BAŞVURU SAHİBİ:

Ömer Şahin,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Şanlıurfa Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2024/1086029 İhale Kayıt Numaralı “Şanlıurfa İli Merkez ve Kırsaldaki (İl Sınırları) Muhtelif Yerlerdeki Ag-Og Tesislerin Bakım Onarım ve Tadilat İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Şanlıurfa Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı tarafından 18.09.2024 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Şanlıurfa İli Merkez ve Kırsaldaki (İl Sınırları) Muhtelif Yerlerdeki Ag-Og Tesislerin Bakım Onarım ve Tadilat İşi” ihalesine ilişkin olarak Ömer Şahin’in 25.09.2024 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 26.09.2024 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 27.09.2024 tarih ve 163629 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 27.09.2024 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2024/1173 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihaleye geçici teminat olarak sundukları teminatın idare tarafından kabul edilmediği, bütçe emanetine alınmış müteahhit alacaklarının geçici teminat olarak kabul edildiği, bu konuyla ilgili Muhasebat Genel Müdürlüğü’nün 15 sıra numaralı teminat mektuplarına ilişkin Genel Tebliğin Teminat Olarak Kabul Edilebilecek ve Edilmeyecek Değerler başlıklı (I) inci maddesinin “Bütçe Emanetinde Kayıtlı Müteahhit Alacaklarının İhalelerde “Geçici Teminat” Olarak Kabul Edilmesi” başlıklı b bendinde yer alan 2 şartın sağlanması halinde kamu ihalelerinde geçici teminat olarak kabul edildikleri, bahsedilen iki şartın taraflarınca sağlandığı, tekliflerinin değerlendirmeye alınması ve ihalenin iptal kararının kaldırılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Geçici teminat” başlıklı 33’üncü maddesinde “…İhalelerde, teklif edilen bedelin % 3'ünden az olmamak üzere, istekli tarafından verilecek tutarda geçici teminat alınır. İhale dokümanında belirtilmesi şartıyla, danışmanlık hizmeti ihalelerinde geçici teminat alınması zorunlu değildir…” hükmü,

Aynı Kanun’un “Teminat olarak kabul edilecek değerler” başlıklı 34’üncü maddesinde “Teminat olarak kabul edilecek değerler aşağıda gösterilmiştir:

a) Tedavüldeki Türk Parası.

b) Teminat mektupları.

c) Hazine Müsteşarlığınca ihraç edilen Devlet İç Borçlanma Senetleri ve bu senetler yerine düzenlenen belgeler.

İlgili mevzuatına göre Türkiye’de faaliyette bulunmasına izin verilen yabancı bankaların düzenleyecekleri teminat mektupları ile Türkiye dışında faaliyette bulunan banka veya benzeri kredi kuruluşlarının kontrgarantisi üzerine Türkiye’de faaliyette bulunan bankaların veya özel finans kurumlarının düzenleyecekleri teminat mektupları da teminat olarak kabul edilir.

(c) bendinde belirtilen senetler ve bu senetler yerine düzenlenen belgelerden nominal değere faiz dahil edilerek ihraç edilenler, anaparaya tekabül eden satış değeri üzerinden teminat olarak kabul edilir.

Teminat mektupları dışındaki teminatlar ihale komisyonlarınca teslim alınamaz. Bunların saymanlık ya da muhasebe müdürlüklerine yatırılması zorunludur.

İhale üzerinde kalan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekliye ait teminat mektupları ihaleden sonra saymanlık ya da muhasebe müdürlüklerine teslim edilir. Diğer isteklilere ait teminatlar ise hemen iade edilir. İhale üzerinde kalan istekli ile sözleşme imzalanması halinde, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibine ait teminat sözleşme imzalandıktan hemen sonra iade edilir.

Teminatlar, teminat olarak kabul edilen diğer değerlerle değiştirilebilir.

Her ne suretle olursa olsun, idarece alınan teminatlar haczedilemez ve üzerine ihtiyati tedbir konulamaz.” hükmü,

Anılan Kanun’un “Teminat mektupları” başlıklı 35’inci maddesinde “…Bu Kanun kapsamında verilecek teminat mektuplarının kapsam ve şeklini tespite Kamu İhale Kurumu yetkilidir.

32 nci maddeye göre belirlenen tekliflerin geçerlilik süresinden en az otuz gün fazla süreli olmak kaydıyla, geçici teminat mektuplarında süre belirtilir. Teklif geçerlilik süresinin uzatılması halinde, geçici teminat mektuplarının süresi de aynı süre ile uzatılır. Kesin teminat mektuplarının süresi ihale konusu işin bitiş tarihi dikkate alınmak suretiyle idare tarafından belirlenir.

