27 Ocak 2024 tarih ve 32442 sayılı resmi gazetede yayımlanan 69 sayılı Damga vergisi genel tebliğinde yeni bir takım düzenlemeler yaptı. Bilindiği gibi 488 sayılı Damga Vergisi kanunu diğer vergi kanunları ile karşılaştırıldığında nev’i şahsına münhasır bir vergidir.

İhale kararları ile ilgili damga vergisi aşağıdaki gibi uygulanacaktır.

“2.İhale Kanunlarına tabi olan veya olmayan resmi daire ve kamu tüzel kişiliğini haiz kurumların her türlü ihale kararları (4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki kurum ve kuruluşlara şikâyet veya Kamu İhale Kurumuna itirazen şikâyet ya da yargı kararı üzerine ihalenin iptal edilmesi hâlinde, bu ihale kararı ve ihaleye ilişkin olarak ihale makamı ile düzenlenen sözleşmenin hükmünden yararlanılmayan kısmına isabet eden damga vergisi ret ve iade olunur.)”

Bilindiği gibi damga vergisinde vergiyi doğuran olay, kağıtların düzenlenerek hukuken tekemmül etmesidir. Dolayısıyla kanunda aksine bir düzenleme olmadığı müddetçe, hukuken tekemmül edip (yani sözleşme yapılmış ve vergisi tahakkuk ettikten sonra) verginin konusuna girmiş olan bir kağıdın hükmünden istifade edilmemiş olabilir, yahut bir kısmından istifade edilmiş olabilir.

Bu kağıt veya sözleşme hukuken hüküm ifade eder hale gelmiş olacaktır. İşte bu belge bir şekilde iptal edilmiş veya bir kısmı iptal edilmiş olabilir. Bu takdirde, söz konusu iptal, yani kağıda konu muamelelerin iptal edilmiş olması vergilendirmeyi etkilemeyecektir.

Yine (2) 488 sayılı Kanunun 8 inci maddesinde tanımlanan resmi daireler ve resmi daire olmasa dahi kamu tüzel kişiliğini haiz kurumların aldıkları ihale kararları ile ihale kararlarına istinaden ihale makamı ile düzenlenen sözleşmeler damga vergisine tabidir. Anılan Kanuna ekli (1) sayılı tablonun II. Kararlar ve mazbatalar başlıklı bölümünün (2) numaralı fıkrasında yer alan parantez içi hüküm ile fıkrada belirtilen şartların varlığı halinde, ihale kararlarının yanı sıra ihale makamı ile düzenlenen sözleşmelerin de hükmünden kısmen veya tamamen yararlanılmayan kısmına isabet eden damga vergisinin iadesine imkan tanınmıştır.

Bu hükmün uygulanmasında, ihale kararlarına ait damga vergisinin hangi durumlarda iade edileceğine ilişkin açıklamalar 29/09/2016 tarihli ve 29842 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği (Seri No: 60)’nde yapılmış olup, ihale kararı yönünden anılan Tebliğ çerçevesinde işlem yapılmaya devam edilecektir.

7491 sayılı Kanunun 21 inci maddesiyle yapılan değişiklik ile:

1. Kamu İhale Kanunu kapsamındaki ihale makamı olan kurum ve kuruluşlara şikayet

2. veya Kamu İhale Kurumuna itirazen şikayet

3. ya da yargı kararı üzerine ihalenin iptal edilmesi halinde,4. ihale kararında olduğu gibi, ihale makamı ile düzenlenen sözleşmenin hükmünden kısmen veya tamamen yararlanılmayan kısmına isabet eden damga vergisi de ret ve iade edilecektir.

Böyle bir durumda;

a) 488 sayılı Kanunun 22 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında, sürekli damga vergisi mükellefiyeti bulunan mükelleflerce mükellefiyetlerinin bulunduğu vergi dairelerine,

b) 488 sayılı Kanunun 22 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sürekli damga vergisi mükellefiyeti bulunmayan gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince, gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı oldukları vergi dairelerine,

c) Ödemenin vergi daireleri dışındaki muhasebe birimlerine yapılmış olması durumunda, yukarıda belirtilen ilgili vergi dairesine, başvurulması durumunda iade işlemi gerçekleştirilecektir.

5. Mükelleflerin iade talep başvurularında, damga vergisinin ödendiğine dair makbuz/vergi dairesi alındısı ve ihalenin iptal edildiğine ilişkin tevsik edici belge ile ihale makamından ihale konusu işin ne kadarının gerçekleştiğine ilişkin yazının ibrazı şarttır.

Tebliğde ihalenin iptaline dair 2 adet örnek verilmiştir. Bu örnekler, ihale iptali ve damga vergisinin iadesi konusunda çok güzel örneklerdir.

Böyle bir takım durumlarda sözleşmeye ait damga vergileri iade olunacaktır. Tebliğ 28.12.2023 tarihinden itibaren geçerlidir.

Örnek 1 de ihale makamı ile ihale alan şirket arasında sözleşme yapılmış ve damga vergisi ödenmiştir. Daha sonra katılımcılar arasında dava olmuş ve ihale mahkemece iptal edilmiştir. Bu durumda ihalenin iptal edilen kısmına ait damga vergisi iade edilecektir.

Örnek 2 de de ihale konusu sözleşmeye ait damga vergisi ödenmiştir. Ancak işe başlanılmadan sözleşme kamu ihale kurumu kararı ile iptal edilmiştir. Bu durumda ihale konusu sözleşmeye ait damga vergisinin tamamı iade edilecektir.

69 sayılı damga vergisi genel tebliği böylece birçok haksız uygulamaya son vermiş olmaktadır.