Daire
6
Karar Tarihi
22.02.2024
Karar No
935
İlam No
40
Madde No
5
Kamu İdaresi Türü
Belediyeler ve Bağlı İdareler
Hesap Yılı
2022
Konu
İhale Mevzuatı ile İlgili Kararlar
KARAR
Fiyat Farkı
Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda;
… Belediyesi tarafından, … ihale kayıt numarası ile ihale edilen ve yüklenicisi ... Ltd. Şti. olan “2022 Yılı Yemek Hazırlanması ve Dağıtılması” İşi’nde;
A) Artırımlı fiyat farkı hesabında temel endeksin hatalı belirlendiği görülmüştür.
13.05.2022 tarih ve 31834 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun Geçici 6’ncı Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar’ın “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesinde, “1/4/2022 tarihinden önce 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na göre ihale edilen mal ve hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin Türk lirası üzerinden yapılan ve 4735 sayılı Kanunun geçici 6 ncı maddesinin yürürlüğe girdiği 15/4/2022 tarihi itibarıyla devam eden (kabulü/geçici kabulü onaylanmamış olan) sözleşmelerde;
(...) ihale dokümanında fiyat farkı hesaplanmasına ilişkin hüküm bulunmayanlar için fiyat farkı hesaplanır.” hükmü yer almaktadır.
Anılan Esaslar’ın “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde ise güncel endeksin, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından uygulama ayına ait yayımlanan ilgili endeksi, temel endeksin ise artırımlı fiyat farkı hesabında ihale tarihinin (son teklif verme tarihinin) içinde bulunduğu aya ait endeksi ifade ettiği belirtilmiştir.
Bahse konu Esaslar’ın “İhale Dokümanında Fiyat Farkı Hesaplanmasına İlişkin Hüküm Bulunmayan Sözleşmeler ile Hüküm Bulunmakla Birlikte Sadece Girdilerin Bir Kısmı İçin Fiyat Farkı Hesaplanan Sözleşmeler” başlıklı 6’ncı maddesinde, hizmet alımlarında, anılan tarihler dahil olmak üzere 01.01.2022-31.12.2023 tarihleri arasında gerçekleştirilen kısımlar için fiyat farkı hesaplanmasında kullanılacak olan formül belirlenmiştir.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca 15.04.2022 tarihi itibarıyla devam eden sözleşmelerde fiyat farkı öngörülmemiş olsa bile fiyat farkı verilebilecek olup, fiyat farkının hesaplanmasında ise güncel endeksin hizmetin sunulduğu aya ait endeksi, temel endeksin ise ihale tarihinin içinde bulunduğu endeksi ifade ettiği açıktır.
Yargılamaya konu olayda ise, ihale tarihi … olan ve … ihale kayıt numarası ile ihale edilen “2022 Yılı Yemek Hazırlanması ve Dağıtılması” işine ait artırımlı fiyat farkı hesabında, ihale tarihinin içinde bulunduğu aya ait endeks olan Mart ayı endeksi yerine, Ocak ayı endeksinin temel endeks olarak esas alınması nedeniyle yapılan hatalı hesaplama sonucunda, Yükleniciye fazla ödemede bulunulması suretiyle …-TL kamu zararına neden olunmuştur.
Ancak, kamu zararı tutarı …-TL’nin ahizi ... Ltd. Şti.’den … tarih ve … sayılı tahsilat makbuzuyla hesap yılından sonra tahsil edildiği ve yapılan tahsilatın … tarih ve … no.lu muhasebe işlem fişi ile muhasebeleştirildiği anlaşıldığından, konu hakkında ilişilecek husus kalmadığına, 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.