İlgili mevzuatına aykırı olarak düzenlenmiş teminat mektupları kabul edilmez…” hükmü,

Anılan Kanun’un “Tekliflerin alınması ve açılması” başlıklı 36’ncı maddesinde “…İsteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve teklif mektubu ile geçici teminatlarının usulüne uygun olup olmadığı kontrol edilir. Belgeleri eksik veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmayan istekliler tutanakla tespit edilir. İstekliler ile teklif fiyatları ve yaklaşık maliyet tutarı açıklanır. Bu işlemlere ilişkin hazırlanan tutanak ihale komisyonunca imzalanır. Bu aşamada; hiçbir teklifin reddine veya kabulüne karar verilmez, teklifi oluşturan belgeler düzeltilemez ve tamamlanamaz. Teklifler ihale komisyonunca hemen değerlendirilmek üzere oturum kapatılır…” hükmü yer almaktadır.

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 60/A Maddesinde (1) ihaleler, e-teklif alınmak suretiyle bu maddeye uygun olarak yapılabilir.

(2) Bu maddede hüküm bulunmayan hallerde, Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin uygun olan hükümleri, yoksa bu Yönetmelik hükümleri uygulanır. Ancak e-anahtarlar teklif ile birlikte ihale tarih ve saatine kadar gönderilir ve teklifler ihale tarih ve saatinde ihale komisyonu tarafından EKAP üzerinde açılır.

…

 (6) Geçici teminat mektupları Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınır ve mektuba ilişkin ayırt edici numara yeterlik bilgileri tablosunun ilgili bölümünde belirtilir. Bu maddeye uygun olarak alınmayan geçici teminat mektupları geçerli kabul edilmez. geçici teminat mektubu dışındaki teminatların saymanlık ya da muhasebe müdürlüklerine yatırıldığına ilişkin bilgiler de aynı şekilde yeterlik bilgileri tablosunun ilgili bölümünde belirtilir.

…

(9) İhale dokümanında belirtilen geçici teminat mektubu, katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin değerlendirme, istekliler tarafından beyan edilen bilgi ve belgelerden; EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak temin veya teyit edilebilenler için, sorgulama sonucunda elde edilen bilgiler; belirtilen yöntemle temin veya teyit edilemeyenler için ise yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgiler esas alınarak yapılır. Bu değerlendirme sonucunda ihalede öngörülen şartları sağlamadığı anlaşılan teklifler değerlendirme dışı bırakılır. Yeterlik sertifikası üzerinden yeterlik tespiti yapılan ihalelerde ise, ihale dokümanında belirtilen katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin değerlendirme, yeterlik sertifikası kapsamındaki geçerlik süresi dolan belgeler dahil yeterlik sertifikası üzerindeki bilgiler; yeterlik sertifikası üzerinden değerlendirme yapılamayan her belge veya kriter için ise yeterlik bilgileri tablosunda istekliler tarafından beyan edilen bilgi ve belgeler esas alınarak yapılır. Bu değerlendirme sonucunda ihalede öngörülen şartları sağlamadığı anlaşılan veya yeterlik sertifikasının geçerlik süresi ihale tarihinden önce dolan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü,

            Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin “Geçici teminatlar” başlıklı 21’inci maddesinde “(1) Kanunun 34 üncü maddesindeki değerler teminat olarak kabul edilir.

(2) Geçici teminat mektupları Kurumla “EKAP Üzerinden Online Bilgi Alışverişine Yönelik İşbirliği Yapılmasına Dair Protokol” imzalamış olan kuruluşlardan alınır. İlgilinin talebi halinde, kuruluş tarafından Ek-1’de yer alan “Geçici Teminat Mektubu Bilgileri Formu” düzenlenerek kendisine verilir. Geçici teminat mektupları, elektronik imza kullanılmak suretiyle elektronik veya ıslak imza kullanılmak suretiyle fiziki ortamda düzenlenebilir. Ancak düzenlenen geçici teminat mektubuna kuruluş tarafından ayırt edici bir numara verilerek mektuba ilişkin bilgilerin EKAP’a aktarılması ve verilen ayırt edici numaranın istekli tarafından e-teklif kapsamında EKAP üzerinden gönderilmesi gerekir. Geçici teminat mektuplarına ilişkin bilgilerin, 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa göre merkezi takas kuruluşu olarak faaliyet gösteren kuruluşlar dâhil yetkilendirilmiş merkezi bir kuruluş tarafından EKAP’a aktarılması durumunda da düzenlenen mektupların bu fıkraya uygun olarak alındığı kabul edilir.

