Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Yüklenicinin genel sorumlulukları” başlıklı 6’ncı maddesinde “Yüklenici, işleri gereken özen ve ihtimamı göstererek planlayacak, projelendirecek (sözleşmede öngörüldüğü şekilde), yürütecek, tamamlayacak ve işlerde olabilecek kusurları sözleşme hükümlerine uygun olarak giderecektir. Yüklenici, bu sorumluluklarının yerine getirilmesi için, ister kalıcı, ister geçici nitelikte olsun, gereken bütün denetim, muayene ve testleri yaptıracak ve işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb. temin edecektir.
…
Yüklenici, bu Genel Şartnamede öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl ederek idareye veya üçüncü kişilere verdiği zarardan dolayı bizzat sorumludur.” hükmü,
Anılan Şartname’nin “Kamu düzenine ve mallarına zarar vermeme” başlıklı 15’inci maddesinde “Yüklenici işlerin yürütülmesi, tamamlanması ve işlerde olabilecek aksaklıkların giderilmesi için gereken bütün işlemlerde, sözleşme koşullarına uygun davranma yükümlülüğü içerisinde;
(a) Kamu düzenine ve kamusal yaşamın gereklerine uygun davranacak,
(b) Kamunun mülkiyeti veya hüküm ve tasarrufu altındaki taşınır ve taşınmaz mallar ile özel kişilerin mülkiyetindeki taşınır veya taşınmaz mallara, kamusal kullanıma tahsis edilmiş veya bırakılmış yol, meydan, park gibi orta mallarına ve kamu hizmetinde kullanılan mallara zarar vermeyecek, bunların kullanımına ve bunlara ulaşılmasına engel olmayacaktır.
Belirtilen hükümlerin ihlal edilmesi nedeniyle idarenin maruz kalabileceği tüm zarar, ceza, tazminat ve benzeri sorumluluklar ile bunların mali sonuçlarından doğacak giderler yüklenici tarafından karşılanacaktır.” hükmü,
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İhale konusu işin niteliği ve özelliğine göre işin sözleşmesine uygun olmayan haller ve idare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir. Cezalar, aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine ilişkin hususlar bu Sözleşmenin 16, 24, 25, 26, 27, 28 ve 29 uncu maddelerinde düzenlenmiştir. Bu hususlara ilişkin olarak söz konusu maddeler dışındaki ve ihale dokümanındaki diğer düzenlemeler sadece 16.1.1 inci madde kapsamında değerlendirilir.
…
16.1.2. Aşağıdaki tabloda yer alan özel aykırılık hallerinde aynı satırda belirtilen oranda ceza uygulanır. Tabloda yer verilen özel aykırılıklardan herhangi birinin ilgili aykırılık için aynı satırda belirtilen sayıya ve toplam özel aykırılık halinin de 50 sayısına ulaşması koşullarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
Özel Aykırılık Halleri
|
Aykırılık Hali |
İlk Sözleşme Bedeli Üzerinden Kesilecek Ceza Oranı |
Aykırılık Sayısı |
1 |
Yüklenici, kendisine teslim edilen her türlü demirbaş malzeme, alet-ekipman, teknik donanımları vs. işin sonuna kadar korumak, gerektiğinde bakım-onarımını yaptırmak ya da kontrol teşkilatının raporu doğrultusunda ürün kullanılamaz hale geldiğinde yenisini almak ve işin bitiminde aynen teslim etmek zorundadır. Kendisine teslim edilen işyerlerini ve demirbaş malzemeleri üçüncü şahıslara, kısmen veya tamamen devredemez yada idarece yapılmış taksimatı değiştiremez. Aksi halde meydana gelecek zarar, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın takip eden ilk hak edişinden kesilecektir. Zararın 3. şahıslar tarafından yapılmış olması halide; İdarenin, yükleniciden talep hakkını ortadan kaldırmaz. |
Yüzde |
4
|
… |
… |
… |
… |
” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Teknik Donanım Alet Ekipman ve Diğer Malzemelerle İlgili Hükümler” başlıklı 17.7’nci maddesinde “…17.7.3. Hizmet verilecek yemekhanelerde Üniversitemizce firmaya teslim edilecek olan mutfak donanımı yiyecek muhafaza yerleri ve diğer demirbaş malzemeler bir tutanakla firmaya zimmetlenecek, eksiksiz ve tam olarak geri alınacaktır. Bu aşamalarda meydana gelecek arızalar, kırılma, kaybolmalar gibi zararlar ve eksiklikler firma tarafından tamamlanacaktır.