B) İşe ait sözleşmenin imza tarihi …, işe başlama tarihi ise … olduğu halde … tarihi itibarıyla hazırlanan puantajlara istinaden Yükleniciye hakediş ödemesi yapıldığı görülmüştür.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi nin “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde, işe başlama tarihi, yüklenicinin idareden işe başlama talimatını aldığı tarih olarak tanımlanmış olup, İdarece … tarihinde ihale edilen ve … tarihinde sözleşmesi imzalanan “2022 Yılı Yemek Hazırlanması ve Dağıtılması” işine ilişkin Sözleşme’nin “İşin Süresi” başlıklı 9’uncu maddesinin ilk fıkrasında, işin başlama tarihinin … olduğu açıkça belirtilmiştir. Bu çerçevede, işe başlama tarihinden önce gerçekleşen bir hizmete karşılık İdare tarafından Yükleniciye yapılan ödemenin, bahse konu Sözleşme’ye dayandırılması mümkün değildir.
Yargılamaya konu olayda ise, işe ait 1 no.lu hakedişte yer alan puantaj kayıtları, …-… tarihleri arasına ilişkin olarak düzenlenmiş olup, hem hakediş ödemesi hem de artırımlı fiyat farkı hesabı anılan tarihler arasındaki puantaj kayıtlarına istinaden gerçekleştirilmiştir. Ancak işe başlama tarihi … olduğundan, …-… tarihleri arasında gerçekleşen bir hizmetin anılan işe ait Sözleşme kapsamında ifasına veya bu hizmete karşılık bahse konu Sözleşme uyarınca herhangi bir ödemede bulunulmasına imkan bulunmamaktadır.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Kamu Zararı” başlıklı 71’inci maddesinin 2’nci fıkrasının (b) bendinde, kamu zararının belirlenmesinde mevzuatında öngörülmediği halde ödeme yapılmasının esas alınacağı belirtilmiştir.
Bu çerçevede, işe başlama tarihi öncesine tekabül eden pursantaj kayıtları esas alınarak, …-… tarihleri arasında yemek bedeli ödenmesi ve ayrıca bu süreler için artırımlı fiyat farkı hesaplanması sonucunda Yükleniciye fazla ödemede bulunulması suretiyle …-TL kamu zararına neden olunmuştur.
Ancak, kamu zararı tutarı …-TL’nin ahizi ... Ltd. Şti.’den … tarih ve … sayılı tahsilat makbuzu ile hesap yılından sonra tahsil edildiği ve yapılan tahsilatın … tarih ve … no.lu muhasebe işlem fişi ile muhasebeleştirildiği anlaşıldığından, konu hakkında ilişilecek husus kalmadığına, 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.
Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda;
… Belediyesi tarafından, … ihale kayıt numarası ile ihale edilen ve yüklenicisi ... Ltd. Şti. olan “2022 Yılı Yemek Hazırlanması ve Dağıtılması” İşi’nde;
A) Artırımlı fiyat farkı hesabında temel endeksin hatalı belirlendiği görülmüştür.
13.05.2022 tarih ve 31834 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun Geçici 6’ncı Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar’ın “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesinde, “1/4/2022 tarihinden önce 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na göre ihale edilen mal ve hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin Türk lirası üzerinden yapılan ve 4735 sayılı Kanunun geçici 6 ncı maddesinin yürürlüğe girdiği 15/4/2022 tarihi itibarıyla devam eden (kabulü/geçici kabulü onaylanmamış olan) sözleşmelerde;
(...) ihale dokümanında fiyat farkı hesaplanmasına ilişkin hüküm bulunmayanlar için fiyat farkı hesaplanır.” hükmü yer almaktadır.
Anılan Esaslar’ın “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde ise güncel endeksin, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından uygulama ayına ait yayımlanan ilgili endeksi, temel endeksin ise artırımlı fiyat farkı hesabında ihale tarihinin (son teklif verme tarihinin) içinde bulunduğu aya ait endeksi ifade ettiği belirtilmiştir.
Bahse konu Esaslar’ın “İhale Dokümanında Fiyat Farkı Hesaplanmasına İlişkin Hüküm Bulunmayan Sözleşmeler ile Hüküm Bulunmakla Birlikte Sadece Girdilerin Bir Kısmı İçin Fiyat Farkı Hesaplanan Sözleşmeler” başlıklı 6’ncı maddesinde, hizmet alımlarında, anılan tarihler dahil olmak üzere 01.01.2022-31.12.2023 tarihleri arasında gerçekleştirilen kısımlar için fiyat farkı hesaplanmasında kullanılacak olan formül belirlenmiştir.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca 15.04.2022 tarihi itibarıyla devam eden sözleşmelerde fiyat farkı öngörülmemiş olsa bile fiyat farkı verilebilecek olup, fiyat farkının hesaplanmasında ise güncel endeksin hizmetin sunulduğu aya ait endeksi, temel endeksin ise ihale tarihinin içinde bulunduğu endeksi ifade ettiği açıktır.