(3) Geçici teminat mektubu dışındaki teminatların saymanlık ya da muhasebe müdürlüklerine yatırıldığına ilişkin belgeler bilgisayarda taratılarak, istekli tarafından EKAP üzerinden e-teklif kapsamında gönderilir.” hükmü yer almaktadır.

 İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: Şanlıurfa İli Merkez ve Kırsaldaki (İl sınırları) Muhtelif Yerlerdeki AG-OG Tesislerin Bakım Onarım ve Tadilat İşi

b) Türü: Yapım işleri

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde):

d) Kodu:

e) Miktarı: 1 Adet MONTAJ 6501-7500 36 KV' LUK BETON KÖŞK.. Yapım İşi

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Şanlıurfa” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Geçici teminat” başlıklı 26’ncı maddesinde “26.1. İstekliler teklif ettikleri bedelin % 3'ünden az olmamak üzere kendi belirleyecekleri tutarda geçici teminat vereceklerdir. Teklif edilen bedelin % 3'ünden az oranda geçici teminat veren isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır.

26.2. İsteklinin ortak girişim olması halinde toplam geçici teminat miktarı, ortaklık oranına veya işin uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen teklif tutarlarına bakılmaksızın ortaklardan biri veya birkaçı tarafından karşılanabilir. Ancak ortaklardan herhangi biri tarafından Kanun kapsamındaki idarelere taahhüt edilenler dışında yurt dışında gerçekleştirilen işlerden elde edilen iş deneyiminin kullanılması durumunda, belgeyi kullanan ortak tarafından ilgisine göre iş ortaklıklarındaki hissesi oranında veya konsorsiyumlarda işin uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen teklif tutarının toplam teklif tutarına karşılık gelen oranda geçici teminat verilmesi zorunludur.

26.3. Geçici teminat olarak kullanılan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi belirtilmelidir. Bu tarih, 15.04.2025 tarihinden önce olmamak üzere istekli tarafından belirlenir.

26.4. Geçici teminatı ihalede istenilen katılma şartlarını sağlamayan teklifler degerlendirme dışı bırakılacaktır.” düzenlemesi,

“Teminat olarak kabul edilecek değerler” başlıklı 27’nci maddesinde “27.1. Teminat olarak kabul edilecek değerler aşağıda sayılmıştır:

a)Tedavüldeki Türk Parası.

b)Geçici teminat ve kesin teminat mektupları.

c)Hazine Müsteşarlığınca ihraç edilen Devlet İç Borçlanma Senetleri ve bu senetler yerine düzenlenen belgeler.

27.2. 27.1. maddesinin (c) bendinde belirtilen senetler ve bu senetler yerine düzenlenen belgelerden nominal değere faiz dahil edilerek ihraç edilenler, anaparaya tekabül eden satış değeri üzerinden teminat olarak kabul edilir.

27.3. İlgili mevzuatına göre Türkiye'de faaliyette bulunmasına izin verilen yabancı kuruluşların düzenleyecekleri teminat mektupları ile Türkiye dışında faaliyette bulunan kuruluşlarının kontrgarantisi üzerine Türkiye'de faaliyette bulunan kuruluşların 27.1. maddesinin (b) bendi kapsamında düzenleyecekleri teminat mektupları da teminat olarak kabul edilir

27.4. Teminat mektubunun kapsam ve şeklinin, Kamu İhale Kurumu tarafından belirlenen esaslara ve standart formlara uygun olması gerekir. Bu esaslara ve standart formlara aykırı olarak düzenlenmiş teminat mektupları geçerli kabul edilmez.

27.5. Teminatlar, teminat olarak kabul edilen diğer değerlerle değiştirilebilir.

27.6. Her ne suretle olursa olsun, İdarece alınan teminatlar haczedilemez ve üzerine ihtiyati tedbir konulamaz.” düzenlemesi,

“Geçici teminatın verilmesi” başlıklı 28’inci maddesinde “28.1. Geçici teminat mektubunu düzenleyen kuruluş tarafından mektuba verilen ayırt edici numara yeterlik bilgileri tablosunun ilgili bölümünde belirtilir.

