İHALE KARARI

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, yeterlik bilgileri tablosunun son satırında fiyat dışı unsur puanlamasına ilişkin olarak puanlamaya esas unsurlara yönelik ayrı bir satır açılmadığı ancak açılmasının gerektiği, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ve Kamu İhale Genel Tebliğ’inin ilgili maddelerinde fiyat dışı unsur puanlamasına ilişkin hükümlerin açıkça belirlendiği ancak bu hususlara rağmen idarece mevzuata aykırı bir puanlama yapıldığı şöyle ki;

İdare tarafından fiyat dışı unsur puanlamasına ilişkin yalnızca ticaret ve/veya sanayi odasına ya da ilgili meslek odasına kayıtlı bulunmasına ilişkin beyanların dikkate alındığı, teklifleri kapsamında yeterlilik bilgileri tablosunda iş deneyim belgesi düzenlenemeyen hallerde iş deneyimini gösteren diğer belgeler kapsamında sözleşmenin beyan edildiği ancak idarece son iki yıl içerisinde imzalanmış olan sözleşmeler dikkate alınmadan puanlama yapıldığı bu hususların 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun Temel ilkeler başlıklı 5’inci maddesine aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde “37 ve 38 inci maddelere göre yapılan değerlendirme sonucunda ihale, ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren isteklinin üzerinde bırakılır.

Ekonomik açıdan en avantajlı teklif, sadece fiyat esasına göre veya fiyat ile birlikte işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği, verimlilik, kalite ve teknik değer gibi fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirlenir. Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirleneceği ihalelerde, ihale dokümanında bu unsurların parasal değerleri veya nispi ağırlıkları belirlenir.

Bu Kanunun 63 üncü maddesine göre ihale dokümanında yerli istekliler lehine fiyat avantajı sağlanacağı belirtilen ihalelerde, bu fiyat avantajı da uygulanmak suretiyle ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenerek ihale sonuçlandırılır.

En düşük fiyatın ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak değerlendirildiği ihalelerde, birden fazla istekli tarafından aynı fiyatın teklif edildiği ve bunların da ekonomik açıdan en avantajlı teklif olduğu anlaşıldığı takdirde, ikinci fıkrada belirtilen fiyat dışındaki unsurlar dikkate alınmak suretiyle ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenerek ihale sonuçlandırılır.

…” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Elektronik ihale” başlıklı 59/A maddesinde “…

(9) İhale dokümanında belirtilen geçici teminat mektubu, katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin değerlendirme, istekliler tarafından beyan edilen bilgi ve belgelerden; EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak temin veya teyit edilebilenler için sorgulama sonucunda elde edilen bilgiler; belirtilen yöntemle temin veya teyit edilemeyenler için ise yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgiler esas alınarak yapılır. Bu değerlendirme sonucunda ihalede öngörülen şartları sağlamadığı anlaşılan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.

…” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı 60’ıncı maddesinde “ (1) Ekonomik açıdan en avantajlı teklif, sadece fiyat esasına göre veya fiyat ile birlikte fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirlenir.” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “Fiyat dışı unsurlar ve bu unsurlara yönelik düzenleme” başlıklı 61’inci maddesinde “(1) İhale konusu işin özelliği göz önünde bulundurularak işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği, verimlilik, kalite ve teknik değer gibi unsurlar fiyat dışı unsur olarak belirlenebilir.

(2) Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin, fiyat ile birlikte fiyat dışı unsurların da dikkate alınarak belirleneceği ihalelerde; fiyat dışı unsurların parasal değerleri veya nispi ağırlıkları ile hesaplama yöntemi ve bu unsurlara ilişkin değerlendirmenin yapılabilmesi için sunulacak belgeler idari şartnamede açıkça belirtilir.

(3) Fiyat dışı unsurlar, bir marka veya model esas alınarak rekabeti sınırlayıcı şekilde belirlenemez.

(4) Fiyat dışı unsurlara, bu unsurların parasal değerlerine veya nispi ağırlıklarına ve hesaplama yöntemine yönelik düzenlemeyi yapan birim veya görevliler tarafından gerekçeli bir açıklama belgesi hazırlanır ve bu belge ihale onay belgesinin ekinde yer alır.” hükmü,  

