Hakediş bedelleri tahakkuk ettirilirken ve ilgilisine ödenirken yapılması gereken bazı yasal ya da sözleşmeye dayalı kesintiler bulunmaktadır. Bu kesintiler yapılmadığı takdirde fazla ödeme yapılmış olacağından, hakediş ödemelerinde kesintiler konusu önemli bir yere sahiptir.

Kdv Tevkifatı 

KDV Tevkifatı Maliye Bakanlığı'nca yayımlanan 117 seri nolu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği uyarınca, hakediş matrah tutarı üzerinden hesaplanan KDV miktarının yapım işlerinde 2/10'u, etüt plan proje işlerinde 9/10 tutarında KDV tevkifatı uygulanır. Bu tutar fatura üzerinde KDV dahil hakediş miktarından mahsup edilir.

Örnek Çizelge İller Bankası yapım işlerinde kullanılan KDV tevkifat oranları çizelgesi

Damga Vergisi

Damga vergisi kanunu gereğince yüklenici ve idare arasında imzalanan sözleşme miktarı üzerinden Maliye Bakanlığı'nca her yıl sonu açıklanan damga vergisi genel tebliğinde yer alan oranlar miktarınca damga vergisi yüklenicisinden tahsil edilmektedir.

Sözleşme sonrasındaki süreçte, hakedişlerde uygulanan fiyat farkları nedeniyle sözleşme tutarında bir artış meydana gelmektedir. Söz konusu artış sözleşme gereği olup, sözleşmedeki tutar üzerinden alınan damga vergisi fiyat farkı tutarı için de geçerlidir. Bu nedenle damga vergisi, fiyat farkı ödenen her hakedişte fiyat farkı için de kesilir.

2016 yılı için 25 Aralık 2015 tarihli ve 29573 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 59 seri nolu Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği ile 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren uygulanacak damga vergisi tutarları yeniden belirlenmiştir.

Buna göre yüklenici ve idare arasında akdedilen sözleşmeler bahse konu tebliğe göre damga vergisine tabi kağıtlar sınıfına girmekte ve binde 9,48 oranında damga vergisine tabi bulunmaktadır. 2016 yılı içerisinde idarece ödenen fiyat farkı tutarına da binde 9,48 oranında damga vergisi uygulanması gerekmektedir.

Ayrıca iş kapsamında idarece iş artışına gidilmesi durumunda da damga vergisi iş artışı miktarı nispetinde uygulanır.

Stopaj Vergisi

Gelir Vergisi Kanununun 42. maddesinde idareye taahhüt edilen inşaat ve onarım işlerinin yıllara yaygın olması durumunda, bu işler özel vergilendirme rejimine tabi olmaktadır. Bu işler ile ilgili olarak aynı kanunun 94/3 maddesi gereğince hakediş matrahı üzerinden %3 oranında tevkifat uygulanır.

Buna göre her hakedişte yüklenicilere ödenecek olan istihkak bedelleri üzerinden

%3 oranında gelir vergisi stopajı kesilir. İşin yıllara yaygın olmaması durumunda ise bu kesinti uygulanmaz.

Kesin Teminat Kesintisi

İdarece sözleşmesinde iş artışı yapılan işlerde, iş artışı miktarı üzerinden %6 oranında kesin teminat mektubu veya teminat olarak idarece kabul edilen değerler teminat gösterilmelidir. Ayrıca fiyat farkı uygulanan işlerde fiyat farkı tutarı kadar artışın %6 oranında ek kesin teminat mektubunun idareye yüklenicisince teslim edilmeli veya hakediş tutarı üzerinden kesinti yapılarak teminat olarak idarede tutulmalıdır.

Maliye ve SGK Borcu Kesintisi

İdarece ödenecek her hakedişte yüklenicinin vergi ve SGK prim borçlarının olup olmadığı idaresince sorgulanır, varsa hakediş tutarından kesilir.

Kesin Hesap Kesintisi

İller Bankasınca ihale edilen işlerin tip sözleşmelerinde aksi bir hüküm bulunmadıkça; birim fiyat esasına göre ihale edilen işlerde %5, anahtar teslim götürü bedel işlerde %3 kesin hesap kesintisi öngörülmektedir. Bu kesintinin amacı, oluşması halinde geçici kabul eksikliklerini yüklenicisine yaptırtmak ve yüklenicinin kesin hesabı, sözleşmesinde belirtilen zaman dilimi içerisinde idareye sunmasını sağlamaktır. Tip sözleşmesinde geçen madde uyarınca yüklenicinin bu kesinti karşılığında idareye teminat mektubu vermesi halinde bu kesintinin uygulanmayacağı belirtilmiştir

Düzenlenen hakedişlerde; tamamlanmış, ancak kesin hesabı İdareye verilmemiş imalatlara ait tutarların % 5'i karşılığında teminat mektubu alınır ve kesin hesaplar İdare tarafından onaylanmadıkça bu teminat mektubu iade edilmez. Yüklenicinin teminat mektubu vermemesi durumunda ise kesin hesabı İdareye verilmemiş imalatlara ait tutarların % 5'i tutulur ve kesin hesaplar İdare tarafından onaylanmadıkça bu tutarlar ödenmez