17.7.4. Zarar gören ya da kaybedilen demirbaş malzemelerin bedelleri, güncel fiyatlara göre yüklenici hak edişinden kesilecektir. Yüklenicinin son istihkakı İdarece alıkonularak idareye ait demirbaşların tesliminden, kesin teminatın çözülmesinden sonra ödenecektir.
17.7.5. Yüklenici mutfakta ve hizmette kullandığı tüm araç, gereç, makine, ocak, sıhhi tesisatın periyodik bakım onarımını üstlenecektir. Yüklenici şartnamede kendisinden istenen temizlik, badana-boya, makine-teçhizat, bakım onarımlarını (Kullandığı tüm mekanların bakım ve onarımı) İdarenin denetiminde ve istediği şekilde yaptırmak zorundadır. Yüklenici, mutfak ve yemekhanelerde idarenin onayı olmadan hiçbir şekilde değişiklik yapamaz.
17.7.6. Yüklenici tarafından kullanılan cihaz, demirbaş malzeme ve mekanlarda bir arıza veya hasar meydana geldiğinde en geç 24 saat içerisinde yüklenici tarafından giderilecektir. Aksi takdirde idare tarafından yaptırılarak ücreti yüklenicinin takip eden ilk aydaki hak edişinden kesilecektir.
17.7.7. Yüklenici hiçbir ikaz ve ihtara gerek kalmaksızın gerekli emniyet tedbirlerini zamanında almak ve kazalardan korunma usul ve esaslarını personeline öğretmekle yükümlüdür. Bu itibarla taahhüdün ifasında ihmal, dikkatsizlik ve tedbirsizlik ile ehliyetsiz işçiler kullanmaktan veya herhangi bir sebeple vuku bulabilecek kazalardan yüklenici sorumludur.
17.7.8. Yemek pişirmede ve servisinde kullanılan demirbaş malzemeler (tencere, kepçe, tepsi, kazan, tabak, masa örtüleri, çatal-kaşık, bıçak vb), gıda maddeleri, (tuz, baharat çeşitleri, limon vb. dahil), temizlik ve sarf malzemeleri, yüklenici tarafından karşılanacaktır.
17.7.9. Yemek hizmetinin yerine getirilmesi için yüklenici tarafından temin edilecek makine, ekipman ve malzemeler teknik şartname içerisinde yer almaktadır. Yüklenici ihale konusu işin yerine getirilmesi sürecinde gereken tüm makine, ekipman ve malzemeleri temin edecektir.
…
17.7.12. Yemekhanelerimizde kullanılan cihaz, demirbaş ve araç gereçlerin periyodik bakım, onarım ve/veya kalibrasyon işlemleri, cihazların özelliklerine ve kullanım durumlarına bağlı olarak kurumun belirlediği sürelerde ( ayda bir, 3 ayda bir veya 6 ayda 1 olmak üzere) yaptırılacaktır. Yüklenici firma işe başlama tarihinden itibaren 7 (yedi) gün içinde yetkili servislerle anlaşma yaparak, anlaşmanın bir suretini kuruma teslim edecektir.
17.7.13. Mutfak ve yemekhaneler için kullanılan servis ve yük asansörlerinin bakım, onarım ve tamiri yüklenici firma tarafından yaptırılacaktır.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Personelle İlgili Hükümler” başlıklı 17.8’inci maddesinde “…17.8.29.Yemekhanelerde yüklenici ve personelin hatasından kaynaklanacak her türlü kaza, yangın ve benzeri durumlarda zarar tazmin ettirilir. Yüklenici çalıştığı mekanlarda malzeme ve personelinin iş güvenliğini sağlamakla yükümlü olup idare sorumluluk kabul etmez.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “İş ve Sağlık Emniyeti” başlıklı 17.9’uncu maddesinde “25.9.1. Yüklenici firma hiçbir ikaz ve ihtara gerek kalmaksızın lüzumlu emniyet tedbirlerini zamanında almak ve kazalardan korunma usul ve çarelerini personeline öğretmekle yükümlüdür. Bu itibarla taahhüdün ifasına ihmal dikkatsizlik ve tedbirsizlik ile ehliyetsiz işçiler kullanmaktan veya herhangi bir sebeple doğabilecek kazalardan firma sorumludur. Ayrıca firma faaliyette bulunduğu yerlerde yangınla ilgili her türlü emniyeti sağlamak ve uygulamak zorundadır. Yemekhanelerde yangın ve besin zehirlenmelerine karşı müstecir tarafından sigorta yaptırılacaktır. Sigorta poliçesinin sözleşmeden önce idareye ibraz edilmesi zorunludur.” düzenlemesi,
Bahse konu Şartname’nin “Yüklenici Firmanın Diğer Yükümlülükleri” başlıklı 18’inci maddesinde “18.11. Ayrıca aşağıda yazılı olan demirbaş malzemeler yüklenici tarafından temin edilecektir.02.01.2025 tarihinde aşağıda belirtilen malzemeler yüklenici firma tarafından mutfak ve yemekhanelerimizde kullanıma hazır hale getirilecektir.