Anılan Yönetmelik’in “Tekliflerin eşit olması” başlıklı 63’üncü maddesinde “

1) Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin sadece fiyat esasına göre belirlendiği ihalelerde, birden fazla istekli tarafından teklif edilen fiyatın en düşük fiyat olması durumunda, ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla aşağıda belirtilen fiyat dışı unsurlar esas alınarak değerlendirme yapılır. Bu çerçevede isteklilere;

a) İsteklinin ve tüzel kişiliğinin yarısından fazla hissesine sahip ve Kanuna göre yapılacak ihalelere ilişkin sözleşmelerin yürütülmesi konusunda temsile ve yönetime yetkili olan ortağına ait iş deneyim belgesi kullanılmış ise bu ortağının, ilan veya davet tarihinden geriye doğru son iki yıl içinde 4735 sayılı Kanun kapsamında sözleşme imzalamamış olması veya imzaladığı sözleşmelerin toplam bedelinin ihale konusu işin yaklaşık maliyetinden daha düşük olması durumunda 2 puan, yaklaşık maliyet tutarı ile yaklaşık maliyetin iki katı arasında olması durumunda 1 puan,

b) İsteklinin ticari merkezinin ilan veya davet tarihinden geriye doğru en az bir yıldır işin yapılacağı yerin bulunduğu il veya illerden birinin mülki idari sınırları içindeki ticaret ve/veya sanayi odasına ya da ilgili meslek odasına kayıtlı bulunması durumunda 1 puan,

…

verilir.

…

 (3) Birinci fıkrada yer alan kriterleri sağlayamayan isteklilere puan verilmez. Yapılan değerlendirme sonucunda daha yüksek puana sahip istekli ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenir. Ancak bu değerlendirme sonucunda eşitliğin bozulmaması durumunda, puanları eşit olan istekliler davet edilmek suretiyle, ihale komisyonu tarafından kura yöntemine başvurulur. Kura sonucunda tespit edilen istekliler, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenir.

(4) Birinci fıkranın (a) bendine ilişkin değerlendirmede ilan veya davet tarihi itibariyle geçerli EKAP verileri; (b) bendine ilişkin değerlendirmede isteklinin teklifi kapsamında sunulan belgeler esas alınır.

(5) Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin fiyatla birlikte fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirlendiği ihalelerde, tekliflerin birbirine eşit olması durumunda fiyat teklifi düşük olan istekli ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenir. Fiyat tekliflerinin de eşit olması durumunda, idari şartnamede yer alan fiyat dışı unsurların öncelik sıralaması esas alınarak ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenir.

…” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alım ihalelerinde yeterliğe ilişkin diğer hususlar” başlıklı 75’inci maddesinde “75.6. Fiyat dışı unsur puanlamasında belirlenen unsurların niteliğine uygun düştüğü ölçüde;

a) Asgari ve azami değerler arasında kalan ara değerler için doğrusal orantı yapılır.

…

Teklif fiyatı puanlaması; en düşük geçerli teklif tutarı veya 79 uncu maddeye göre hesaplanan sınır değer ya da bu değerin üzerindeki ilk geçerli teklif tutarı referans değer alınarak yapılabilir. Bu durumda toplam değerlendirme puanı 100 olmak kaydıyla referans değere 75’ten az olmamak üzere ihale dokümanında belirlenen tam puan verilir. Puanlama, teklif tutarları ile referans değer arasındaki farka bağlı olarak aşağıdaki formüle göre yapılır.

TP = Ptam -  Pfark

Pfark = ´RD  - TF´ x Ptam / RD

Bu formülde;

TP: İsteklinin teklif puanını,

RD: Referans değeri,

TF: İsteklinin teklif fiyatını,

Ptam: Referans değere verilen tam puanı,

Pfark: Referans değer ile teklif fiyatı arasındaki farkın mutlak değeri esas alınarak hesaplanan puanı,

ifade eder.

Örneğin; teklif fiyatı puanlamasının 75 tam puan üzerinden yapıldığı ve sınır değerin üstündeki ilk geçerli teklif sahibi isteklinin 75 puan almasının öngörüldüğü bir ihalede, sınır değerin üzerindeki ilk geçerli teklifin 100.000.000 TL, sonraki geçerli teklifin 110.000.000 TL olması halinde; sınır değerin üzerindeki ilk geçerli teklifin teklif fiyatı puanı 75, sonraki geçerli teklifin puanı ise,

Pfark = ´100.000.000 - 110.000.000´ x 75 / 100.000.000

Pfark = ´-10.000.000´ x 75 / 100.000.000

Pfark = 10.000.000 x 75 / 100.000.000

Pfark =  7,5

TP = Ptam - Pfark

TP = 75 – 7,5= 67,5 olarak hesaplanacaktır.

…” açıklaması,

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: Türk Sisteminde Çocuklar İçin Kapsayıcı Eğitimin Desteklenmesi Proje Kapsamında Eğitim Verilen Okul ve Kurumlarda Çalıştırılmak Üzere 1714 Silahsız Özel Güvenlik Görevlisi Hizmet Alımı

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu:

e) Miktarı: Proje Kapsamında 01.10.2024 - 31.01.2025 Tarihleri Arasında Eğitim Verilen Okul ve Kurumlarda Çalıştırılmak Üzere 1714 Silahsız Özel Güvenlik Görevlisi Hizmet Alımı

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Teknik şartnamenin 4. maddesinde yer alan 29 illerde bulunan okullar.” düzenlemesi,

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir.

…” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Tekliflerin sunulma şekli” başlıklı 22’nci maddesinde “ …22.2. Yeterlik bilgileri tablosunda ihaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlar, teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalar standart formunda ise açıklama istenen teknik özellikler için ayrı satırlar açılmış olup, istekliye ait hangi belgeler esas alınarak ihaleye katılım sağlanmış ise o belgelere ilişkin tarih, sayı, yevmiye numarası gibi bilgiler ile istenen kriterlere ve açıklamalara ilişkin belgelerde yer alan gerekli bilgiler eksiksiz olarak açık ve anlaşılır bir şekilde belirtilmek suretiyle ekli standart formalara uygun şekilde doldurulacaktır. Yabancı istekli tarafından ihaleye teklif verilmesi halinde, bu şartnamede istenilen belgelere veya isteklinin kendi ülkesindeki mevzuat uyarınca düzenlenmiş olan dengi belgelere ilişkin bilgilerin beyan edilmesi gerekir.

…” düzenlemesi,

 Aynı Şartname’nin “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 31’inci maddesinde “…31.3. İhale dokümanında belirtilen geçici teminat mektubu, katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ve istenilmişse teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin değerlendirme, istekliler tarafından beyan edilen bilgi ve belgelerden; EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak temin veya teyit edilebilenler için, sorgulama sonucunda elde edilen bilgiler; belirtilen yöntemle temin veya teyit edilemeyenler için ise beyan edilen bilgiler esas alınarak yapılır. Yeterlik sertifikası üzerinden yeterlik tespiti yapılan ihalelerde ise, ihale dokümanında belirtilen katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin değerlendirme, yeterlik sertifikası kapsamındaki geçerlik süresi dolan belgeler dahil yeterlik sertifikası üzerindeki bilgiler; yeterlik sertifikası üzerinden değerlendirme yapılamayan her belge veya kriter için ise yeterlik bilgileri tablosunda istekliler tarafından beyan edilen bilgi ve belgeler esas alınarak yapılır.

…”düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı 35’inci maddesinde “… 35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, fiyatla birlikte fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak belirlenecektir.

35.1.1.

Hesaplamada Kullanılacak Formül:Sıralamaya Esas Teklif Fiyatı= Geçerli En Düşük Teklif Fiyat X (Alınabilecek En Yüksek Puan(100) / İstekli TP)
İsteklinin Toplam Puanı ve Sıralamaya Esas Teklif Fiyatı hesaplanırken;

İstekli Toplam Puan (İstekli TP) = ( (En Düşük Teklif Fiyatı / İsteklinin Teklif Fiyatı) X İdarece girilen Teklif Fiyat Puanı ) + Fiyat Dışı Unsur Puanı

Sıralamaya Esas Teklif Fiyatı= Geçerli En Düşük Teklif Fiyat X (Alınabilecek En Yüksek Puan(100) / İstekli Toplam Puan)
Teklif Fiyat Puanı:97
Fiyat Dışı Unsur (FDU) Puanı:3

35.1.2. Fiyat dışı unsurların değerlendirilmesine ilişkin bilgi ve belgeler yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilecektir.

35.2 Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin birden fazla istekli tarafından verilmiş olması halinde ilgili uygulama yönetmeliğinde düzenlenen usule göre ihale sonuçlandırılacaktır.

35.2.1. Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin birden fazla istekli tarafından verilmiş olması halinde; Teklif fiyatı daha düşük olan isteklinin teklifi ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenecektir. Teklif fiyatlarının eşit olması halinde ise 35.1.1 inci maddesindeki fiyat dışı unsurların öncelik sıralaması esas alınarak ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenecektir.

35.3. Fiyat avantajı uygulanması:

35.3.1. Tekliflerin değerlendirilmesinde yerli istekliler lehine fiyat avantajı uygulanmayacaktır.

…” düzenlemesi yer almaktadır.

Başvuruya konu ihalenin 11.09.2024 tarihinde yapıldığı ve 6 isteklinin e-teklif verdiği, 5 isteklinin teklif fiyatlarının eşit olduğu, teklifleri eşit olan isteklilerin Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 63’üncü maddesi gereğince puanlamaya tabii tutulduğu, 13.09.2024 tarihli ihale komisyonu kararı ile ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak İSD Özel Güvenlik Hizmetleri Limited Şirketinin belirlendiği,

Başvuru sahibi isteklinin 20.09.2024 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunduğu, 23.09.2024 tarihinde idarenin kararı ile şikâyet başvurusunun reddedildiği ve başvuru sahibinin 01.10.2024 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan dilekçesi ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu tespit edilmiştir.