Yargılamaya konu olayda ise, ihale tarihi … olan ve … ihale kayıt numarası ile ihale edilen “2022 Yılı Yemek Hazırlanması ve Dağıtılması” işine ait artırımlı fiyat farkı hesabında, ihale tarihinin içinde bulunduğu aya ait endeks olan Mart ayı endeksi yerine, Ocak ayı endeksinin temel endeks olarak esas alınması nedeniyle yapılan hatalı hesaplama sonucunda, Yükleniciye fazla ödemede bulunulması suretiyle …-TL kamu zararına neden olunmuştur.
Ancak, kamu zararı tutarı …-TL’nin ahizi ... Ltd. Şti.’den … tarih ve … sayılı tahsilat makbuzuyla hesap yılından sonra tahsil edildiği ve yapılan tahsilatın … tarih ve … no.lu muhasebe işlem fişi ile muhasebeleştirildiği anlaşıldığından, konu hakkında ilişilecek husus kalmadığına, 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.
B) İşe ait sözleşmenin imza tarihi …, işe başlama tarihi ise … olduğu halde … tarihi itibarıyla hazırlanan puantajlara istinaden Yükleniciye hakediş ödemesi yapıldığı görülmüştür.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi nin “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde, işe başlama tarihi, yüklenicinin idareden işe başlama talimatını aldığı tarih olarak tanımlanmış olup, İdarece … tarihinde ihale edilen ve … tarihinde sözleşmesi imzalanan “2022 Yılı Yemek Hazırlanması ve Dağıtılması” işine ilişkin Sözleşme’nin “İşin Süresi” başlıklı 9’uncu maddesinin ilk fıkrasında, işin başlama tarihinin … olduğu açıkça belirtilmiştir. Bu çerçevede, işe başlama tarihinden önce gerçekleşen bir hizmete karşılık İdare tarafından Yükleniciye yapılan ödemenin, bahse konu Sözleşme’ye dayandırılması mümkün değildir.
Yargılamaya konu olayda ise, işe ait 1 no.lu hakedişte yer alan puantaj kayıtları, …-… tarihleri arasına ilişkin olarak düzenlenmiş olup, hem hakediş ödemesi hem de artırımlı fiyat farkı hesabı anılan tarihler arasındaki puantaj kayıtlarına istinaden gerçekleştirilmiştir. Ancak işe başlama tarihi … olduğundan, …-… tarihleri arasında gerçekleşen bir hizmetin anılan işe ait Sözleşme kapsamında ifasına veya bu hizmete karşılık bahse konu Sözleşme uyarınca herhangi bir ödemede bulunulmasına imkan bulunmamaktadır.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Kamu Zararı” başlıklı 71’inci maddesinin 2’nci fıkrasının (b) bendinde, kamu zararının belirlenmesinde mevzuatında öngörülmediği halde ödeme yapılmasının esas alınacağı belirtilmiştir.
Bu çerçevede, işe başlama tarihi öncesine tekabül eden pursantaj kayıtları esas alınarak, …-… tarihleri arasında yemek bedeli ödenmesi ve ayrıca bu süreler için artırımlı fiyat farkı hesaplanması sonucunda Yükleniciye fazla ödemede bulunulması suretiyle …-TL kamu zararına neden olunmuştur.
Ancak, kamu zararı tutarı …-TL’nin ahizi ... Ltd. Şti.’den … tarih ve … sayılı tahsilat makbuzu ile hesap yılından sonra tahsil edildiği ve yapılan tahsilatın … tarih ve … no.lu muhasebe işlem fişi ile muhasebeleştirildiği anlaşıldığından, konu hakkında ilişilecek husus kalmadığına, 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.