…
18.13. Yemekhanede kullanılan masa ve sandalyeler idare tarafından temin edilecektir. Masa örtüleri; leke tutmayan, kırışmayan, tüylenmeyen, elektriklenmeyen, kaymayan, kolay ütülenebilir, sık yıkamaya uygun kumaş özellikte olmalıdır. Kirlendiği zaman değiştirilmek üzere iki farklı renkte kapak ve bir alt örtü olacak şekilde yüklenici tarafından temin edilecektir.
…
18.18. İdare uygun gördüğü zamanlarda mutfak, yemekhaneler ve depoları denetler. Bu denetlemelerde tespit edilen eksik malzemelerin temin edilmesi ve bozuk ekipmanların tamirinin Yüklenici tarafından idarenin belirlediği süre zarfında yerine getirilmesi zorunlu olup, masraflar yüklenici tarafından karşılanacaktır.
…
18.23. Yüklenici yemekhanelerde yangına karşı gerekli koruyucu her türlü tedbiri almak zorundadır. Yemekhanelerde oluşabilecek her türlü kaza yangın ve benzeri gibi sebeplerden dolayı hizmet üretilememesi halinde, firma bu hizmeti idareye göstereceği iş yerinde 24 saat içinde üretip hizmetin devamlılığını sağlayacaktır. Sağlamadığı takdirde oluşacak her türlü zarar ve hukuki sorumluluk firmaya aittir.
…
18.24. Yüklenici kullandığı tüm mekanların temizliğinden bakım ve onarımından sorumlu olacaktır (üniversitemiz tarafından gerekli görüldüğünde boya ve badana, kırılan fayans ve kalebodurlar, onarımı firma tarafından yapılacaktır).
18.25. Yüklenici firma tarafından yemek pişirilen alanda klima ve havalandırmayla ilgili tesisatın çalıştırılması ve mevcut sistemin bakımı ve arızalarının periyodik dönemler halinde (6 ayda 1 kez) bakımının yapılarak, her zaman çalışır durumda olmasından sorumludur. Bu işle ilgili yapılacak tüm masraflar yüklenici firmaya ait olup yapılan servis, bakım ve onarımlar kayıt altına alınarak gerektiğinde ibraz edilmek zorundadır.
…
18.29. Yemekhanelerde firma ve personelin hatasından kaynaklanacak her türlü kaza, yangın ve benzeri durumlarda zarar firmaya tazmin ettirilir
18.30. Firma çalıştığı mekanlarda malzeme ve personelinin iş güvenliğini sağlamakla yükümlü olup, idare sorumluluk kabul etmez.
18.31. İdare tarafından Yüklenici firmaya sağlam çalışır vaziyette teslim edilen demirbaş ve makineler, araç gereçler (çatal, kaşık, tabak, kazan vb) ihale süresinin bitiminde eksiksiz, tam ve çalışır vaziyette teslim alınacaktır. Yüklenici firmanın son istihkakı idarece alıkonularak, idareye ait demirbaşların tesliminden ve kesin kabulü yapıldıktan sonra ödenecektir. …” düzenlemesi yer almaktadır.