İtirazen şikâyete konu edilen ihalenin Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü tarafından açık ihale usulüyle 11.09.2024 tarihinde gerçekleştirilen “Türk Eğitim Sisteminde Çocuklar İçin Kapsayıcı Eğitimin Desteklenmesi Projesi Kapsamında Eğitim Verilen Okul ve Kurumlarda Çalıştırılmak üzere 1714 Silahsız Özel Güvenlik Görevlisi Hizmet Alımı” ihalesi olduğu, ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklifin fiyatla birlikte fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak belirleneceği,

Başvuru sahibi istekli tarafından, yeterlik bilgileri tablosunun son satırında fiyat dışı unsur puanlamasına ilişkin olarak puanlamaya esas unsurlara ilişkin olarak ayrı bir satır açılmadığı ve satır açılmasının gerektiğini ayrıca idarece Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ve Kamu İhale Genel Tebliğ’inin ilgili maddelerinde fiyat dışı unsur puanlamasına ilişkin hükümlerin açıkça belirlendiği bu hususlara rağmen idarece mevzuata aykırı puanlama yapıldığı iddia edilmektedir.

Yapılan incelemede; şikâyete konu ihale kapsamında 5 isteklinin teklif fiyatlarının eşit olduğu bu çerçevede idarece Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 63’üncü maddesi gereğince isteklilerin puanlamaya tabii tutulduğu, ihale üzerinde bırakılan istekli haricinde diğer istekliler -başvuru sahibi istekli dâhil 4 istekli- tarafından sunulan yeterlik bilgileri tablosunun “FDU” bölümünün “Fiyat Dışı Unsur” kısmında herhangi bir belgenin beyan edilmediği görülmüştür.

Şikâyete konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı 35’inci maddesinde fiyat dışı unsur puanlamasına ilişkin olarak ayrıntılı bilgilere ve düzenlemelere yer verildiği, anılan Şartname düzenlemeleri kapsamında isteklilerin fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmelerinin gerektiği bu kapsamda bilgilerin istekliler tarafından eksiksiz olarak açık ve anlaşılır bir şekilde belirtilmek suretiyle ekli standart formalara uygun şekilde doldurulacağı düzenlenmiştir.

İhale dokümanı kapsamında “Standart Form-KİK015.5BY/EKAP-H: Yeterlik Bilgileri Tablosu”nun isteklilerce doldurulmasının gerektiği, yeterlik bilgileri tablosunda fiyat dışı unsur için ayrı satır açıldığı tespit edilmiştir.

Yukarıda aktarılan hususlar çerçevesinde, yeterlik bilgileri tablosunun son satırında fiyat dışı unsur puanlamasına ilişkin olarak puanlamaya esas unsurlar bağlamında ayrı ayrı satır açılmasına gerek olmadığı, doküman düzenlemeleri kapsamında fiyat dışı unsurlara ilişkin ayrıntılı bilgilerin ihale dokümanı içerisinde yer aldığı görülmüş olup ihale konusu alanda faaliyet gösteren isteklilerin basiretli tacir sıfatıyla doküman düzenlemelerinde yer alan hususlara göre tekliflerini hazırlamaları gerektiği anlaşılmıştır. Kaldı ki başvuru sahibi isteklinin yeterlik bilgileri tablosunda fiyat dışı unsur satırına herhangi bir beyanının bulunmadığı da tespit edilmiştir.

Başvuru sahibi istekli tarafından iş deneyim belgesi düzenlenemeyen hallerde iş deneyimini gösteren diğer belgeler kapsamında özel sektöre gerçekleştirilen sözleşmenin yeterlik bilgileri tablosunda “Mesleki ve Teknik Yeterliğe İlişkin Bilgiler” satırında beyan edildiği, fiyat dışı unsur satırında ise herhangi bir beyana yer verilmediği görülmüştür.

Yukarıda aktarılan tüm bu inceleme ve tespitler kapsamında, ihale dokümanı kapsamında fiyat dışı unsur puanlamasına ilişkin olarak ayrıntılı bilgilerin doküman düzenlemelerinde yer aldığı, isteklilerce yeterlik bilgileri tablosunun “FDU” satırına İdari Şartname’de belirtilen hususların beyan edilmesi gerektiği ancak başvuru sahibi istekli tarafından anılan satıra herhangi bir belgenin beyan edilmediği tespit edilmiştir.  

Aktarılan tüm bu inceleme ve tespitler kapsamında idare tarafından gerçekleştirilen işlemlerin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun “Temel ilkeler” başlıklı maddesine aykırı olmadığı ve başvuru sahibi isteklinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.