28.2. Teminat mektupları dışındaki teminatların Ziraat Bankası Şanlıurfa Girişimci Şubesi İBAN: TR 190001002266680384695005 yatırılması ve teminatın yatırıldığını gösteren belgelere ilişkin bilgilerin yeterlik bilgileri tablosunun ilgili bölümünde belirtilmesi gerekir.” düzenlemesi,

“Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Sınır değerin altında teklif sunan isteklilerin teklifleri açıklama istenilmeksizin reddedilecektir. “ düzenlemesi yer almaktadır.

 İncelenmekte olan ihalenin 18.09.2024 tarihinde yapıldığı, 5 adet doküman indirildiği, ihaleye 4 istekli tarafından teklif verildiği, 19.09.2024 tarihli ihale komisyonu kararıyla başvuru sahibi isteklinin geçici teminatının uygun olmadığı gerekçesiyle teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, 1 isteklinin teklifinin sınır değerin altında kaldığı gerekçesiyle, diğer 2 isteklinin de teklifinin yaklaşık maliyetin üzerinde olduğu gerekçesiyle uygun bulunmadıkları, bu itibarla ihalede bütün tekliflerin reddedilmesi sebebiyle ihalenin 19.09.2024 tarihli karar ile iptal edildiği ve isteklilere bildirildiği görülmüştür.

Başvuru sahibi istekli tarafından geçici teminat için Yeterlik Bilgileri Tablosu’na nakit değer olarak “301988-100-00001 muhasebe ödeme işlem fişi”nin beyan edildiği, söz konusu belgenin başvuru sahibi istekli “Ömer Şahin” adına düzenlendiği, belgenin “13.09.2024” tarihli “1.200.000,00 TL” nakit değere ilişkin olduğu ve açıklama kısmında “2024/1086029 nolu ihale geçici teminat” ibarelerinin yer aldığı, “Şuski Genel Müdürlüğü Mali Hizmetler Daire Başkanlığı” tarafından düzenlendiği, idare tarafından yapılan teklif değerlendirmesi neticesinde ise geçici teminatın İdari Şartname’de yer verilen düzenlemelere uygun olmadığı gerekçesiyle isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı görülmüştür.

 Öncelikle elektronik ortamda teklif alınmasına imkân tanınan ihalelerde, geçici teminat mektuplarının yalnızca elektronik ortamda sunulabileceği, fiziki geçici teminat mektuplarının yeterliliği tevsik için sunulamayacağı, isteklilerin Kanun’da belirtilen ve geçici teminat olarak belirlenen diğer değerleri İdare Şartname’de belirtilen saymanlık ya da muhasebe müdürlüklerine yatırabilecekleri ve bunlara ilişkin belgelerin bilgisayarda taratılarak, istekli tarafından EKAP üzerinden e-teklif kapsamında gönderilebileceği anlaşılmaktadır.

Yukarıda yer verilen İdari Şartname düzenlemelerinde ise teminat mektubu dışındaki teminatların “Ziraat Bankası Şanlıurfa Girişimci Şubesi İBAN: TR 190001002266680384695005” yatırılması gerektiğinin düzenlendiği, ihale dokümanı düzenlemelerine yönelik olarak süresi içerisinde yapılan itirazen şikayet başvurusu bulunmadığından söz konusu düzenlemelerin mevcut haliyle kesinleştiği, teklif değerlendirme işlemlerinin de kesinleşen doküman düzenlemelerine göre yapılması gerektiği,

Basiretli tacir olarak davranması beklenen isteklilerin doküman düzenlemelerini dikkate alarak söz konusu ihaleye teklif vermesinin beklenildiği,  başvuru sahibi tarafından ise İdari Şartname’de belirtilen hesaba herhangi bir teminat yatırılmadığı,

Yapılan değerlendirmede; başvuru sahibi istekli tarafından “Ziraat Bankası Şanlıurfa Girişimci Şubesi İBAN: TR 190001002266680384695005” hesabına yatırılmayan “Muhasabe İşlem Fişi”nin İdari Şartname’de yer verilen düzenlemeye uygun bir teminat olarak değerlendirilemeyeceği, bu itibarla başvuru sahibinin yeterlik bilgileri tablosunda beyan ettiği nakit teminatın idare tarafından doküman düzenlemesine uygun olmadığı gerekçesiyle kabul edilmemesi yönündeki idari işlemin ve ihalede geçerli teklif kalmaması nedeniyle de ihalenin idarece iptal edilmesi işleminin mevzuata uygun olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin söz konusu iddialarının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Diğer taraftan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.

Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin iddialarında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanun’un öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması" koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

   Oybirliği ile karar verildi.