgisinin yer aldığı, ancak tutanak sayısının belirtilmediği, meslek mensubu (SMMM) tarafından imzalanıp kaşelendiği, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesinde yer alan “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” beyanın yer almadığı, fiyat teklifi eki satış tutarı tespit tutanağının sunulmadığı, diğer taraftan Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.7’nci maddesi kapsamında açıklama sunulmadığı, akaryakıt giderlerine ilişkin yapılan açıklamaların bu haliyle Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesine uygun olmadığı anlaşılmıştır.

Başvuruya konu ihale kapsamında çalıştırılacak araçların yedek parça ve bakım-onarım giderlerinin açıklanması amacıyla istekli tarafından çalıştırılması öngörülen 20 adet servis aracının iş süresi olan 9 ay boyunca oluşacak yedek parça ve bakım-onarım gideri için oluşacak fiyatının belirtildiği fiyat teklifi sunulduğu, fiyat teklifi içeriğinde yedek parça ve bakım-onarım kapsamının nelerden oluştuğuna ilişkin açıklama bulunmadığı, fiyat teklifinin Oto Tunceller- Davut Tuncel firması tarafından düzenlendiği, fiyat teklifi üzerinde bir araç için yedek parça ve bakım-onarım birim fiyatının 7.200,00 TL (KDV Hariç) bilgisinin yer aldığı, tarih bilgisinin yer aldığı, ancak tutanak sayısının belirtilmediği, meslek mensubu (SMMM) tarafından imzalanıp kaşelendiği, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesinde yer alan “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” beyanın yer almadığı, fiyat teklifi eki satış tutarı tespit tutanağının sunulmadığı, yedek parça ve bakım-onarım giderlerine ilişkin yapılan bu açıklamaların Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesine uygun olmadığı anlaşılmıştır.

Başvuru sahibinin iddialarında yer verdiği sigorta giderleri, muayene ve egzoz-emisyon giderleri, araç takip sistemi giderleri ve sözleşme genel giderlerinin önemli teklif bileşeni olarak belirlenmediği görüldüğünden bu hususlara ilişkin iddiaların yerinde olmadığı; yine amortisman maliyetleri üzerinden açıklama yapılmadığı görüldüğünden bu hususlara ilişkin iddiaların da yerinde olmadığı anlaşılmıştır.

Başvuru sahibinin ihalenin 2’nci kısmı üzerinde bırakılan Bendimahi Maden İnş. Tem. Petrol Ür. ve Ev Al. İhr. Tic. Ltd. Şti.nin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığı yönündeki iddialarından fiyat teklifi ile yapılan açıklamaların uygun olmadığına ilişkin kısmının yukarıda yapılan inceleme ve tespitler kapsamında yerinde olduğu anlaşılmıştır.

Diğer yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez. Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin, iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanun’un öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması” koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.

Bununla birlikte, ihalenin şikâyete konu 2’nci kısmının yaklaşık maliyet tutarı dikkate alındığında, 4734 sayılı Kanun’un 53’üncü maddesi uyarınca ödenmesi gereken itirazen şikâyet başvuru bedelinin 39.403,00 TL olduğu, başvuru sahibi tarafından toplam yaklaşık maliyet üzerinden 78.855,00 TL’nin Kurum hesaplarına yatırıldığı, bu nedenle fazla ödendiği tespit edilen 39.452,00 TL’nin yazılı talebi halinde başvuru sahibine iadesinin gerektiği anlaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin 2’nci kısmına ilişkin olarak Bendimahi Maden İnş. Tem. Petrol Ür. ve Ev Al. İhr. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

1) Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

2) Fazla ödenen başvuru bedelinin başvuru sahibinin yazılı talebi halinde iadesine,

   Oybirliği ile karar verildi.