Teknik Şartname düzenlemelerinden, sağlam ve çalışır vaziyette teslim edilecek olan mutfak donanımı yiyecek muhafaza yerleri ve diğer demirbaş malzemelerin bir tutanakla yükleniciye zimmetleneceği, tam ve eksiksiz olarak geri alınacağı, yüklenicinin periyodik bakım onarımları üstleneceği, yüklenicinin kullandığı tüm mekanların temizliğinden, bakım ve onarımından sorumlu olacağı ve idare tarafından gerekli görüldüğünde boya ve badana, kırılan fayans ve kalebodurlar, çatı onarımının firma tarafından yapılacağı, yüklenici tarafından temin edilecek demirbaş malzemelere ilişkin liste hazırlandığı, yemekhanelerde yüklenici ve personelin hatasından kaynaklanacak her türlü kaza, yangın ve benzeri durumlarda zararın tazmin ettirileceği, yüklenicinin hiçbir ikaz ve ihtara gerek kalmaksızın lüzumlu emniyet tedbirlerini zamanında almak ve kazalardan korunma usul ve çarelerini personeline öğretmekle yükümlü olduğu, bu itibarla taahhüdün ifasında ihmal, dikkatsizlik ve tedbirsizlik ile ehliyetsiz işçiler kullanmaktan veya herhangi bir sebeple doğabilecek kazalardan firmanın sorumlu olduğu,
Sözleşme Tasarısı’nda 1 numaralı özel aykırılık halinde yüklenicinin, kendisine teslim edilen her türlü demirbaş malzeme, alet-ekipman, teknik donanımları vs. işin sonuna kadar korumak, gerektiğinde bakım-onarımını yaptırmak ya da kontrol teşkilatının raporu doğrultusunda ürün kullanılamaz hale geldiğinde yenisini almak ve işin bitiminde aynen teslim etmek zorunda olduğu, kendisine teslim edilen işyerlerini ve demirbaş malzemelerini üçüncü şahıslara, kısmen veya tamamen devredemeyeceği ya da idarece yapılmış taksimatı değiştiremeyeceği, aksi halde meydana gelecek zararın, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın takip eden ilk hakedişinden kesileceği, zararın 3. şahıslar tarafından yapılmış olması halinde; idarenin, yükleniciden talep hakkının ortadan kalkmayacağı şeklinde düzenleme yapıldığı anlaşılmıştır.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nde yüklenicinin, işleri gereken özen ve ihtimamı göstererek planlaması, yürütmesi, tamamlaması ve işlerde olabilecek kusurları sözleşme hükümlerine uygun olarak gidermesi gerekeceği, yüklenicinin bu sorumluluklarının yerine getirilmesi için gereken bütün malzemeyi ve ekipmanı da temin edeceği; ayrıca işlerin yürütülmesi, tamamlanması ve işlerde olabilecek aksaklıkların giderilmesi için gereken bütün işlemlerde, sözleşme koşullarına uygun davranma yükümlülüğü içerisinde kamunun mülkiyeti veya hüküm ve tasarrufu altındaki taşınır ve taşınmaz mallara ve kamu hizmetinde kullanılan mallara zarar vermeyeceği ve bunların kullanımına engel olmayacağı; belirtilen hükümlerin ihlal edilmesi nedeniyle idarenin maruz kalabileceği tüm zarar, ceza, tazminat ve benzeri sorumluluklar ile bunların mali sonuçlarından doğacak giderlerin yüklenici tarafından karşılanacağı hüküm altına alınmıştır.
Yapılan inceleme neticesinde, yükleniciye sağlam ve çalışır vaziyette teslim edilen demirbaşların yüklenici tarafından yemek üretimi için kullanılacağı; kaza, yangın ve benzeri durumlarda zararın tazmin ettirileceğine yönelik düzenlemede doğrudan yüklenici ve personelin hatasına; emniyet tedbirlerine ilişkin olarak da taahhüdün ifasında ihmal, dikkatsizlik ve tedbirsizlik ile ehliyetsiz işçilere atıfta bulunulduğu, sonuç olarak iddia konusu hususlardaki yaptırımların ihale konusu iş kapsamındaki aksaklıklara özgülendiğinin anlaşılması gerektiği ve hizmetin yürütülmesi aşamasında hizmetin sürekliliğini teminen sorumluluğun Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin aktarılan hükümleri gereğince yükleniciye ait olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Toplantı No | : 2024/043 |
Gündem No | : 46 |
Karar Tarihi | : 06.11.2024 |
Karar No | : 2024/UH.II-1451 |